عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی گفت: علامه طباطبایی ذیل آیه ملک، آورده است که الان شکلهایی از حکومت وجود دارد که در آینده تغییر میکند و از ماهیت حکومت اسلامی بحث میکند. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی نقد کتاب «فلسفه سیاسی علامه طباطبایی» چندی قبل با حضور حجتالاسلام احمدرضا یزدانی مقدم؛ نویسنده کتاب و عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی و حسن مجیدی؛ عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق(ع) برگزار شد. در ابتدای این نشست، حجتالاسلام یزدانی مقدم در سخنانی با بیان اینکه در سالهای ابتدایی دهه ۸۰ یک نظری به ذهن بنده رسید …
توضیحات بیشتر »روایتهای ناتمام از امام علی (ع) !/ مهراب صادقنیا
شبکه اجتهاد: جامعهی ایران این روزها در سالروز شهادت امام علی علیهالسلام داغدار است. سخنرانها بر بالای منبر از فضایل و اعجاز شخصیت ایشان میگویند و قصد دارند ایمان شیعیان را تقویت کنند. در شرایط فعلی، سخن گفتن از امام علی و شاید بسیاری دیگر از شخصیتهای دینی و حوادث تاریخی کار آسانی نیست. در بارهی این بزرگان هر چیز (درستی) نمیتوان گفت. گاهی واکنشهای تندی در پی دارد. توصیفها بیشتر “جیب بلوزی” و دلبخواهانهاند. بخشی از شخصیت و سخنان امام را گفته و بخشی دیگر را پنهان میکنند. علی علیهالسلام در توصیف این سخنرانها یا درِوازهی قلعهی خبر را …
توضیحات بیشتر »چگونگی تعامل حضرت امیر (ع) با خوارج
شبکه اجتهاد: از خوارج در گفتار حضرت امیر (ع) با عنوان «مارقان»؛ یعنی کسانی که به سان تیری که از کمان جدا میشود، از دین جدا شدهاند، یاد شده است. ظهور خوارج را باید یکی از تلخترین رخدادهای دوران حکومت حضرت امیر (ع) یاد کرد؛ زیرا گروهی از یاران امام که تا پیش از پدید آمدن ماجرای حکمیت در جنگ صفین، در کنار امام با دشمنان ایشان میجنگیدند، اینک در پی فریبکاری معاویه و عمروعاص و در نتیجه سادهاندیشی و کوتاه فکری، در صف دشمان امام در آمده و در کمال ناباوری جنگ نهروان را بر آن حضرت تحمیل کردند …
توضیحات بیشتر »پاسخ به یک شبهه متداول در بحث الزام حاکمیتی حجاب/ محمدعلی ملک
اختصاصی شبکه اجتهاد: شبههای مطرح میشود که اگر حجاب حکم شرعی است و بر همین اساس حکومت اسلامی موظف است حجاب را الزامی کند، پس چرا سایر احکام اسلامی را الزامی نمیکند؟ «به عنوان نمونه افراد مستطیع را شناسایی کرده و ایشان را از طرق مختلف الزام به سفر حج کند، مثل اینکه از حسابهای بانکی ایشان پول برداشت کرده و فیش حج برای ایشان خریده و آنها را اجباراً عازم سفر حج کند!» بر اساس نظریه مترقی ولایت مطلقه فقیه، ولی فقیه ولایه التصرف فی الاموال و الانفس بر اساس مصالح عمومی را دارد و نه بر اساس مصالح …
توضیحات بیشتر »نقش هوش مصنوعی در قانونگذاری مبتنی بر فقه/ احمد مبلغی
شبکه اجتهاد: قانونگذاری مبتنی بر فقه، با توجه به مراحل کلیدی آن، بهطور گستردهای پیچیده است. این فرآیند سه مرحلهی مهم دارد که هر یک دارای اهمیت ویژهای است و نیازمند توجه و تلاش فقیه، قانونگذار با بکارگیری هوش مصنوعی است. برای تعمیق و گسترش این مبحث، میتوان هر مرحله را به دقت بررسی کرد. مرحله اول: پیشا قانونگذاری در این مرحله، ما نیاز به یک نظریه فقهی داریم که دقیقاً بیانگر اهداف شریعت، منطق فقهی و روح فقهی قانونگذاری باشد. این نظریه باید بر اساس اندیشههای علمی، حقوقی و اجتماعی روز طراحی شود. در این مرحله، تنظیم فتواها بهعنوان …
