اختصاصی شبکه اجتهاد: بعد از انقلاب اسلامی، چندی است که تکاپوی فقهای دوراندیش و دغدغهمند، بسترها و ظرفیتهای مغفولِ فقه در عرصه پاسخگویی به نیازهای روزآمد را بر سر زبانها انداخته و هر ازچندگاهی سخنان پخته و ناپخته در مورد این بسترها و ظرفیتهای نوظهور مطرح میشود. یکی از این بسترها، عرصه تمدنسازی است که ورود فقه به این کلان …
Read More »آخرین اخبار
جهاد ابتدایی در سنت و سیره نبوی
آیا جهاد ابتدایی مشروعیت دارد؟ در چه شرایطی و با چه کسانی و با چه هدفی واجب است؟ آیا جهاد ابتدایی یک تکلیف شرعی از سوی خداوند بر عهده تمام مکلفان و به تشخیص آنان است یا اینکه در محدوده اختیارات حاکم است و بنا بر تشخیص مصالح حکومت و مقاصد شریعت، بهوسیله حاکم انجام میشوند؟ آیا جهاد ابتدایی در …
Read More »بهکارگیری قضات غیر جامع شرایط و دامنه اختیارات آنان/ سیدضیاء مرتضوی
شبکه اجتهاد: یکی از چالشهای فقهی که از گذشته مورد توجه و اختلافنظر فقها بوده است، عهدهداری قضاوت از سوی قاضی غیر واجد شرایط قضا در فرض نیاز و مصلحت است. ازیکسو قضاوت شرعی دارای شرایطی است و نیاز به نصب دارد و از سوی دیگر با فرض فقدان قاضی واجد شرایط، نظام اجتماعی به دلیل عدمرسیدگی به خصومات و …
Read More »جایگاه زنان در جوامع اسلامی معاصر با تأکید بر آراء مرتضی مطهری، سید قطب، نصر حامد ابوزید
کتاب «زن در جدال سنت و تجدد» به قلم مینا جهانشاهی که بهتازگی از سوی نگاه معاصر منتشر شده است به بررسی جایگاه زنان در جوامع اسلامی معاصر با تأکید بر آراء شهید مرتضی مطهری، سید قطب، نصر حامد ابوزید میپردازد. این اثر میخواهد بهنوعی تضاد و تخالف برداشتهای دو رویکرد اصلگرایان و نو اعتزالیان اصلاحی را در مسئله زنان …
Read More »استدلالهای استاد شب زندهدار برای تغییر کتب درسی حوزه
شبکه اجتهاد: استاد محمدمهدی شب زندهدار، عضو شورای عالی حوزههای علمیه و از اعضای جامعه مدرسین از ضرورت تغییر کتب درسی حوزه علمیه سخن میگوید و معتقد است استدلال تغییر کتب واضح است چون: ۱- فاصله کتب درسی موجود تا پیشرفت علم خیلی زیاد شده است؛ ۲- مناهج تدریس عوض شده است؛ ۳- مذاق ورودی حوزه تغییرتغییر کرده است؛ ۴- …
Read More »اعتبارسنجی اجماع و شهرت مدرکی
دانشیار گروه علوم قرآنی و حدیث دانشگاه علوم اسلامی رضوی اظهار کرد: نه غیر مدرکى بودن اجماع دلیل اعتبار اجماع است و نه مدرکى یا محتمل المدرکیه بودن آن نقشى در عدم اعتبار اجماع داشته و ضررى به اعتبار آن مىزند. زیرا تنها و عمده دلیل حجیت اجماع، تقریر معصوم مىباشد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین دکتر سید علی …
Read More »ترجمه و تبیین جدید از «فرائدالأصول»
کتاب «ترجمه و تبیین فرائدالأصول» در سه مجلد به قلم حجتالاسلام سید محمدمهدی رفیعپور، از مدرسان سطوح عالی حوزه علمیه قم مکتوب و توسط انتشارات حقوق اسلامی به زیور طبع آراسته شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کتاب «فرائد الاصول» معروف به «رسائل» اثر مانای فقیه بزرگ امامیه، شیخ مرتضی انصاری قدس سره (۱۲۱۴-۱۲۸۱هـ.ق)، از مهمترین منابع اصول فقه امامیه و فصل …
Read More »اگر فتوا در شورای اجتهاد پخته شود، حجیت بالاتری دارد/ بررسی مزایا و چالشهای اجتهاد گروهی
گروهی از فوق متخصصان در یک مسئله، هر شش ماه یا هر یک سالی البته مانده به تناوب مسائل، بنشینند مهمترین مسائل چالشی و قابل مناقشه را مطرح کنند و از انظار یکدیگر مطلع بشوند و نظریهی خودشان را در معرض نقد دیگران قرار بدهند. این میشود شورای اجتهاد و الآن شدنی است و خیلی مشکل عمدهای نخواهد داشت. آن …
