رحیمپور ازغدی گفت: تشکیل حکومت صددرصد دینی در عصر غیبت امکان پذیر نیست و دروغگوها مدعی این امر هستند. فقط مهدی موعود (عج) میتواند این حکومت را تشکیل دهد. حکومت شیعی بر خلاف نظامهای زرسالار، زورسالار و تزویرسالار است. بعدها از امام (ره) در ارتباط با حکومت عدل علی پرسیدند و ایشان فرمودند: حکومت اسلامی باید دارای ملاکهای اسلام باشد، …
Read More »همه مطالب
مجتهد در مباحث اجتهاد تمدنی، بیش از همه نیازمند موضوع شناسی است
حجتالاسلام حاج ابوالقاسم گفت: مجتهد در اجتهاد تمدنی بیش از سایر اقسام اجتهاد، نیازمند موضوع شناسی است. در اجتهاد تمدنی که به راهبری کمک میکند، موضوع شناسی اهمیت دارد حتی در شان افتاء هم مورد توجه است و محل ابتلا مجتهد است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین محمد حاج ابوالقاسم، رئیس پژوهشگاه فقه نظام در مراسمی که با عنوان …
Read More »توقع نداریم مدرس فقه فردی و یا یک محقق تاریخ درک درستی از اقتصاد اسلامی داشته باشد!/ جامعه تحمل جراحی اقتصادی را ندارد
افرادی نظیر آقای جعفریان که در مباحث تاریخی غرق هستند فکر میکنند حوزه علمیه در مباحث اقتصادی وارد نشده است، ما انتظار نداریم یک محقق تاریخ از اقتصاد آگاهی داشته و بتواند تحلیل و ارزیابی صحیحی نسبت به مباحث اقتصادی داشته باشد اما نباید زحمات دهها محقق اقتصاد اسلامی که مشغول تلاش شبانه روزی جهادی در حوزه اقتصاد هستند را …
Read More »فهم اقتضائات احتیاط/ حسین سورنچی
شبکه اجتهاد: در ابتدای رسالههای توضیح المسائل مینویسند که انسان برای عمل به احکام دین باید یا مجتهد باشد یا مقلد یا محتاط. همواره برایم سوال بود که: «انسان مجتهد باشد یا مقلد» رویهای معقول است (نه فقط در فقه، بلکه در تمام عرصههای زندگی: مثلا برای علاج بیماری، انسان یا مجتهد [= پزشک] است یا مقلد [= به پزشک …
Read More »ما فقه معاصر نداریم، تعبیر را به «فقه مسائل معاصر» عوض کنید/ محصل مادامالعمر در حوزه معنا ندارد
آیتالله سبحانی گفت: امروز جامعه ما با مسائل جدیدی در فقه روبرو است که گاهی در نوشتهها از آن به فقه معاصر تعبیر میشود ولی تعبیر صحیح این است که گفته شود فقه مسائل معاصر، زیرا فقه اسلام معاصر و غیر معاصر ندارد، یک فقه آسمانی است که از زمان بعث تا قیامت حاکم است. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله …
Read More »باتعریف صحیح حجاب، دایره آن را گستردهتر و پذیرفتنیتر کنیم
حجتالاسلام غلامی گفت: زنی میتواند مانتویی باشد، اما کاملاً محجبه ارزیابی شود. باز هم تاکید میکنم که حجاب برتر در منطق اسلام، چادر است، اما تنوع و تکثر معنای حجاب به معنی نفی چادر نیست؛ بلکه پذیرش سایر پوششها با رعایت حداقلهای آن در حیطه حجاب اسلامی است. به گزارش شبکه اجتهاد، مسأله حجاب در ایران طی چند سال گذشته …
Read More »ظرفیت شناسی فقه در انحصاری کردن انتقال اموال غیرمنقول بر اساس سامانه ثبتی
ارائه دهنده بحث گفت: بر اساس مبانی و ادله فقهی میتوان عدم جواز رجوع به اماره ملکیت و بطلان معامله را ثابت کرد و برای اثبات مدعای میتوان چهار دلیل اقامه کرد: ۱- معتبر نبودن امارههای ملکیت در فرض انفتاح باب علم؛ ۲- شرط احراز مالکیت در معاملات؛ ۳- قاعده حرمت اختلال نظام؛ ۴- توسعه در قاعده ید به وسیله …
Read More »بیانیه پایانی ۱۰ مادهای دوازدهمین اجلاسیه جامعه مدرسین و علمای بلاد
