آخرین اخبار

اختصاصی شبکه اجتهاد: آیت‌الله آملی لاریجانی اگرچه با عنوان ریاست قوه قضائیه در میان مردم شناخته می‌شود، اما سالها پیش از آن، نگارش مجموعه فلسفه علم اصول را آغاز کرده بود. او در مراسم رونمایی از چند جلد از این مجموعه چند ده جلدی که در پژوهشگاه علوم و فرهنگ قم برگزار شده بود، به بیان بایسته‌های فلسفه اصول فقه و تلاشهای خود در کتابی که نگاشته است پرداخت. گزیده‌ای از بیانات وی به قرار زیر است. اصول، دانشی عقلی یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های علم اصول، عقلی بودن این علم است؛ علمی نیز که به‌واسطه عقلی بودن ایجاد می‌شود، نیازمند …

اختصاصی شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام والمسلمین ابوالقاسم علیدوست، عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه و استاد مشهور خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم است. او در سخنرانی که در سال ۱۳۸۹، در مدرسه خاتم‌الاوصیا قم ایراد کرد، به بیان بایسته‌های فلسفه‌های مضاف پرداخت. گزیده‌ای از سخنان وی، از نظر شما می‌گذرد. در این مجال، سه نکته را به بحث می‌گذاریم: چیستی فلسفه‌های مضاف، اقسام فلسفه‌های مضاف و فرق فلسفه‌های مضاف با فلسفه‌ی مطلق. بحث نخست: تفاوت فلسفه مضاف با فلسفه مطلق در توضیح این سؤال من از آخر شروع می‌کنم. ما یک فلسفه‌ی اولی داریم که از قدیم می‌گفتند؛ …

این کتاب جزو نخستین پایان‌نامه‌های دانشگاهی درباره این شخصیت اثرگذار اسلامی و پایان نامه «طالب عزیز حمدانی» برای دریافت مدرک دکترای رشته فلسفه علوم سیاسی از دانشگاه یوتای ایالات متحده آمریکاست. به گزارش شبکه اجتهاد، انتشارات کتاب فردا کتاب «نظریه سیاسی شهید سید محمدباقر صدر» نوشته طالب حمدانی را با ترجمه اسماء خواجه زاده منتشر کرد. اهمیت تحقیق درباره اندیشه‌های شهید صدر متفکر شهید ‌آیت‌الله سید محمدباقر صدر با ذهن دقیق، منسجم، جامع و نبوغی که داشتند آثاری را تولید کرده‌اند که هم از لحاظ اسلامی بسیار اصیل هستند و ارتباط محکمی با منابع و مجموعه مفاهیم دینی دارند و …

شبکه اجتهاد: هفته گذشته فردی ۸۰ ساله در مصر درگذشت که رسانه‌های مصری از او به عنوان مهندس تقریب یاد کردند. نام او شیخ محمود عاشور بود؛ جانشین شیخ الازهر در سال ۲۰۰۰ و عضو مجمع مطالعات اسلامی الازهر به عنوان مهم‌ترین مجمع افتاء و اجرایی الازهر بود. از همه مهم‌تر، او از آخرین شاگردان شیخ محمود شلتوت، شیخ الازهر در دهه‌های ۴۰ و ۵۰ میلادی بود که در ایران نام او(شلتوت) را در کنار نام آیت‌الله بروجردی‌‌(ره) به کار می‌برند. شیخ محمود شلتوت تنها رهبر در الازهر است که در فتوایی مشهور مجوز تعبد به مذهب شیعه اثنی عشری …

شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر فرج‌الله هدایت‌نیا، عضو هیئت علمی گروه فقه و حقوق پژوهشکده نظام‌های اسلامی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی است. با او در مورد حجاب و چراییِ لزومِ مراعات آن، صحبت کردیم. این روحانیِ خوش برخورد، در چرایی و دسته‌بندی از بانوانِ کم حجاب، سه گونه از این بانوان را بر می‌شمارد و می‌گوید: به‌طور کلی بانوانی را که حجاب را رعایت نمی‌کنند در سه دسته می‌توان تقسیم‌بندی کرد. گروهی از بانوانی که حجاب را رعایت نمی‌کنند، بر این باورند که اینطور، ما بیشتر مورد توجه و احترام هستیم که البته این هم جای تعجب دارد که …

