قالب وردپرس افزونه وردپرس
خانه / تازه های نشر فقهی و اصولی / کتاب های فقهی و اصولی (صفحه 4)

کتاب های فقهی و اصولی

کتاب های فقهی و اصولی

بررسی ارث حق از دیدگاه فقه امامیه و حقوق ایران

معرفی کوتاه:ارث از مهم‌ترین و باسابقه‌ترین بخش‌های نظام‌های حقوقی دنیاست که در طول تاریخ بشر و در روابط حقوقی و اجتماعی انسان‌ها همواره مورد توجه بوده است. در نظام حقوقی ایران نیز به تبعیت از فقه شیعه و نظرات فقهای بزرگ امامیه، بحث ارث به عنوان یک تأسیس حقوقی بزرگ و مهم به رسمیت شناخته شده که در قسمت چهارم از کتاب دوم قانون مدنی گنجانده شده است. در کتاب حاضر طی چهار فصل به شرح کلیات و اصول ارث از دیدگاه فقه امامیه و حقوق ایران پرداخته شده است.

توضیحات بیشتر »

مصادیق و مراتب حقوق در اسلام

معرفی کوتاه:پژوهشی در زمینه حق‌الناس و رعایت حقوق فردی و اجتماعی از دیدگاه آیات و روایات است. در نوشتار حاضر به تبیین اقسام حقوق در آموزه‌های اسلام پرداخته شده و معنای لغوی و اصطلاحی حق و نیز معنای خاص حق‌الناس در متون دینی و ابعاد و زوایای مختلف آن، مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. نویسنده به کارکردهای واژه "حق" در قرآن و سنت اشاره نموده و نکته‌هایی در مورد حق‌الناس در تعالیم اهل‌بیت(ع) و سیره عملی آنان ذکر نموده است. آن گاه به سیره و سخن برخی از عالمان دینی در زمینه رعایت حق‌الناس اشاره نموده و اقسام حقوق اعم از حقوق نسبی، سببی و حقوق مردم مانند حقوق مالی و معنوی را بیان کرده است. وی در ادامه به حقوق والدین و فرزندان نسبت به هم، حقوق همسران نسبت به یکدیگر، حقوق متقابل مربی و متربی، حقوق همسایگان، خویشاوندان، شرکاء، مهمانان، معلمان، دوستان، مؤمنان و دانش‌آموزان اشاره نموده و از منظری قرآنی و روایی به مصادیق مهم حق در امور مالی و غیر مالی پرداخته است.

توضیحات بیشتر »

قاعده قرعه

معرفی کوتاه:بیان کارکردهای مختلف قاعده قرعه در فقه و حل مسائل مشکل شرعی بر طبق دیدگاه فقه شیعه امامیه است. در ابتدای این اثر به بیان معنای قاعده قرعه و گستره آن در فقه امامیه پرداخته شده و برخی از مسائل و پرسش‌های رایج در باب این قاعده مطرح و پاسخ آن‌ها نیز داده شده است. آن گاه به بیان برخیاز مصادیق قاعده قرعه پرداخته شده و ادله مشروعیت آن بر طبق آیات قرآن، روایات، اجماع و عقل و بنای عقلا بیان شده است. نویسنده در همین رابطه دیدگاه برخی از فقهای معاصر و متقدم امامیه را در مورد شرایط استفاده از قاعده قرعه منعکس کرده و گستره جریان قرعه و نسبت ادله شرعی و اصول عملیه را در این زمینه بررسی کرده است. وی در همین زمینه به برخی از شبهات وارد شده بر قاعده قرعه اشاره نموده و آن‌ها را پاسخ گفته و اصل یا اماره بودن آن را نیز تبیین کرده است.

توضیحات بیشتر »

رجال‌ الشیعه فی الصحاح السته

معرفی کوتاه:معرفی برخی از شخصیت‌های شیعی و روات شیعه که اسامی آن‌ها در مجامع روایی اهل‌سنت یا همان صحاح سته است. در ابتدای این اثر به بحث در مورد نقش شیعه و راویان شیعی در تدوین منابع بزرگ روایی پرداخته شده و پس از آن به ترتیب حروف الفبا به معرفی برخی از شخصیت‌های روایی شیعی که از آن‌ها در صحاح سته نام برده شده به همراه روایاتی که آنان نقل نموده‌اند، پرداخته شده است. نویسنده ابتدا به معرفی اجمالی راوی مورد نظر پرداخته و شخصیت روایی او را از منظر علمای رجال اعم از رجالیون شیعه و اهل‌سنت بررسی نموده و پس از آن روایاتی که از وی در کتاب‌های شش‌گانه اهل سنت نقل شده است را درج نموده است. وی در این زمینه به بررسی تشیع راوی مورد نظر، وثاقت او در نقل حدیث، طبقه او در میان راویان و موضوعات روایات نقل شده از وی نیز پرداخته است.