توضیحات بیشتر »نقدی بر دیدگاه محقق داماد؛ آیا عدالت عرفی میتواند معیار تغییر احکام شرعی باشد؟
اظهارات اخیر استاد سیدمصطفی محقق داماد درباره مسئله حجاب و جایگاه احکام شرعی در قانونگذاری، موجی از واکنشها را در محافل دینی و علمی به همراه داشته است. وی با استناد به منابع تاریخی و فقهی، بر عدم اجبار قانونی حجاب در زمان پیامبر اسلام (ص) تأکید کرده و نسبت به پیامدهای الزام برخی احکام بدون مقبولیت اجتماعی هشدار داده است. این دیدگاه، نقدهای گستردهای را از سوی شخصیتهای حوزوی و پژوهشگران اسلامی برانگیخته است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، استاد سیدمصطفی محقق داماد، اخیراً در سخنانی درباره مسئله حجاب، با استناد به منابع تاریخی و شرعی مطرح میکند که در …
توضیحات بیشتر »فقه و احکام اجتماعی: اشتباهات و نقدهایی بر دیدگاههای محقق داماد/ میلاد کیانی
شبکه اجتهاد: در مصاحبهای که اخیراً منتشر شده است، جناب استاد سیدمصطفی محقق داماد، در تلاشی فقاهتگونه سعی در نقد آنچه حجاب اجباری خوانده میشود داشتهاند. در ادامه نکاتی از اظهارات ایشان ارائه میشود که مورد تأمل قرار گرفته و امید است جناب محقق داماد نسبت به آنها پاسخگو باشند و اصلاحات لازم را در بیانات خود اعمال نمایند. ۱. در یکی از مباحث مطرحشده، ایشان اشاره کردهاند که اجماع فقهی بر جواز فروش «ام ولد» است و ادعای خود را به صاحب جواهر اسناد میدهند. نقد و بررسی: مطابق نقل فقها، اجماع امامیه بر عدم جواز فروش و هبه …
توضیحات بیشتر »اقامه دین فرایندی است، تزاحمسازی نکنید!/ سید محمد طباطبائی
اختصاصی شبکه اجتهاد: حجتالاسلام نبویان اخیرا درباره قانون حجاب اظهاراتی کرد که دچار مغالطاتی آشکار است و نمیتوان دراینباره چشمپوشی کرد. چرا که جامه شرعی به منکر بیّن و حرام سیاسی پوشاندن است. ایشان تزاحمی قطعی میان اجرای قانون حجاب با حفظ نظام تلقی کرده و سپس فتوا به بطلان اجرای آن داده است. چند نکته دراینمیان قابل تأمل است: ۱. سیاق حفظ نظام را باید درست فهم کرد. نظام در این اصطلاح میان فقها (مانند محقق خوئی در مبانی تکمله المنهاج، الدرالمنضود آیتالله گلپایگانی و انوارالفقاهه آیتالله مکارم شیرازی) به نظام المجتمع و نظام مادی و معنوی جامعه اسلامی …
توضیحات بیشتر »دو وجه توأمان ولایت فقیه در اندیشه آیتالله جوادی آملی
شبکه اجتهاد: ولایت فقیه مقولهای است که بسیاری از نظریهپردازان بزرگ فقه شیعی در عصر حاضر بدان پرداختهاند. ولایت فقیه ابعاد و وجوه مختلفی دارد. از یک سو ولایت فقیه، مقولهای فقهی است و از سوی دیگر، مقولهای کلامی. حتی ابعادی عرفانی نیز مییابد. در این نوشتار، به دو وجه توأمان کلامی/ اعتقادی و فقهی ولایت فقیه از دیدگاه آیتالله جوادی آملی میپردازیم. الف. نسبت دو وجه کلامی و فقهی ولایت فقیه بزرگانی چون حضرت امام خمینی(ره) وقتی به مقوله سیاست، حکومت و ولایت مینگرند، وجوه چندگانه آن را ـ بهویژه دو وجه کلامی و فقهی آن را ـ بهصورت …
