همه مطالب

رهبر انقلاب صبح امروز در دیدار رئیس‌جمهور و هیئت دولت سیزدهم تصریح کردند: اساس حکومت اسلامی و جمهوری اسلامی بر اقامه‌ی عدل است. کما اینکه اساس همه‌ی ادیان بر اقامه‌ی عدل است. خدای متعال میفرماید که ما پیغمبران را فرستادیم، کتابهای آسمانی را فرستادیم «لِیَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ»  اصلاً برای اینکه مردم قیام به قسط کنند، جامعه، جامعه‌ی عدالت‌آمیز باشد. خب در این زمینه‌ها ما خیلی باید کار کنیم. عقبیم. خیلی باید تلاش کنیم. به نظر من هر مصوبه‌ای که شما تصویب میکنید، هر لایحه‌ای که در دولت تنظیم میکنید، هر بخشنامه‌ای که خود شما در دستگاه خودتان صادر میکنید، یک …

به همت پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و انجمن اقتصاد اسلامی ایران، شماره ۸۱ فصلنامه علمی پژوهشی اقتصاد اسلامی (دوره ۲۱، بهار ۱۴۰۰) در ۲۳۶ صفحه منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، این شماره حاوی ۷ مقاله علمی- پژوهشی با عناوین: «اقتصاد نهاد وقف»، «طراحی مکانیسمی برای ایجاد اتحادیه قرض الحسنه مبتنی بر فناوری‌های نوین مالی»، «راهکارهای ارتقای نظارت شرعی بازار سرمایه ج.ا.ا»، «بررسی قابلیت پرداخت سود ثابت به سپرده گذاران بانک‌های اسلامی از کانال بیمه سپرده‌ها»، «تدوین الگوی افزایش مصرف کالای داخلی بر اساس رویکرد بازاریابی اجتماعی»، «آسیب شناسی صکوک بانکی و ارائه راهکار بازار صکوک رقابتی در تجهیز …

استاد محمدرضا حکیمی در عمر پربرکتش آثار گران‌بهایی از خود برجای گذاشت. مجموعه آثارش در معرفی اسلام اجتماعی و حرکت آفرین از دوران جوانی و میانسالی به جامعه عرضه شد و از جایگاه خاص نزد اهل علم و تحقیق برخوردار است. شبکه اجتهاد: علامه محمدرضا حکیمی از سویی دیدبان هوشیار و آموزگاری امین برای شریعت بود و از سوی دیگر، دادبان بیدار و فریادگری استوار برای عدالت. توحید و عدالت را خلاصه همه آموزه‌های وحیانی می‌دانست و به همین سبب همواره درد دین و مردم را داشت. او جهادی عظیم در تبیین صریح معارف الهی از خود نشان داد که …

شبکه اجتهاد: عقل در مقام تحقیق در «دین» و «در باره دین» و نیز در دینداری و مقام تحقق دین، کارکردها و کاربردهای بسیاری دارد که این کارکردها به اقسام مختلف و متنوعی قابل تقسیم است. در یادداشت حاضر، ضمن ارائه هشت تقسیم براساس یکی از فراگیرترین تقسیمات کارکرد عقل، یعنی کارکردهای عام و کارکردهای خاص، به شرح مختصر موارد پرداخته می‌شود. نگارنده ضمن اذعان به این نکته که بحث مستوفا از این موضوع در یک مقاله به انجام نمی‌رسد، در ادامه، طرحنامه‌ای را با عنوان «ساختار تفصیلی کارکرد و کاربرد عقل در دین‌پژوهی» که می‌تواند دستمایه‌ای برای پژوهشی جامع …

حضرات آیات خامنه‌ای، مکارم شیرازی، نوری همدانی، علوی گرگانی، جوادی آملی، وحید خراسانی و جمعی از علما و فضلای حوزه‌های علمیه در پیام‌های جداگانه‌ای ارتحال علامه فقید استاد محمدرضا حکیمی را تسلیت گفتند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، استاد محمدرضا حکیمی، از نویسندگان برجستۀ علوم اسلامی و از شاگردان آیات سید محمدهادی میلانی، شیخ مجتبی قزوینی و شیخ‌‌هاشم قزوینی به‌شمار می‌رفت و سالیانی به تدریس مباحث گوناگون دینی می‌پرداخت. مجموعه الحیاه، مکتب تفکیک، منهای فقر، الهیات الهی و الهیات بشری، اجتهاد و تقلید در فلسفه، عقل سرخ، مقام عقل، مرام جاودانه و ترجمۀ مختصر البلدان از آثار منتشر شده اوست. به‌مناسبت …

