آیتالله اعرافی با بیان اینکه نباید نام سطح چهار را اجتهاد بگذاریم، بلکه آن یک سطح کارشناسی ممتاز و خوب است عنوان کرد: دورهای ویژه برای فارغالتحصیلان سطح چهار باید ایجاد شود تا آن مسیر اجتهاد را باز کند.
Read More »اجتهاد و اصول فقه
بررسی علل و عوامل اختلاف فتوا
یک پژوهشگر حوزوی در جشنواره علامه حلی به تشریح مباحثی پیرامون اختلاف فقه در امور فروعات فقهی پرداخت.
Read More »بسیاری از دروس خارج صرفاً نقل قول هستند نه درس اجتهاد!
استاد حوزه علمیه قم، تصریح کرد: خیلی از دروس خارج اصولا درس اجتهاد نیست و صرفا بیان نقل قول است در حالی که اجتهاد به معنی حقیقی خود گویای تلاش شخص فقیه هست در میدان ارائه نظر جدید و نقد نظر دیگران و این دو شاخصه و وجه ممیزه اجتهاد پویا از غیر آن است.
Read More »فقه باید با قانون و طبیعت و مؤلفههای آن کنار بیاید
رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس گفت: اگر فقه بخواهد بر بال قانون بنشیند تا به لایه لایه و جزء جزء جامعه رسوخ کند باید با قانون و طبیعت و مؤلفههای آن کنار بیاید نه آن که از آن عبور کند یا آن را خوب نشناسد.
Read More »مهمترین چالش امروز ما «فقهالاداره» است/ همه نهادها باید شورای عالی فقهی داشته باشند
رئیس مؤسسه فتوح اندیشه گفت: بحثهای فقه الاداره جزء چالشهای نظری جمهوری اسلامی ایران است، زیرا در بخشهای مختلف سازمان نظام اسلامی ورود فقهی نکردیم و شرط ورود فقهی هم این است که خود فقیه در این سازمان حضور پیدا کرده باشد.
Read More »فراخوان مقاله «فصلنامه مطالعات مقارنهای مذاهب اسلامی»
فصلنامه علمی تخصصی «مطالعات مقارنهای مذاهب اسلامی» با هدف برقراری گفتمان علمی میان مذاهب اسلامی و پیشگیری از رواج طایفه گرایی، برای نگارش مقالات از پژوهشگران و صاحبنظر دعوت به نگارش مقاله نمود.
Read More »ارتداد فکری، مستوجب مجازات حد نیست
اختصاصی شبکه اجتهاد: مجازات مرتد، ازجمله احکامی است که در چند سال اخیر، مورد هجوم و نقد جوامع روشنفکری قرار گرفته است. زمانیکه این حکم برای افراد زیر ۱۸ سال صادر میشود (که ازنظر منشور حقوق کودک، کودک محسوب میشوند) مورد اعتراض مدافعین حقوق کودکان نیز قرار میگیرد.
Read More »فقه شیعه، غنیترین فقه است
آیتالله نوری همدانی با بیان اینکه فقه شیعه، فقه خاصی است و هیچ مذهبی چنین فقهی ندارد، افزود: هیچ علمی به مانند فقه جواهری سخت و مشکل نیست و برای یاد گیری فقه آل الله لازم است درست درس خواند تا به عمق مباحث فقهی رسید.
Read More »آنچه در اجلاسیه نشست دورهای اساتید حوزه گفته و شنیده شد
باید برنامه حوزه بر روی ده سال بسته شود اما باید این مطلب را مدیریت کرد به نظر شما لازم است که مطالب رسائل و مکاسب از ابتدا تا انتها خوانده شود؟
Read More »هفت پیشنهاد برای آینده حوزه/ عبدالحسین خسروپناه
شبکه اجتهاد: برای آیندهنگری حوزههای علمیه هفت پیشنهاد دارم. پیشنهاد اول این است، اگر چه دفتر تبلیغات اسلامی در حوزه پژوهش نخبگانی موفق بوده است و توانسته تعامل خوبی با نخبگان علمی داشته باشد، اما در شرایط کنونی باید نیازهای عمومی و اجتماعی را شناسایی کرد و در این عرصه پژوهشهایی انجام داد و باید پژوهشها را به این سمت سو پیش برد مانند طلاق که از جمله این مسائل است.