توضیحات بیشتر »عقدهگشایی علیه مرجعیت دینی به چه قیمت؟/ داود مهدوی زادگان
شبکه اجتهاد: تفسیر قیّم هشتاد مجلدی تسنیم حاصل صبر و مجاهدت علمی چهل ساله شخصیت برجسته و نامداری است که به فرموده ولی فقیه حوزه علمیه وامدار ایشان است (۴/ ۱۲/ ۱۴۰۳). آیتالله عبدالله جوادی آملی حقیقتاً جدا از مراتب عالیه ایشان در زهد و پارسایی، جامع در مرجعیت علمی است. ایشان مرجع در فلسفه، فقه و تفسیر قرآن کریم است و حوزه علمیه تشیع به وجود آیتالله جوادی آملی افتخار میکند و همواره از حضرت حق تداوم عمر با برکت ایشان را خواهان است تا اهل علم و فضل همچنان خوشه چین دانش قرآنی ایشان باشند. اما چقدر کجفهمی …
توضیحات بیشتر »نقد و بررسی پیشینهشناسی آیتالله خوئی و آیتالله سیستانی از نظریه ولایت مطلقه فقیه در فقه امامیه/ محمدعلی ملک
اختصاصی شبکه اجتهاد: ولایت مطلقه فقیه بدین معنا که فقیه بر تمام شؤون اجتماعی و حاکمیتی ولایت داشته و ولایتش مقید به حوزهای خاص نیست، جایگاه محکم و با سابقهای در فقه امامیه دارد. پیشینه و گذشته نظریه ولایت مطلقه فقیه در فقه شیعه، همواره یکی از مهمترین گلوگاههای مباحثات موافقین و مخالفین این نظریه بوده است. این امر نه فقط از این جهت که به هدف اثبات و رد دلیل اجماع بر ولایت مطلقه فقیه رخ داده باشد، بلکه اساساً فارغ از جایگاه دلیل اجماع در مسئله ولایت مطلقه فقیه و هر مسئله فقهی دیگر، اثبات پیشینه عمیق و …
توضیحات بیشتر »ما در زمینه ادبیات «فقه المقاومه» فقیر هستیم/ باید نگاه جامعی به جهاد داشت
استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه تهران با بیان اینکه فقه المقاومه یکی از مسائلی است که پس از انقلاب اسلامی مطرح شده و ما در زمینه ادبیات آن، فقیر هستیم، گفت: ما در رفتار و سلوک با این مسئله، کمتر مواجه بودیم و لذا فقهای ما کمتر به آن پرداختند. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد علیاکبر رشاد، در دومین نشست از سلسله نشستهای فقه مقاومت در مؤسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا (ع) با اشاره به بازتابهای انقلاب اسلامی اظهار کرد: ما نسل انقلاب اسلامی هستیم و میدانیم که این انقلاب، چقدر مسائل جدید به وجود آورد و …
توضیحات بیشتر »ظرفیتهای نوآورانه حوزه علمیه مشهد در تربیت فقهای حکمرانی و قانونگذاری
در اولین هماندیشی بررسی ظرفیتهای پشتیبانی علمی و تحقیقاتی حوزه علمیه خراسان در فرایند قانونگذاری، حجتالاسلام والمسلمین نهاوندی با اشاره به تورم قوانین در کشور و وجود بیش از ۱۲ هزار و ۵۰۰ قانون و ۱۱۰ هزار مقرره در شوراهای مختلف، بر ضرورت تطبیق قوانین با موازین شرعی و فقهی تأکید کرد و با استناد به سخنان رهبر معظم انقلاب، خاطرنشان کرد که توجه به مبانی شرع باید اصلیترین منشأ قانونگذاری باشد. در این نشست، اساتید حوزه علمیه خراسان بر لزوم تحول در فقه معاصر و تطبیق آن با نیازهای امروزی جامعه تأکید و مشهد را به عنوان کانون پرورش …
توضیحات بیشتر »سهم هویتبخش سید مقاوم جبهه مقاومت در تمدن نوین اسلامی/ محسن الویری