کتاب «فقه و ممیزی فرهنگی؛ تجزیه و تحلیل گفتگوها و تدوین مضامین اصلی دیدگاه‌های مطرح‌شده» به همت موسسه پژوهشی فرهنگی فهیم، ازسوی پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، این کتاب حاصل تجمیع و گردآوری مجموعه جلسات برگزارشده با این موضوع در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ذیل کلان‌برنامه «گفتگوهای فرهنگی» می‌باشد که این گفتگوها در سه سطح گفتگوی وزیر، معاونت‌ها و سازمان‌ها و ادارت کل استانی وزارتخانه با اصحاب فرهنگ و هنر تدوین شده است. این اثر با پرداختن به موضوع «پالایش فرهنگی» یا «ممیزی»، ضمن اشاره به وجود سابقه دیرینه ممیزی در دنیا و …

نویسنده کتاب جریان شناسی فکری ایران معاصر گفت: مرحوم استاد حکیمی در حقیقت تجسم کتاب الحیات بود و کسانی که می‌خواهند ایشان را بشناسند باید کتاب الحیات را بخوانند. شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام دکتر عبدالحسین خسروپناه استاد حوزه و دانشگاه و نویسنده کتاب جریان شناسی فکری ایران معاصر در گفتگویی به اندیشه مرحوم استاد محمدرضا حکیمی پرداخته است که در پی می‌آید: مرحوم حکیمی چگونه شخصیتی بود و ایشان از نظر اندیشه‌ای، سبک زندگی چگونه می‌زیست؟ خسروپناه: مرحوم علامه استاد محمدرضا حکیمی شخصیت متفکری بود که متد تفکر او عمدتاً مبتنی بر قرآن و سنت بود. این به آن معنا نیست …

روزنامه‌های کشور هم‌صدا باهم بخشی از جلد خودشان را به درگذشت علامه فقید استاد محمدرضا حکیمی اختصاص دادند و از نگاه خود برای او تیتر زدند و پرونده‌ای در پاسداشت مقام این عالم فرزانه تدارک دیدند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، علامه محمدرضا حکیمی، عالم و متفکر برجسته اسلامی پس از مدتی بیماری و در ۸۶سالگی، بر اثر ایست قلبی از دنیا رفت. استاد محمدرضا حکیمی طی ماه‌های اخیر چند مرتبه به‌علت ابتلا به کرونا و ضعف جسمانی ناشی از بیماری در بیمارستان بستری شدند و تحت مراقبت‌های ویژه قرار گرفتند، مدت کوتاهی پس از بهبود وضعیت و با نظر پزشکان …

دومین جلد از کتاب «عیون اخبارالرضا(ع)» به همت گروه حدیث پژوهی بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، از میان مواریث گرانسنگی که در آن به معارف امام رضا(ع) پرداخته شده، می‌توان به جرأت کتاب شریف عیون اخبار الرضا(ع) که حاصل تلاش علمی «شیخ صدوق» است را سرآمد این کتب و رسالات درباره میراث عظیم امام هشتم(ع) دانست. کتاب عیون اخبار الرضا(ع) اثر فاخر شیخ صدوق و گلچینی از احادیث امام علی بن موسی الرضا(ع) در۶۹  باب با عناوین و موضوعات مستقل است. مؤلف تمام روایات را با سند کامل ارائه کرده است که ۲۳ …

مراسم تشییع و خاکسپاری پیکر استاد فید علامه محمدرضا حکیمی، با حضور جمعی از علما، اساتید و مسئولان با رعایت پروتکل‌های بهداشتی در حرم مطهر امام رضا (ع) برگزار شد. اختصاصی شبکه اجتهاد: مراسم تشییع پیکر مطهر علامه فقید استاد محمدرضا حکیمی، صبح امروز در جوار بارگاه منور ثامن الائمه(ع) حضرت علی بن موسی الرضا(ع) از بست نواب صفوی با رعایت شیوه نامه‌های بهداشتی شروع و پس از اقامه نماز توسط آیت‌الله سید جعفر سیدان، در رواق دارالحجه به خاک سپرده شد. در این مراسم آیت‌الله سیداحمد علم‌الهدی، نماینده ولی فقیه در استان، حجت‌الاسلام والمسلمین احمد مروی، تولیت آستان قدس …

