همه مطالب

کتابخانه تخصصی دروس حوزوی در پایگاه نور لایب، با ارائه ۳۴۳ عنوان کتاب جدید و افزایش منابع این کتابخانه به ۶۷۲ عنوان کتاب در موضوعاتی همچون ادبیات عربی، منطق، فقه و اصول فقه، کلام، حکمت، حدیث و قرآن، به روزرسانی شد. به گزارش شبکه اجتهاد، همزمان با آغاز سال تحصیلی جدید، به همت مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی (نور)، کتابخانه تخصصی دروس حوزوی در پایگاه نور لایب، با ارائه ۳۴۳ عنوان کتاب جدید و افزایش منابع این کتابخانه به ۶۷۲ عنوان کتاب در موضوعاتی همچون ادبیات عربی، منطق، فقه و اصول فقه، کلام، حکمت، حدیث و قرآن، به روزرسانی شد. …

شبکه اجتهاد: مسأله «تاریخمندی» فقه و احکام شرعی از سال‌ها پیش تا کنون همواره اختلاف برانگیز بوده و نوشته‌های نواندیشان دینی که در آنها بر ضرورت استفاده از شیوه «تاریخی»-البته به معنای خاص آن که پس از قرن هجدهم مورد توجّه قرار گرفت- تأکید کرده بودند تنور این مناقشات را گرم‌تر کرد، به گونه‌ای که در جهان عرب آثار بسیاری در این زمینه به نگارش درآمد و روشنفکران نیز جهت اثبات نگرش خود به فقه و شریعت، تحلیل‌های متفاوتی از احکام فقهی ارائه دادند که عمدتا رنگ و بوی تاریخی، سیاسی و اجتماعی داشت. در دیگر سو فقیهان سنّتی کمتر …

حجت‌الاسلام والمسلمین محمدمهدی مسعودی، رئیس دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی، صبح امروز با حضور در دفتر تحریریه شبکه اجتهاد از این رسانه فقهی کشور بازدید به عمل آورد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، حجت‌الاسلام مسعودی در ابتدای سخنان خود با اشاره به ظرفیت‌های شبکه اجتهاد در عرصه رسانه، گفت: فعالیت‌های «اجتهاد» در دو زاویه «دانشی و رسانه‌ای» مورد توجه قرار می‌گیرد که هم به‌نوعی فرصت است و هم تهدید. از زاویه علمی-دانشی و محتوایی،  برای جریان‌سازی در حوزه دانش فقه و علوم اسلامی فرصت بسیار خوبی در اختیار این مجموعه قرار دارد. در این زمینه  مرز خاصی نداریم و انتظار است …

اختصاصی شبکه اجتهاد: قاعده عدالت از قواعد بنیادین فقه شیعی است که به تعبیر شهید مطهری: اولاً در مورد آن غفلت یا غفلت‌هایی صورت گرفته (اسلام و مقتضیات زمان: ۱۳۹) و ثانیاً اگر مباحث مربوط به آن تعقیب می‌شد و بعضی مشکلات پیش نمی‌آمد، شیعه اکنون صاحب «فلسفه اجتماعی مدوّن» بود.(نقل به مضمون از بررسی اجمالی مبانی اقتصاد اسلامی: ۲۷) تقریر مرحوم صانعی از این قاعده نوپا، منشأ چالشی‌ترین آراء فقهی ایشان است. فتاوایی که به اذعان خود ایشان گاهی در مقابل روایات متعدّد معتبرند (فقه: ۱۶۶) و گاهی در مخالفت با اجماع فقیهان همه مذاهب اسلامی. (فقه: ۳۹۲) مدخل …

کتاب «حق هستی» به زبان فارسی در موضوع تقریر اندیشه‌های تقریبی استاد ابوالقاسم علیدوست به قلم سید مرتضی حسینی کمال آبادی تدوین شد. به گزارش شبکه اجتهاد، کتاب حق هستی به زبان فارسی در موضوع تقریر اندیشه‌های تقریبی استاد ابوالقاسم علیدوست به قلم سید مرتضی حسینی کمال آبادی از شاگردان این عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم تدوین و کتاب شد. بر اساس این گزارش، قرار نویسنده بر آن است که در هر دفتر از مجموعه حق هستی به یک موضوع از منظومه فکری استاد خویش بپردازد و دفتر یکم از این مجموعه به اندیشه‌های تقریب میان مذاهب اسلامی و …