شبکه اجتهاد: یکی از مؤلفههای هویتبخش هر تمدنی، ارزشهایی است که بر همه ابعاد و اضلاع آن تمدن و به ویژه بر سوگیریهای آن اثرگذار است. زنده نگاه داشتن این ارزشها در گروی مجاهدتها و فداکاریها و از جانگذشتگیهای شخصیتهایی است که چه بسا بهرهوران و حتی نقشآفرینان آن تمدن در دورههای بعد از آن آگاه نباشند ولی این ناآگاهی موجب از بین رفتن واقعیت و یا توجیهکننده غفلت از آن نیست. به عنوان مثال استقرار دولت اسلامی در مدینه النبی که بذر نخستین تمدن پیشین اسلامی به شمار میرود رهین خون شهیدانی است که در غزوههای بدر و احد …
توضیحات بیشتر »چالشهای آینده حقوق شهروندی/ علی شریفی
اختصاصی شبکه اجتهاد: فقه حقوق شهروندی، اگرچه موضوعی جدید و به منزله یک باب فقهی نوپیدا است؛ لکن همین تعداد کم نگاشتههای موجود در آن نیز بیشتر به رویکرد واکنشی و منفعلانه پیرامون حقوق نوپیدای شهروندی پرداختهاند. این در حالی است که میتوان از الآن، به پیشبینی و آیندهپژوهی پیرامون موضوعات آینده حقوق شهروندی پرداخت و آنها را از منظر فقهی بررسی کرد. حجتالاسلام والمسلمین علی شریفی، در این یادداشت اختصاصی تلاش دارد تا به آیندهپژوهی فقه حقوق شهروندی بپردازد. حقوق شهروندی بهمثابه هویتی جدید مسئله اساسی حقوق شهروندی این است که باید هویت جدیدی برای اتباع یک کشور تعریف …
توضیحات بیشتر »فقه شیعه و حقوق شهروندی جهانی: ایدهآل یا امکانپذیر؟
فقه حقوق شهروندی اسلامی، از منبع وحی و الهی گرفته شده است درحالیکه سایر نظامات حقوق جهان، عمدتاً سکولار هستند؛ زیرا این نظامات بر خلاف نظام اسلامی، اساساً به دنبال مدیریت جامعه نیستند لذا نسخه و بیانی هم برای شیوه مدیریت اجتماع ندارند، درحالیکه کارویژه مهم نظام اسلامی، اداره جامعه بر اساس اندیشه توحیدی است. اختصاصی شبکه اجتهاد: فقه حقوق شهروندی، بابی نوپدید در فقه اسلامی است. از طرفی، فقه اسلامی تنها برای اداره جوامع اسلامی و زندگی مسلمانان ایجاد نشده است بلکه به باور متعاطیان آن، توانایی اداره تمام جوامع را دارد. تحقق این امر، نیازمند حضور این باب …
توضیحات بیشتر »جایگاه قاعده اخلال نظام اجتماعی در تئوری فقهی انقلاب
شبکه اجتهاد: اخلال در نظام اجتماعی به چه معناست؟ آیا این گزاره نیز از آن دست مفاهیمی است که کبری (اصل کلی) دارد، اما هرگز در فقه اسلامی صغری (مصداق عملی) برای آن یافت نشده است؟ در فقه اسلامی، قاعدهای تحت عنوان «اخلال در نظام اجتماعی» وجود دارد که فقها معتقدند در برخی موارد میتواند بر سایر احکام شرعی — مانند حفظ جان، مال، احکام عبادی و اجتماعی — حاکم باشد. اما سوال اصلی این است که مراد از «نظام اجتماعی» دقیقاً چیست؟ زیرا ابهام در تعریف این مفهوم، در بسیاری از موارد، باعث تعطیلی یا نادیده گرفته شدن هدف …
توضیحات بیشتر »فقه سیاسی و صیانت از تراث فقهی
شبکه اجتهاد: در سالهای اخیر استعمال اصطلاحات مربوط به فقه، بی آنکه مرز تمایز آن اصطلاحات و ارتباط منطقی آنها با یکدیگر به نحو روشن بیان گردد، زیاد شده است؛ اصطلاحاتی همچون: «فقه معاصر»، «فقه نظام»، «فقه نظام ساز»، «فقه حکومتی»، «فقه الدوله»، «فقه حکمرانی»، «فقه امارت»، «فقه اجتماعی»، «فقه امنیت»، «فقه رسانه»، «فقه هنر» و غیره. شایسته است به منظور تبیین و تفریع متناسب با نیازهای روز، در کنار حراست و حفاظت از تراث ارزشمند فقهی؛ اصطلاح مألوف و نام آشنای «فقه سیاسی» با تعیین معنا و تحدید دامنۀ واژه «سیاسی»، بصورت یکپارچه برای بیان مرادِ استعمال کنندگان این …