اختصاصی شبکه اجتهاد: مراسم تشییع پیکر مطهر علامه فقید استاد محمدرضا حکیمی و اقامه نماز بر پیکر این اسلام‌شناس عدالت‌خواه توسط آیت‌الله سید جعفر سیدان در حرم مطهر رضوی با حضور علما، فضلا و اساتید حوزه علمیه خراسان برگزار شد.

شبکه اجتهاد: رحلت علامه محمدرضا حکیمی ما را به بازخوانی گران‌سنگ‌ترین اثر برجای‌مانده از او یعنی موسوعه یا دایره المعارف الحیاه(زندگی) فرا‌ می‌خواند چرا که بهترین میراث عالمان دین برای مردمان، کُتب حیات‌بخش آنان است. کتاب الحیاه مطابق توصیفی که مرحوم علامه حکیمی از آن در آثار خود بیان‌ می‌دارد و بر آن تأکید‌ می‌نماید، مجموعه‌ای است علمی، پژوهشی و تخصصی که در آن تعالیم اسلام بر پایه قرآن کریم و حدیث شریف گردآوری و تدوین شده است. این گردآوری و تدوین به‌گونه‌ای انجام پذیرفته و عنوان گذاری شده است که راه یک زندگی آزاد و پیشرو را، هم برای …

شبکه اجتهاد: پویایی، سرزندگی و معناداری جهان امروزین وابسته و وام‌‌دار مجاهدت و کوشش‌‌های نظری و عملی اندیشوران و خردمندان هر جامعه ای است. بزرگ‌‌ترین میراث ماندگار هر فرهنگ و تمدنی یافته‌های فرهیختگان و جست‌‌وجوگران و پرسشگرانی است که تشنه دانستن و تعالی خود و جامعه شان هستند.‌ استاد محمدرضا حکیمی از نوادر روزگار معاصر بود که همه زندگی خویش را صرف گسترش معارف و آیات الهی نمود. حکیمی که برآمده از حوزه علمیه خراسان بود به رسم آن روزگار به فراگیری فقه روی آورد و با پشتکار و جهد ویژه در جوانی به اجتهاد رسید. ولی او زیست خود …

اختصاصی شبکه اجتهاد: استاد محمدرضا حکیمی صاحب قلمی دردآشنا و عدالت‌خواه، دلش بی‌تاب انسانیت، قلمش سرباز دین و دانش بود. او عصاره فقاهت در فروع و اصول و پیش‌گام در بازتولید مجتهدانه اندیشه‌های اجتماعی در دوران معاصر بود‌. زهد، تقوا، معنویت، مجاهدت علمی و عملی، نواندیشی چارچوب‌مند، احیای تاریخ مجاهدت‌های عالمان شیعه، تولید آثار فاخر در رشته‌های مختلف علوم اسلامی، عدالت‌خواهی ضابطه‌مند از شاخصه‌های بارز این مرزبان توحید و عدالت است. تاب‌آوری فقدان استاد آزادی و آزادگی برای دوستداران و ارادتمندان ایشان، جز با صبری جمیل میسور نیست. آنچه می‌خوانید سوگنامه‌ای در بدرقه استاد محمدرضا حکیمی به قلم برخی از …

شبکه اجتهاد: کرونا جان محمدرضا حکیمی را هم گرفت. او از داعیان مکتب تفکیک و تعیین‌کننده نام این روش فکری برخی خراسانی‌ها بود. از نظر حکیمی، ثمرات یک اندیشه می‌باید در جامعه نشان داده شود و به کاهش درد جامعه بیانجامد. آن‌گونه که خود می‌گفت این دغدغه را از همان ابتدای نوجوانی با خود داشته است: «هنوز جوان، بلکه نوجوان بودم که چه بسیار اوقات به‌ویژه شب‌ها به هنگام خواب به یاد محرومان و ناتوانان و دلشکستگان کوی و برزن غم می‌خوردم و چگونگی حال افسرده‌ آنان را پیش خود مجسم می‌کردم و چهره‌ دردسوخته‌ آنان را در نظر می‌آوردم …

