همه مطالب

«مسائل تربیت دینی در دوره پساکرونا؛ تنگناها و فرصت‌ها» عنوان نشست علمی است که به همت بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی، فردا پنج‌شنبه به صورت حضوری و مجازی برگزار می‌شود. به گزارش خبرنگار اجتهاد، بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی با حضور سه از تن از اساتید تعلیم و تربیت، نشست علمی «مسائل تربیت دینی در دوره پساکرونا؛ تنگناها و فرصت‌ها» را برگزار می‌کند. در این نشست علمی، حجت‌الاسلام والمسلمین مجتبی الهی خراسانی (مدرّس خارج فقه تعلیم و تربیت حوزه علمیه مشهد و رئیس میز تخصصی توسعه و توانمندسازی علوم اسلامی دفتر تبلیغات اسلامی)، حجت‌الاسلام والمسلمین سید محمود مرویان …

کلاس‌های دروس خارج حوزه علمیه خراسان با هماهنگی و مشورت اساتید معظم از شنبه ۱۰خردادماه ۹۹ مصادف با ۷ شوال به صورت حضوری با رعایت شیوه نامه‌های بهداشتی برگزار می‌گردد. به گزارش شبکه اجتهاد، با توجه به شرایط کنونی همه گیری ویروس کرونا و لزوم رعایت نکات بهداشتی، برای برگزاری کلاس‌ها، طلاب با رعایت موازین بهداشتی اعم از داشتن ماسک و رعایت فاصله‌های فیزیکی در کلاس، می‌بایست راس ساعت در درس حضور یافته و بعد از کلاس مدرسه را ترک و از هر گونه تجمع در فضای مدرسه پرهیز کنند. مدیران مدارس نیز نسبت به رعایت و دستورالعمل‌های بهداشتی، ضدعفونی …

شبکه اجتهاد: رؤیت هلال ماه یکی از موضوعات اختلافی فقهی است که به مبنای فقها باز می‌گردد. با توجه به گستره ارتباطات و خبررسانی، این مسئله فقهی که ریشه‌ای تاریخی دارد، در برخی از ایام سال مانند روز عید فطر بیشتر مورد توجه جامعه قرار می‌گیرد. این اختلاف که نه بر اساس عدم اعتماد مراجع به یکدیگر بلکه بر اساس اختلاف در مبانی است؛ که یکی شب مشترک یا چشم مسلح را قبول دارد و دیگری نه. «لزوم رؤیت هلال با چشم عادی» و «اشتراط اتّحاد افق» مبنای فقهی مشهور فقهاء از جمله آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی و آیت‌الله سید …

در این کتاب موارد اختلاف میان نظرات و فتاوی دو تن از مشهورترین فقهاء قرن چهاردهم، سید محمد کاظم یزدی در عروه و سید ابوالحسن اصفهانی در حاشیه آن، نقل شده و بعد از ذکر دلیل طرفین، حق در مسئله بنظر مؤلف بیان گردیده است. شبکه اجتهاد: از جمله کتاب‌های مرتبط با عروه الوثقی کتاب ارزشمند «بین السیدین» است که به تازگی منتشر شده است. فقیه مقبول مرحوم آیت‌الله سید احمد حسینی زنجانی در این اثر ارزشمند به تحقیق و بررسی موارد اختلاف نظر مرحوم آیت‌الله سید محمد کاظم طباطبائی در کتاب معروفش- عروه الوثقی- و مرحوم آیت‌الله آقا سید …

معمولا دانش‌ها تجارب انتقال پذیر و ارزش‌مند خویش را در بخش‌های مختلف و بستر‌های مورد علاقه خود، به فنونی مبدل می‌سازند که از استادان به شاگردان و از نسل پیشین به نسل پسین ودیعه داده می‌شوند. به همان میزان که هر دانش، چشم اندازی سترگ‌تر و مناسباتی پیچیده‌تر را در خود پرورانده باشد، نیازمندی آن به فنون و مهارت‌های مناسب برای موقعیت‌های متفاوت، بیشتر خواهد شد. شبکه اجتهاد: دانش فقه از جمله دانش‌هایی است که نه تنها چشم اندازی مهم دارد که معمولا درگیر حل وضعیت‌هایی می‌شود که به لحاظ پیوند خوردن با موقعیت‌هایی چندگانه و چند سویه، پیچیدگی به …