توضیحات بیشتر »بدون حکمرانی دینی، دولت اسلامی محقق نمیشود/ نقش حوزههای علمیه در تحقق حکمرانی دینی/ هفت ویژگی کلیدی کارگزار دینی
عضو شورای عالی حوزه علمیه خراسان گفت: دولت اسلامی زمانی محقق میشود که حکمرانی دینی در تمام سطوح مدیریتی کشور پیادهسازی شود، حکمرانی دینی نیازمند کارگزارانی است که به اصول شرعی پایبند باشند و مدیریت را بر اساس حلال و حرام دینی انجام دهند. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله سید احمد علمالهدی ظهر یکشنبه در مراسم اختتامیه مدرسه زمستانه «فقه حکمرانی» در مشهد به تبیین جایگاه حکمرانی دینی در ساختار نظام اسلامی و چالشهای پیشروی تحقق کامل دولت اسلامی پرداخت و اظهار کرد: بدون تحقق حکمرانی دینی و حضور کارگزاران متعهد به اصول شرعی، گام سوم انقلاب اسلامی، یعنی تشکیل …
توضیحات بیشتر »تعرب بعد از هجرت حرام است/ مبادا در اثر اخلال، عدلی فراموش بشود/ حکم عادله برکتش بیش از باران چهل شبانه روزه است
مطلب اساسی آن است که یکی از گناهان کبیره که در صدر اسلام مطرح بود تعرب بعد از هجرت است. این تعرب بعد از هجرت در بیان نورانی پیغمبر(ص) است که مستقیماً به وجود مبارک امیرالمؤمنین فرمود «لَا تَعَرُّبَ بَعْدَ الْهِجْرَهِ». بیان نورانی امام صادق(ع) است که صریحا تعرب بعد از هجرت را نهی کردند. در مکتوب رسمی امام رضا(ع) است که تعرب بعد از هجرت را نهی کردند. تعرّب یعنی جاهلیت قبل از اسلام را کسی دوباره بخواهد بپذیرد این جزء معاصی کبیره است. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله جوادی آملی در پیامی به مناسبت ۲۲ بهمن ماه، سالگرد …
توضیحات بیشتر »روح اسلام و شریعت باید در مفاد قوانین ما تجلی پیدا کند/ پرداختن نامتوازن به برخی موضوعات از چالشهای قانونگذاری است
رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام با اشاره به اینکه روح اسلام و شریعت باید در مفاد قوانین ما تجلی پیدا کند، گفت: مهمترین ضرروت برای حاکمیت دین و تقویت اسلامیت نظام آن است که قانون و مجموعه مقررات برای اداره کشور باید در بستر اسلام، فکر دینی، فقه و شریعت اسلامی صورت بگیرد. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد صادق آملی لاریجانی در دیدار رئیس و اعضای علمی مرکز تحقیقات اسلامی مجلس خاطرنشان کرد: مرکز تحقیقات اسلامی مجلس به عنوان بازوی مشورتی قوه مقننه در دل حوزههای علمیه و به عنوان یک بال قوی مجلس شورای اسلامی باید تلاش کند تا …
توضیحات بیشتر »فقه الاجتماع؛ کلید توسعه فقهی در جهان معاصر است / ولایت فقیه؛ نظامی مترقی، الگویی جهانی/ نظامسازی اسلامی؛ چرا فقه باید نقطه عزیمت باشد؟