رئیس دفتر تبلیغات حوزه علمیه قم تصریح کرد: شاید برخی احساس کنند که جنبه‌های روشنفکری در دفتر تبلیغات پایین آمده است و یا توجه به نخبه‌گرایی کم شده است. خیر چنین نیست.! در حال حاضر دفتر به هر دو آن‌ها پرداخته می‌شود؛ اما ما بیشتر به سمت فرهنگ عمومی حرکت کرده‌ایم در عین حال که فعالیت نخبه‌گرایی را نیز مد نظر قرار داده‌ایم. این را باید بدانیم فضای درونی حوزه‌ها، هم جریان‌های مخالف آزاداندیشی است که رنگ و بوی سیاسی هم دارد و معمولا صدای آن‌ها هم بلند است تأثیرگذار هستند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین احمد واعظی رئیس …

کتاب ۱۲ جلدی الجامع فی الرجال با حضور حضرت آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی در مدرسه علمیه امام سجاد (ع) رونمایی شد. به گزارش شبکه اجتهاد، حضرت ‌‌آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی امروز در مراسم رونمایی از کتاب«الجامع فی الرجال» که به همت موسسه تحقیقاتی حضرت ولیعصر(عج) و توسط حجت الاسلام والمسلمین حسینی قزوینی به رشته تحریر در آمده است، با اشاره به اهمیت و جایگاه علم رجال گفت: علم رجال یکی از علوم مهم اسلامی است و منظور از این علم این است که افرادی که در سند روایت آمده است حالشان از نظر وثاقت روشن شود چون اعتقاد به روایت …

شبکه اجتهاد: مسجد گوهرشاد اگرچه قدمتی دیرینه دارد، ولی واقعه‌ای در آن رخ داد تا نام این مسجد را بر سر زبان‌ها اندازد. روحانیت در مقابل رضاشاه قد علم کرد و واقعه‌ای تاریخی را به ثبت رساند. پیش از ماجرای گوهرشاد، دو واقعه‌ی دیگر هم در قم به وقوع پیوسته بود و قابلیت آن را داشت که مخالفت با حاکمیت استبداد را در مسأله‌ی حجاب به رخ بکشد؛ یکی واقعه‌ی شیخ محمدتقی بافقی در فروردین ماه ۱۳۰۶ و دیگری ماجرای حاج آقا نورالله اصفهانی که از اصفهان آغاز شد و در قم به اوج خود رسید. اما در آن زمان …

عضو هیأت علمی دانشگاه امام صادق(ع) گفت: به واسطه باحجاب‌ها باید به سمت حجاب سازی برویم نه مبارزه با بی حجابی. همواره باید به دنیا زیبایی‌های حجاب را نشان دهیم. به گزارش شبکه اجتهاد، یکی از مسائل مهم جامعه اسلامی که لازم است بدان توجه ویژه‌‌ای شود و دشمن هم در این راستا سرمایه گذاری‌‌ می‌کند، حجاب و پوشش است. با توجه به اهمیت این بحث گفت وگویی با دکتر سید مجید امامی، عضو هیأت علمی و استاد دانشگاه امام صادق(ع) انجام دادیم که تقدیم حضور علاقه مندان‌‌ می‌گردد؛ در راستای سیاستگذاری در امر حجاب چه اقدامی باید صورت گیرد؟ …

شبکه اجتهاد: تاریخ تفکر و اندیشه ورزی در زمینه فلسفه و عرفان همواره نقد و چالش‌های مخصوص به خود را همراه داشته است. فقها و متکلمان، مفسران و اهل حدیث، فهم دین را محصول متون و آموزه‌های دینی می‌دانند و هرگونه پیرایه‌های بیرونی را در این مسیر کنار می‌زنند. به‌عنوان مثال تفکیکیان مسیر دین‌پژوهی را از دالان تنگ و تاریک فلسفه و عرفان عبور نمی‌دهند و جوهره دین را غیر آن‌چه فلسفه و عرفان معرفی می‌کند، تلقی می‌کنند. در مقابل، فلاسفه و عرفا قابل دفاع‌ترین شیوه دین‌شناسی را شیوه فلسفی ـ عرفانی قلمداد کرده و فهم عمیق شریعت را بدون …