به همت مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی (نور)، نرم‌افزار مجموعه آثار استاد محقق سید علی شهرستانی تولید شد و به‌زودی عرضه خواهد شد. به گزارش شبکه اجتهاد، در این نرم‌افزار ۵۹ عنوان کتاب از آثار استاد محقق سید علی شهرستانی و دیگر آثار مرتبط به زبان‌های عربی، فارسی، اردو، اندونزیایی، انگلیسی و ترکیه‌ای (آذربایجانی) در موضوعاتی چون: فقه کلامی، عقاید و کلام، علوم حدیث، علوم قرآنی و لغت عرب در اختیار کاربر قرار گرفته است. همچنین، نمایش تصاویر مرتبط با مراحل مختلف زندگی استاد محقق سید علی شهرستانی در بخش نگارخانه، متن قرآن کریم با قابلیت جست‌وجو در آیات و …

ممکن است برای پژوهشگر تاریخ فقه این گزاره که «متکلّمان در فقه، نص‌گرا هستند» در نگاه نخست قدری عجیب در نظر آید؛ شاید به این سبب که استدلالات کلامی این گروه بر پایه عقل و همچنین گرایششان به فقه تحلیلی موجب شکل‌گیری تصویری دیگر در ذهن می‌شود؛ اما حقیقت آن است که نام این جریان در تاریخ فقه (و فقه امامیه) به عنوان نخستین مخالفان شیوه‌های استنباط فرامتنی ثبت شده است. برای نمونه همواره به مخالفت این دسته با «قیاس» در کنار «ظاهریه» و همچنین برخی از فقیهان معتزلی (به ویژه پیروان ابراهیم نظّام) اشاره شده است. شبکه اجتهاد: به …

متأسفانه برخی از قائلین به فقه حداقلی، مصلحت را به مثابه مفهوم Utilityبه کار برده‌اند که منجر به تشدید سکولاریزاسیون اجتماعی و حکومتی خواهد شد و بعید نیست که تعمداتی در چنین طرح و معنایی وجود داشته باشد که باید فقهیا شیعه مواظبت کنند. این نوع ترجمان از مصلحت، توجیه‌گر هر عمل حکومت به‌نام فقه و نوعی نگاه ماکیاولی خواهد شد. به گزارش شبکه اجتهاد، دکتر محمد محمدی‌نیا، از محققان و اعضای گروه فقه رسانه مؤسسه فتوح اندیشه در نشست «عنصر مصلحت و دلالت و نتایج آن در تفقه ابواب فقه رسانه (در شرایط عادی و جنگ رسانه‌ای)» که با …

دکتر عادل پیغامی گفت: متأسفانه شورای فقهی موجود نیز نشان داده که به ابعاد کلان دقت نمی‌کند. شورای فقهی موجود، صرفاً بر اساس فقه جزءنگر وارد بورس می‌شود و می‌گوید که این معامله به‌لحاظ فقهی اشکال دارد یا نه. از منظر تکنیک‌ها و روش‌های مدیریتی نیز نسبت به سازمان‌های بورس و بازار سهام بزرگ دنیا دچار ضعفیم؛ یعنی ما در همان تکنیک‌هایی که دنیای سرمایه‌داری برای جلوگیری از غرر و تدلیس در این بازارها به کار می‌گیرد، دچار ضعف هستیم. به گزارش شبکه اجتهاد، هیئت اندیشه‌ورز اقتصاد و الگوی پیشرفت اسلامی حوزه علمیه خراسان باتوجه به تحولات اخیر بازار سرمایه، …

‌‌‌آیت‌الله مکارم شیرازی در کتاب «چند نکته مهم درباره رؤیت هلال» می‌نویسد: شریعت اسلام برخی از اعمال فقهی حقوقی و عبادی را معلق به ثبوت هلال، کرده است از این رو؛ ابتدا و آخر ماه‌های قمری به ویژه ماه رمضان، عید فطر، وقوف به عرفات و … وابسته به گردش کره ماه هستند. به گزارش شبکه اجتهاد، در عصر صنعتی شدن دنیا و عصری که به عصر جهانی شدن لقب گرفته، مشکل اختلاف در برداشت‌های اجتهادی در مسائل سیاسی و اجتماعی می‌تواند در قالب یک مشکل بزرگ، نمایان و موجب ضعف مسلمانان در برابر بیگانگان شود؛ به ویژه آنکه بدانیم …