البته ما هنوز موفق نشده‌ایم، احکام سیاسی، اقتصادی، قضائی و اجتماعی و انسانی اسلام را در این مملکت عملی کنیم، عوامل فراوان و ایادی طرار نفوذی و مهاجمات گوناگون دشمن، و عده‌ای سست عنصر و دنیاطلب در داخل – حتی داخل نظام – مانع اسلامی‌شدن راستین کشور شده‌اند، اما به تعبیر شما، «باید به اصلاحات دردناک و اجتناب‌ناپذیر» دست زد، به گزارش شبکه اجتهاد، استاد محمدرضا حکیمی در نامه‌ای ۱۸ صفحه‌ای به رییس جمهور کوبا ـ فیدل کاسترو ـ به تشریح و تبیین اصول متعالی و حیات بخش دین مبین اسلام و قرآن حکیم پرداخته است. این نامه که به …

شبکه اجتهاد: در جایی خواندم که به محمدرضا حکیمی لقب فیلسوف عدالت دادند، نمی‌دانم تا چه حد این حرف درست است اما آرمان و تمام دغدغه حکیمی، عدالت بود. مجلدات ۳ تا ۶ کتاب الحیات به بحث‌های اقتصادی پرداخته است. این کتاب، منبعی الهام بخش بود و من در دهه ۷۰ در تدریس مبانی اقتصاد اسلامی از آن زیاد استفاده کرده‌ام و آن را بارها و بارها خواندم و ذهنم را بسیار درگیرش کردم. شاید از نگاه برخی، الحیات نوعی نگاه چپ‌گرایانه به دین باشد که در دوران پارادایم سوسیالیسم از جذابیت زیادی برخوردار بود، اما از منطق روش استنطاق، …

شبکه اجتهاد: ویژگی آثار استاد حکیمی بیش و پیش از هر چیز وامداری ایشان از منابع اصیل روایی و احادیث پیامبر(ص) و اهل بیت(ع) است و این توجه به سرچشمه اصیل معرفت دینی در همه آثار استاد موج می‌زند. دغدغه جدی ایشان نسبت به روایات اهل بیت(ع) یک رفتار شعاری نیست و بارها پیش آمده که نقل روایت معصومین(ع) از سوی ایشان با جوش و خروش و قطرات اشک همراه بوده است. حتی یک بار از ایشان شنیدم که تعبیری چنین به کار می‌بردند که «این روایات را باید غسل کرد و کفن پوشید و نوشت». استاد حکیمی در نقل …

شبکه اجتهاد: استاد محمدرضا حکیمی طی ماه‌های اخیر چند بار به علت ابتلا به کرونا و بار دیگر به علت ضعف جسمانی ناشی از بیماری در بیمارستان بستری شد و تحت مراقبت‌های ویژه قرار گرفت، اما پس از بهبود وضعیت و با نظر پزشکان از بیمارستان ترخیص و روند درمان در منزل پیگیری می‌شد تا اینکه ساعت ۲۲:۳۰ دقیقه آخرین شب مرداد ۱۴۰۰ به علت کهولت سن، پس از عمر مجاهدت‌های علمی در سنت ۸۶ سالگی  دیده از جهان فرو بست. علامه حکیمی عصاره فقاهت در فروع و اصول و پیش‌گام در بازتولید مجتهدانه اندیشه‌های اجتماعی در دوران معاصر بود‌. …

شبکه اجتهاد: پدرش از بازاریان متدین و متعهدی بود که از یزد به مشهد مهاجرت کرده بود و مادرش از خاندان «مدرس یزدی» که از روحانیون به‌نام یزد و مشهد بودند. محمدرضا حکیمی از ۱۳۲۶ وارد حوزه علمیه مشهد شد و فقه و اصول را نزد استادان این رشته‌ها از جمله حضرات آیات: سید احمد مدرس یزدی (دایی‌اش)، شیخ هاشم قزوینی، شیخ مجتبی قزوینی، شیخ علی نمازی و سید محمدهادی میلانی فرا گرفت. ادبیات عرب را پیش شیخ محمدتقی ادیب نیشابوری و فلسفه و کلام را نزد شیخ غلامحسین محامی بادکوبه‌ای و شیخ عبدالنبی کجوری خواند و بخش‌هایی از علوم …

