اجتهاد و اصول فقه

مُبدع «ولایت فقیه»

مُبدع «ولایت فقیه»

اختصاصی شبکه اجتهاد: ایران اسلامی، مهد پرورش علما و دانشمندان بزرگ مسلمان بوده است و به داشتن این ستارگان علم و فضیلت مباهات دارد. یکی از این بزرگان، ملا احمد نراقی است. وی از فقهایى است که ارزش کارش در ابتکار مباحث جدید در فقه چنانکه باید و شاید شناخته نشده است. کتاب‌های فارسى او چون معراج السعاده، خزائن و …

Read More »

سرگذشت فقیه مدقٌق «سید محمد محقق داماد» مکتوب و منتشر شد

سرگذشت فقیه مدقٌق «سیدمحمد محقق داماد» مکتوب و منتشر شد

در آستانه برپایی کنگره بزرگداشت آیت‌الله‌ سید محمد محقق داماد(ره) به مناسبت پنجاه و یکمین سالروز وفات این استاد بزرگ حوزه قم، مؤسسه کتاب‌شناسی شیعه یادنامه‌ای درباره ایشان به نام «آموزگار فقاهت» در ۵۶۷ صفحه منتشر کرده است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کتاب «آموزگار فقاهت؛ سرگذشت آیت‌الله سیدمحمد محقق داماد» همزمان با برپایی کنگره بزرگداشت این فقیه مدقق از سوی …

Read More »

فقیه باید «نص‌پسند» باشد، نه «نص‌بسند»/ مقاصد، ابر اهدافی مثل عدالت، تزکیه، تعلّم و خروج از ظلمت به نور است/ اشاعره، قول به مقاصد شارع را کفر می‌دانند

آینده منزلت مرجعیت در گرو رفتارهای مردم، مراجع و حاکمیت است/ مبادلات علمی بین مکاتب قم و نجف رو به رشد است/ تمایزات مکتب نجف و قم در روش فقاهتی

در قاعده «الخراج بالضمان» اگر نص‌بسند باشیم باید بگوییم تمام منافع کالایی که دزدیده شده است برای دزد محفوظ است چرا که در زمانِ غصب،ضمان این کالا به عهده این دزد بوده و طبق این روایت باید منافع – الخراج – نیز برای او باشد اما امام صادق در مقابل این استدلال ابوحنیفه نگفت که این حدیث سند ندارد و …

Read More »

شیخ انصاری انفتاحی است نه انسدادی

شیخ انصاری انفتاحی است نه انسدادی

ابتدا فکر می‌کردیم که نظر مرحوم شیخ بر انسداد است ولی ظاهرا مرحوم آشتیانی در حاشیه خود نقل می‌کند که مرحوم شیخ انصاری تصریح کرده که نظرش بر انفتاح است. هم چنین یک آقایی یک مطلبی را از یکی از مباحث اصولی شیخ انصاری نقل می‌کرد که درست بودنش متوقف بر قول به انفتاح بود و با انسداد درست در …

Read More »

اساساً کلمه «فقه نظام» اصطلاح شهید صدر نیست/ نسبت‌هایی به شهید صدر می‌دهند که فرسنگ‌ها با اندیشه‌اش فاصله دارد

اساساً کلمه «فقه نظام» اصطلاح شهید صدر نیست/ نسبت‌هایی به شهید صدر می‌دهند که فرسنگ‌ها با اندیشه‌اش فاصله دارد

اساساً شهید صدر درباره نظام و الگو با این تعابیر و مفاهیم رایج صحبت نکردند و آنچه گفتند، مذهب است که با آنچه امروز از فقه نظام گفته می‌شود تفاوت‌های جدی دارد. این خلط پژوهشی و تقریر ناصواب سبب می‌شود پژوهشگران تازه وارد دچار تشویش ‌شوند و عملاً امکان دارد مسیر علمی آن‌ها کلاً تفاوت کند. کسی که در مسیر …

Read More »