شبکه اجتهاد: اختلاف مبنا در رؤیت هلال و در نتیجه اثبات حلول ماه در بین مراجع اگرچه امری کاملا فقهی و ریشه‌ای تاریخی دارد، اما در برخی از ایام سال مانند روز عید فطر مورد توجه جدی جامعه قرار می‌گیرد. آنگونه که در برگ‌های تاریخ موجود است، این اختلاف نظر بین مراجع تقلید که به مبنای فقهی آنان برمی‌گردد، همیشه بوده و خواهد بود. چه آنکه رهبر معظم انقلاب نیز در یکی از سخنرانی‌های خود این اختلاف را طبیعی دانسته و توصیه نمودند نباید این اختلاف را بزرگ کنیم. اما نوع واکنش‌ها به این اختلاف‌نظر می‌تواند از جهات مختلف مهم …

ستاد استهلال کشور دیشب هلال ماه را در آسمان رویت کرد و به تبع آن دفتر مقام معظم رهبری یک‌شنبه را عید سعید فطر اعلام کردند اما چند تن از مراجع دوشنبه را عید دانسته‌اند. شبکه اجتهاد: ستاد استهلال کشور دیشب هلال ماه را در آسمان رویت کرد و به تبع آن دفتر مقام معظم رهبری یک‌شنبه را عید سعید فطر اعلام کردند اما چندتن از مراجع دوشنبه را عید دانسته‌اند. در همین زمینه مسائل فقهی که مسبوق به سابقه نیز بوده است، رهبر معظم انقلاب سخنانی را چند سال پیش ایراد فرمودند که مرور می‌شود: در قضیه‌‌ی این عید …

شبکه اجتهاد: هر ساله با فرا رسیدن ماه مبارک رمضان، یکی از موضوعات مهم، اعلام روز اول ماه مبارک و همین‌طور روز عید سعید فطر است. بر این اساس، ستاد استهلال مقام معظم رهبری وظیفه دارد تا با بهره‌گیری از ۱۵۰ تیم‌ خبره‌ و متخصص، گزارشات دقیق خود را برای رهبر انقلاب ارسال کنند. رهبر انقلاب نیز پس از مطالعه‌ی دقیق گزارش‌ها و نظرات تخصصی این تیم‌ها است که نظر فقهی خود را اعلام می‌کنند. در این‌ باره، khamenei.ir با حجت‌الاسلام والمسلمین علیرضا موحد‌نژاد، عضو ستاد استهلال دفتر رهبری و عضو هیأت علمی دانشگاه صنعتی شریف به گفت‌وگو نشسته است …

شبکه اجتهاد: اختلاف در تعیین روز عید فطر اختلاف اساسی و در اصول دین نیست تا از آن برداشت به اختلاف میان فقها شود. این اختلاف نه بر اساس عدم اعتماد مراجع به یکدیگر بلکه بر اساس اختلاف در مبنای فقهی است. ۱- اختلاف در فقه مانند هر علم دیگری وجود دارد؛ کما اینکه در مراجعه به پزشکان می‌بینیم یکی دارو تجویز می‌کند و دیگری راه درمان را در عمل جراحی می‌بیند و مردم هیچ گاه از آن تعبیر به دعوا بین اطبا نمی‌کنند. ۲- اختلاف در تعیین روز عید فطر اختلاف اساسی و در اصول دین نیست تا از …

برای برخی از مراجع شیعی رؤیت هلال ماه شوال به اثبات رسیده است و فردا یک‌شنبه ۴ خردادماه ۱۳۹۹ را عید سعید فطر اعلام کردند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، دفتر مقام معظم رهبری در اطلاعیه‌ای اعلام کرد فردا ۴ خرداد ۱۳۹۹ روز اول شوال المکرم و عید سعید فطر است. دفتر حضرت آیت‌الله سیدعلی خامنه‌ای: بسم الله الرحمن الرحیم. با آرزوی قبولی طاعات و عبادات ملت عزیز در ماه مبارک رمضان، به اطلاع عموم مردم شریف ایران می رساند، بر اساس گزارشهای متعدد رسیده از راصدان کاردان و مورد اطمینان، رؤیت هلال ماه شوال المکرم در غروب شنبه ۳ خرداد ۱۳۹۹ …

