قالب وردپرس افزونه وردپرس
خانه / همه مطالب / فرهنگ و ارتباطات (صفحه 2)

فرهنگ و ارتباطات

فرهنگ و ارتباطات

نه اصرار بر حلال کردن موضوعات باید داشت و نه بنای بر سخت‌گیری/ برخی از پیش‌فرض‌ها مورد غفلت واقع شده‌اند/ در فقه هنر، باید سیر تحولات جامعه اسلامی موردتوجه قرار گیرد

نه اصرار بر حلال کردن موضوعات باید داشت و نه بنای بر سخت‌گیری/ برخی از پیش‌فرض‌ها مورد غفلت واقع شده‌اند/ در فقه هنر، باید سیر تحولات جامعه اسلامی موردتوجه قرار گیرد

در مدینه المعاجز، حدیثی داریم که امام حسن علیه‌السلام در زمان حضرت علی علیه‌السلام، به‌عنوان سفیر حکومت اسلامی، به یکی از کشورهای غیراسلامی سفر می‌کنند. پادشاه آن کشور مجسمه‌هایی از انبیای الهی را به حضرت نشان می‌دهند و حضرت از این مجسمه‌ها، تعبیر به اصنام می‌کنند. بعدازاین، در عصر غیبت صغری و توقیعاتی از حضرت صاحب‌الزمان علیه‌السلام صادر می‌شود بحث می‌شود که آیا نگهداری و خریدوفروش مجسمه اشکال دارد؟ حضرت می‌فرمایند اگر اجداد کسی که مجسمه را می‌سازد و می‌فروشد، بت‌پرست بوده‌اند، اشکال دارد و الا خیر. این سیر تحولات است که در جامعه اسلامی اتفاق افتاده است. اختصاصی شبکه …

توضیحات بیشتر »

مسئله حجاب؛ یک سال پس از ناآرامی‌های ۱۴۰۱

مسئله حجاب؛ یک سال پس از ناآرامی‌های 1401

بر اساس سناریو‌های آینده، جامعه ایران در حال حاضر در چه وضعیتی قرار دارد؟ لایحه اخیر عفاف و حجاب چیست و چه پیامدهایی به همراه خواهد داشت؟ پیامدهای رویکرد جرم‌انگارانه نسبت به عدم رعایت حجاب چیست؟ راهکارهای سیاستی به منظور حل مسئله حجاب و کاهش تبعات منفی آن شامل چه مواردی است؟ به گزارش خبرنگار اجتهاد، گروه بررسی‌های راهبردی میراث با هدف توسعه گفت‌وگو درباره مسئله حجاب در جامعه ایران، گزارش «مسئله حجاب؛ یک سال پس از ناآرامی‌های ۱۴۰۱»، مبتنی بر گزارش «آینده‌نگاری الزام به حجاب در افق ۱۴۱۱» و «نقد لایحه عفاف و حجاب» را منتشر کرد. براساس این …

توضیحات بیشتر »

قواعد فقهی پالایش فضای مجازی

قواعد فقهی پالایش فضای مجازی

از نوآوری‌های پژوهش فرارو، استخراج، تبیین و تطبیق قواعد فقهی پالایش فضای مجازی و نیز آسیب‌شناسی، راهکارهای بهینه‌سازی و تبیین حدود و ثغور پالایش براساس موازین فقهی است. نتایج پژوهش فرارو، قانون‌گذاران را در قانون‌گذاری و سیاست‌گذاری در پهنه‌های سخت‌افزاری و نرم‌افزاری فضای مجازی، بر پایه موازین فقهی،یاری خواهد کرد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کتاب «قواعد فقهی پالایش فضای مجازی در نظام حقوقی جمهوری اسلامی ایران» اثر حجت‌الاسلام دکتر سیدعلیرضا طباطبائى، عضو هیئت علمی دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری به زیور طبع آراسته شد. براسا این گزارش، پالایش فضای مجازی به معنای تصفیه کردن، پالودن و سالم سازی فضای …

توضیحات بیشتر »

برخی فقها تمام مظاهر تمدن جدید را نادرست می‌دانند!/ درک مشترک میان هنرمندان و فقه‌پژوهان نسبت به موضوعات هنری وجود ندارد

برخی فقها تمام مظاهر تمدن جدید را نادرست می‌دانند!/ درک مشترک میان هنرمندان و فقه‌پژوهان نسبت به موضوعات هنری وجود ندارد