انتشار نسخه الکترونیکی ویژه‌نامه نکوداشت آیت‌الله شیخ محمد واعظ زاده خراسانی

مجله‌الکترونیکی و نسخه مکتوب ویژه‌نامه همایش ملی «قرآن‌پژوهِ روشن‌بین» منتشر شد

همزمان با سومین همایش ملی تفسیر و تفسیر نگاری در سده اخیر حوزه علمیه خراسان و نکوداشت آیت‌الله شیخ محمد واعظ زاده خراسانی، محقق و متفکر اسلامی معاصر، ویژه نامه «قرآن پژوه روشن بین» به سفارش شبکه بین‌المللی اجتهاد، منتشر شد که نسخه الکترونیکی آن در شبکه اجتهاد قابل مشاهده است و نسخه مکتوب آن به مهمانان حاضر در همایش اهدا گردید.

Read More »

حوزه تمدن‌ساز خراسان؛ از طوس دیروز تا مشهد امروز

حوزه تمدن‌ساز خراسان؛ از طوس دیروز تا مشهد امروز

شبکه اجتهاد: دکتر صادق واعظ‌زاده، عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی و رئیس شورای عالی مرکز الگوی اسلامی – ایرانی پیشرفت در بزرگداشت دومین سالگرد رحلت آیت‌الله شیخ محمد واعظ‌زاده خراسانی (۱۳۹۷)، پیرامون امام رضا (ع)، حوزه علمیه خراسان و مفاخر آن در نگاه تمدنی سخنانی داشت که بدون دخل و تصرفی در ادامه می‌خوانید: تشکر می‌کنم از دفتر تبلیغات اسلامی …

Read More »

حقوق اقلیت در هیچ کتابی چون نهج‌البلاغه محترم شمرده نشده است/ روش‌شناسی شرح نهج‌البلاغه آیت‌الله جوادی، مناسبات قرآن کریم و نهج‌البلاغه است

حقوق اقلیت در هیچ کتابی چون نهج‌البلاغه محترم شمرده نشده است/ روش‌شناسی شرح نهج‌البلاغه آیت‌الله جوادی، مناسبات قرآن کریم و نهج‌البلاغه است

محقق داماد حقوق اقلیت را درد امروز جهان عنوان کرد و گفت: این درد بی‌درمان امروز دنیاست که به حقوق اقلیت و اپوزوسیون توجه نمی‌شود. مدام صحبت از دموکراسی و احترام به حقوق اکثریت‌ می‌کنند، در حالی که دموکراسی احترام به حق اقلیت است، چون اکثریت، قدرت را دارد. در نهج‌البلاغه شکوفا شده است که حقوق اقلیت باید چطور رعایت …

Read More »

در نگاه رهبری، مطلق لهو حرام نیست!/ رهبری، اطراب را خارج از معنای غنا می‌داند/ گرایش‌ها و رویکردهای عمومی در روش استنباط مؤثر است

احمد مبلغی : در نگاه رهبری، مطلق لهو حرام نیست!/ رهبری، اطراب را خارج از معنای غنا می‌داند/ گرایش‌ها و رویکردهای عمومی در روش استنباط مؤثر است

برخی فقیهان «طرب‌انگیز بودن» را از مؤلفه‌های غنا برشمرده‌اند که به نظر رهبری، این ارتباط بین طرب‌انگیز بودن و غنا که از سوی فقیهان صورت گرفته منجر به ابهام شده است و طرب‌انگیز بودن دخلی در مفهوم غنا ندارد و اطراب، مناط و ملاک برای حرمت نیست. ایشان با مفهوم‌یابی طرب در دیگر کتب لغویون ثابت می‌کند که طرب، خود …

Read More »

آیین رونمایی کتاب «سَلُونِی قَبْلَ‏ أَنْ‏ تَفْقِدُونِی» تالیف آیت‌الله جوادی آملی

آیین رونمایی کتاب «سَلُونِی قَبْلَ‏ أَنْ‏ تَفْقِدُونِی» تالیف آیت‌الله جوادی آملی

شبکه اجتهاد: همزمان با هفته پژوهش، مراسم رونمایی از کتاب گرانسنگ «سَلُونِی قَبْلَ‏ أَنْ‏ تَفْقِدُونِی؛ تحریر نهج البلاغه»، تالیف آیت‌الله عبدالله جوادی آملی در محل سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران برگزار شد.