به گزارش شبکه اجتهاد، کتاب «جریان‌سازی تاریخی فقه سلفی» به قلم علی بابایی آریا در هفت فصل ضمن بیان کلیاتی از تعریف، مفهوم و ادوار تاریخی سلفیه،‌ در ادامه به تشریح سلفیان نخستین، سلفیان میانی، سلفیان جدید؛نوسلفیان، جریان‌شناسی فقه سلفی از ابن حنبل تا رشید رضا (مقارنه و تطبیق)، سلفیان جدید؛ وهابیان و جریان‌شناسی فقه وهابی از محمدبن عبدالوهاب تاکنون (مقارنه و تطبیق) می‌پردازد. مولف در بخشی از مقدمه کتاب نوشته است: «پیشینه تحقیق درباره سلفیه به زمانی باز می‌گردد که محمدبن عبدالوهاب بر پایه آن، جنبش خود را آغاز کرد. پیش از آن سلفیه با این عنوان مطرح نبود …

سید جعفر صادقی فدکی، نویسنده کتاب «بازپژوهی ملاک‌های توسعه آیات‌الاحکام قرآن» گفت: مباحث فقهی قرآن محدود به مباحث فقهی موجود در کتاب‌ها و منابع فقه نیست؛ موارد بسیاری مانند تحیت و سلام یا انفاق وجود دارد که قرآن درباره آن‌ها حکم شرعی دارد و آیاتی درباره آن‌ها نازل شده که در منابع فقهی به‌طور مستقل مطرح نشده‌اند. به گزارش شبکه اجتهاد، کتاب «بازپژوهی ملاک‌های توسعه آیات‌الاحکام قرآن»، در سی‌وچهارمین دوره جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران، در گروه دین و شاخه علوم قرآنی به‌عنوان اثر شایسته تقدیر معرفی شد. این کتاب در ۵۱۲ صفحه در سال ۱۳۹۴ از سوی پژوهشگاه …

مدیر حوزه‌های علمیه ایران با تشریح اقدامات صورت گرفته در مدت تصدی مدیریت حوزه‌های علمیه تاکنون گفت: در حوزه نظام جامع رشته‌‌ای درختواره‌‌ای نداشتیم که تا دو ماه دیگر این نیز انجام خواهد گرفت. به گزارش شبکه اجتهاد، ‌آیت‌الله علیرضا اعرافی در دیدار اعضای شورای مرکزی تشکل فراگیر تبلیغ گروهی طلاب، گفت: تلاش مدیریت این است که حرکت‌ها بر پایه مجموعه اسناد معتبر و ریشه‌‌ای صورت بگیرد که بر این اساس در جامعه المصطفی حدود ده سال است این اقدام انجام گرفته است. مدیر حوزه‌های علمیه افزود: در عین اینکه بودجه حوزه‌های علمیه نصف شده است و حتی بودجه‌های عمرانی …

روشن است که لعن نمادها و رهبرانی که دیگری آنان را تقدیس و احترام‌‌ می‌کند، وی را وا‌‌ می‌دارد، با نمادهایی که فرد لعنت کننده آنان را تقدیس‌‌ می‌کند، به مقابله به مثل برخیزد. اگرچه این نمادها نمایانگر حق و درستی باشد و ارزش والایی داشته باشد و به همین دلیل، خداوند از دشنام دادن خدایان مشرکان نهی کرده تا آنان خدا را دشنام ندهند و از این جهت، میان دشنام و لعن تفاوتی وجود ندارد، زیرا معیار دشنام عینا در لعن موجود است. شبکه اجتهاد: از جمله شیوه‌های ناسزاگویی داخلی که در محافل اسلامی پراکنده شده، شیوه لعن یا …

حجت‌الاسلام رضایی درباره مشکلات شرعی غیر از ربا که بر خلق پول وارد است اظهار کرد: اگر جامعه نیازمند نقدینگی نباشد و نظام بانکی به افزایش نقدینگی دامن بزند و در نتیجه تورم به اقتصاد کشور تحمیل شده و ارزش پول کاسته شود، نوعی مالیات گرفتن بدون اجازه از جیب مردم است؛ بنابراین اشکال پیدا می‌کند ولی غیر از این است که این اشکال به خاطر ربا باشد. شبکه اجتهاد: وجود ربا در نظام بانکی کشور یکی از مهم‎ترین دلایل موج انتقادات مردم و مراجع از این سیستم است؛ هرچند که عده‎ای معتقدند نظام بانکی ما به شکل ربوی عمل …