توضیحات بیشتر »

بررسی تطبیقی اندیشه های علی عبدالرزاق و سید قطب در خصوص خلافت و حکومت در اسلام

معرفی کوتاه:کتاب حاضر، پژوهشی است که هدف آن بررسی تطبیقی اندیشه‌های «سیدقطب» و «علی عبدالرزاق» در خصوص خلافت و حکومت در اسلام است. «علی عبدالرزاق» و «سید قطب» از مهم‌ترین پرسشگران بنیادی‌ترین بحث در اندیشه سیاسی، یعنی نسبت دین و سیاست هستند، با این تفاوت که «عبدالرزاق» می‌کوشد تا سکولاریسم را از نصوص دینی نتیجه بگیرد، ولی «سیدقطب» در تضاد با آن، نظریه وحدت دین و سیاست را اثبات می‌کند. این تحقیق می‌کوشد تا نشان دهد که چگونه آن دو با وجود پرورش دینی و داشتن اندیشه الهی، از موضع درون دینی به تضادی تئوریک در نسبت دین و سیاست می‌رسند.

توضیحات بیشتر »

احکام نوپدید فقهی

معرفی کوتاه:بررسی برخی از مسائل مستحدثه فقهی با ذکر نمونه‌ها و مصادیق مختلف با استناد به مبانی قرآنی و روایی است. در نوشتار حاضر برخی از قواعد و اصول مبتنی بر فقه شیعه امامیه که بر اساس آن می‌توان به حل مشکلات و معضلات فقهی جدید پرداخت، مورد بحث و بررسی قرار گرفته و نمونه‌هایی از مسائل پزشکی و اقتصادی مستحدثه، تبیین شده است. نویسنده معتقد است که قرآن کریم و مبانی فقه امامیه برای مسائل نوپدید فقهی پاسخ مناسبی دارد و قواعد اصولی و فقهی با تغییر موضوعات نیز قدرت حل معضلات را دارد. وی در همین راستا به بیان احکام مستحدثه فقهی مربوط به تشریح اجساد مردگان، خسارات مازاد بر دیه، عسر و حرج زوجه، احداث خیابان و بزرگراه، مسائل مربوط به معاملات نوظهور مانند اوراق بهادار پرداخته و نقش زمان و مکان در اجتهاد و مبناسازی قرآن برای استنباط احکام نوپدید را بررسی نموده است.

توضیحات بیشتر »

مجموعه مقالات سومین همایش ملی نظریه مردم سالاری دینی: مقالات علمی – ترویجی

معرفی کوتاه:مقالاتی در مورد مبانی مردم‌سالاری دینی، حکومت دینی، رابطه اسلام و دموکراسی، حقوق شهروندی و مباحث مربوط به جایگاه مردم در نظام اسلامی با استناد به آموزه‌های قرآن و سنت است. در این مجلد نیز برخی دیگر از ابعاد مختلف مروبط به شاخص‌های نظام مردم‌سالاری دینی به صورت مقالاتی مجزا مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و دیدگاه‌های مختلف در این زمینه ارایه شده است. در این مقالات به بررسی اموری همچون: مقایسه مردم‌سالاری دینی با سایر نظام‌های رایج، نقش مشروعیت معطوف به التزام سیاسی در کارآمدی نظام مردم‌سالاری دینی، مفهوم مطلقه بودن در ولایت فقیه، حقوق اقلیت‌های مذهبی در قوانین موضوعه نظام مبتنی بر مردم‌سالاری دینی، جایگاه رأی اکثریت در حکومت اسلامی بر اساس نظریات امام خمینی، مقایسه مبانی نظری مردم‌سالاری دینی با دموکراسی مورد نظر مکاتب غربی، جایگاه اخلاق و معنویت در این نظام، مبانی قرآنی و کلامی این نظام، مختصات چنین نظامی از دیدگاه امام خمینی، چالش‌‌ها و راهکارهای مشارکت سیاسی، فهم عمل مشارکت اجتماعی افراد مسلمان و متجدد، جایگاه احساس عدالت در مردم‌سالاری دینی و پیش فرض‌های نظری مربوط به آن پرداخته شده است.

توضیحات بیشتر »

نگاهی نو به قواعد فقهی

معرفی کوتاه:بررسی مبانی عقلی و نقلی مربوط به قواعد فقهی و شرح اجمالی مفاد آن‌ها و نیز کاربردهای این قواعد در ابواب و فروعات مختلف فقهی است. در این کتاب نخست کلیاتی از مفهوم قاعده فقهی، احکام وضعی و تکلیفی، قانون، فقه شیعی و منابع فقه و حقوق ارایه شده و معیارهای تدوین و استخراج قواعد فقهی از قرآن و سنت و سایر ادله فقهی بیان شده است. آن گاه به شرح مفاد برخی از قواعد مهم فقهی پرداخته شده و محتوای قواعدی همچون: ائتمان، اتلاف، احسان، اسقاط حق، اقرار، سلطنت، سوق مسلمین، اصالت صحت، غرور، قرعه، لاضرر و لاضرار، لزوم، نفی سبیل، نفی عسر و حرج و قاعده ید، مورد شرح و بررسی قرار گرفته و شروط استفاده از آن‌ها در مسائل مختلف شرعی، بررسی شده است.