Read More »

از «انتشار ۱۱۴ عنوان پژوهش فقهی» تا «برگزاری ۱۹ کرسی علمی» در پژوهشکده فقه و حقوق

از «انتشار 114 عنوان پژوهش فقهی» تا «برگزاری ۱۹ کرسی علمی» در پژوهشکده فقه و حقوق

نشست بیان دستاوردهای پژوهشی پژوهشکده فقه و حقوق پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با تشریح فعالیت‌های این پژوهشکده از سوی رییس و مدیران گروه‌های علمی آن برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، ‌حجت‌الاسلام والمسلمین سیف الله صرامی «رییس پژوهشکده فقه و حقوق پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی» در نشست بیان دستاوردهای پژوهشی این پژوهشکده که در حاشیه پنجمین نمایشگاه دستاوردهای …

Read More »

صدرها به گفته خود عمل می‌کنند!/ آیت‌الله سبحانی می‌گفت سید صدرالدین مثل پیامبر(ص) بود

صدرها به گفته خود عمل می‌کنند!/ آیت‌الله سبحانی می‌گفت سید صدرالدین مثل پیامبر(ص) بود

سید صدرالدین صدر زمانی که آقای بروجردی به قم مشرف شدند ایشان را نیروی تازه‌نفسی یافتند و شهرت علمی‌اش موردقبول همه بود و هم‌چنین آقای بروجردی از خرم‌آباد و بروجرد می‌آمد و همه قبایل پشتیبان ایشان بودند و این‌یک نیروی عظیمی علیه رضاشاه به‌حساب می‌آمد. رضاشاه تا زمانی که آقای بروجردی در قید حیات بودند هیچ کار نمی‌توانست برعلیه حوزه …

Read More »

ضعف پژوهشی حوزه را قبول ندارم!/ پژوهش‌های دانشگاهی، صوری و فاقد علمیت است

ضعف پژوهشی حوزه را قبول ندارم!/ پژوهش‌های دانشگاهی، صوری و فاقد علمیت است

دروس خارجی که اکنون بیان می‌شود اصلاً یک کار پژوهشی است؛ یعنی نمی‌توانیم تدریس حوزه را جدا از پژوهش بدانیم که استاد انجام داده است. اگر استاد پژوهشی نکند و صرفاً آراء را نقل کند، مطمئناً شاگردان بحث او را تکراری می‌بینند. لذا صرف آنچه که نقل شده پژوهش نیست. اختصاصی شبکه اجتهاد: رویکرد آموزشی حوزه‌های علمیه اگرچه همواره به …

Read More »

سرفصل‌محوری در دوره‌های مقدمات و سطح یک حوزه، نادرست است/ بایسته‌های متن درسی معیار

سرفصل‌محوری در دوره‌های مقدمات و سطح یک حوزه، نادرست است/ بایسته‌های متن درسی معیار

بحث تدوین محتوا در برنامه‌ریزی درسی بین اهداف و روش‌ها قرار دارد و به یک معنا ما در اهداف وضعیت مطلوب را مشخص می‌کنیم. در بخش محتوا آنچه را که در اختیار ما هست و با تکیه بر آن می‌خواهیم به هدف مطلوب برسیم مطرح است. روش‌ها حلقه واسطه بین تبدیل محتوا برای دستیابی به آن هدف است؛ به این …

Read More »

مطالعات تاریخ حدیث و جوامع حدیثی در فهم روایات تاثیر شگرفی دارد

مطالعات تاریخ حدیث و جوامع حدیثی در فهم روایات تاثیر شگرفی دارد

استاد گروه رجال پژوهی معاونت پژوهش حوزه علمیه خراسان به تبیین مباحث مربوط به جوامع حدیثی پرداخت و گفت: تاریخ حدیث و جوامع حدیثی در فهم ما از روایات تاثیر شگرفی دارد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین محمدابراهیم روشن‌ضمیر، استاد گروه رجال پژوهی حوزه علمیه خراسان، در دوره تربیت پژوهشگر علوم حدیث این گروه به تبیین مباحث مربوط به …