علامه محمدرضا حکیمی، مرزبان توحید و عدالت، اندیشمند دینی، نویسنده برجسته علوم اسلامی و مؤلف کتاب گران‌سنگ «الحیاه» و از شاگردان آیت‌الله شیخ مجتبی قزوینی ساعتی قبل، پس از عمری مجاهدت‌های علمی در سن ۸۶ سالگی دارفانی را وداع گفت. به گزارش خبرنگار اجتهاد، استاد محمدرضا حکیمی طی ماه‌های اخیر چند بار به علت ابتلا به کرونا و بار دیگر به علت ضعف جسمانی ناشی از بیماری در بیمارستان بستری شدند و تحت مراقبت‌های ویژه قرار گرفت، اما پس از بهبود وضعیت و با نظر پزشکان از بیمارستان ترخیص و روند درمان در منزل پیگیری می‌شد تا اینکه ساعت ۲۲:۳۰ …

کتاب منظومه فکری آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی، به همت پژوهشکده حکمت و دین پژوهی به قلم روان حجت‌الاسلام والمسلمین عبدالحسین خسروپناه در ۱۴۰۰ صفحه مراحل پایانی خود را پشت سر گذاشته و آماده چاپ است. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد عبدالحسین خسروپناه، عضو هیات علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی طی گفتگویی به تبیین این اثر ارزشمند پرداخت و گفت: دین مبین اسلام با جامعیت و جاودانگی که دارد؛ در بردارنده مباحث بینشی، دانشی، نگرشی، انگیزشی، منشی و کنشی است. این جامعیت در قرآن و سنت نبوی و علوی و ولوی باعث شد تا متفکران، علما، محدثان، فقها، متکلمان و …

رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با رد برخی ادعاهای فقهی درباره مهندسی ژنتیک گفت: آیات قرآن بر عدم تغییر خلقت به معنایی که مخالفان زیست فناوری و جابجایی ژن ها ادعا می‌کنند نیست. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد علی‌اکبر رشاد، رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در چهارمین همایش بین‌المللی و دوازدهمین کنگره ملی بیوتکنولوژی ایران در خصوص جنبه‌های فقهی بیوتکنولوژی با رد برخی ادعاها مبنی بر حرمت مهندسی ژنتیک و جا به جایی ژن‌ها گفت: برخی در این زمینه به آیه‌ای استناد می‌کنند که در آن ابلیس در مقابل خداوند می‌گوید من انسان‌های عاصی را به تغییر خلقت …

کتاب «آسیب شناسی امر به معروف و نهی از منکر» نوشته مصطفی فرخی به همت مؤسسه بوستان کتاب در ۴۸۰ صفحه به چاپ رسید. این اثر پژوهشی میدانی و ملموس در حوزه «آسیب شناسی امر به معروف و نهی از منکر» است. بیشتر مباحثی که در پژوهش حاضر بر آن تمرکز شده، پاسخ به تردیدها درباره اثرگذاری این فرضیه است. به گزارش شبکه اجتهاد، برای رسیدن به راهکارهای عینی، نویسنده دلایل انزوای این پدیده در جامعه را بررسی کرده و در ادامه به این مطلب پرداخته است که رویکردها، رفتارها، عملکردها و حتی بعضی جملات مایه رویگردانی مردم از این …

آیت‌الله سیدکمال فقیه ایمانی، یار وفادار امام(ره) و رهبر انقلاب و از علمای برجسته اصفهان و مؤسس خیریه‌های درمانی و فرهنگی اصفهان، در سن ۸۷ سالگی بر اثر ابتلا به ویروس کرونا دارفانی را وداع گفت. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله سید کمال فقیه ایمانی از شاگردان آیت‌الله بروجردی(ره) و امام خمینی(ره) و یار مقام معطم رهبری، از علمای برجسته اصفهان و مؤسس خیریه‌های درمانی و فرهنگی اصفهان، ساعتی قبل دارفانی را وداع گفت. این عالم وارسته هفته گذشته در بیمارستان عسگریه اصفهان به دلیل بیماری‌های زمینه‌‌ای ریوی و کلیوی، بستری شد که البته در روند درمان به کرونا نیز …