بسیاری از فقها نسبت به هنرهای نمایشی، ریشه در این پیش‌فرض دارد که همه مظاهر تمدن جدید را نامطلوب و مطرود می‌دانند. این، یک نگاه افراط‌گرایانه و غیرقابل‌پذیرش است که اگر آن را بپذیریم، راهی جز رفتن به عزلت و انزوا و انسداد فکری برای ما باقی نمی‌ماند. هرچند ممکن است صاحبان این دیدگاه، هدف و نیّت خیری داشته باشند، چنان‌که این دغدغه‌شان که مظاهر تمدن جدید، بشر را به بیراهه می‌برد تا حد بسیار زیادی قابل‌قبول است؛ اما نحوه مواجهه و رویکردشان، عاری از یک منطق عقلانی است. اختصاصی شبکه اجنهاد: فقه نمایش را شاید بتوان مهم‌ترین و گسترده‌ترین …

توضیحات بیشتر »

اربعین؛ تعمیق تمدن نوین اسلامی/ شریف لک‌زایی

اربعین؛ تعمیق تمدن نوین اسلامی/ شریف لک‌زایی

شبکه اجتهاد: «خلق تمدن» به تعبیری که امام موسی صدر دارد، یعنی خلق فرهنگ (اندیشه و تفکر و علوم و بعد نرم افزاری) و مدنیت (جلوه‌های بیرونی و عینی و ملموس) که مبتنی بر الزامات مختلفی است. از جمله مهم ترین الزامات عملی آن در دوره جدید، مشارکت و همراهی و حضور مردم و نخبگان و وجود پشتیبانی‌های مختلف از سوی دولت‌ها و نهادهای رسمی است. در این میان افزون بر توجه به ابعاد نظری، فلسفی و دینی این واقعه، داشتن تشکل و سازمان، واجد اهمیت بسیاری است. در واقعه پیاده روی اربعین بیشتر تشکل‌های موجود، تشکل‌های مردمی است و …

توضیحات بیشتر »

وجود بابی فقهی به نام فقه هنر یا رسانه، اول الکلام است/ در میان مسائل فقه نمایش، اولویت خاصی وجود ندارد/ نمایش با محوریت کنش بازیگر، زیرمجموعه فقه هنر است نه رسانه

وجود بابی فقهی به نام فقه هنر یا رسانه، اول الکلام است/ در میان مسائل فقه نمایش، اولویت خاصی وجود ندارد/ نمایش با محوریت کنش بازیگر، زیرمجموعه فقه هنر است نه رسانه

ما اصلاً در تبویب فقه، بابی تحت عنوان باب رسانه یا هنر نداریم. هیچ یک از فقهای ما بابی را برای رسانه یا هنر اختصاص نداده‌اند. این اول کلام است که آیا می‌توانیم در تبویب فقهی خود، بابی را برای فقه رسانه یا هنر اختصاص بدهیم یا خیر؟ اختصاصی شبکه اجتهاد: شکی نیست که یکی از مهم‌ترین بخش‌ها و سرفصل‌های فقه هنر، مسائل مربوط به هنرهای نمایشی است. درعین‌حال اما به نظر می‌رسد مراد از این سرفصل و آنچه از آن تحت عنوان «فقه نمایش» یاد می‌شود روشن نیست. این موضوع را با حجت‌الاسلام‌ والمسلمین علی نهاوندی، در میان گذاشتیم. …

توضیحات بیشتر »

تفاوت بین پخش زنده و غیرزنده در احکام نگاه/ مصطفی قناعتگر

تفاوت بین پخش زنده و غیرزنده در احکام نگاه/ مصطفی قناعتگر

اختصاصی شبکه اجتهاد: به دلیل مستحدثه بودن عکس و فیلم (زنده و غیرزنده)، آیه یا روایتی که به عنوان دلیل خاص قابل استناد باشد وجود ندارد. این نوشتار، تلاشی است برای حل کردن یک مساله از مسائل بی‌شماری که در این حوزه وجود دارد؛ یعنی بررسی حکم نگاه به تصاویر پخش زنده و غیرزنده. چهار نظریه اصلی در حوزه مقایسه حکم نظر به تصاویر زنده با تصاویر غیرزنده وجود دارد: یکم: یکسانی حکم که همان حکم نظر به عکس نامحرم است. دوم: یکسانی حکم که همان حکم نظر به شخص نامحرم است. سوم: تفاوت حکم به این شکل که نظر …

توضیحات بیشتر »

