مخالفت برخی با اقتصاد اسلامی ناشی از علم زدگی افراطی است، غرب که مادر اقتصاد سرمایه داری است، مولود خود را وحی منزل نمیداند. به گزارش شبکه اجتهاد، دکتر محمد جواد توکلی عضو هیأت علمی گروه اقتصاد مؤسسه امام خمینی (ره)، با اشاره به دو طیف که اقتصاد اسلامی را رد میکنند، گفت: کسانی که منکر اقتصاد اسلامی میشوند در دو ساحت عملکرد و تئوریک به آن میپردازند. عضو هیأت علمی گروه اقتصاد مؤسسه امام خمینی (ره) اظهار داشت: برخی عملکرد اقتصادی و نیز بانکها را میبینند که چندان هم بدون ربا نیستند از این رو آن را زیر سؤال …
توضیحات بیشتر »پولهای رمزینه شده اگر بخواهند مورد بیع قرار گیرند، باید مال باشند/ ویژگیهای پول و مال
استاد خارج فقه حوزه علمیه قم گفت: در بررسی حکم فقهی پولهای رمزینه شده مسئلهای که باید مورد توجه قرار گیرد این است که اینگونه پولها اگر خواسته باشند مورد بیع قرار گیرند، باید مال باشند و در نتیجه باید خصوصیاتی که در تعریف مال گفتیم را دارا باشند. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد محمدرضا مدرسی، در درس خارج خود به بررسی موضوع «فقه استارتاپها و ارز مجازی» پرداخت که در ادامه متن آن تقدیم حضورتان میگردد؛ تعریف پول: پول مالی است که به طور معمول در یک اجتماع میتواند عوض هر کالا و یا خدمت، در هر شرایطی قرار …
توضیحات بیشتر »افرادی که انتشار اسکناس را از حقوق حاکمیت میدانند باید دلیل اقامه کنند/ استخراج بیت کوین، ایجاد و انتشار پول نیست
اینکه گفته میشود استخراج بیت کوین، انتشار و ایجاد پول است و انتشار پول از حقوق مختص به حاکمیت است، ما در صغرای قیاس اشکال میکنیم که اصلا استخراج بیت کوین، ایجاد پول و انتشار پول نیست. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد جواد مروی، در ادامه درس خارج فقه معاصر به بررسی موضوع «بیت کوین و رمز ارزها» پرداخت که در ادامه متن آن را ملاحظه میکنید؛ روایتی داریم که ممکن است از این روایت استفاده شود که انتشار اسکناس از حقوق مختص حاکمیت اسلامی است. آن روایت، روایتی است که مرحوم نوری در کتاب مستدرک الوسائل نقل میکنند که …
توضیحات بیشتر »تأسیس اصل در مسائل کلان فقهی – اقتصادی با قاعده لاضرر و تطبیق آن بر مسأله خلق پول
به نظر میرسد که حتی اگر نتوانیم اثبات کنیم که خلق پول و بانکداری خصوصی اعتباری حرام قطعی هستند، بایستی اصل را بر منع بگیریم، و جاری کردن اصل برائت در خلق پول یک ساده انگاری و اشتباه فاحش است. اختصاصی شبکه اجتهاد: سیونهمین عصرانه علمی مدرسه تخصصی فقه امام کاظم (علیهالسلام) با ارائه مقاله علیرضا زینلی زاده با حضور طلاب و دانشپژوهانه این مدرسه تخصصی برگزار شد. در این نشست حجتالاسلام دکتر محسن خاکی به داوری پرداخت که خلاصهای از اهم سخنان تقدیم خوانندگان فرهیخته میگردد. زینلی زاده: در بحث تقابل الضررین، قول قویتر، اجرای قواعد باب تزاحم است. …
توضیحات بیشتر »راه حل جریمه تأخیر/ سیدصادق طباطبایینژاد
شبکه اجتهاد: یکی از مشکلات نظام بانکی تاخیر در پرداخت اقساط توسط مشتریان میباشد از اینرو به کمک اندیشمندان به دنبال راه حلی برای فرار از این معضل و جلوگیری از انباشت معوقات میباشند. اخذ دیرکرد در بانک اگر به این صورت باشد که وقتی فردی اقساط خود را با تأخیر میپردازد و از او جریمه دریافت شود. اگر به این معنای باشد که مشتری میتواند با پرداخت جریمه، اقساط را با تأخیر واریز نماید این دقیقا ربای جاهلی است و این مساله تحت عنوان عدم جواز تأجیل الثمن الحالّ بأزید منه[۱] مورد اتفاق و اجماع اصحاب میباشد. در حرمت …
توضیحات بیشتر »دیدگاه فقهی شیعه و عامه درباره استخراج بیت کوین/ ضرب دراهم و دنانیر در زمان ائمه(ع) از انحصارات حاکمیت نبوده است