Read More »نظریه اعتباریات، مبنای نظام سیاسی اسلام
شبکه اجتهاد: کرسی عرضه و نقد ایده علمی با عنوان «ادراکات اعتباری و فقه نظام» چندی قبل در پژوهشگاه فقه نظام با ارائه حجتالاسلام امینرضا عابدینژاد و نقد حجتالاسلام عباسعلی امیری در پژوهشگاه فقه نظام برگزار شد. در این جلسه عابدینژاد تلاش کرد که میان نظریه اعتباریات علامه طباطبایی و نظریه فقه نظام -که ریشه در آرای شهید صدر دارد- پیوندی برقرار کند.
Read More »فتواهایی که بوی خون میدهند
شبکه اجتهاد: برنامه تلویزیونی «الف لام میم» چند سالی است با هدف بحث فکری در مورد مسائل و معضلات جهان اسلام در دوره معاصر از شبکه المیادین پخش میشود. رویکرد مباحث این برنامه ترویج اسلام معتدل در مقابل اسلام خشنن است؛ دعوت از چهرههای مختلف و گاه مخالف فکری، سیاسی و مذهبی به دلیل همین رویکرد است. مجری و کارگردان برنامه الف لام میم دکتر یحیی ابوزکریا محقق، روزنامهنگار و نویسنده الجزایری از چهرههای مطرح رسانهای در جهان عرب است که زبانهای سوئدی، فرانسوی، انگلیسی، اسپانیایی و فارسی را نیز میداند. موضوع یکی از برنامههای اخیر الف لام میم «رونقیافتن بازار فتاوای سیاسی» بود.
Read More »سخنان صریح آیتالله یزدی در باب تخصص گرایی و تحول در حوزه
زیاد کردن جملات و واژهها و پر کردن صفحات، تحول نیست. بنده وقتی برخی نوشتجات را نگاه میکنم، میبینم مؤلف درباره یک مطلب جزئی دو صفحه روی آن بحث کرده، اما با واژگان جدید و در حقیقت با کلمات بازی کرده است، این کار علمی نیست. بنده تحول در حوزه را در راستای تخصصی شدن علوم حوزوی میدانم، اما شیوه سلف حوزه را کماکان موثق میدانم.
Read More »گذر از فقه شدنی نیست/ دانش فقه پتانسیلهای عظیمی دارد
سروش از بیرون به فقه نگاه میکند. از نتایج دانش فقه که خود را نشان میدهد، راجع به ماهیت فقه قضاوت میکند. شاید یک قیاس منطقی درست میکند که درخت را باید از میوه اش شناخت و میوهی خراب، نشان از درخت مرده میدهد اما این گونه نیست. دانش فقه، دانشی که ۱۴۰۰ سال در تار و پود فرهنگ رفته، پتانسیلهای عظیمی دارد؛ چه رهایی بخش و چه ویرانگر.
Read More »فقه حکومتی از موضوعشناسی جامعهشناسان بهره میگیرد
شبکه اجتهاد: آیتالله علیاکبر رشاد، رییس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و استاد خارج فقه و اصول در دومین نشست «هماندیشی فقه حکومتی» در مسجد جمکران، با ارائه بخشی از نظریه خود در باب فقه حکومتی، به تعریف و مفهومشناسی فقه حکومتی پرداخت. مباحثی که پیشازاین بهصورت تفصیلی در کتاب «دموکراسی قدسی» و همچنین درس اصول فقه و خارج اصول این استاد مطرح شده بود.
Read More »غوغای اخباری گری در عصر حاضر/ گفتمانِ اخباری گری محدود به فقه نیست
شبکه اجتهاد: بعضی از علمای کنونی دارای منش و روحیه پررنگ اخباریگری هستند، این علما اگرچه در ظاهر در جرگه مجتهدین جای دارند ولی با اخباریون بیگانه نیستند بلکه بهتر است آنها را اخباری بنامیم. در ادامه این موضوع را بیشتر بررسی میکنیم.
