عمده فقیهان شیعی و سنی، ربا و بهره را یکسان میبینند؛ از دیدگاه آنان ربای قرضی عبارت است از قرض به شرط زیاده و بهره نیز قرض به شرط زیاده است پس ربا و بهره یکسان هستند. این بخشی از یادداشت حجتالاسلام والمسلمین دکتر محمدرضا یوسفی، دانشیار دانشکده اقتصاد دانشگاه مفید و مدرس دوره خارج فقه در حوزه علمیه قم …
Read More »دیدگاه و گزارش
حجتالاسلام دکتر موسویان استاد و نظریهپرداز اقتصاد اسلامی درگذشت
حجتالاسلام والمسلمین سیدعباس موسویان، استاد و نظریهپرداز اقتصاد اسلامی و عضو شورای فقهی بانک مرکزی صبح امروز دار فانی را وداع گفت. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین سیدعباس موسویان، عضو شورای فقهی بانک مرکزی و عضو کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار، صبح امروز در بیمارستان کامکار قم به علت ابتلاء به ویروس کرونا در گذشت. استاد موسویان …
Read More »نظر موسسه فقه اقتصادی طیبات در مورد تغییر وام ودیعه مسکن به مرابحه کالا
درپی تغییری که شورای فقهی بانک مرکزی در ماهیت تسهیلات مستاجران از «ودیعه مسکن» به «مرابحه کالا و خدمات» داد، موسسه فقه اقتصادی طیبات نظر گروه کارشناسی خود را اعلام کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، درپی تغییری که شورای فقهی بانک مرکزی در ماهیت تسهیلات مستاجران از «ودیعه مسکن» به «مرابحه کالا و خدمات» داد حجت الاسلام والمسلمین جواد عبادی …
Read More »مبانی فقهی کنترل قیمتها توسط حکومت
شبکه اجتهاد: یکی از مباحث مهم دراقتصاد به ویژه اقتصاد اسلامی چگونگی تعیین قیمت کالاها و خدمات در بازار است. تسعیر در فقه، قیمت گذاری حاکم یا نماینده او و اجبار بر معامله، بر اساس آن قیمت است.(۱) این مسئله آثار متعددی روی متغیرهای اساسی چون سرمایه گذاری، اشتغال، تولید، عرضه کالا و سطح عمومی قیمتها در حال و آینده …
Read More »مبانی توقیفی بودن معاملات و آثار فقهی آن در عقود نوظهور، بررسی شد
جلسهی دفاعیه رسالهی سطح چهار حجت الاسلام مهدی بهادری با عنوان «بررسی مبانی توقیفی بودن معاملات و آثار فقهی آن در عقود نوظهور» در مرکز مدیریت و با حضور و ارزیابی حجج اسلام والمسلمین محمد مروارید و حسینی فقیه در مقام اساتید داور، برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، تدوینگر این رساله با بیان اینکه انسانها در گذر زمان، سطح …
Read More »تسهیلات پرداختی به مستاجران در قالب عقد مرابحه ارائه میشود
عضو شورای فقهی بانک مرکزی گفت: نحوه پرداخت تسهیلات به مستاجرانی نیازمندی که از سوی وزیر راه و شهرسازی معرفی میشوند، به صورت عقد مرابحه خرید کالا خواهد بود. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین غلامرضا مصباحی مقدم عضو شورای فقهی بانک مرکزی، پیرامون تعیین وضعیت شرعی پرداخت تسهیلات ودیعه اجاره که فرآیند ثبتنام آن از روز شنبه در دستور …
Read More »بررسی فقهی ـ حقوقی وام ودیعه مسکن ادامه دارد/ نوع قرارداد مشکل ربوی بودن را برطرف میکند
حجتالاسلام رضایی عضو شورای فقهی بانک مرکزی درباره انتقاداتی که در خصوص ربوی بودن وام ودیعه مسکن مطرح شده، اظهار کرد: نکات مرتبط با نحوه ارائه وام ودیعه مسکن هنوز قطعی نشده و باید در مورد قالب قرارداد تأمل بیشتری کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین مجید رضایی، عضو شورای فقهی بانک مرکزی و کمیته فقهی سازمان بورس و …
Read More »دیدگاه فقه درباره بورس و خرید سهام شرکتهای سهامی عام