دوازدهمین اجلاسیه سراسری جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و علمای بلاد که به مدت دو روز در قم برگزار شد، با قرائت بیانیه ۱۰ مادهای به کار خود پایان داد. به گزارش شبکه اجتهاد، دوازدهمین اجلاسیه سراسری جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و علمای بلاد که به مدت دو روز در قم برگزار شد، با قرائت بیانیه ۱۰ مادهای به …
Read More »حدیث به عنوان ابزار رسانهای/ حسن انصاری
شبکه اجتهاد: درباره ریشهها و تحولات اولیه گردآوری و تدوین احادیث تاکنون تحقیقات بسیاری از سوی اسلام شناسان غربی و نیز محققان مسلمان صورت گرفته است. دلایل گردآوری حدیث پیامبر و زمینههای استناد به سنت در شکل حدیث و نیز چگونگی استناد به آن در فقه و شریعت و تحولات سندی آن و مکاتب مختلف حدیث در مرحله پیدایش همه …
Read More »ماهیت، احکام و مصادیق مفسد اقتصادی از منظر فقه
مفسدهای که در بحث قتل و زنا و گناهان جنسی وجود دارد و اسلام در این موارد قتل و اعدام را تجویز کرده، این مفسده در افساد فی الارض بیشتر است مثلا کسی کتب ضاله منتشر کند یا ویروسی در جامعه بیندازد که زندگی مردم را مختل کند. البته باید تحت تأثیر روزنامهها و شبکهها قرار نگیریم و برای حکم …
Read More »گفتمانهای حدیثی شیعه و تأثیر آن بر جوامع اولیه حدیث
گفتمانهای کهن حدیثی شیعه چه بوده است؟ و چه تأثیری بر جوامع اولیه حدیث شیعه گذاشته است؟ پاسخ به این پرسش جز با مطالعه تاریخی حدیث شیعه امکانپذیر نیست و پیشنهاد ما تاریخنگاری انگارهای و اندیشهای است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، نشست دوم و سوم از فصل سوم مدرسه مجازی حدیث پژوهی مقارن با حضور و ارائه دکتر سید محمدهادی …
Read More »ابزارشناسی استنباط در مسائل نو پدید
استاد علیدوست، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در نشستی با اعضای گروه فقه و اصول دانشگاه علوم اسلام رضوی برخی از ابزارهای استنباط در مسائل مستحدثه را تبیین کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد ابوالقاسم علیدوست در سخنانی بیان داشت: مکرر از من سوال میکنند که آیا مسائل مستحدثه را با همان ابزار گذشته میشود بدست آورد یا اینکه …
Read More »مصادره به مطلوب و سوء استفاده از مرجعیت/ مهدی ابوطالبی
شبکه اجتهاد: جناب آقای مجتهد شبستری در یادداشتی با عنوان «نوشدارو بعد از مرگ سهراب» تلاش کرده که سخنان دو مرجع بزرگوار در دیدار با رییس جمهور را مصادره به مطلوب کند و نگاه سکولاری خود را به این دو مرجع عظیم الشأن نسبت دهد. جناب شبستری همانگونه که نوشته نه تنها با حاکمیت و ولایت فقیه مخالف است، بلکه …
Read More »بررسی جایزه بینالمللی مَلک فِیصل ۲۰۲۲ میلادی در عربستان سعودی
شبکه اجتهاد: بالاخره بعد از دو سال وقفه در برگزاری حضوری جایزه بینالمللی ملک فیصل، چهارشنبه گذشته ششم ژانویه مراسم تجلیل از برگزیدگان۲۰۲۲ میلادی درتالار بزرگ «شاهزاده سلطان» در هتل پنج ستاره الفیصلیه ریاض(Al Faisaliah Center) برگزار شد. در این برنامه که به تعبیر عربی «الفائزون لعام ۲۰۲۲» بر روی سکوی شیشهای رفتند؛ تا جهانیان با نخبگانی دیگر از دنیای …
Read More »ملاک کارآمدی نهادهای حکمرانی در حوزۀ قانونگذاری
استاد دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران گفت: تحلیل فرآیندمحوری کارآمدی قانونگذاری بر روش بررسی و رسیدگیهای پارلمان به قانون تمرکز میکند؛ اینکه پارلمان چگونه لوایحی را که قوۀ مجریه تقدیم مجلس کرده، موردبررسی قرار داده است. آیا این بررسیها کارآمد بوده است؟ آیا طرحهایی را که نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی بهجهت اختیاری که قانون اساسی به آنها …