توضیحات بیشتر »

بررسی ابراء از اسباب سقوط تعهدات در فقه و حقوق ایران

معرفی کوتاه:«ابرا» یکی از شش طریق سقوط تعهدات است که کتاب حاضر در سه فصل تحلیل، شرایط، اثبات و آثار آن را مورد بررسی قرار می‌دهد. مؤلف بیان می‌دارد که با مراجعه به قانون مدنی و فقه امامیه روشن می‌گردد که پس از انعقاد تعهد از طریق مشروع بهترین راه برای سقوط آن و برائت ذمه متعهد، همان وفای به عهد و عمل بر طبق تعهد است؛ زیرا از این طریق آن هدف و نتیجه‌ای که طرفین از تشکیل این عقد داشته‌اند به بهترین وجه به دست می‌آید؛ اما باید توجه داشت که وفای به عهد تنها راه سقوط تعهد و برائت ذمه متعهد نیست.

توضیحات بیشتر »

المبادی الفقهیه للاقتصاد الاسلامی

معرفی کوتاه:تبیین مسائل مختلف مربوط به اقتصاد اسلامی از منظری فقهی و با استناد به ادله قرآنی و روایی و سیره عملی معصومین(ع) است. در این نوشتار ابتدا تعریفی از مفهوم اقتصاد و مکتب اقتصادی ارایه شده و جایگاه علم اقتصاد و اهمیت و ویژگی مکتب اقتصادی اسلام بیان شده است. در ادامه نگارنده از منظری فقهی به قواعد فقهی مرتبط با اقتصاد اسلامی اشاره نموده و اقسام قواعد فقهی عام مانند: قاعده نفی ضرر و محدوده و گستره آن، قاعده نفی سبیل و مفاد و ادله این قاعده، قاعده نفی عسر و حرج و مستندات آن، قاعده اتلاف، قاعده حیازت، قاعده سلطنت، قاعده ملکیت عام و خاص و برخی دیگر از قواعد مربوط به اقسام حق در این زمینه را مورد شرح و بررسی اجمالی قرار داده است. در ادامه نگارنده به احکام و مسائل فقهی مربوط به تجارت، ربا، انواع عقود تجاری مانند مضاربه، جعاله، شرکت، بیع و شراء، اجاره، مزارعه، مساقات و اداب مربوط به هر یک از آنها اشاره نموده و حقوق طبیعی و احکام مربوط به مالکیت را بیان کرده است. وی همچنین از منظری فقهی به تبیین احکام اقتصادی مربوط به استفاده مادی از طبیعت و مواهب طبیعی نیز اشاره نموده و رابطه بین انسان و طبیعت و خداوند را بررسی کرده و نقش و مدیریت حکومت اسلامی را در استفاده از مواهب طبیعی بیان کرده است.

توضیحات بیشتر »

درآمدی بر معماری و شهرسازی از منظر قرآن و اسلام

معرفی کوتاه:بررسی اصول و مبانی مربوط به ساختن بناهای ساختمانی و شهرها بر اساس آموزههای دینی و اسلامی است. در این نوشتار به نقد و ارزیابی سیستم معماری و شهرسازی جدید که برگرفته از فضاهای ارایه شده از سوی جهان غرب است، پرداخته شده و پس از آن اصول طراحی شده از دیدگاه قرآن کریم و روایات معصومین(ع) در زمینه معماری و شهرسازی بیان شده است. نویسنده نخست به بیان اهمیت و جایگاه عمران و آبادانی در دین اسلام پرداخته و عناصر مهم توسعه شهرنشینی در قرآن مانند: امنیت، معیشت و حمل و نقل را بیان کرده و معیارهای معماری و شهرنشینی از این منظر تبیین کرده است. در ادامه وی به توصیف آرمانشهر اسلامی و نحوه شکلگیری ان بر اساس آموزههای دین اسلام پرداخته و این آرمانشهر را شهری دارای طهارت، عدالت، وحدت، ذکر، اصلاح، امنیت و معنویت معرفی نموده و لوازم ایجاد آسایش و رفاه عموومی شهروندان در آن را از لحاظ تأمین آب، رفت و امد شهروندان، بازار و تأمین مایحتاج مردم، مسجد و محل عبادت، محل آموزش، داشتن زندان و دادگاه، داشتن نیروهای انتظامی برای تأمین امنیت و ... را بیان کرده و بایستههای یک منزل مسکونی را نیز از لحاظ نوع پوشش و امکانات رفاهی از منظر قرآن و سنت بررسی کرده است.

توضیحات بیشتر »

امکان جریان اصل برائت در احکام وضعی در تقابل فقه و حقوق (با تکیه بر احکام وضعی جزئیت، شرطیت، مانعیت)

معرفی کتاب امکان جریان اصل برائت در احکام وضعی در تقابل فقه و حقوق (با تکیه بر احکام وضعی جزئیت، شرطیت، مانعیت)

توضیحات بیشتر »
Real Time Web Analytics Clicky