اولین بیان در عدم مشروعیت استخراج بیت کوین که جمعی از علمای اهل سنت قائل بودند، این است که میگویند استخراج بیت کوین انتشار پول است و انتشار پول از حقوق مختص حاکمیت است، تعبیر امام المسلمین، لذا استخراج بیت کوین، توسط دیگران صحیح نیست و حرام است. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد جواد مروی، در ادامه جلسات درس خارج فقه معاصر به بررسی موضوع «بیت کوین و رمز ارزها» پرداخت که در ادامه متن آن را ملاحظه میکنید؛ بررسی روایت محمد بن مسلم در ضرب دراهم و دنانیر در زمان اهل بیت علیهم السلام اولین بیان در عدم مشروعیت …
توضیحات بیشتر »میرزایی: با قانونی شدن رواج مسکوکات طلا، عرف جامعه و قانون به یکدیگر نزدیک میشوند/ توتونچیان: متأسفانه اینگونه پیشنهادها ناشی از درک ناصحیح از بانکداری بدون ربا است
شبکه اجتهاد: در روزهای گذشته حجتالاسلام حسین میرزایی، نماینده مردم اصفهان در مجلس شورای اسلامی در گفتوگویی درباره طرح استفاده از طلا بهعنوان پول گفته بود: طرح استفاده از طلا بهعنوان پول هنوز در مجلس مطرح نشده است اما تصمیم داریم بند «د» ماده ۲ قانون پولی و بانکی کشور را تغییر بدهیم و اینکه گفته شده مسکوکات طلا رواج قانونی ندارد را مصوب کنیم که رواج قانونی دارد، این در واقع کوتاهترین طرح کل پارلمانهای دنیا محسوب میشود. نماینده مردم اصفهان در مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: نتیجه این میشود که مقدمات آن طرح، بحث پول و طلا را …
توضیحات بیشتر »قرارداد ریپو و شرط باز خرید در بیع
استاد عشایری میگوید: با خوانش برخی از فقهاء از بیع الخیار، میتوان ریپو را از مصادیق آن دانست. بر اساس جستجویی که شیخ اعظم انصاری انجام داده، بیشتر فقیهان امامیه بیع الخیار را بدین صورت فهمیدهاند که فروشنده در تمام مدت شرط شده، حق فسخ دارد. اما برخی فقیهان، بیع الخیار را در قالب «عقد به شرط بازخرید» قابل تصور دانستهاند. مثلا سید یزدی یکی از صورتهای قابل قبول برای بیع الخیار را ترکیبی از دو عقد معرفی کرده و تصریح کرده است که در بیع الخیار، فروشنده میتواند بازخرید مبیع را به همان ثمن پیشین شرط کند. برخی فقیهان …
توضیحات بیشتر »ابعاد فقهی و حقوقی بهکارگیری قراردادهای هوشمند در نظام مالی ایران
گزارش سیاستی بررسی ابعاد فقهی و حقوقی بهکارگیری قراردادهای هوشمند در نظام مالی ایران توسط پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، قرارداد هوشمند ازجمله تحولات فنّاورانه در عصر جاری است که در حال دگرگونسازی فرایندهای صنعت و کسبوکار است. با ظهور فنّاوری بلاکچین، قراردادهای هوشمند شکلی تازه بهخود گرفته و امکان اجرای شرایط قرارداد بهصورت خودکار و بدون مداخلهٔ شخص ثالث را فراهم ساخته است. ازاینرو، قراردادهای هوشمند میتواند موجب افزایش سرعت فرایندها، صرفهجویی در هزینهها، ارتقای شفافیت، افزایش کارایی فرایندهای کسبوکار و کاهش ریسکهای احتمالی شود. امروزه صنعت بانکداری، بیمه، املاک و مستغلات، …
توضیحات بیشتر »خلق پول و لزوم صیانت از حقوق عامه
ریشه مفاسد اقتصادی قدرت خلق پول توسط بانکها است؛ سوال این است که اگر به سرچشمه فساد بانکی پرداخته نشود آیا با برخوردهای موردی با مفسدان، مشکلات حل شده و دیگر هیچ فسادی رخ نمیدهد؟ ممکن است گفته شود تا زمانی که این موارد جرم انگاری نشود قوه قضاییه نمیتواند به موضوع خلق پول ورود پیدا کند اما شایسته است تا دادستانی با فهم صحیح از این موضوع به نحو مقتضی از حقوق عامه صیانت داشته باشد. امروز یک خانواده ۴ نفره ماهیانه ۳ میلیون تومان مالیات پنهان پرداخت میکند که به جیب ثروتمندان دارای رانت میرود. به گزارش شبکه …