اختصاصی شبکه اجتهاد: مجله الکترونیکی «فقه و عاشورا» در ۹ بخش («گفتگوهای علمی»، «یادداشت‌های تحلیلی»، «گزارش‌های تفصیلی»، «احکام عزاداری»، «عاشورا پژوهی»، «عزاداری در ایام کرونا»، «مرجعیت»، «کتاب» و «چندرسانه‌ای») با بیش از ۱۶۰ مطلب از علما و اساتید مطرح حوزه و دانشگاه، از سوی «شبکه اجتهاد» منتشر شد و در دسترس عموم علاقه‌مندان قرار گرفت. در بخش «گفتگوی‌های علمی» ۲۲ گفتگوی علمی با اساتید و در بخش «یادداشت‌ » ۲۸ یادداشت تحلیلی- چالشی از سوی اندیشوران پیرامون فقه عاشورا، حادثه عاشورا، قیام امام حسین (ع)، شعائر حسینی، فقه و معیارهای عزاداری و آسیب‌شناسی عزاداری منتشر شده است. در بخش «گزارش‌های …

شبکه اجتهاد: مراد از امت، همان جامعه اسلامی یعنی جامعه تشکیل شده از مسلمانان با محوریت و پیشوایی پیامبر است. این جامعه که پیامبر آن را در بدو ورود به مدینه بنیان نهادند، همچنان به حیات خود ادامه می‌دهد، با این تفاوت که محوریت پیامبر پس از رحلت ایشان جنبه معنوی یافته است. انسجام و یکپارچگی سیاسی این جامعه نیز با روی کار آمدن عباسیان و جدا شدن منطقه اندلس از سلطه دولت مرکزی آسیب دید و پس از آن تا به امروز، جهان اسلام به صورت یکپارچه تابع یک دولت مرکزی واحد نبوده است، ولی وحدت معنوی جهان اسلام …

متاسفانه گاهی در کنار عزاداری‌های شرع پسند و عقل پسند و مطابق شرع حرکاتی انجام می‌شود که وهن مذهب و دین و حتی وهن ملت است که یکی از آنها خرافه و دیگری بدعت است. بدعت یعنی چیزی که جزو دین نیست ولی وارد دین شود؛ مثلا من هیچوقت با قمه زدن کنار نیامدم و هیچوقت نتوانستم از زنجیر زدن‌هایی که باعث می‌شود تا خون جاری شود، دفاع کنم. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد ابوالقاسم علیدوست به مناسبت ماه محرم و عزاداری سیدالشهدا (علیه‌السلام) ضمن بیان برخی ظرفیت‌ها، همچنین آسیب‌هایی که در عزاداری‌ها وجود دارد، در گفت‌وگو با «ایرنا» اظهار …

‌شبکه اجتهاد: همزمان با فرارسیدن دهه اول ماه محرم الحرام، مراسم عزاداری حضرت اباعبدالله الحسین(ع) در بیوت مراجع معظم رعایت تمام پروتکل‌های بهداشتی برگزار شد. [easy_image_gallery gallery=”717″]

شبکه اجتهاد: آنچه در پی خواهد آمد گزارشی است از واقعه کربلا آنچنان که در مصادر قدیمی آمده است. ضمیمه آن تحلیل‌هایی هم هست که بر اساس همان نقلهاست. امام حسین (ع) در سوم شعبان(۱) سال چهارم(۲) هجرت در مدینه به دنیا آمد و روز دهم محرم سال ۶۱ هجری به شهادت رسید. آن حضرت در تمام سال‌های کودکیش در کنار جدش رسول خدا (ص) و با آن حضرت مأنوس بود. درباره وی و برادرش روایاتی چون الحَسَنُ و الحُسین سیدا شبابِ أهلِ الجنَّه، مَنْ أحبّنى فلیحبّ هُذَین،(۳) من أحبّ الحَسَن و الحسین فقد أحبّنى، و من أبغضهما فقد أبغضنى،(۴)، …