Read More »ثمرات مسئله تبعیت معنون از تعدد عناوین در فقه
آنچه باید در ابتدا مورد دقت و تحقیق واقع شود حکم عقلی بحث و مبانی و ادله آن و سپس تطبیق آن در ثمرات فقهی است که در این رساله ابتدا به بررسی عقلی قاعده در کلمات علمای اصولی و سپس در بخش فقهی به ثمرات و نتایج آن در فقه پرداخته شده است. به گزارش شبکه اجتهاد، جلسه دفاعیه …
Read More »حفظ نظام متوقف بر شرکت در انتخابات است/ ماهیت و حکم شرکت در انتخابات از منظر فقه سیاسی
یکی از مهم ترین ادلهای که برای وجوب شرکت در انتخابات اقامه میشود، وجوب حفظ نظام است. با این بیان که حفظ نظام اسلامی واجب است و اختلال نظام حرام است. وقتی حفظ نظام واجب باشد هر کاری که حفظ نظام متوقف بر آن باشد نیز از باب مقدمه، واجب خواهد بود و شرکت در انتخابات از امور مؤثر در …
Read More »مروری بر مطالب شماره جدید فصلنامه علمی ـ پژوهشی «فقه»
یکصدوپنجمین شماره فصلنامه علمی ـ پژوهشی «فقه» در بهار ۱۴۰۰ به همت پژوهشکده فقه و حقوق و اداره نشریات پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی منتشر شد و مقالات بر روی سامانه این نشریه نمایه گردید. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در تازهترین شماره فصلنامه فقه، هفت مقاله علمی – پژوهشی از سوی اساتید و محققان حوزه فقه و اصول همراه با …
Read More »گزارش ستاد استهلال دفتر رهبری درباره رؤیت هلال ماه شوال ۱۴۴۲ ه.ق
شبکه اجتهاد: دفتر مقام معظم رهبری حضرت آیتالله خامنهای طی گزارشی به وضعیت استهلال ماه شوال در مناطق مختلف کشور پرداخته است. گزارش استهلال ماه شوال المکرم ۱۴۴۲ ه . ق الف ـ مشخصات نجومی هلال در شامگاه چهارشنبه ۲۲ اردیبهشت ۱۴۰۰ (۲۹ رمضان ۱۴۴۲) ۱- زمان مقارنه ماه و خورشید: ساعت ۲۲ و ۳۰ دقیقه روز سه شنبه ۲۱ اردیبهشت ۱۴۰۰ …
Read More »ماه نو، مبانی علمی رؤیت هلال
در آستانه پایان ماه مبارک رمضان در کشورهای اسلامی تلاش گروههای رصدی برای استهلال ماه شوال یا به تعبیر دیگر هلالبینی از سوی منجمان و رصدگران آغاز میشود. استهلال با توجه به اهمیت روزهداری و به عبارت دیگر دانستن روزهای ماه رمضان دارای ارزش نجومی است. استهلال از منظر اسلام فعالیتی مهم و مستحب است. به گزارش شبکه اجتهاد، در …
Read More »مقام معظم رهبری، «حکم» صریح بر ثبوت هلال شوال کردهاند
اختصاصی شبکه اجتهاد: حجتالاسلام والمسلمین محمد رضایی، مدیر دفتر استفتائات و مطالعات فقهی دفتر مقام معظم رهبری بر «حکم حکومتیِ» رهبری به ثبوت هلال ماه شوال تأکید کرد. در اطلاعیه دفتر رهبری نسبت به استهلال ماه شوال آمده است: «بسم الله الرحمن الرحیم؛ با آرزوی قبولی طاعات و عبادات مردم عزیز در ماه مبارک رمضان، به اطلاع میرساند برابر گزارشهای …
Read More »روایت رؤیت؛ گزارش دفاتر مراجع از هلال ماه شوال ۱۴۴۲ قمری
برای برخی از مراجع شیعی از جمله رهبر معظم انقلاب حضرت آیتالله خامنهای رؤیت هلال ماه شوال به اثبات رسیده است و فردا پنجشنبه ۲۳ اردیبهشتماه ۱۴۰۰ را عید سعید فطر اعلام کردند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، دفتر مقام معظم رهبری در اطلاعیهای اعلام کرد پنجشنبه ۲۳ اردیبهشت ۱۴۰۰ روز اول شوال المکرم و عید سعید فطر است. متن اطلاعیه …
Read More »اعلام اول ماه جزء وظایف ولی فقیه نیست/ قرآن تصریحی در مورد ملاک استهلال ندارد/ آیتالله سیستانی، تنها مرجعی است که مرکز نجوم تأسیس کرد/ احتمال وقوع عید فطر برای جمعه بسیار زیاد است