اجلاس دو روزه سازمان همکاری اسلامی با محوریت مسئله جنگ افغانستان سه‌شنبه (۱۹ تیر/ ۱۰ جولای) بدون حضور جمهوری اسلامی ایران در عربستان آغاز شد و قرار است روز چهارشنبه در شهر مکه مکرمه به کارخود پایان می‌دهد. به گزارش شبکه اجتهاد، در این نشست که با عنوان «سازش در اسلام، نقش علما در صلح و ثبات افغانستان» در شهر جده در حال برگزاری‌ست، حدود صد شخصیت از ۳۷ کشور اسلامی عضو سازمان همکاری اسلامی و بدون هیچ نماینده‌ای از ایران در این نشست حضور دارند. اکرم خپلواک، رئیس دبیرخانه شورای عالی صلح افغانستان در گفت‌وگو با خبرنگاران در جده با …

اختصاصی شبکه اجتهاد: نزاع بین اصولی و اخباری، ازجمله نزاع‌های ریشه‌داری است که بین این دو گروه از علما وجود داشته است و البته هنوز هم رگه‌های کم‌رنگی از این نزاع در بین علما وجود دارد. در خصوص تفاوت‌های معرفتی اصولیان و اخباریان و تأثیر آن در عملیات استنباط، با استاد اکبر ترابی شهرضایی، به گفتگو نشستیم. وی از اساتید سطوح عالی و درس خارج حوزه علمیه قم است و در علم رجال صاحب‌نظر و صاحب تألیفات است. گزیده‌ای از مصاحبه با ایشان، به شرح زیر است: اجتهاد: با توجه به وجود نگرش‌های مختلف در میان اخباریون همانند سایر مکاتب …

پروفسور لیافت تکیم استاد دانشگاه دنور آمریکا معتقد است اجتهاد باید به نیازهای کنونی جوامع بپردازد و برای پرسشهای روز جامعه نیز جوابی در اختیار نهد. شبکه اجتهاد: اجتهاد بالاترین درجه علمی در دانش فقه اسلامی و به معنای توانایی استنباط احکام شرعی از منابع دینی است. مجتهد و فقیه نیز کسی است که می‌کوشد تا احکام شرعی را از منابع فقهی اسلام، یعنی قرآن، سنت، عقل و اجماع بیاموزد. اجتهاد نیازمند آموختن شاخه‌های مختلفی از علوم دینی و ادبی مثل ادبیات عرب، اصول فقه، منطق، آیات الاحکام، رجال و درایه، نظریه‌های فقهای متقدم و تفسیر قرآن است. پروفسور لیاقت …

اختصاصی شبکه اجتهاد: با آن که سالیان درازی از قدمت دانش اصول فقه می‌گذرد و در طول این سالها، روش‌های متعددی برای حل مسائل این دانش پیشنهاد شده است، لکن کمتر مطالعه روش شناختی در رابطه با این دانش صورت گرفته است. حجت‌الاسلام والمسلمین محمد باقری شاهرودی، با سابقه چند دهه تدریس سطوح عالی در حوزه علمیه قم، یکی از بهترین افرادی است که می‌تواند در این حوزه به اظهارنظر بپردازد. با او در رابطه با روشهای مختلف حل مسائل اصول عملیه در دانش اصول فقه گفتگو کردیم. او معتقد است در رابطه با شیوه تمسک به اصول عملیه و …

استاد حوزه علمیه قم گفت: توریست‌ها از نظر شرعی و فقهی جبری در اجرای موازین دینی ما ندارند، آنها می‌توانند خودشان حجاب را اختیار کنند و از نظر مذهبی اجباری برای آنها وجود ندارد. به گزارش شبکه اجتهاد، ‌‌حجت‌الاسلام و المسلمین محسن غرویان، در واکنش به اینکه برخی اخیرا مطرح می‌کنند قانون حجاب اجباری برای توریست‌هایی که به ایران می‌آیند در مناطق آزاد ملغی شود، گفت: به نظر من اگر این مسئله فرهنگ‌سازی شود که مردم بتوانند این مسئله را هضم کنند، قابل انجام است، همانطور که ما به کشورهای دیگر می‌رویم و طبق قوانین خودمان عمل می‌کنیم، باید به …