شبکه اجتهاد: دفتر مقام معظم رهبری حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در اطلاعیه‌ای اعلام کرد فردا ۴ خرداد ماه ۱۳۹۹ روز اول شوال المکرم و عید سعید فطر است و در گزارشی به وضعیت استهلال در مناطق مختلف کشور با چشم مسلح و غیرمسلح پرداخته است. گزارش استهلال ماه شوال المکرم ۱۴۴۱ ه‍ . ق الف- مشخصات نجومی هلال در شامگاه شنبه ۳ خرداد ماه ۱۳۹۹ (۲۹ رمضان ۱۴۴۱) ۱- زمان مقارنه ماه و خورشید: ساعت ۱۰ و ۲۲ دقیقه روز جمعه ۲ خرداد ۱۳۹۹ ۲- زمان غروب خورشید: ساعت ۲۰:۰۹ ۳- زمان غروب ماه: ساعت ۲۰:۵۱ ۴- ارتفاع ماه: ۶.۸ درجه ۵- …

هلال ماه شوال برای رهبر معظم انقلاب آیت‌الله خامنه‌ای احراز شده گردید و فردا اول شوال و عید سعید فطر است. به گزارش شبکه اجتهاد، دفتر مقام معظم رهبری در اطلاعیه‌ای اعلام کرد فردا ۴ خرداد ۱۳۹۹ روز اول شوال المکرم و عید سعید فطر است. متن اطلاعیه به این شرح است: بسم الله الرحمن الرحیم با آرزوی قبولی طاعات و عبادات ملت عزیز در ماه مبارک رمضان، به اطلاع عموم مردم شریف ایران می رساند، بر اساس گزارشهای متعدد رسیده از راصدان کاردان و مورد اطمینان، رؤیت هلال ماه شوال المکرم در غروب شنبه ۳ خرداد ۱۳۹۹ مطابق با …

شبکه اجتهاد: رصد هلال ماه شوال با حضور نماینده ستاد استهلال دفتر مقام معظم رهبری، عصر شنبه ۳ خرداد ۱۳۹۹ در ارتفاعات کوه خضر نبی (ع) قم کار خود را آغاز کرد. برهمین اساس و گزارش‌های رسیده از راصدان کاردان و مورد اطمینان، رؤیت هلال ماه شوال المکرم در غروب شنبه ۳ خرداد ۱۳۹۹ مطابق با ۲۹ رمضان المبارک ۱۴۴۱ هجری قمری برای رهبر معظم انقلاب اسلامی حضرت آیت‌الله خامنه‌ای محرز شده است، بنابراین فردا (یکشنبه) ۴ خرداد عید سعید فطر خواهد بود.

معاون علوم انسانی دانشگاه آزاد اسلامی معتقد است نقد رهبری نه تنها قانونا و شرعا هیچ اشکالی ندارد، بلکه هم اکنون درجامعه ما در حال انجام است و اگر کسی بخواهد نقدهایی که به رهبری شده جمع کند، چند جلد کتاب می‌شود. البته اخلاق و منطق را باید در نقد رعایت کرد. اینکه توقع داشته باشیم هر کس نامه سرگشاده‌ به رهبری نوشت، رهبر باید پاسخ دهد، خیر این پاسخگویی نیست. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر عبدالحسین خسروپناه، در پرسش و پاسخ اینستاگرامی با موضوع «نسبت ولایت فقیه با مردمسالاری و استبداد» این که امام خمینی(ره)، تعبیر جمهوری …

شبکه اجتهاد: چرا فقهاء با تشکیل جلساتی اختلاف خودشون رو رفع نمی‌کنند؟ آیا نمی‌توان با نرم افزارهای کامپیوتری ابتدا و انتهای ماه‌های قمری رو به شکل دقیق تعیین کرد؟ چرا فقهاء از این نرم افزارها استفاده نمی‌کنند؟ چرا بین ایران و برخی دیگر از کشورهای اسلامی در اعلام ابتدا یا انتهای ماه رمضان اختلاف وجود دارد؟ چرا بین تقویم و زمانی که از سوی فقهاء به عنوان عید فطر اعلام می‌شود گاه اختلاف به وجود می‌آید؟ پاسخ علمی به همه این سوالها رو در این کلیپ مشاهده کنید.