بسیاری از عناوین مذکور در نصوص شرعی، قابل‌انطباق بر هنر امروز نیست

بسیاری از عناوین مذکور در نصوص شرعی، قابل‌انطباق بر هنر امروز نیست

از هنر معماری هم اثر روشنی در بین جامعه عرب معاصر نصوص شرعی دیده نمی‌شود. بنای مشهور و معروف آن‌ها کعبه بود که از حیث معماری در اوج سادگی بود و فاقد هرگونه ویژگی هنری. طبیعی بود که در صدر اسلام نیز، با این ذهنیت که دنیا محلّ گذر است و اهمیت چندانی ندارد، هنرهای تزیینی که برچسب دنیوی و اهتمام به دنیا می‌خورد، بیشتر به حاشیه رفت، مضاف بر آنکه برخی از عرصه‌های مرتبط به هنر نیز با ردع و نهی شریعت مواجه بود. اختصاصی شبکه اجتهاد: یکی از ایراداتی که هنرمندان به فقها وارد می‌کنند، ناآشنایی ایشان با …

توضیحات بیشتر »

سیاست‌گذاری دینی این نیست که فقه را به جان فضای مجازی بیندازیم/ نیازمند نهضت سواد آموزی فضای مجازی هستیم/ نباید نگاه اکل‌میته‌ای به فضای مجازی داشت

سیاست‌گذاری دینی این نیست که فقه را به جان فضای مجازی بیندازیم/ نیازمند نهضت سواد آموزی فضای مجازی هستیم/ نباید نگاه اکل‌میته‌ای به فضای مجازی داشت

یک عضو مجلس خبرگان رهبری معتقد است: سیاست‌گذاری دینی اساساً باید در فقه مجازی عوض بشود؛ سیاست‌گذاری دینی این نیست که فقه را به جان فضای مجازی بیندازیم، اگر هم می‌خواهیم، باید فقه رسانه را تعریف کنیم که آن هم یک فقه خاص است، اما اگر خواسته باشیم فقه سخت‌گیر کلاسیک را به جان فضای مجازی بیندازیم، آن قهارتر است که با این حرف‌ها کنترل شود؛ و بلعکس به ضرر خود ما تمام می‌‌گردد که دیگر پایبند به فلسفه وجودی نخواهد بود. به گزارش خبرنگار اجتهاد، استاد احمد مبلغی، عضو مجلس خبرگان رهبری و مدرس خارج فقه حوزه علمیه قم …

توضیحات بیشتر »

آینده فقه نمایش/ محمدصادق لیراوی

آینده فقه نمایش/ محمدصادق لیراوی

اختصاصی شبکه اجتهاد: خروج فقه از رویکرد انفعالی و ورود به عرصه فعالیت، جز با آینده پژوهشی و شناخت مسائلی که در آینده با آن روبرو خواهد شد میسر نیست؛ بنابراین لزوم آینده‌پژوهی در همه عرصه‌های فقه، ضرورت می‌یابد. یکی از مهم‌ترین مسائل فقه‌های معاصر، مباحث مرتبط با هنرهای نمایشی است. حجت‌الاسلام والمسلمین محمدصادق لیراوی، مدیر مرکز پژوهش‌های اسلامی رسانه، در این یادداشت اختصاصی، به این موضوع پرداخته است. فقه نمایش، رشته علمی است که هنوز مسائل و موضوعات آن به‌صورت کامل طرح و شناسایی نشده؛ بنابراین احکام آن نیز به‌تبع موضوعات آن چندان روشن نیست. عمدتاً مسائل مربوط به …

توضیحات بیشتر »

لزوم انعکاس واقعیات جامعه، باعث تجویز نشان‌دادن زن مسلمان بی‌حجاب نمی‌شود/ قاعده عدالت و قاعده مصلحت باید در فقه هنر موردتوجه قرار گیرند

لزوم انعکاس واقعیات جامعه، باعث تجویز نشان‌دادن زن مسلمان بی‌حجاب نمی‌شود/ قاعده عدالت و قاعده مصلحت باید در فقه هنر موردتوجه قرار گیرند

درهرصورت، فقها بر اساس منابع دینی فتوا می‌دهند. حال اگر یک فیلم‌ساز بخواهد خانم بی‌حجابی را شخصیت اول فیلم یا یکی از شخصیت‌های فیلم قرار بدهد، فقیه نمی‌تواند فتوا به جواز چنین کاری بدهد؛ چون نفس این کار اشاعه فحشا است. البته برخی هنرمندان قائل‌اند که باید واقعیت‌های جامعه را همان‌گونه که هست منعکس کنیم؛ ولی از نظر دین اگر انعکاس واقعیت‌های جامعه، منجر به اشاعه فحشا و اعانه بر اثم و سست‌شدن بنیان اخلاقی در میان افراد و خانواده‌ها بشود، جایز نخواهد بود. پس اصل این باور که باید واقعیت‌های جامعه را منعکس کنیم، به طور مطلق قابل‌قبول نیست. …