شصت و نهمین شماره از فصلنامه علمی – پژوهشی «اقتصاد اسلامی» از سوی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، این فصلنامه با صاحب امتیازی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و سردبیری عباس عرب‌مازار به شماره شصت و نهم خود رسید. در این شماره از فصلنامه علمی – پژوهشی اقتصاد اسلامی، هفت مقاله در حوزه اقتصاد اسلامی منتشر شده که در ادامه چکیده‎ آنها آمده است: روش تحقیق جامع طراحی ابزارهای مالی اسلامی (مختار)/ سیدعباس موسویان،‌ حامد تاجمیر ریاحی چکیده: از عوامل توسعه اقتصادی، وجود ابزار‌های متنوع در بازارهای مالی است. اقتصادی موفق است که ابزارهای …

عضو مجلس خبرگان رهبری با بیان اینکه امروز قلب هر انسان آزاده و مقاومی در یمن‌‌ می‌تپد، گفت: وظیفه هرکشور و جریان آزاده‌‌ای است که به مردم یمن اسلحه، غذا و کمک مالی برساند. به گزارش شبکه اجتهاد، ‌آیت‌الله عباس کعبی عضو مجلس خبرگان با اشاره به استمرار بحران انسانی در یمن به تقریب گفت: مردم مقاوم یمن حماسه بی نظیری را علیه آل سعود و کشورهای حامی آنها یعنی آمریکا و رژیم صهیونیستی به راه انداختند. ‌کعبی بر همین اساس ادامه داد: بیش از ۴ سال است که رژیم سعودی علیرغم محاصره هوایی، زمینی و دریایی و همچنین آزمایش …

یکی از ویژگی‌های اساسی عقد مضاربه اشاعه طرفین در سود و زیان حاصل از فعالیت تجاری است، به نحوی که هر کدام از آنها به نسبتی که در ابتدای عقد بر آن توافق می‌کنند، در سود به دست آمده شریک باشند و عامل به عنوان امین مالک تمام تلاش خویش را به کار ببندد تا سرمایه وی را در عملیاتی سودآور به کار گیرد. شبکه اجتهاد: بر خلاف بانکداری متعارف و مرسوم که بر مبنای عقد قرض و دریافت بهره از متقاضیان استوار است، در بانکداری اسلامی، بانک می‌تواند ضمن انعقاد انواع عقود اسلامی در قالب ارائه تسهیلات، در سود …

مفتی قدس و سرزمین‌های فلسطین با صدور فتوایی تسهیل مالکیت هر بخش از سرزمین فلسطین برای دشمنان را حرام اعلام کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، در بیانیه مرکز صدور فتوای فلسطین در این خصوص آمده است: سرزمین فلسطین خراجی و وقفی است و فروش و واگذاری هر بخش از آن به دشمنان حرام است. دارالافتای فلسطین افزود: هرکس که زمین خود را به دشمنان بفروشد و یا نسبت به معاوضه آن اقدام کند گناهکار است. شیخ «محمد احمد حسین» در فتوای خود‌‌ می‌گوید: فروش زمین فلسطین به دشمنان و دلالی در این خصوص وارد مکفرات‌‌ می‌شود و وفاداری به کفار …

شبکه اجتهاد: برای رؤیت هلال در شب اوّل ماه، عواملی چون «زمان غروب خورشید و ماه» و «اختلاف زمان غروب آن دو» و «مختصّات خورشید و ماه و جدایی زاویه‌ای ماه و خورشید که از اختلاف ارتفاع ماه و خورشید، و نیز اختلاف سمت آن دو نشأت می‌گیرد» و «درصد روشنایی هلال و به اصطلاح فاز ماه» و … مؤثّرند. امروزه، برنامه‌هایی تهیّه شده‌اند که با محاسبات رایانه‌ای و طبق معیارهایی، این عوامل را برای نقاط مختلف زمین در نظر می‌گیرند و الگوهای رؤیت‌پذیری هلال ماه را پیش‌بینی و ترسیم می‌کنند. به تصاویر زیر بنگرید: یک) نقشۀ رؤیت‌پذیری هلال ماه …