سامانه جدید دریافت پیامک از سوی دفتر آیت‌الله سیدعلی سیستانی به این شماره (۱۰۰۰۸۵۰۷۵۰۰) اعلام شد. به گزارش شبکه اجتهاد، دفتر آیت‌الله سیدعلی سیستانی شماره جدید سامانه پیامکی ۱۰۰۰۸۵۰۷۵۰۰ را جهت پاسخگویی به مسائل شرعی راه اندازی نموده است. بر اساس این گزارش: مؤمنین می‌توانند سؤلات کوتاه خود را به این سامانه پیامک نموده و پاسخ آن را دریافت نمایند. خاطرنشان می‌شود: دفتر این مرجع تقلید به جز سایت sistani.org هیچگونه فعالیتی در فضای مجازی ندارد. ارتباط با دفتر: https://www.sistani.org/persian/data/23721/

رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) معتقد است: در رؤیت هلال، فرقى بین چشم غیرمسلّح و چشم مسلّح نمى‌کند؛ و از این جهت، رؤیت با تلسکوپ هم کافى است؛ همانطورى که با عینک و دوربین شکارى و مانند آنها کافى است. شبکه اجتهاد: از مسائل مورد بحث در عصر حاضر، اعتبار و یا عدم اعتبار وسائل و آلات جدید در رؤیت هلال است. با پیدایش وسائل جدیدی همچون دوربین و تلسکوپ، این پرسش نیز مطرح شده که دیدن هلال ماه با ابزار و وسایل پیشرفته مثل تلسکوپ، آیا همانند دیدن ماه با چشم معمولی که در این بحث از آن به …

شبکه اجتهاد: زکات فطره در منابع فقهی و در فرهنگ ما بسیار مهم و مورد توجه است و به دقایق پرداخت آن توجه شده است. اینکه برای همه خانواده است و برای نوزاد به‌شرط تولد قبل از غروب عید فطر نیز مقرر شده است، اینکه پرداخت فطریه تازه مسلمان یا میهمان بر عهده چه کسی است؟ و فروعات متعدد دیگر. این اهتمام به نظر می‌رسد برای تکمیل عبادت روزه به عبادت مالی در جهت بهره‌مندی نسبی فقیران در این ایام است. دو نکته در این زمینه خوب است مورد توجه قرار گیرد: ۱- در تسریع به پرداخت فطریه تأکید فراوان …

تعدادی از کشور‌ها از جمله عربستان سعودی اعلام کردند که تا کنون موفق به رؤیت هلال ماه شوال در غروب امروز (جمعه) نشده و به احتمال قوی روز اول شوال و عید فطر جمعه خواهد بود. به گزارش شبکه اجتهاد، دولت سعودی عصر امروز از تمامی مردم عربستان خواسته بود تا با چشم مسلح و غیر مسلح اقدام به رصد هلال ماه شوال کنند و «عبدالله الخضیری» اخترشناس سعودی اعلام کرد که فردا (شنبه) آخر ماه رمضان و یکشنبه عید فطر خواهد بود. در همین حال شش کشور استرالیا، فیلیپین، ژاپن، ترکیه، اندونزی و مالزی نیز اعلام کردند که قادر …

مجموعه فقهی علامه محمد الحسین آل کاشف الغطا (قدس سره) در ۲۷ جلد توسط مرکز احیای آثار اسلامی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی وابسته به دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم چاپ و منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، موسوعه علامه کاشف الغطاء در سه مجموعه کلامی، فقهی و متفرقات در مرکز احیای آثار اسلامی وابسته به پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در حدود ۶۰ مجلد توسط محققان مرکز احیا در حال انجام است. مجموعه کلامی موسوعه علامه کاشف الغطاء در ۱۴ جلد، دی ماه ۱۳۹۶ منتشر و در اختیار علاقمندان قرار گرفت و مجموعه متفرقات (تاریخ، سیاسی و ادبی)، …