در فقه به اهمیت قراردادها توجه شده و عمدتاً مراد قرارداد بین دو یا چند نفر است که به صورت تفصیلی مورد بحث واقع شده، اما شرکتهای سهامی عام موضوع جدیدی است که افراد بنا بر صلاح و اختیار خود به صورت مشترک در آنها سرمایهگذاری میکنند. همین موضوعات در چند دهه اخیر مورد بررسی قرار گرفته و ایراد شرعی …
Read More »بانکها ظرفیت لازم برای نهادینه شدن عقود اسلامی را ندارند/ نیازمند بازنگری اساسی در ساختار بورس و بانک هستیم
رئیس مرکز راهبری اقتصاد مقاومتی حوزه گفت: برخی از ساختارهای اقتصادی کشور مانند بانک و بازار سرمایه بورس نیازمند بازنگری اساسی است زیرا ریل نظام پولی و بانکی موجود در کشور اساسا این ظرفیت را ندارد که بتوانیم عقود اسلامی را در آن نهادینه کنیم و این ریلها نیاز به اصلاح و ترمیم و بازسازی دارند. به گزارش شبکه اجتهاد، …
Read More »ارتباط سیاستگذاری با پایههای نظری و فقهی در جمهوری اسلامی مشخص نیست/ تهمت ناروایی است اگر نظام بانکداری حاضر را منسوب به شهید صدر بدانیم/ شهید صدر و گامهای ساختاری و نظام سازی
وقتی حاکمیت به دست حاکمیت اسلامی و شیعی است، بهترین فرصت است که ما رفت و برگشت بین حوزه اندیشه و عمل و سیاستگذاری را برقرار کنیم. متأسفانه این اتفاق نیفتاده است. شهید صدر در دو سطح وارد حوزه بانکداری اسلامی شد. در یک سطح ایشان در خصوص پیراستن نظام بانکداری متعارف جهان از مسئله ربا صحبت میکند و در …
Read More »نظر مراجع تقلید درباره سبد گردانی در بورس
شماری از مراجع تقلید در استفتائات جداگانهای نظر خود را در رابطه با حکم سبد گردانی در بازار سرمایه و جزییات آن را بیان کردهاند. به گزارش شبکه اجتهاد، در سه سؤالی که از مراجع تقلید درباره حکم سبد گردانی در بورس شده آمده است: «بعضی افراد پیشنهاد میدهند که پول و سرمایه بدهید تا ما در بورس با آن …
Read More »پاسخ عضو شورای فقهی بورس به دغدغههای بورسی مردم
فقها و مراجع تقلید معتقدند سهام شرکتی که تولید کالای حرام کنند، نمیتوان در آن سهام سرمایه گذاری کرد. همین طور اگر بانک ربوی باشد این گونه است. اما اگر شرکتی که قصد خریداری سهام آن را دارم، تولیدکننده حرام و بانک ربوی نیست، خرید سهام و سود بردن آن از نظر شرعی ایراد و اشکالی ندارد و با توجه …
Read More »دریافت مالیات از خانههای خالی با بحث مالکیت خصوصی در اسلام تعارض ندارد/مصلحت جامعه اسلامی اولی بر منافع شخصی است
دریافت مالیات از خانههای خالی با بحث مالکیت خصوصی هیچ تعارضی ندارد؛ همانطور که خمس و زکات از مالکیت خصوصی اخذ میشود مالیات هم بر همین شکل است. به گزاررش شبکه اجتهاد، چندماهی است که پس از افزایش افسارگسیخته قیمت مسکن و اجاره بها در کشور بحث دریافت مالیات از خانههای خالی نقل محافل شده و هم دولت و هم …
Read More »فروش وام ازدواج ربا محسوب میشود
حجتالاسلام سید عباس موسویان، عضو شورای فقهی بانک مرکزی گفت: فروش وام ازدواج و سایر وامهای قرض الحسنه خلاف قانون و حتی شرع بوده و به نوعی ربا محسوب میشود. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین سید عباس موسویان عضو شورای فقهی بانک مرکزی در خصوص خرید و فروش وام ازدواج از طریق سایتهای مختلف اظهار کرد: خرید و فروش …
Read More »مخالفان اقتصاد اسلامی «چون ندیدند حقیقت ره افسانه زدند»
عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی اظهار کرد: اسلام نظریاتی بسیار وزینتر از سوسیالیسم و لیبرالیسم درباره دخالت دولت، مالکیت و … دارد. اینکه عدهای میگویند اقتصاد اسلامی نداریم به این علت است که به سراغ این موضوع نرفتهاند و به همین سبب میگوییم چون ندیدند حقیقت ره افسانه زدند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین محمداسماعیل توسلی، عضو هیئت …