عضو شورای عالی حوزههای علمیه تصریح کرد: اصلیترین فقهی که باید به دنبال توسعه آن باشیم، مسأله فقه الاجتماع یا فقه نظام است. تنظیم روابط در عرصه اجتماع، سیاست، اقتصاد و… باید بر اساس روشهای علمی انجام شود. اگر حوزهها این روابط را تبیین نکنند، قطعا منجر به انزوای حوزه میشود. به گزارش شبکه اجتهاد، اختتامیه ششمین همایش کتاب سال حکومت اسلامی (سهشنبه ۱۵ بهمن ۱۴۰۳) با سخنرانی استاد محسن اراکی، استاد عباس کعبی و استاد محمود رجبی در مدرسه عالی دارالشفاء قم برگزار شد. آیتالله محمدعلی موحدی کرمانی، رئیس مجلس خبرگان رهبری، به ششمین همایش کتاب سال حکومت اسلامی …
توضیحات بیشتر »طوفان الاقصی و بازاندیشی در فقه مقاومت/ محمد طالبی
اختصاصی شبکه اجتهاد: رویداد طوفان الاقصی صرفاً یک رویداد منطقهای یا جهانی نبود؛ بلکه نقطه عطفی در تاریخ اندیشه فقهی محسوب میشود. پیش از آغاز عملیات طوفان الاقصی، رژیم صهیونیستی همواره با طرح دکترین ضاحیه، تهدید میکرد که در صورت هرگونه اقدام علیه امنیت خود، با تخریب گسترده زیرساختهای غیرنظامی و حیاتی واکنش نشان خواهد داد. با این حال، مقاومت فلسطین با آگاهی از این تهدید و آثار آن بر جامعه غزه، با اتکا بر محاسبات راهبردی و ارتکازات متفاوت فقهی، تصمیم به اجرای این عملیات گرفت. این تصمیم که با تأیید بعدی مراجع عالیقدر شیعه نیز همراه بود، نشان …
توضیحات بیشتر »جریان مقاومت رشحهای از بعثت پیغمبر(ص) است/ امروز توصیف کامل استعمار و استکبار آمریکاست
حضرت آیتالله خامنهای «بعثت» را جریانی مستمر و همیشگی و مهمترین درس آن برای جوامع بشری بویژه مسلمانان را بکارگیری عقل و ایمان به منظور ایجاد تحول فکری و ادراکی دانستند و تأکید کردند: در دوره کنونی، جریان مقاومت که از پیروزی انقلاب اسلامی آغاز شد، جلوهای از بعثت است که با بکارگیری عقل و ایمان توانست ملتهای مسلمان و حتی غیر مسلمانان را بیدار کند و به زانو در آمدن رژیم صهیونیستی در مقابل غزه و لبنان نتیجه همان مقاومت است. به گزارش شبکه اجتهاد، در سالروز بعثت پیامبر اسلام حضرت محمد مصطفی(ص) صبح امروز رؤسای سه قوه و …
توضیحات بیشتر »گونهشناسی روابط دیپلماتیک کشورهای جهان اسلام با اسرائیل/ سید علی بطحائی
شبکه اجتهاد: مسئله قدس «کلیدیترین موضوع جهان اسلام» است. در راستای احیای تفکر آزادی قدس، تاکنون دو نوع گرامیداشت در جهان اسلام درنظر گرفته شده است. نخست: روز جهانی قدس: در واپسین جمعه از ماه رمضان که امام خمینی (ره) آن را روزی رسمی برای حمایت از مردم فلسطین اعلام و از مسلمانان خواستند که برای قطع دست رژیم صهیونیستی به یکدیگر بپیوندند. دوم: هفته جهانی قدس: (۲۳ تا ۳۰ رجب المرجب): در چند سال اخیر از سوی «اتحادیّه جهانی علمای مسلمان» و به مناسبت گرامیداشت سالگرد «فتح بیت المقدس» در ۲۷رجب ۵۳۸ ق توسط «صلاح الدین ایّوبی»، هفته آخر …
توضیحات بیشتر »تلاش برای تدوین و تصویب قوانین بر اساس شریعت خدمت بزرگی به اسلام است
آیتالله شبیری زنجانی بیان کرد: تلاش حفظ اسلام و تدوین و تصویب قوانین بر اساس شریعت کار بسیار ارزشمند، نعمت و خدمت بزرگی به اسلام است. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله سیدموسی شبیری زنجانی با اشاره به اینکه تلاش حفظ اسلام و تدوین و تصویب قوانین بر اساس شریعت کار بسیار ارزشمند، نعمت و خدمت بزرگی به اسلام است، گفت: اگر فعالیتها صرفا برای رضایت خداوند و با نیت خالص و خدمت به دین و مردم باشد، قطعا با برکت و منشاء خیر خواهد بود. ایشان، در این دیدار که رئیس و برخی محققان مرکز تحقیقات اسلامی مجلس حضور داشتند، …