اختصاصی شبکه اجتهاد: شهادت رئیس مذهب سلام الله علیه، شاید مناسب‌ترین روز است برای تجلیل از شاگردان بزرگ و ممتاز مکتب جعفری علیه السلام. فقیهان را می‌گویم. همان‌ها که أمناء رسل‌ هستند و حصون دین، اما مثل معلم و کارگر، پرستار و پزشک و مهندس، پاسدار و جانباز، زن و مرد، دختر و جوان و کودک و… روزی از سال به نام و یادشان نیست. صد البته در عالمی که ملائک، بال خدمت و تواضع برای طالب نور علم می‌گسترانند، فقیهان و بزرگان دین را چه نیاز به تجلیل و صد بارک الله ما؟! آنها ورثه الانبیاءاند. همان‌ها که «لاأسألکم …

شبکه اجتهاد: متن پیش‌روی گفتاری از آیت‌الله شهید محمدباقر صدر دربارۀ نقش مشترک امامان برای جلوگیری از کجروی است که در کتاب امامان اهل بیت منتشر شده است. شواهد ایجابی بودن نقش امامان علیهم‌السلام در رابطه ایشان با حاکمان روابط پیشوایان کجرو با امامان علیهم‌السلام بر پایه نگرانی شدید از فعالیت و نقش ایشان در زندگی اسلامی شکل می‌گرفت. آن‌چنان که این نگرانی گاه به درجۀ وحشت می‌رسید. از این‌رو، آنان پیوسته امامان علیهم‌السلام را در بند حفاظت شدید و مراقبت سخت باز می‌داشتند و می‌کوشیدند تا ایشان را از پایگاه‌های مردمیشان دور نگه دارند و سپس، برای زندگیشان دسیسه …

تمدن دو جنبه سخت‌افزاری و نرم افزاری دارد. هم به تولید علم نیاز است و هم به تغییر سبک زندگی. اسلام به دنبال حیات طیبه است. هم به آبادانی دنیا توجه کرده است هم به آخرت. امام صادق(ع) تلاش کرده اند با بیان دین در بعد عقاید و بیان فقه عامل قدرت حکام جور را از آنها بگیرند. شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام دکتر قاسم ترخان عضو هیات علمی گروه کلام پژوهشکده حکمت و دین‌پژوهی در پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی طی سخنانی به تبیین نهضت تولید علم در زندگانی امام صادق(ع) پرداخت که به شرح ذیل تقدیم می‌گردد: برجستگی نهضت تولید …

شبکه اجتهاد: حضرت آیت‌الله لطف‌الله صافی گلپایگانی در نوشتاری آورده است: باید معارف اهل‌بیت را به گوش همه جهانیان برسانیم تا همگان – که تشنه این علوم هستند- از این اقیانوس بی نظیر معرفت و دانش بهره‌مند گردند. متن یادداشت آیت‌الله صافی گلپایگانی به شرح زیر است: بسم الله الرحمن الرحیم قال الله تعالی: ﴿یَا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللّٰهَ وَکُونُوا مَعَ الصَّادِقِینَ﴾ حضرت صادق، امام راستین/ پیشوا و مقتدای اهل دین/ کرد احیا، شرع جدش مصطفی/ داد رونق، رسم و آئین ولا/ مکتب فقه و فضیلت باز کرد/ دعوت مردم ز نو آغاز کرد حضرت امام جعفر صادق(علیه السلام) …

شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام ‌والمسلمین‌‌هادی سروش استاد حوزه و دانشگاه در نوشتاری با عنوان «اندیشه و گفتمانِ جهانی حضرت صادق (ع)؛ راهگشای امروز ما» آورده است: ۱) ایجاد فضای گفتگو و گردش اطلاعات در مهمترین مسائل سیاسی، اجتماعی و دینی در زمان حضرت صادق به لحاظ گشایش سیاسی که بعد از بنی امیه پیدا شد، توسعه و ارتباط علمی و گفتگو با بیرون از مرزها و باورهای خودی، فراهم آمد. این حرکت نو؛ که نه تنها مورد مخالفت امام صادق قرار نگرفت بلکه مورد استقبال قرار گرفت. این اتفاق زیبا به دوشکل پدیدار شد: الف) نشر و ترجمه متون خارجی که …