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی امروز (جمعه) در سخنانی به مناسبت روز جهانی قدس با اشاره به گشوده شدن فصل جدیدی در مبارزه برای فلسطین بعد از پیروزی انقلاب اسلامی و ظهور جبهه مقاومت و تغییر موازنه قدرت به نفع مبارزان، هفت توصیه مهم را در خصوص ادامه جهاد بزرگ و مقدس کنونی بیان و تأکید کردند: اصلی‌ترین توصیه، تداوم مبارزه و گسترش عرصه جهاد در همه سرزمین‌های فلسطینی است و بی‌گمان ویروس صهیونیسم دیری نمی‌پیماید و با همت و ایمان و غیرت جوانان، از این منطقه ریشه‌کن و ازاله خواهد شد. به گزارش شبکه اجتهاد، رهبر انقلاب …

پیغامی گفت: شورای فقهی موجود در بازار بورس ثابت کرده است که به ابعاد کلان توجه ندارد و با فقه جز نگر وارد بورس شده است. به گزارش شبکه اجتهاد، دکتر عادل پیغامی، استادیار دانشکده اقتصاد دانشگاه امام صادق(ع) در اولین نشست از سلسله نشست‌های مجازی اقتصادنا در سال ۹۹ به موضوع «آشنایی با بازار سرمایه (بورس)؛ تأملی بر ابعاد فقهی و اقتصادی» اشاره کرد. وی اظهار کرد: ما در مورد بازار بورس و سرمایه با بحث حوزه اقتصاد مواجه هستیم، اقتصاد در تولید خلاصه می‌شود و رهبر انقلاب نیز در شعار سال وقتی تأکید بر اقتصاد داشته اند به …

شبکه اجتهاد: در میان محدّثان متأخّر شیعه، شاید هیچ کس به پرکاری و در عین حال تأثیرگذاری علامه مجلسی رحمه الله، نباشد. در کارنامه او، علاوه بر تک‌نگاری‌های فارسی و عربی، با نگاشته‌های حدیثی درازدامن هم رو به رو هستیم: ملاذ الأخیار (شرح تهذیب)، مرآه العقول (شرح کافی)، و بحار الأنوار. متأسفانه بسیاری از ما، علامه مجلسی و همه فعالیت علمی او را تنها در حلیه المتقین و بحار الأنوار خلاصه می‌کنیم، در حالی که علامه مجلسی نه آن است و نه این، هر چند هم آن است و هم این؛ تفصیلش باشد برای وقتی دیگر. در این یادداشت قصد …

عضو کمیته علمی ستاد استهلال استان تهران با اشاره به رویت پذیری ‌هلال ماه شوال گفت: رصد ماه شوال امسال با چالشی روبرو است. به گزارش شبکه اجتهاد، علی ابراهیمی سراجی در خصوص رویت پذیری هلال ماه شوال به مهر گفت: هلال ماه شوال در شامگاه سوم خرداد ماه قابل رویت است ولی به راحتی نمی‌توان آن را دید. کارشناس نجوم گفت: برای رصد ماه همیشه باید اول منتظر لحظه مقارنه ماه و خورشید باشیم که در ساعت ۲۲:۰۹ دقیقه بامداد شب دوم خرداد اتفاق می‌افتد؛ از این زمان به بعد ماه وارد آسمان شامگاهی می‌شود و اولین غروبی که …

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری سه استفتاء جدید پیرامون احکام فطریه را منتشر کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری سه استفتاء جدید پیرامون احکام فطریه را منتشر کرده است. کارت به کارت کردن زکات فطره برای فقیر پاسخ: اشکالی ندارد، اما اگر زکات فطره را جدا کرده باشد، تعویض آن جایز نیست و اگر در شهرش، فقیر وجود دارد، پس از جدا کردن فطریه، انتقال آن به شهر دیگر هم بنا بر احتیاط واجب جایز نیست. جنس و مقدار فطریه پاسخ: مکلف باید برای خودش و کسانی که نان خور او هستند، …