Read More »نسخههای جدید آیتالله صانعی بر فقه زنان
آیتالله صانعی خطاب به اعضای فراکسیون زنان مجلس گفت: چنانچه با مشکلاتی در قانون و جامعه مواجه شدید مأیوس نباشید. نظرات فقهی متفاوت با قانون فعلی را مطالعه کنید و چنانچه فقهای گذشته و حال فتوا و نظر فقهی در موردی داشتند بررسی کنید و اگر حتی نیاز بود از مراجع تقلید استفتاء نمایید و با استناد به آن نظرات فقهی به صورت طرح به مجلس ارائه دهید و تلاش کنید که همگان در خصوص مشکل و راه حل آن بحث کنند.
Read More »فهرستی از دروس خارج عراق، لبنان، سوریه و عربستان
اختصاصی شبکه اجتهاد: طبق اطلاعات جمع آوری شده، تعداد دروس مراجع، علما و اساتید در حوزههای علمیه، بیوت و عتبه مقدسه عراق ۲۵ درس که به تفکیک: در کربلا دو درس فقه و اصول و در نجف ۱۱ درس فقه، ۹ درس اصول و سه درس خارج اقتصاد، تفسیر و عقاید برگزار میشود. همچنین در شهر بیروت ۱۳ درس که به تفکیک: شش درس فقه، پنج درس اصول و دو درس رجال برگزار میگردد و در عربستان دو درس فقه و اصول و در سوریه یک درس فقه برگزار میشود.
Read More »درآمدی بر نسبت فقه و انسان شناسی/ حیدر همتی
شبکه اجتهاد: از مبانی تأثیرگذار در نسبت میان فقه و علوم انسانی و همچنین تأثیرگذار در فرایند اجتهاد انسان شناسی است:
Read More »از سخنان مولوی عبدالحمید تا مصوبات بیستوسومین مجمع فقه اسلامی اهلسنت ایران
بیست و سومین نشست مجمع فقه اسلامی اهل سنت کشور، صبح سهشنبه ۲۱ آذرماه با حضور جمعی از علما و مفتیان اهل سنت سراسر کشور، در دارالعلوم زاهدان آغاز بهکار و ۲۲ آذرماه به کار خود پایان داد.
Read More »حوزه در مقابل اجتماعی شدن فقه، مقاومت میکند!/ «فقه مدنیّت» کجا باید نوشته شود؟/ انگار راضی هستند فقه در حد احکام طهارت باقی بماند!
متأسفانه امروز ضعف بزرگی را در حوزههای علمیه شاهد هستیم. اینکه حوزهها از جامعه عقب ماندهاند و به مسائل مستحدثه ورودی اثرگذار ندارند. مسائلی همچون امربه معروف و عدالت اجتماعی، از بحران خیزترین مسائل امروز جامعه و تمدّن اسلامی پیش روی ماست که مورد غفلت شدید نهاد متوّلی امر فرهنگ دینی و فقه و شریعت است.
Read More »سقوط از امارات به اصول عملیه، فرایندی مخالف عقل و نقل!/ امروز در فقه، شهرت از خبر متواتر قویتر عمل میکند
من برای این مطلب مناظره میکنم. مرحوم نجفی، صاحب جواهر، در آغاز بررسی هر مسأله ای، ابتدا شهرت را تبیین میکند. هر دلیلی هم که مخالف شهرت باشد، کنار میزند و بعضا احتمالات ضعیف را برای اثبات آن تقویت میکند. اگر به مخالفت با فقه جواهری متهم نمیشدم، مواردش را ذکر میکردم.