توضیحات بیشتر »

چرا با قانون پیشنهادی حجاب مخالفم؟/ سیدمحمد کاظمی قهفرخی

چرا با قانون پیشنهادی حجاب مخالفم؟/ سیدمحمد کاظمی قهفرخی

شبکه اجتهاد: قانون پیشنهادی جایگاه حجاب را یک مولفه فرهنگی و داخلی به حساب آورده است و همین موضوع باعث شده به لایه‌‌های تمدنی و بین‌المللی آن که امروز نقطه شروع مسئله بودگی آن در لایه‌‌های اجتماعی و سیاسی شده توجه نشود. حجاب در کلام رهبری هم یک امر سیاسی و هم یک امر تمدنی به حساب آمده است اما در روح کلی قانون مذکور، این مسئله به یک مولفه فرهنگی و داخلی و سیاستی تنزل داده شده است. تنها در چند ماده مختصر تلاش شده به حوزه بین‌المللی و نه تمدنی اشاره شود و این موضوع ناامید کننده و …

توضیحات بیشتر »

واجبات و محرمات الهی به یک معنا اجباری هستند/ نباید حکم الهی «حجاب» مهجور بماند/ اگر نظام به وسیله این برهنگی‌‌ها تضعیف می‌شود، باید جلوگیری کرد

واجبات و محرمات الهی به یک معنا اجباری هستند/ نباید حکم الهی «حجاب» مهجور بماند/ اگر نظام به وسیله این برهنگی‌‌ها تضعیف می‌شود، باید جلوگیری کرد

گاهی یک بی‌حجابی دیده‌ می‌شود و‌ می‌دانیم که تأثیر گذار نیست، وظیفه امر به معروف ساقط‌ می‌شود، ولی ما یک وظیفه دیگر نیز داریم که مسئله دفع منکر است. پالایش جامعه و مهجور نشدن احکام الهی وظیفه دیگری است. گاهی باید توصیه‌‌هایی کرد تا حرمت یک فعل حلال در جامعه مهجور نشود. گاهی باید تذکر داد و ادامه راه را رفت، تا نگویند که فلان روحانی یا فلان مذهبی رد شد و حرفی نزد. نباید حکم الهی مهجور بماند. بنابراین وظیفه دفع منکر و پالایش و حفظ نظام اسلامی اموری است که ممکن است شرایط امر به معروف نیز نباشد …

توضیحات بیشتر »

جمع‌بندی احکام نگاه به جنس مخالف در فضای رسانه‌ای

جمع‌بندی احکام نگاه به جنس مخالف در فضای رسانه‌ای

یکی از مسائل مهم فقهی در خصوص استفاده سالم و شرعی از فضای مجازی و دیگر رسانه‌ها، بحث انواع نگاه‌های مجاز و غیرمجاز افراد به جنس مخالف در انواع محتواهای رسانه‌ای است. در این مجال، تلاش شده است تا به شکلی موجز، انواع عناوین فقهی وارد بر این موضوع مورد بررسی قرار بگیرد. در انتها، نمودار انواع نگاه‌های حلال و حرام به جنس مخالف در بستر رسانه‌ها ذکر شده است. شبکه اجتهاد: به سبب گسترش رسانه ها و فضای مجازی، سوالات جدید فقهی نیز از سوی افراد متدین جامعه در خصوص مسائل جدید مطرح‌ می‌شود. یکی از مسائل مهم فقهی …

توضیحات بیشتر »

مسئله‌ی حجاب؛ برخورد قضایی یا کار فرهنگی؟/ ابراهیم عزیزی

مسئله حجاب؛ برخورد قضایی یا کار فرهنگی؟/ ابراهیم عزیزی

اختصاصی شبکه اجتهاد: در روزهای اخیر کلیپی تأثربرانگیز از نارنجستان شیراز منتشر شد که گویا خانمی محجبه به چند خانم بی‌حجاب، تذکر داده اما مردی که همراه آنها بود به خانم محجبه حمله کرد و او را به شدت مورد ضرب و شتم قرار داد. میان دلسوزان انقلاب، نزاعی دامنه‌دار اما بی‌حاصل به پاست، که آیا کنترل بی‌حجابی با برخورد قضایی میسر است یا تلاش برای تاثیر فرهنگی بر بانوان ؟ یا هر دو؟ یا… لکن تجربه، ناکامی هر دو راهکار را عیان ساخته است. از نظر نگارنده، دلسوزان دارند سرنا را از سر گشادش می‌دمند! چرا که منشأ اصلی …