توضیحات بیشتر »ارزیابی خلق پول اعتباری از نگاه فقه اقتصاد اسلامی
عضو هیئت علمی جامعهالمصطفی العالمیه گفت: نمیتوان از طریق مقایسه «خلق پول در نظام پول اعتباری» با «خلق پول در نظام پول فلزی»، پذیرش و مشروعیت «خلق پول اعتباری» را از نگاه فقه اقتصاد اسلامی اثبات کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین نعمتالله پناهی، مدیرگروه اقتصاد اسلامی پژوهشگاه بینالمللی المصطفی در نشست علمی «بررسی ماهیت خلق پول با رویکرد اقتصادی و فقهی» که به صورت مجازی و حضوری با رعایت دستورالعملهای بهداشتی برگزار شد، اظهارکرد: خلق پول در این چارچوب با توجه به سه معیار رشد اقتصادی، عدالت توزیعی و اخلاق اسلامی، با مقاصد و مذاق شریعت اسلامی همخوانی …
توضیحات بیشتر »امهال ربوی تسهیلات نظام بانکی/ شورای فقهی بانک مرکزی ابزار کافی برای نظارت را ندارد
حجتالاسلام والمسلمین عبادی با بیان اینکه بر اساس تحقیقات میدانی متقن به این نتیجه رسیدیم که بیش از ۹۵ درصد امهالهایی که در نظام بانکی صورت میگیرد، به صورت ربوی است، بیان کرد: اگر بانکها به تمام آنچه در «آییننامه وصول مطالبات غیرجاری» که مورد تایید شورای فقهی بانک مرکزی قرار گرفته و توسط بانک مرکزی نیز ابلاغ شده، عمل میکردند شاهد گسترش ربا در کشور نبودیم. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین جواد عبادی، کارشناس ارشد فقه بانکی در گفتوگویی اظهار داشت: بر اساس تحقیقات میدانی متقن به این نتیجه رسیدیم که بیش از ۹۵ درصد امهالهایی که در …
توضیحات بیشتر »معایب و چالشهای بیت کوین و تأثیرات آن در حکم شرعی
شبکه اجتهاد: استاد حاج شیخ جواد مروی، در درس خارج فقه معاصر خود با موضوع «بیت کوین و رمز ارزها»، به تبیین معایب و چالشهایی که گفته میشود توسط متخصصین در بیت کوین وجود دارد، پرداخت که این معایب و چالشها ممکن است به عنوان اولی و یا عنوان ثانوی اثر شرعی پیدا کند. عیب اول: نوسان قیمت در طول دوره تکون تا الان گفته میشود این رمزارز نوسانات شدیدی داشته است به صورتی که از کمتر از یک دلار به بالای ۱۵ هزار دلار رسیده است و در این بین هم انخفاض و ارتفاع هم داشته است، لذا جمعی …
توضیحات بیشتر »فقه و بانکداری بدون ربا؛ از ساختار معیوب اقتصاد تا مخالفان متنوع نظام بانکداری بدون ربا
شبکه اجتهاد: طراحان قانون بانکداری بدون ربا عدهای از اقتصاددانان و فقها بودند که هیچکدام سابقه کار در بانک را نداشتند، شاید تنها یک یا دو مورد استثنا بودند که کارمندان پشت باجه بانکهای پیش از انقلاب بودند. در حالی که وجود بانکداران مجرب در این طرح بسیار مهم بود و برخی ضعفهایی که بعدها ظاهر شد معلول همین امر بود. در آن زمان، هیچ تجربه پیشینی برای بانکداری جامع بدون ربا در جهان وجود نداشت لذا بانکداری بدون ربای ایران اولین تجربه محسوب میشد، از این رو بانک که در کشورهای توسعه نیافته که معمولا بانکمحور هستند و مهمترین …
توضیحات بیشتر »نقد و بررسی کتاب «اقتصاد کلان پیشرفته با رویکرد اسلامی»
فهم رویکردهای اسلامی به اقتصاد کلان بدون شناخت اقتصاد متعارف ممکن نیست؛ زیرا روش حاکم در میان اقتصاددانان مسلمان، اسلامی سازی نظریههای اقتصاد مرسوم است. علاوه بر این، تحولات اقتصاد کلان در دو دهۀ اخیر درکتابهایی که اقتصاددانان مسلمان نوشتهاند تا حدی مغفول واقع شده است. بنابراین، در کتاب حاضر تلاش شده است که در حد امکان به این نکته نیز توجه شود و دیدگاههای اقتصاددانان مسلمان در کنار نظریهها و الگوهای متعارف در اقتصاد کلان جدید ارائه شود. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی نقد و بررسی کتاب «اقتصاد کلان پیشرفته با رویکرد اسلامی» به همت مرکز مطالعات اقتصادی …
توضیحات بیشتر »بیت کوین را چه پول بدانیم و چه کالا، دارایی است