Read More »

تأکید آیت‌الله سبحانی بر احیای علم الحدیث/ هفته‌ای یک حدیث حفظ نماییم

تأکید آیت‌الله سبحانی بر احیای علم الحدیث/ هفته‌ای یک حدیث حفظ نماییم

آیت‌الله سبحانی با اشاره به کمرنگ شدن توجه به علم الحدیث، تأکید کرد که با توجه به جایگاه مهم روایات و احادیث باید علم الحدیث را احیا کنیم. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله جعفر سبحانی در درس خارج خود که در مسجد اعظم قم برگزار شد، با اشاره به روایتی از امام صادق(ع) گفت: «اعرفوا منازل شیعتنا بقدر ما یحسنون …

Read More »

جلد دوم «سلونی قبل ان تفقدونی» به زیور طبع آراسته شد

جلد دوم «سلونی قبل ان تفقدونی» به زیور طبع آراسته شد

کتاب ارزشمند «سَلُونِی قَبْلَ أَن ْتَفْقِدُونِی، تحریر نهج البلاغه» به قلم حکیم متأله آیت‌الله جوادی آملی، به جامعه علمی و نخبگانی عرضه شد. به گزارش شبکه اجتهاد، تحریر نهج البلاغه آیت‌الله عبدالله جوادی آملی با عنوان «سلونی قبل ان تفقدونی»، شرح و تبیین فقرات خطبه‌ها، نامه‌ها و حکمت‌های نهج البلاغه است که معظم‌له این سلسله مباحث را از سال ۱۳۷۱ …

Read More »

شهید صدر، از تئوری‌های اقتصادی و تفسیری تا اندیشه‌های اصلاحی در حوزه و مرجعیت

شهید صدر، از تئوری‌های اقتصادی و تفسیری تا اندیشه‌های اصلاحی در حوزه و مرجعیت

بهترین نمونه تئوریسین بودن مرحوم شهید صدر نظریات ایشان در رابطه با حوزه و لزوم نهادینه کردن مرجعیت است. می‌فرمود این‌طور نباشد مرجعیت یک کوشش فردی باشد و یک راه طولانی را طی کند تا در آخر عمر آیا مرجع بشود یا نشود! در رابطه با مرجعیت، «مرجعیت رشید» را مطرح کرد؛ مرجعیتی که به مسائل سیاسی و اجتماعی روز …

Read More »

شهید صدر حوزه و روحانیت را خلاصه در حکومت نمی‌بیند/ نظریاتی بهتر از تفسیر اجتماعی شهید صدر نداریم/ اندیشه اصلاحی بزرگان حوزه در ردیف خام سرایی‌ها یکسان انگاشته نشود

شهید صدر حوزه و روحانیت را خلاصه در حکومت نمی‌بیند/ نظریاتی بهتر از تفسیر اجتماعی شهید صدر نداریم/ اندیشه اصلاحی بزرگان حوزه در ردیف خام سرایی‌ها یکسان انگاشته نشود

استاد حوزه علمیه مشهد گفت: ورود شهید صدر در مسائل خاص، برای کاربردی کردن علوم اسلامی چون اقتصاد و مسائل اجتماعی قابل توجه است، هنوز نظریاتی بهتر از تفسیر اجتماعی شهید صدر نداریم. تازه تلاش می‌شود که دیدگاه‌های اجتماعی ایشان فهم کامل شود و بعضاً کتاب‌های سال حوزه تقریری از نظریه تفسیر اجتماعی شهید صدر به زبان فارسی است. به …

Read More »

شهید صدر، حوزه علمیه و مسئولیت اجتماعی

شهید صدر، حوزه علمیه و مسئولیت اجتماعی

معاون پژوهشی پژوهشگاه تخصصی صدر با اشاره به اینکه شخصیت‌هایی مانند حضرت امام (ره) و شهید صدر و تا حدی آیت‌الله حکیم خود را موظف می‌دانستند تا زیست اجتماعی را به عهده بگیرند، اظهار کرد: این بزرگان مسئولیت زیست اجتماعی را بر عهده حوزه می‌دانستند و در این مسیر گام برداشتند تا جایی که حضور اجتماعی آیت‌الله حکیم با محوریت …