توضیحات بیشتر »

کاربرد قواعد فقهی در طراحی شهری

کاربرد قواعد فقهی در طراحی شهری

این پژوهش قصد دارد قواعد فقهی‌ای که از مؤلفه‌های بسیار مهم جهت تدوین قوانین و مقررات در جامعه اسلامی در عرصه‌های مختلف ازجمله سیاست‌های راهبردی مدیریت شهری و طراحی شهری آن است، تدوین نماید؛ چرا‌که فاصله گرفتن طراحان شهری در عصر حاضر از مبانی دانش تفقه و قواعد فقهی آن، سبب آشفتگی و عدم تعادل و ناپایداری طراحی شهری شده است. نتایج حاصل از پژوهش، نشان می‌دهد قواعد عمومی فقه همچون قاعده لاضرر، اتلاف، تسبیب، تسلیط، نفی سبیل، احترام، ولایت حاکم، تزاحم حقوق، اقدام، تعظیم شعائر، حرمت اعانه بر اثم، می‌توانند در حفظ حقوق خصوصی و عمومی شهروندان در فرایند …

توضیحات بیشتر »

تصاویر دفاع از یک رساله علمی سطح چهار حوزه علمیه مشهد

تصاویر دفاع از یک رساله علمی سطح چهار حوزه علمیه مشهد

اختصاصی شبکه اجتهاد: جلسه دفاعیه رساله علمی سطح چهار حوزه علمیه مشهد با عنوان «کاربرد قواعد فقهی در طراحی شهری» با تدوین حجت‌الاسلام علی ثناگو و با حضور اساتید داور حجت‌الاسلام والمسلمین سید‌علی سجادی‌زاده و حجت‌الاسلام والمسلمین رضا حق‌پناه، سوم مردادماه ۱۴۰۲ به‌صورت حضوری در محل مرکز مدیریت حوزه علمیه خراسان برگزار شد. این رساله ارزشمند از هدایت و راهنمایی حجت‌الاسلام‌ والمسلمین مجتبی الهی خراسانی در مقام استاد راهنما و حجت‌الاسلام ‌والمسلمین محمدجواد انصاریان به‌عنوان استاد مشاور، بهره‌ برده است. بخوانید: گزارش محتوایی از رساله علمی «کاربرد قواعد فقهی در طراحی شهری» همراه با سخنان اساتید داور و راهنما

توضیحات بیشتر »

پاسخ آیت‌الله سیستانی به نامه پاپ فرانسیس

پاسخ آیت‌الله سیستانی به نامه پاپ فرانسیس

حضرت آیت‌الله سیستانی، به نامه پاپ فرانسیس رهبر کاتولیک‌های جهان پاسخ گفت و بر اهمیت هم‌افزایی تلاش‌ها برای مبارزه با خشونت و نفرت‌پراکنی و تثبیت ارزش‌های همبستگی میان مردم تاکید کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، در نامه آیت‌الله سیدعلی سیستانی خطاب به پاپ آمده است: «نامه ارزشمند شما به مناسبت دومین سالگرد سفر تاریخی‌تان به عراق و دیدار با جنابعالی در نجف اشرف مایه خرسندی من شد؛ دیدار مهمی که انگیزه‌ و مشوقی برای بسیار از اتباع دین اسلام و مسیحیت و بلکه دیگران شد تا هر چه بیشتر به ارزش‌های رواداری و حُسن همزیستی با افرادی که دین و …

توضیحات بیشتر »

حجاب زنان عاشورا؛ یک درس برای زنان مسلمان و یک تذکر به مداحان/ محمد عشایری منفرد

حجاب زنان عاشورا؛ یک درس برای زنان مسلمان و یک تذکر به مداحان/ محمد عشایری منفرد

اختصاصی شبکه اجتهاد: حجاب زنان اهل بیت (علیهم‌السلام) سه مرتبه داشت: مرتبه اول همان پوشش واجب اسلامی بود (پوشاندن همه بدن به استثنای وجه و کفین)، مرتبه دوم پوشش مستحبشان بود (یعنی همان وجه و کفین را نیز می‌پوشاندند) و سوم حضور دائمی در خانه و عدم خروج از منزل جز در موارد بسیار ضروری. در خانه هم پشت پرده می‌نشستند و نامحرم آنها را حتی با حجاب کامل هم نمی‌دید. این همان احتجاب در منزل بود که فقط بر زنان پیامبر (ص) واجب شده بود اما در خانه اهل بیت (ع) نیز رعایت می‌شد. در حادثه عاشورا به حجاب …