توضیحات بیشتر »حقوق شهروندی از نگاه آیتالله سیستانی؛ امتداد گفتمان آیتالله نایینی
کتاب «آیتالله سیستانی و حقوق شهروندی»، به قلم محمدهادی زاهد غروی، تازهترین اثر پژوهشکده اندیشه دینی معاصر که توسط انتشارات سهل در صد صفحه منتشر شده، به بررسی اندیشههای آیتالله سیستانی درباره حقوق شهروندی پرداخته است؛ مفهومی بنیادین که بر حقوق برابر تمامی شهروندان، فارغ از تفاوتهای دینی، قومی و زبانی تأکید دارد. در این کتاب، اصولی همچون کرامت انسانی، مشارکت مردمی و احترام به قانون بهعنوان محورهای اصلی اندیشه آیتالله سیستانی مطرح شدهاند. آیتالله سیستانی با پذیرش نقش دین در سیاست، بر حضور حداقلی روحانیت در امور اجرایی تأکید کرده و جایگاه نظارتی و ارشادی را برای آنان مناسب …
توضیحات بیشتر »فقه، دانشی «حق تشخیص گرا» است نه «تکلیف گرا»! / حقوقی شدن فقه، بهصرف ضمانت اجرا نیست! / «فقه مشروطه» ظرفیت تاریخی بی همانندی در نظامات فقهی است
امروز حقوق اندیشی در شیعه، به معنای دقیق آن دیده نمیشود. بسیاری گمان میکنند که حقوقی شدن فقه شیعه به این است که ضمانت اجرا پیدا کند، درحالیکه این امر، سادهترین بخش ماجرا است. اختصاصی شبکه اجتهاد: روششناسی بهعنوان یک دانش یا یک عرصه مطالعاتی، امری نوپدید در علوم اسلامی به شمار میآید. این امر اگر به دانشی نوپدید نظیر فقه حقوق شهروندی اضافه شود، نوپدیدی مضاعفی را موجب میشود. با دکتر عبدالمجید مبلغی، پیرامون روششناسی فقه حقوق شهروندی گفتگو کردیم و اینکه آیا فهم و استنباط گزارههای فقه حقوق شهروندی، مستلزم روش جدیدی در اجتهاد است یا خیر؟ مدیر …
توضیحات بیشتر »ساحت ایشان اجلّ از این تهمتها است!
شبکه اجتهاد: هفدهم دیماه ۱۳۵۶ در روزنامه اطلاعات مطلبی منتشر شد که سراسر اهانت و مذمت امام بود. علمای قم بر آن شدند که در اعتراض به این اقدام رژیم دروس را تعطیل کنند. روز ۱۹ دیماه دروس تعطیل شد و طلاب و فضلای قم اجتماعاتی در حمایت از امام برپا کردند. اجتماع صرف کافی نبود و لازم بود اتهاماتی که رژیم متوجه امام کرده است، از سوی بزرگان قم و استوانههای حوزه تکذیب و منکوب شود. تنها در این صورت بود که خروش مردم قم و طلاب مدارس علمیه، معنا و وجاهت پیدا میکرد. پیش از این «بیانیه نوشتن» …
توضیحات بیشتر »پیامبری و قرارداد تحمیل قرائت بر رخداد/ سجاد فدک
شبکه اجتهاد: محتوا و مدعای کتاب «پیامبری و قرارداد» مرحوم فیرحی بر پایه «نفی نظریه نصب الهی پیامبر(ص) به عنوان زعیم سیاسی» و به عبارت دیگر نفی ولایت سیاسی پیامبر(ص) است. بر این اساس ایشان ماهیت دولت پیامبر(ص) را منطبق بر قرارداد اجتماعی معرفی میکند. در مورد ارزیابی این کتاب اشکالات جزیی متعددی میتوان طرح کرد، ولی عمده نقد در ناحیه روش و نگاه کلی کتاب قابل طرح است. با بررسی مفاد کتاب، روشن میشود که مؤلف با سوگیری بسیار روشنی به موضوع پرداخته است. این نوع سوگیری را میتوان «تقدم نظریه بر نص» نامید. تبارشناسی مسأله ولایت سیاسی پیامبر(ص) …
توضیحات بیشتر »