دبیر هیئت علمی ستاد استهلال دفتر مقام معظم رهبری، با بیان اینکه احتمال رؤیت هلال برای روز چهارشنبه کم است، درباره نظر قرآن در مورد ملاک استهلال، گفت: در قرآن کریم تصریحی بر اینکه ملاک، رؤیت است یا محاسبه در بحث استهلال وجود ندارد و صرفاً مواقیت برای مردم ذکر شده است. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست «رؤیتپذیری هلال ماه …
Read More »بررسی اعتبار چشم مسلح در رؤیت هلال/ رؤیت هلال موضوعیت دارد یا طریقیت؟/ پاسخ به برخی نقضها
به نظر میرسد که اعتبار رؤیت هلال با تلسکوپ را بهخوبی میتوان از ادله استفاده کرد؛ اولاً نه رؤیت و نه هلال، هیچ یک دخالتی ندارند و واقع قمر و ولادت قمر معتبر است؛ اما اگر پذیرش این مطلب سخت باشد، رؤیت اطلاق دارد و همه این ابزارها را در برمیگیرد، دلیلی هم بر انصراف و استحاله ثبوتی نداریم. همچنین …
Read More »اختلاف درباره عید فطر و چند نکته قابل توجه/علی نصیری
شبکه اجتهاد: منشأ اصلی اختلاف چگونگی تحلیل آیه شریفه «فمن شهد منکم الشهر فلیصمه» و چگونگی تحلیل منطقه و افق شهود است که عموم فقیهان معاصر موضوع شهود را شهود با چشم سر میدانند و برخی از مراجع همچون رهبری و مرحوم آیتالله فاضل شهود با چشم مسلح؛ یعنی با استفاده از تلسکوپ و امثال آن را نیز مکفی میدانند. …
Read More »اطمینان به هلال اول ماه با پیشرفتهای نجومی جدید
شبکه اجتهاد: در اخبار آمده بود که ابری بودن و اوضاع نامساعد جوی ممکن است بر روی دیدن هلال ماه اول شوال تأثیرگذار باشد و عید فطر یک روز دیرتر اعلام شود. بیشتر علما موافقند که «رؤیت» در احادیث اثبات اول ماه طریقیت دارد، نه موضوعیت؛ یعنی ملاک ماه جدید به وجود واقعی هلال آن است و راه و طریق …
Read More »واکنش آیتالله سیستانی به حوادث جاری در فلسطین اشغالی/ حمایت قاطع مرجعیت از مقاومت شجاعانه مردم فلسطین
فلسطینیان به هیچ قیمتی از حق خود بر سرزمینهای غصب شده کوتاه نمیآیند هرچند که بهای این فداکاری گران باشد. از خداوند متعال میخواهیم که آنان را یاری کند و پیروزی خود را مددکار ایشان قرار دهد و همانا که پیروزی فقط از جانب خداوند متعال و حکیم است. به گزارش شبکه اجتهاد، در پی حوادث جاری در فلسطین اشغالی به …
Read More »اختلاف در رؤیت هلال در دوره ائمه(ع) هم وجود داشته است/ رسانهها مردم را توجیه کنند
رئیس ستاد ترویج احکام دین با بیان اینکه اختلافات در رؤیت هلال منحصر به دوره معاصر نیست، گفت: برخی شایعهپراکنی میکنند که این اختلافات پیش از انقلاب نبوده است؛ در حالی که در تاریخ اسلام هم موارد متعددی ذکر شده که از جمله در دوره خلافت امیرمؤمنان(ع) در کوفه است. شایسته بود برای مردم توضیح داده میشد که وظیفه آنها …
Read More »راههای رسیدن به وحدت نظر در مسأله رؤیت هلال/ محسن فقیهی
شبکه اجتهاد: همه ساله با فرا رسیدن ماه مبارک رمضان، این بحث مطرح میشود که وضعیت رؤیت هلال به چه شکل خواهد بود؟ طبق نظر فلان مرجع چه روزی آغاز ماه مبارک رمضان خواهد بود و طبق نظر مرجع دیگر چه طور؟ البته این مسأله در پایان ماه مبارک رمضان شکل جدی تری به خود میگیرد؛ زیرا در آغاز ماه، …
Read More »محکوم کردن حوادث اخیر در مسجدالاقصی یک وظیفه همگانی است/ لعنت خدا بر جنایتکاران حادثه تلخ افغانستان/ خصوصیات یک دولت مطلوب و انتخاب خوب
رهبر معظم انقلاب با ابراز تأسف عمیق و محکوم کردن دو حادثه بسیار تلخ و خونین در افغانستان و فلسطین، گفتند: لعنت خدا بر آن کسانی که جنایت را تا این حد گسترش میدهند و برای خودشان مباح میدانند که این تعداد بزرگ دختر نوجوان را بیگناه به خاک و خون بکشند. احساس تأسف و ناراحتی خود را از این …