توضیحات بیشتر »

تأثیر مدرنیته بر متون درسی و علوم حوزوی

تأثیر مدرنیته بر متون درسی و علوم حوزوی

‌ای‌بسا بتوان گفت که تنها حوزه علمیه شیعیان در نجف و قم بود که همچنان از نظام مدرسی تغذیه ‎کرد، بهره ‌گرفت و سبک زندگی ویژه قابل توجهی را در ابعاد گسترده کلمه تا به امروز حفظ و ضبط نمود. متولیان در تکنوکراتیک و بوروکراتیک کردن حوزه اشکالی مهم را در کار خود وارد کردند. ایشان این تجربه و جذابیت‌های ناشی از همسازی به لحاظ تاریخی رشد یافته آن با نیازهای زیست حوزوی را به جدّ نگرفتند و بسیاری از ویژگی‌های آن را به راحتی کنار گذاشتند. به گزارش شبکه اجتهاد، تاثیرات متقابل مدرنیته و حوزه‌های علمیه را از زوایای …

توضیحات بیشتر »

واکاوی ابعاد فقهی، حقوقی و سیاسیِ حکم رهبر انقلاب در محکومیت قرآن سوزی

آیا جا ندارد که ما به‌عنوان مهم‌ترین و اساسی‌ترین حق انسان‌ – که دین عنصر فطری است و از انسانیت انسان برمی‌خیزد- چیزی به نام حقوق ادیان را مطرح کنیم و دیپلمات‌ها و دستگاه سیاسی و دیپلماسی ما و کشورهای مسلمان این را تعقیب کنند. ۵۷ کشور مسلمان هستیم و اضافه بر این، مسلمانان در کشورهای گوناگون با مقیاس جمعیتی بالا زندگی می‌کنند، چنین جمعیت عظیمی نمی‌تواند پای این کار بیاید و این حق را احقاق و اثبات کند؟ به گزارش شبکه اجتهاد، هم‌‌اندیشی علمیِ واکاوی ابعاد فقهی، حقوقی و سیاسی حکم رهبر معظم انقلاب در محکومیت قرآن سوزی توسط …

توضیحات بیشتر »

بیانیه مشترک رهبران ادیان توحیدی ایران در محکومیت اهانت به ساحت مقدس قرآن

بیانیه مشترک رهبران ادیان توحیدی ایران در محکومیت اهانت به ساحت مقدس قرآن

به همت دفتر امور اجتماعی و سیاسی مدیریت حوزه علمیه تهران سران، علما و کارگزاران ادیان توحیدی در نشست هم‌‌اندیشی «کتاب مقدس» گرد آمده و اعلام کردند در مقابل اهانت و هتک حرمت به مقدسات ادیان الهی با یکدیگر متحدند. به گزارش شبکه اجتهاد، در ماهی که گذشت اهانت به ساحت کتاب‌های آسمانی قرآن، انجیل و تورات در سوئد و دانمارک، قلب موحدان و آزادگان جهان را به درد آورد. به همین منظور رهبران ادیان در هم‌‌اندیشی «کتاب مقدس» اعلام کردند این اقدامات خلاف عقل و منطق را که با حمایت برخی دولت‌ها و سکوت مجامع جهانی مدعی حقوق بشر، …

توضیحات بیشتر »

زمینه‌های همگرایی دینی در نهضت حسینی/ سیدکاظم سیدباقری

زمینه‌های همگرایی دینی در نهضت حسینی/ سیدکاظم سیدباقری

شبکه اجتهاد: واقعیت این است که امام حسین(ع) متعلق به انسانیت، آزادی‌خواهان جهان و سپس همه مسلمانان است. اگر بتوانیم این نکته عمده و اساسی را در سخنرانی‌ها و عزاداری‌های خود مورد توجه قرار دهیم، می‌تواند نقطه آغازی برای هم‌افزایی و همگرایی و وحدت میان آزادی‌خواهان، عدالت‌طلبان و مسلمانان جهان باشد. شعارهای عمده و اساسی که در قیام امام حسین(ع) وجود دارد همانند مبارزه با ظلم و ستم، عزت‌خواهی، زیر بار زور نرفتن، احترام به انسانیت و تلاش برای نجات از گمراهی، احیای سنت جد بزرگوارش، بازگشت به اسلام اصیل، قربانی کردن همه هستی خویش برای نجات اسلام و تعالی‌بخشی …