Read More »

کتاب «حوزه و بایسته‌ها» گفتارها و نوشته‌های شهید صدر رونمایی شد + گزارش تصویری

کتاب «حوزه و بایسته‌ها» گفتارها و نوشته‌های شهید صدر رونمایی شد + گزارش تصویری

کتاب «حوزه و بایسته‌ها؛ گفتارها و نوشته‌های شهید آیت‌الله سید محمدباقر صدر درباره حوزه، روحانیت و مرجعیت»، به همت «شبکه اجتهاد» و با حضور علما، اساتید، فضلاء و مدیران دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی رونمایی شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، مراسم رونمایی کتاب «حوزه و بایسته‌ها؛ گفتارها و نوشته‌های شهید آیت‌الله سید محمدباقر صدر درباره حوزه، روحانیت و مرجعیت»، با …

Read More »

کسی مانند آسید محمدرضای خودمان ندارند!/ امام(ره) بر ریاست آیت‌الله گلپایگانی بر حوزه تأکید داشتند

كسی مانند آسید محمدرضای خودمان ندارند!/ امام(ره) بر ریاست آیت‌الله گلپایگانی بر حوزه تأكید داشتند

از قول آقاموسی‌صدر نقل شده که از امام می‌پرسند مراجع نجف را چگونه می‌بینید؟ و امام پاسخ می‌دهند: «کسی مانند آسید محمدرضای خودمان ندارند!» امام یک بار گفته بودند: «اگر آقای گلپایگانی مرا تخطئه هم بکنند، می‌دانم که از روی عقیده و برای خداست!». شبکه اجتهاد: سالروز ارتحال مرجع والاقدر شیعه مرحوم آیت‌الله سید محمدرضا گلپایگانی(قده) فرصتی مناسب برای بازخوانی …

Read More »

«المفصل فی‌‌ اصول الفقه» اثر جدید آیت‌الله سبحانی

«المفصل فی‌‌ اصول الفقه» اثر جدید آیت‌الله سبحانی

کتاب «المفصل فی‌‌ اصول الفقه» تألیف جدید آیت‌الله شیخ جعفر سبحانی به زیور طبع آراسته شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کتاب جدید آیت‌الله شیخ جعفر سبحانی با عنوان «المفصل فی‌‌ اصول الفقه» از سوی مؤسسه امام صادق (ع) در ۲ مجلد چاپ و روانه بازار نشر شد. همچنین، چندی قبل کتاب «فقه اهل البیت(ع) بین السنه و الشیعه» در دو …

Read More »

آیت‌الله سیدمحمدرضا گلپایگانی در آیینه تصاویر

آیت‌الله سیدمحمدرضا گلپایگانی در آیینه تصاویر

شبکه اجتهاد: روزهایی که بر ما می‌گذرد تداعی‌گر سالروز ارتحال عالم ربانی و فقیه اهل بیت عصمت و طهارت(ع)، آیت‌الله حاج سیدمحمدرضا موسوی گلپایگانی (ره) است. از این روی، مجموعه‌ای از تصاویر معظم له در دوره‌های گوناگون حیات را به شما تقدیم می‌کنیم.

Read More »

فراخوان مقاله کنفرانس بین‌المللی «فقه، حقوق و پژوهش‌های دینی»

فراخوان مقاله کنفرانس بین‌المللی «فقه، حقوق و پژوهش‌های دینی»

کنفرانس بین‌المللی «فقه، حقوق و پژوهش‌های دینی» در محورهای سیزده‌گانه همچون فقه، حقوق، اقتصاد اسلامی، علوم انسان و تمدن به میزبانی گرجستان برگزار می‌شود. به گزارش شبکه اجتهاد، کنفرانس بین المللی «فقه، حقوق و پژوهش‌های دینی» به همت شبکه دانشگاه‌های مجازی جهان اسلام – وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، اسفندماه سال جاری در گرجستان برگزار می‌شود. محورهای‌‌ این همایش به …