Read More »کشورهایی که روز پنجشنبه را عید سعید فطر اعلام کردند
بسیاری از کشورهای عربی از جمله عربستان سعودی، مصر، عراق اعلام کردند که تاکنون موفق به رؤیت هلال ماه شوال در غروب امروز (سه شنبه) نشدند و اول ماه شوال و عید سعید فطر روز پنجشنبه خواهد بود. به گزارش خبرنگار اجتهاد، منابع سعودی شامگاه سه شنبه اعلام کردند که ماه در عربستان سعودی رویت نشده از این رو، روز …
Read More »راهاندازی «مدرسه عالی فقاهت عالم آل محمد(سطح پنج )» در حوزه علمیه خراسان
معاون آموزش حوزه علمیه خراسان از راه اندازی مدرسه عالی فقاهت عالم آل محمد(ع) برای دوره ویژه سطح ۵ خبر داد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین سید حمید علوی آزیز با اعلام این خبر، ابراز کرد: مدرسه عالی فقاهت عالم آل محمد(ع) به منظور پاسخگویی به دغدغههای مقام معظم رهبری در زمینه تحول در حوزه علمیه و تربیت نیروی کارآمد …
Read More »بررسی تحلیلی دیدگاههای قرآنبسندگان ایران در نقد حدیث
جلسه دفاع از رساله دکتری حجتالاسلام والمسلمین سید حسنهاشمی جزی با عنوان «بررسی تحلیلی دیدگاههای قرآنبسندگان ایران در نقد حدیث» روز دوشنبه ۲۳ فروردینماه ۱۴۰۰ از سوی دانشکده شیعهشناسی در سالن شهید بهشتی دانشگاه ادیان و مذاهب برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، در جلسه دفاع از رساله دکتری دانشجو سید حسنهاشمی جزی با عنوان «بررسی تحلیلی دیدگاههای قرآنبسندگان ایران در …
Read More »محاسبات نجومی در خدمت استهلال/ ستاد استهلال با پرسیدن سؤالات دقیق، سعی میکند، توهم رؤیت را از رؤیت واقعی جدا کند/ رؤیت هلال قبل از ظهر معتبر نیست
بعضی از دوستان بهلحاظ نجومی گاهی اوقات تلاش میکنند که هلال را قبل از ظهر ببینند. نظر رهبر انقلاب مانند اغلب فقها این است که رؤیت هلال قبل از ظهر معتبر نیست. اگر رؤیت قبل از ظهر صورت بگیرد، ثابت نمیکند که همان روز اوّل ماه است و نشان میدهد فردایش اوّل ماه است. گاهی مواقع هم هلال قبل از …
Read More »مشکل ثبوت هلال ماه شوال/ محمدامین پورامینی
شبکه اجتهاد: مشکل ثبوت هلال ماه شوال هر ساله ذائقهء مردم را در پایان ماه رمضان تلخ میکند، وعدهای هم مریض گونه آتش بیار معرکه میشوند و برخی برای فرار رنج سفر را بر خود هموار میسازند تا با افطار در سفر از مشکل احتمال انجام روزه در عید فطر – که حرام است- رهایی یابند، ولی باید فکری اساسی کرد …
Read More »گزارشی از آئین رونمایی کتاب «درسهای مکاسب(کتاب البیع)»
اولین نشست همایش ملی «سنتهای کارآمد و تدریس موفق» با محوریت بررسی «جایگاه بیبدیل استاد در نظام تعلیم و تربیت حوزه علمیه» همراه با رونمایی از کتاب درسهای مکاسب آیتالله سید حسن مرتضوی، با سخنرانی حجتالاسلام والمسلمین محمدحسن مهدوی مهر رئیس سازمان علمی فرهنگی آستان قدس رضوی و حجتالاسلام والمسلمین دکتر وحدتی شبیری، دانشگاه علوم اسلامی رضوی؛ با حضور آیتالله …
Read More »واکنش مراجع به اقدام جنایتکارانه در انفجار خونین افغانستان/ مجامع اسلامی و بینالمللی در مقابل نقشه شوم بدخواهان اقدامات مناسبی در نظر بگیرند
در پی انفجار بیرحمانۀ در مقابل دبیرستان دخترانۀ «سیدالشهداء» در کابل افغانستان، مراجع معظم تقلید ضمن ابراز همدردی با بازماندگان این فاجعهی عظیم با صدور بیانیهای این عمل جنایتکارانه و خونین را بهشدت محکوم کردند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در پی حمله تروریستی به دانشآموزان مدرسه/مکتب سیدالشهدا (ع) در کابل که منجر به شهادت بیش از ۸۰ تن و مصدومیت …
Read More »