توضیحات بیشتر »

مدرنیته بسیاری از عالمان را در تکاپوی بازسازی روش در مطالعات دینی و فقهی قرار داده است/ بسیاری معتقدند با هوش مصنوعی انقلابى در علوم دینی به وقوع می‌پیوندد

مدرنیته بسیاری از عالمان را در تکاپوی بازسازی روش در مطالعات دینی و فقهی قرار داده است/ بسیاری معتقدند با هوش مصنوعی انقلابى در علوم دینی به وقوع می‌پیوندد

اگرچه از دیرباز فقه به مسائل مستحدثه عطف توجه داشته است؛ اما پس از مدرنیته حجم توجه به مسائل مستحدثه گسترش یافته است و بسیاری از مسائل مستحدثه، موضوعاتی است که در اثر روابط اجتماعی ناشی از مدرنیته شکل گرفته‌اند و در برابر فقه خودنمایی و صف‌آرایی کرده‌اند و فقها آنها را به عنوان مسائل مستحدثه در دستور کار مطالعاتی قرار داده‌اند به این معنا که اگر مدرنیته‌ نمی‌بود در روابط اقتصادی و اجتماعی این موضوعات پدید نمی‌آمد. بنابراین بخشی از توسعه‌ای که در دامنه فقه رخ افتاده است، بر اساس نظر انداختن به موضوعاتی است که حاصل وضعیت‌های اجتماعی …

توضیحات بیشتر »

بررسی نقش هوش مصنوعی در صدور فتوا در فقه اهل‌سنت

بررسی نقش هوش مصنوعی در صدور فتوا در فقه اهل‌سنت

این تحقیق ارائه‌های رسانه‌ای و بررسی سرویس واقعی «اِفتای مجازی»، داده‌های مربوط به آن و نتایج مصاحبه با دو کارمند مرکز جهانی فتوای الازهر در قاهره را نیز بررسی می‌کند. یافته‌ها رقابت بر سر مرجعیت دینی در فضای گفتمانی جدید را تأیید کرده و محدودیت‌ها و خطرات استفاده از هوش مصنوعی در صدور فتوا را متذکر می‌شود. به گزارش شبکه اجتهاد، در طلیعه دهه دوم قرن بیست و یکم، پیشرفت تکنولوژیکی جدید و به ویژه هوش مصنوعی (AI)، سبب شد برخی نهادهای دینی از این ابزار در جهت پیشبرد اهداف خود استفاده کنند. از اکتبر ۲۰۱۹، هوش مصنوعی جایگاهش را …

توضیحات بیشتر »

مبانی جامعه‌شناختی فقه هنر و تأثیر ‌آن در استنباط احکام فقهی/ محمدکاظم حقانی فضل

مبانی جامعه‌شناختی فقه هنر و تأثیر ‌آن در استنباط احکام فقهی/ محمدکاظم حقانی فضل

اختصاصی شبکه اجتهاد: فقه هنر اگرچه مشتمل بر مسائلی همچون غنا، موسیقی و مجسمه‌سازی است که مورد پرداخت فقهی قرار گرفته‌اند؛ اما کلیت آن به‌عنوان یک باب فقهی، امری نوپدید است. از طرفی، تأثیر فزاینده آثار هنری در جوامع، امری غیرقابل‌انکار است. همین امر موجب می‌شود تا لزوم توجه به مبانی جامعه‌شناختی و اجتماعی فتاوا و گزاره‌های فقه هنر، موردتوجه دوچندان قرار گیرد. حجت‌الاسلام محمدکاظم حقانی فضل، پژوهشگر و معاون آموزشی مرکز تخصصی فرهنگ و هنر اسلامی، در این یادداشت اختصاصی، تلاش دارد تا به این مبانی بپردازد. ۱- فقه یا دانش استنباط احکام از منابع اولیه آن، دانشی است …

توضیحات بیشتر »

برخورد با بی‌حجابی باید از صداوسیما و نظام اداری آغاز شود

برخورد با بی‌حجابی باید از صداوسیما و نظام اداری آغاز شود

آیت‌‌الله نوری همدانی ترویج بی‌حجابی را‌ یکی از مظاهر خلاف اسلام دانست و گفت: در قدم اول در برخورد با بی‌حجابی باید از صدا و سیما و به طور کل از بدنه دولت و نظام اداری کشور آغاز شود. این پذیرفته نیست که ما در جامعه به مردم تذکر دهیم و برخورد کنیم اما وضع حجاب بعضی از برنامه‌های صدا و سیما و ادارت به شکل دیگری باشد.  به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله حسین نوری همدانی در دیدار با حجت‌الاسلام عبدالحسین خسروپناه؛ دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی ضمن اشاره به جایگاه ویژه این شورا در اعتلا و پیشبرد اهداف و …

توضیحات بیشتر »

فقهایی که با اصل برائت، فتوا به اباحه فضای مجازی داده‌اند، بعدها متوجه اشتباهشان خواهند شد!