Read More »۵۰ درصد پاسخگویی به مسائل فقهی به موضوع شناسی برمیگردد/ فقیه نیازمند شناخت صحیح موضوعات فقهی است
رئیس هیئت امنای مؤسسه موضوع شناسی احکام فقهی گفت: به فرموده بزرگان حوزه ۵۰ درصد پاسخگویی به مسائل فقهی به شناخت صحیح موضوعات آنها برمیگردد. لذا باید در زمینه شناخت موضوعات فقهی به مراجع عظام تقلید که روش استنباط احکام را به خوبی مسلط هستند کمک شود. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین محمدحسین فلاحزاده، رئیس هیئت امنای مؤسسه موضوع …
Read More »منطق علوی جبران قتل خطائی در حوزه حکمرانی/ محسن قنبریان
شبکه اجتهاد: خطا در اینجا مقابل گناه است. عمدِ مُجاز مثل اجرای قصاص یک قاتل درصورت عدم عفو خانواده مقتول، از سوی دستگاه حکمرانی انجام میشود نه خانواده مقتول، اما گناه نیست و استیفای حق مقتول است. منظور از قتل و جرح خطایی در حوزه حکمرانی، جایی است که به نوعی حکمرانی طرف اتهام واقع میشود نه یک شخص حقیقی. …
Read More »روششناسی اجتهاد به سمت خوبی پیش نمیرود/ دوگانگی در برخی روشهای فقهی
استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم با بیان اینکه روششناسی اجتهاد امروزه به سمت خوبی پیش نمیرود و گفتمان و تخصص لازم دارد، اظهار کرد: گاهی فصلنامهها و کتابها، مطالبی به نام روششناسی مطرح میکنند که درست نیست. متاسفانه در حوزههای علمیه، روششناسی، کارتنخواب است و ردیف بودجه ندارد؛ روششناسی باید حداقل در زندگی علمی ما از کارتنخوابی …
Read More »نگاه فاطمی به مشترکات شیعی ـ سنی/ محسن الویری
شبکه اجتهاد: با توجه به تغییر گفتمانی تدریجی فرهنگ عزاداری فاطمی و غیرفاطمی در کشور ما و به حاشیه راندهشدن تدریجی گفتمان معرفتافزا و چیرگی گفتمان مناسکگرا، ما اکنون دو گزینه پیش روی داریم: تن سپردن به این تغییر گفتمان و دست کشیدن از ادامه گفتنها و نوشتنها و ابراز نگرانیها از این تغییر و یا ادامه دادن گفتنها و …
Read More »درگذشت «صالح بن محمد اللُحیدان» مرد پرنفوذ وهابیت معاصر
شبکه اجتهاد: شیخ «صالح بن محمد اللُحیدان» یکی از مهمترین شخصیتهای سیاسی – مذهبی عربستان، از عالمان طراز اوّل وهابیت و ریاست پیشین شورای عالی قضایی عربستان و از مردان درسایه وهابیت معاصر، در سن ۹۰ سالگی از دنیا رفت. در یادداشت پیش رو نکاتی از زندگی نامه، نقش او در تحولات وهابیت معاصر و آراء او اشاراتی خواهیم داشت. …
Read More »متاورس و صد سالگی حوزه/ محمد مادرشاهی
شبکه اجتهاد: چندی پیش در جلسه علمی دفتر مطالعات اسلامی فضای مجازی، استاد محسن اراکی ضمن بررسی نسل جدید فضای مجازی، با تطبیق قاعده «اکل مال بالباطل» خرید و فروش زمینهای مجازی در متاورس را دارای اشکال اعلام کردند. متأسفانه در نشست صد سالگی حوزه علمیه قم جناب حجتالاسلام رسول جعفریان با تمسخر این حکم، آن را از مشکلات حوزه …
Read More »عناصر لازم برای نوسازی فتواها
استاد مبلغی نوسازی بیانی و ادبیاتی فتوا را مهم دانست و گفت: امروزه واژههای فتوا قدیمی شدهاند و نسل جدید با آن ارتباط برقرار نمیکنند. از طرفی بازسازی محتوایی هم بسیار مهم است به طوریکه اجراپذیر باشد و قابل عمل کردن باشد. کلی گویی و ابهام در فتوا فسادزاست و سلیقه وارد آن میشود. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست هفتگی …
Read More »هشدار مشترک فقه و اقتصاد درباره رمزارزهای فاقد پشتوانه