Read More »موضوع شناسی فقهی بورس و سهام عدالت
عرضه اولیه باعث رشد و توسعه شرکتهای تازه تأسیس میشود ولی در عرصه ثانویه سهم شخص دیگری خریداری میشود و خریدار جایگزین او میشود؛ چه در بازار اولیه و چه در بازار ثانویه خرید کنیم یک فعالیت اقتصادی انجام میشود و هر دو مورد بدون اشکال است. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست موضوع شناسی فقهی بورس و سهام عدالت با …
Read More »آیا به سرمایهگذاری در بورس خمس تعلق میگیرد؟
آیا به سرمایهای که در بورس یا در محل دیگر سرمایه گذاری شده است، در سررسید سال خمسی، خمس تعلق میگیرد و باید خمس آن پرداخت شود؟ شبکه اجتهاد: حکم شرعی فعالیت در بورس چیست؟ آیا سرمایه گذاری در بازار سهام و خرید و فروش سهام جایز است؟ در ادامه به نظر مراجع تقلید در این زمینه میپردازیم: آیتالله خامنهای: بورس …
Read More »ایرادهای طرح بانکداری اسلامی برطرف شده است/ نمایندگان مجلس جدید با طرح همراه شوند
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام اظهار کرد: چکشکاریهای خوبی روی طرح بانکداری اسلامی انجام شده و کاملاً آماده است که در مجلس جدید به تصویب برسد اما باید نمایندگان جدید مجلس درباره این طرح توجیه و با آن همراه شوند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین غلامرضا مصباحیمقدم، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام و رئیس کمیته فقهی سازمان بورس و …
Read More »استخراج ابعاد اقتصاد اسلامی و تحریم انواع حیلههای ربا از سوی امام خمینی(ره)
مدیرگروه بانکداری اسلامی دانشگاه خوارزمی با اشاره به تحریم انواع حیلههای ربا از سوی حضرت امام خمینی(ره)، اظهار کرد: بسیار جالب است که بنیانگذار کبیر انقلاب با وجود اینکه فقیه و فیلسوف بودند، بسیار حواسشان به ابعاد اقتصاد بود و آن را از دل شریعت استخراج کردند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین غلامعلی معصومینیا، مدیرگروه بانکداری اسلامی دانشگاه خوارزمی، …
Read More »مصوبه شورای فقهی بانک مرکزی برای حل یکی از معضلات بانکی کشور
یک کارشناس حقوق بانکی از حل یکی از معضلات فعلی شبکه بانکی و تسهیلات گیرندگان برای امهال مطالبات خبر داد و گفت: با تصویب شورای فقهی بانک مرکزی، مشکل شرعی استفاده از “عقد مشارکت مدنی” برای “امهال مطالبات بانکی” برطرف شده و بانکها میتوانند با رعایت شرایط لازم از این عقد، برای تسویه دیون مشتریهای خود استفاده کنند. به گزارش …
Read More »لایحه تجارت با مسلمات فقهی و حقوقی ما مغایرت دارد
ایران یکی از قویترین نظامهای حقوقی دنیا را در موضوع حقوق قراردادها دارد اما با تصویب لایحه تجارت نه تنها قراردادهای تجاری بلکه کل نظام قراردادهای کشور از بین خواهد رفت. به گزارش شبکه اجتهاد، دکتر عباس کریمی، استاد تمام حقوق دانشگاه تهران درباره ارسال لایحه تجارت به شورای نگهبان به مهر گفت: ۴۲ ماده اول لایحه تجارت حداقل ۲۰ …
Read More »باید و نبایدهای فقهی بازار سرمایه و بورس
شبکه اجتهاد: تجارت و داد و ستد در اسلام از جایگاهی بس والا برخوردار است. خرید و فروش و مبادله کالا و خدمات همانند دیگر عرصههای زندگی، از نظر اسلام دارای آداب و احکامی است که برای آنکس که قصد دارد وارد این عرصه شود دانستن آنها لازم و ضروری است، زیرا عدم آشنایی با آنها، موجب لغزیدن در دام …
Read More »تحلیل فقهی – حقوقی مبادله ارزهای قابل استخراج در اقتصاد اسلامی