Read More »زنان میتوانند مجتهد شوند اما نمیتوانند مرجع تقلید باشند
در مباحث اجتهادی، زن میتواند مانند مرد به درجه اجتهاد رسیده و نظر زن مجتهده بر خود دارای حجیت است اما به نظر میرسد چون مسئله مرجعیت از ابعاد زعامت در مذهب شیعه است و مسئله زعامت نیز همواره بر دوش بزرگمردان تشیع واگذارشده خداوند به خاطر کرامت و احترامی که به زن قائل بوده این مسئولیت سنگین و خطیر را از دوش آنان برداشته است
Read More »سید حسن مدرّس ار دیدگاه شاگردش، سید محمدعلی مبارکهای
شبکه اجتهاد: سید حسن اِسْبِهای اصفهانی معروف به مدرّس از جمله اعاجیب عصر خود بهشمار میرفت. [۱] ابتدا از ده اِسْبِه، از توابع و مضافات قمشه اصفهان پس از تکمیل فارسی و مقدّمات عربی به اصفهان آمده، و در آنجا نیز سطوح معموله را از فقه و اصول در خدمت مرحوم حاجی میرزا بدیع و دیگران کامل کرده،
Read More »شناخت مکاتب فقهی، با نگاهی به مکتب شیخ مفید و امام خمینی
استاد و مدرس دوره تقریر نویسی حوزه علمیه خراسان گفت: شناخت مکاتب فقهی کمک قابل ملاحظهای به فهم دقیق وتبیین مساله یابی در فقه میکند.
Read More »نگاهی تحلیلی به روش مورد استفاده در فهم خشونتگرا از دین/ احمد مبلغی
شبکه اجتهاد: مفروضات و اندیشههای حاضر در ذهن، در موارد بسیار، به مثابه خاستگاه و چارچوبی برای حرکت فکری و استنباطی عمل میکنند، به آن جهت میبخشند و نص را متناسب با خود شکل میدهند.گاه ابعاد این تاثیرگذاری تا آنجا به پیش میرود که این دیگر نص نیست که حرف میزند؛ بلکه چارچوبهای فکری پیشینی هستند که به نام نص و در جایگاه استنباط از آن، سخن میگویند و اندیشه یا اندیشههایی را القا میکنند.
Read More »افتتاح مدرسه «دارالعلم» آیتالله خویی در نجف اشرف + تصاویر
شبکه اجتهاد: مراسم گشایش فاز نخست مدرسه «دارالعلم» آیتالله خویی(ره) در نجف اشرف، با حضور شخصیتهای تراز اول دینی و علمی از جمله مراجع عظام تقلید، نمایندگان مراجع، فرزندان مراجع و اساتید برجسته حوزه برگزار شد.
Read More »ساختار حکومتی جامعه نبوی بر محور اخلاق است
شبکه اجتهاد: پیامبر اعظم(ص) در جامعهای به رسالت مبعوث شدند که به سبب جهان بینی و ایدئولوژی صحیح، روابط اجتماعی آن با دشواریهای بسیاری دست و پنجه نرم میکرد؛ کینه، عداوت، رقابتهای ناسالم و کشمکشهای دایمی بین آنها جریان داشت. پیامبر اکرم (ص) در پرتو تعالیم اسلام، در مدتی نه چندان طولانی، آن جامعه منحط و گرفتار جهل و تباهی را متحول کردند تا ناامنی، هرج ومرج، فساد اجتماعی و درگیریهای قومی جای خود را به وحدت، امنیت، برادری، محبت و ایثار داد.
Read More »زیر بنای وحدت در جامعه نبوی، وحدت اعتقادی است
شبکه اجتهاد: سیره نبوی همواره از جمله موضوعات مهم و مورد مطالعه اندیشمندان مسلمان بوده است. تحلیل رویدادها و حوادث ویژه تاریخ اسلام و نیز بازشناسی کیفیت موضع گیریهای پیامبر اکرم (ص) در برابر رخدادهای گوناگون زمان، همواره موضوع مطالعه تحلیلگران تاریخ اسلام بوده است. سیره پیامبر (ص) در ایجاد امت واحد میتواند مبین و مفسر اصول و معیارهایی برای وضعیت کنونی جهان اسلام باشد،
Read More »عرضه نرم افزار مجموعه آثار آیتالله میرزا جواد تبریزی(ره)
نرمافزار مجموعه آثار آیتالله میرزا جواد تبریزی(ره) که به همت مرکزتحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی (نور) تولید و عرضه شده است، ارائه دهنده متن ۴۷ عنوان کتاب در ۱۰۵ جلد از آثار آیتالله میرزا جواد تبریزی، به زبان عربی و فارسی، در موضوعاتی مانند: فقه، اصول فقه، عقاید و معارف اسلامی، حدیث، رجال، دعا، اخلاق، تاریخ اسلام و زندگی نامه میباشد.
Read More »