در حالی که اغلب قدرتهای اقتصادی دنیا با اتخاذ تدابیر نظارتی ویژه در پی محدودسازی معاملات رمزارزها هستند، برخی فقهای اسلامی نیز با اشاره به عدم برخورداری رمزارزها از پشتوانه لازم، اینگونه معاملات را باطل میدانند. به گزارش شبکه اجتهاد، پس از شهرت بیتکوین، روند فزآینده پیدایش و توسعه رمزارزهای مختلف، شتاب قابل توجهی داشته است. امروزه ادعا میشود بیش …
Read More »عملگرایی و نتیجهمحوری، توصیه آیتالله نوری همدانی به اعضای شورای عالی حوزههای علمیه
آیتالله نوری همدانی در دیدار با اعضای شورای عالی حوزههای علمیه، با اشاره به تغییرات مثبت در حوزه علمیه در سخنانی گفت: شکی نیست که شورای عالی گامهای بلندی در جهت رشد و تعالی حوزههای علمیه برداشته و کارهای مهمی در این سالها صورت گرفته است. من از همه شما عزیزان تشکر میکنم؛ اما عملگرایی و نتیجه محوری نیز باید …
Read More »ابن طاووس و سرنوشت کتابخانۀ او/ محمد خراسانی
اختصاصی شبکه اجتهاد: این مقاله، به یک یادداشتِ بیانگر وقف میپردازد که تنها اثر برجایمانده از کتابخانۀ مشهورِ دانشمندِ شیعه، علی بن موسی بن طاووس (۶۶۴ق/۱۲۶۶م – ۵۸۹ق/۱۱۹۳م) است. این یادداشت، بینش جدیدی نسبت به کتابهایی که وی در اختیار داشته، ارائه میدهد و چارچوب قانونیای را که این کتابها طی آن به نوادگانِ او منتقل شدهاند، روشنتر میسازد. همچنین در …
Read More »تلقی اشتباه از «تغییر کتب درسی حوزه»/ تداوم روند فعلی خسارت زننده است
عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه گفت: کسانی که قائل به ضرورت و لزوم تغییر متون درسی اصلی حوزوی هستند، میگویند ما بیشتر به سراغ قالب و ساختار یک متن میرویم تا محتوا. هرچند در نگارشهای مرتبط با یک متن آموزشی نباید از دستاوردهای جدید علمی هم غافل شد. الان در دروس خارج حوزه کمتر مجتهدی را میبینید که …
Read More »نگاهی به الگوی شهید صدر برای نزدیکسازی فقها و روشنفکران
شبکه اجتهاد: هنگامی از چالش بنیادین میان «روشنفکر و فقیه» از منظر شهید سید محمدباقر صدر صحبت میکنیم، باید توجه داشت که ایشان راهحلی علمی و مکتوب، از بعد فقهی و نه عقلانی، برای ما ارائه نداده است؛ بنابراین بایستی با تحلیل مواضع ایشان، خود به نتیجهای قابل قبول برسیم. تعریف روشنفکر و ویژگیهای آن تعاریف مختلفی از روشنفکر و …
Read More »چارچوب فقهی معامله با کشورهای خارجی در موضوع واکسن
اگر جامعه اسلامی نیاز به محصولی دارد که تنها در کشور متخاصم یافت میشود ولو به درجه اختلال نظام نرسیده باشد، خرید و فروش آن تاثیر چندانی در تقویت آن کشور ندارد. چرا که اگر حکومت اسلامی اقدام به خرید نکند، دولت متخاصم، آن محصول را به حکومتهای دیگر میفروشد. موضوع بحث در جایی است که این معامله سبب تقویت …
Read More »جدیدترین استفتائات مطابق با فتوای رهبر معظم انقلاب
«کسب درآمد از کاشت ناخن»، «وطن اتخاذی»، «وظیفۀ وسواس»، «خمس سرمایه»، «خمس ارزش افزوده ارث» و «خمس کالایی که نسیه فروخته شده» از جمله جدیدترین استنفتائات مطابق با فتوای رهبر معظم انقلاب است. به گزارش شبکه اجتهاد، جدیدترین استفتائات (آذر و دی ۱۴۰۰) مطابق با فتوای حضرت آیتالله خامنهای منتشر شد. متن ذیل سؤال و جواب ۱۷ استفتاء در موضوع …
Read More »تبیین نظریه الگوریتم در فرایند استنباط/ رضا میهندوست
اختصاصی شبکه اجتهاد: دانش اصول فقه، دانشی است که به قواعد و ضوابط استنباط فقهی میپردازد. الگوریتم، فرایند گام به گام هر عملیاتی از ابتدا تا انتها است. این اصطلاح، در علوم کامپیوتری و ریاضی بکار برده میشود؛ ولی الگوریتم، ترجمه لاتینی الخوارزمیه است که روش دانشمند ایرانی، در عملیات جمع و تفریق، ضرب و تقسیم بوده است. روش خوارزمی، …
Read More »