فصلنامه «اقتصاد اسلامی» در جدیدترین شماره خود مقالهای با عنوان «تحلیل فقهی – حقوقی مبادله ارزهای قابل استخراج در اقتصاد اسلامی» به قلم حسین عیوضلو، محسن رضاییصدرآبادی و جواد نوری منتشر کرده است. شبکه اجتهاد: یکی از موضوعاتی که با گسترش فناوریهای فضای مجازی و بینالمللی در راستای جهانیشدن مورد توجه قرار گرفته، پدیده ارز مجازی و سازوکارهای مرتبط با …
Read More »شورای فقهی، صرفاً بر اساس فقه جزءنگر وارد بورس میشود/ فقدان نگاه فقه حکومتی در شورای فقهی بورس/ ورود به بورس در شرایط فعلی جز در عرضه اولیه توصیه نمیشود
دکتر عادل پیغامی گفت: متأسفانه شورای فقهی موجود نیز نشان داده که به ابعاد کلان دقت نمیکند. شورای فقهی موجود، صرفاً بر اساس فقه جزءنگر وارد بورس میشود و میگوید که این معامله بهلحاظ فقهی اشکال دارد یا نه. از منظر تکنیکها و روشهای مدیریتی نیز نسبت به سازمانهای بورس و بازار سهام بزرگ دنیا دچار ضعفیم؛ یعنی ما در …
Read More »آیا تحولات اخیر بازار بورس با موازین فقهی انطباق دارد؟
نمیخواهیم بگوییم بورس قمار است، اما حاکمیت فضای موجود در بورس شباهت زیادی به این پدیده دارد. قمارباز با پذیرش ریسک بالا با سودای درآمد بادآورده اقدام میکند و این روحیه در فضاهای هیجانی نیز نمود پیدا میکند. آیا این وضعیت مطلوب اسلام است؟ آیا این عاقلانه است؟ مقصر اصلی این جریان مردم نیستند بلکه کسانی هستند که مروج این …
Read More »عرضه سهام در قالب ETF مشکل شرعی ندارد/ توصیه به تازهواردها به بورس
حجتالاسلام والمسلمین نظری درباره عرضه سهام دولتی در بورس در قالب ETF اظهار کرد: این موضوع و به ویژه بلوکه شدن پول مردم به مدت دو ماه از منظر شرعی مشکلی ندارد، بلکه برای ساماندهی شرکتهای مشمول این صندوقهاست. لذا تا زمانیکه امکان و خرید و فروش آنها فراهم شود، باید این پولها بلوکه باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام …
Read More »آیا سود پرداختی به سهام داران بورس، حلال است؟
عضو شورای فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار درباره مسائل شرعی سود سرمایه گذاری در صندوقهای (ETF) توضیحاتی را ارائه کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین دکتر عباس موسویان عضو شورای فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار، درباره مسائل فقهی سود حاصل از خرید و فروش سهام صندوقهای سرمایه گذاری قابل معامله (ETF) اظهار کرد: از نظر مراجع تقلید …
Read More »ساختارشناسی شرکتهای سهامی از منظر فقه
استاد درس خارج فقه و اصول حوزه علمیه مشهد گفت: پذیرش شخصیت حقوقی بحث مهم و کاربردی است که امروزه عمدهترین فعالیتها در قالب همین شخصیت حقوقی صورت میگیرد و حل آن ضرورت اجتناب ناپذیر است که شرکتهای سهامی مصداقی از این مسائل است و با توجه به اینکه شرکتهای سهامی نقش بزرگی در اقتصاد دارند که اگر شرکتهای سهامی …
Read More »شهید مطهری؛ طراح خطوط بنیادینِ اندیشه اقتصادِ اسلامی
دکتر پیغامی گفت: متاسفانه به دلیل اینکه در حوزه و دانشگاه، مباحث فلسفی اقتصاد جایگاهی ندارد، آن لایهای از اندیشههای شهید مطهری که فلسفه اقتصادی اسلام را در دنیای معاصر با مقتضیات زمان و مکان فعلی، برای انقلاب اسلامی تدوین شده است، مورد توجه قرار نگرفته است. آنچه که ما از شهید مطهری انتظار داشتیم و این انتظار به غایت …
Read More »موضوع پول، چگونه در فقه استنباط میشود؟/ سیدمحمدحسین متولی امامی
شبکه اجتهاد: موضوع برخی از احکام شرعی، کلمههایی است که معنایی خاص دارند. معنایی که شارع خود آن معنا را به وجود آورده و با خصوصیاتی که دارد، پیش از این در شرایع پیشین سابقه نداشته است. از اینگونه موضوعها میتوان نماز و روزه و زکات را نام برد. اینگونه از موضوعات احکام را «موضوعات مخترع شرع» مینامند. در مقابل …
Read More »