فقهایی که با اصل برائت، فتوا به اباحه فضای مجازی داده‌اند، بعدها متوجه اشتباهشان خواهند شد!

فقهایِ آینده، از فقیهان گذشته‌ها و برخی فتاوای آنان، درس خواهند گرفت؛ چون با گذر زمان و وسعت پیشرفت‌ها متوجه خواهند شد که فقهای گذشته، در خصوص مسائل فقه نمایش و صحنه‌های مجازی، خیلی کم ورود پیدا کرده‌اند یا موضوع را به‌خوبی شناسایی نکرده‌اند، لذا به‌خوبی نتوانسته‌اند حکم صادر کنند، یا حکمشان اشتباه بوده و یا اصولاً پاسخی نداده و مسئله را به خود مکلف واگذار کرده‌اند. اختصاصی شبکه اجتهاد: خروج فقه از رویکرد انفعالی و ورود به عرصه فعالیت، جز با آینده پژوهشی و شناخت مسائلی که در آینده با آن روبرو خواهد شد میسر نیست؛ بنابراین لزوم آینده‌پژوهی …

توضیحات بیشتر »

بررسی فقهی استفاده از کلاه‌گیس و شیوه‌های مرسوم در گریم بازیگران

بررسی فقهی استفاده از کلاه‌گیس و شیوه‌های مرسوم در گریم بازیگران

اگر کلاه‌گیس به‌صورت متعارف باشد، یعنی مثل دیگر زنان که مو دارند، به‌طوری باشد که عرفاً زینت حساب نشود اشکال ندارد. اما اگر کلاه‌گیس جنبه زینت داشته باشد مثلاً کلاه‌گیس‌هایی که امروزه مرسوم است که قطعاً اگر خودش مو داشت، به این زیبایی نبود، این کلاه‌گیس زینت به‌حساب می‌آید. حجاب را که خداوند قرار داده برای این است که زینت‌ها پوشیده باشد. حال اگر قرار باشد کلاه‌گیس، خودش زینت باشد، پوشیدنش اشکال دارد. پس کلاه‌گیسی که زرق‌وبرق دارد به‌عنوان حجاب دیگر مورد قبول نیست. اختصاصی شبکه اجتهاد: استفاده از کلاه‌گیس هم در میان بانوان از قدیم مرسوم بوده است و …

توضیحات بیشتر »

فلاسفه هنر، دین را به‌عنوان مانع فراروی هنر می‌بینند!/ باید پذیرفت نه هنرمندان، بی‌دین هستند و نه علما، متحجر!/ در تبیین دین، بیشتر به مفاهیم توجه داریم تا روایت‌های بصری

فلاسفه هنر، دین را به‌عنوان مانع فراروی هنر می‌بینند!/ باید پذیرفت نه هنرمندان، بی‌دین هستند و نه علما، متحجر!/ در تبیین دین، بیشتر به مفاهیم توجه داریم تا روایت‌های بصری

ما اساساً به مسئله تخیل، رؤیا و روایت‌های تصویری توجه نداریم. به همین دلیل از جنبه‌های هنری و نمایشی دین به‌کلی غافل مانده‌ایم. چه‌بسا مخالفت‌هایی با حوزه هنر و نمایش نیز داریم. البته در بخشی از روایاتی که در منابع دینی ما آمده عمدتاً با تصویر، سازگاری چندانی ندارد. مثلاً روایاتی که حاکی از این است که در اماکن دینی نباید تصاویر موجودات ذی‌روح باشند و کسانی که به تجسیم و تصویر می‌پردازند مورد نکوهش قرار گرفته‌اند. چه‌بسا در قرون گذشته، به دلیل کارکردی که این تصاویر و تجسیم‌ها داشت، می‌طلبید که نگاه این‌چنینی وجود داشته باشد؛ اما الآن و …

توضیحات بیشتر »
Real Time Web Analytics