عضو شورای عالی حوزههای علمیه با اشاره به اینکه بیت کوین از مصادیق «رمز ارز» است، تصریح داشت: رمزارز یک دارائی اعتباری است که هر دو نظریه در تعریف داخل باشد؛ اگر بیت کوین واقعا یک ارز است و خصوصیات پول را دارد، پول هم یک دارائی است و اگر بیت کوین یک کالاست کالا هم یک دارائی است لذا عنوان دارائی بر آن صدق میکند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسالام والمسلمین جواد مروی، استاد درس خارج حوزه علمیه قم در درس خارج فقه معاصر به بررسی موضوع «بیت کوین و رمزارزها» پرداخت که متن آن به این شرح است: …
توضیحات بیشتر »حکم شرعی معامله در بازار فارکس
کارشناس فقه و مبلغ تخصصی دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان ضمن تشریح شرایط بازار فارکس و احتمال وجود معاملات صوری، غیرشرعی و ربوی در این بازار به بررسی حکم شرعی فعالیت در بازار فارکس پرداخت. به گزارش شبکه اجتهاد به نقل از روابط عمومی دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان، حجتالاسلام امیر صالحی، کارشناس فقه و مبلغ تخصصی دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان، به بررسی حکم شرعی معامله و فعالیت در بازار فارکس پرداخت و با بیان اینکه «فارکس» به زبان ساده به معنی بورس بینالمللی تجارت ارز است، اظهار کرد: بازار فارکس بازاری است که در آن ارزهای مختلف نظیر ریال، دلار، یورو، …
توضیحات بیشتر »از «رد پول اعتباری از پایگاه فقه شیعه» تا «پیشنهاد «پولطلا» به عنوان الگوی تحریم گریز و تورم ناپذیر»
فقه شیعه پول را یک امر عقلایی میداند، اما همین امر عقلایی میتواند در مواقعی باعث فساد شود. ماهیت پول اعتباری قدرت خرید است و این قدرت خرید باید جایی تعهد بشود که در امر خلق پول این تعهد وجود ندارد. از مزیتهای پولطلا، این است که قابل خلق نیست و مبتلا به ربا و ظلم سیستمی نمیشود، قابل تحریم نیست و تورم پذیر هم نخواهد بود. به گزارش شبکه اجتهاد، کنفرانس خبری و مراسم رونمایی از دو کتاب «نظریۀ پولطلا» و «احیای پولطلا» در سالن اجتماعات مجمع نمایندگان استان اصفهان، به همت موسسه تحقیقات راهبردی تمدن اسلامی برگزار شد. …
توضیحات بیشتر »مولفههای چهارگانه شکلگیری بانکداری اسلامی/ نباید با اصطلاحات و ادبیات عقود اسلامی بازی کنیم
رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس، «حذف کامل ربا به صورت واقعی از جریان و عملیات بانک»، «قرار دادن عقود اسلامی در ساختار بانکی»، «اجرای محتوای واقعی (و نه اسمی و تشریفاتی) این عقود» و «نظارت هیئت فقهی با ساز و کارهای حقوقی بر کل روند اجرای عقود در بانک» را چهار مولفه مهم برای شکل گیری بانکداری اسلامی ذکر کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین احمد مبلغی در سمینار بانکداری اسلامی که از طرف جامعه المصطفی العالمیه شعبه لبنان به صورت مجازی برگزار شد، گفت: اگر همه یا برخی از این مولفههای چهارگانه شکل گیری بانکداری اسلامی وجود نداشته …
توضیحات بیشتر »اقتصاد اسلامی؛ معنا، امکان و روش
شبکه اجتهاد: اقتصاد اسلامی شاید مهمترین عرصهای باشد که مناقشات اسلامی سازی آن از بعد نظری فراتر رفته و به جهت نیاز فوری حاکمیت به عرصه عمل وارد شده است. در سالهای اخیر منکران وجود اقتصاد اسلامی دلایل متعددی را برای ادعای خود مطرح کردهاند که دال مرکزی آن تجربی بودن و استقلال اقتصاد از زمینههای ایدئولوژیک و دینی میباشد. این جریان در حوزه علمیه نیز طرفدارانی دارد که اشکالات خود را بیشتر بر عدم ظرفیت فقه در ایجاد علوم انسانی و ساکت بودن منابع نسبت به احکام نظامات نوین متمرکز کرده اند. این ویژه نامه تصویری که توسط پایگاه …
توضیحات بیشتر »