Read More »

آیین رونمایی کتاب «حوزه و بایسته‌ها» با حضور شاگرد برجسته شهید صدر

آیین رونمایی کتاب «حوزه و بایسته‌ها» با حضور شاگرد برجسته شهید صدر

آیین رونمایی کتاب حوزه و بایسته‌ها؛ گفتارها و نوشته‌های شهید آیت‌الله سید محمدباقر صدر درباره حوزه، روحانیت و مرجعیت، به همت شبکه اجتهاد و با حضور شاگرد برجسته شهید صدر و سخنرانی استاد حوزه علمیه مشهد در دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی برگزار می‌شود. به گزارش خبرنگار اجتهاد، آیین رونمایی از کتاب «حوزه و بایسته‌ها؛ گفتارها و نوشته‌های شهید آیت‌الله …

Read More »

فقیهی که عاشق «گل‌کاری» بود و در هیچ «افتتاحیه‌ای» شرکت نمی‌کرد!

فقیهی که عاشق «گل‌کاری» بود و در هیچ «افتتاحیه‌ای» شرکت نمی‌کرد!

تمام‌کارهایی را که انجام داده است به نام علمای بزرگ شهر انجام داده است. مثلاً اگر زمینی را برای بیمارستان می‌خریدند، علمای دیگر امضا می‌کردند. همه‌جا دیگران را جلو می‌انداخت. همین مخابرات خوانسار را ایشان ساختند و در اختیار مخابرات گذاشتند و برای روز افتتاح از ایشان دعوت کردند ولی ایشان نرفتند و امام‌جمعه وقت، آنجا را افتتاح کردند. بیمارستان …

Read More »

حوزه و بایسته‌ها؛ گفتارها و نوشتارهای «شهید صدر» درباره حوزه، روحانیت و مرجعیت

حوزه و بایسته‌ها؛ گفتارها و نوشتارهای «شهید صدر» درباره حوزه، روحانیت و مرجعیت

کتاب «حوزه‌ و بایسته‌ها» گفتارها و نوشتارهای استاد شهید آیت‌الله سید محمدباقر صدر درباره حوزه، روحانیت و مرجعیت، به‌تازگی به همت پژوهشگاه تخصصی شهید صدر در ۲۷۶ صفحه از سوی انتشارات دارالصدر روانه بازار نشر شده است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، «حوزه‌ و بایسته‌ها» مجموعه سخنرانی‌ها، مقالات و نامه‌های استاد شهید آیت‌الله سید محمدباقر صدر درباره حوزه، روحانیت و مرجعیت …

Read More »

«حدیث» در «گام دوم»

نکته‌ای در اتحاد روايات

شبکه اجتهاد: رهبر معظّم انقلاب اسلامی، در چهلمین سال پیروزی انقلاب اسلامی بیانیه‌ای صادر کردند که به «بیانیۀ گام دوم» معروف شد. این متن را می‌توان الهام‌بخش پیشرفت برای همۀ عرصه‌های کشور دانست. گسترۀ فعالیت‌های حدیثی هم با الهام‌گرفتن از این بیانیه، می‌تواند مسیر آیندۀ خود را بازسازی کرده و استوار سازد. نگاشتۀ حاضر با الهام از «بیانیۀ گام دوم» …

Read More »

دو شیوه تنقیح مناط به شکل الغاء خصوصیت خارجی و تثبیت خصوصیت، از ابداعات رهبری است

دو شیوه تنقیح مناط به شکل الغاء خصوصیت خارجی و تثبیت خصوصیت، از ابداعات رهبری است

گاهی سائل اندیشه‌ای دارد که شناسایی اندیشه او در تبیین مراد امام مؤثر است و رهبری به این مطلب در کتاب توجه داشته‌اند. مثلاً منظور از غناء، «صوت متضمن بر کلام باطل» است، که در تفسیر قول الزور که از امام پرسیده شد، است. رهبری می‌گوید سائل که این مصداق را می‌دانسته و این تفسیر درست نیست و اینها – …

Read More »
Real Time Web Analytics