فقه روابط بین‌الملل باید وضعیت وظیفه شرعی مکلف را نسبت به وقایع و رفتارها همچنین وضعیت‌ها، ساختارها و فرایندها و قواعد و رویه‌هایی که در فضای بین‌المللی رخ می‌دهد، مشخص کند. بنابراین فقه روابط بین‌الملل بخشی از فقه است که به دنبال علم به احکام شرعی از ادله تفصیلی در حوزه پدیده‌های بین‌الملل است. اختصاصی شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر مجتبی عبدخدایی، مدیر گروه فقه سیاسی مرکز فقهی ائمه اطهار(ع)، در نشست تخصصی «تمایزات دانش روابط بین‌الملل و فقه روابط بین‌الملل» که به‌صورت «حضوری ـ وبیناری» از سوی گروه فقه سیاسی مرکز فقهی ائمه اطهار (ع) در این مرکز برگزار …

از گذشته شیوه و روش عالمان بر این بوده است که بین دو مسئله تفاوت بگذارند: یکی صدور فتوا و امور مربوط به آن که در عمل دینی شخصی به‌کار می‌آید و دیگری پای‌بندی به اقتضائات مرجعیت اعلی و پاسداری از آن. من بر این باورم که باید میان این دو مسئله تمایز گذاشت و آنها را جدای از هم دید و به‌هیچ‌وجه جایز نیست که جایگاه مرجعیت اعلی مورد خدشه قرار بگیرد و هر عملی که موجب گسستن اتحاد و اجتماع مؤمنان بر گِرد مرجعیت اعلی باشد و منجر به تفرقه‌شان شود، جایز نیست. شبکه اجتهاد: در دوره‌ای در اثر …

استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه گفت: علمیه می‌بایست در تکاپوی علمی خود به دنبال ارائه راهکار و ایده برای حل مشکلات مردم باشد تا بتواند بر اساس رسالتی که دارد در حل آنها نقش آفرینی کند. با ارائه یک حرف تازه‌ای اگر بشود مشکلی از مشکلات مؤمنین حل شود که مطابق با چارچوب کلی دین و موازین شرعی بوده و منفّر نباشد، این می‌تواند تسهیل در عمل به شرع را برای مردم به دنبال داشته باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، پنجمین مجمع عمومی انجمن اصول فقه حوزه با حضور هیئت مدیره، مسئول دبیرخانه این انجمن و اعضای آن …

مقصود ما توسعه مسائل اصول فقه است، نه توسعه مباحث. چندی پیش خدمت یکی از مراجع بودم که می‌فرمود: بعد از هدایه المسترشدین آیا در اصول فقه مسأله‌ای هست که مورد بررسی قرار گیرد؟! این نگاه غلط است، ما برای کشف نظام اقتصادی اسلام ناچاریم اصول فقه را توسعه دهیم. البته نباید بین مباحث و مسائل خلط شود، به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی‌ «روش شناسی استنباط نظام اقتصادی اسلام» به همت مرکز مطالعات و پاسخگویی به شبهات حوزه علمیه و با همکاری انجمن اقتصاد اسلامی و انجمن فقه و حقوق حوزه علمیه، با ارائه استاد ابوالقاسم علیدوست، عضو جامعه …

شبکه اجتهاد: فایل پیش‌رو حاوی بیانات آیت‌الله سید موسی شبیری زنجانی در تجلیل از جایگاه علمی آیت‌الله سید ابوالقاسم خوئی(ره) است که در ۱۵ بهمن ماه ۹۷ در درس خارج اصول فقه، چند امتیاز غیرقابل انکار آیت‌الله خویی را تبیین می‌کند.

اختصاصی شبکه اجتهاد: یکی از موضوعات اخلاقی فقهی در متون فقهی، تاکید بر مناسبات انسان‌دوستانه میان انسان‎‌ها، اعم از مسلمان و غیر مسلمان است. توجه به این موضوع از آنجا اهمیت دوچندان دارد که با توجه به وجود برخی تفاوت‌های میان حقوق افراد مسلمان و غیر مسلمان در فقه اسلامی، گمان می‌رود که به مناسبات انسانی در فقه کم توجه شده است. این در حالی است که افزون بر آنچه در متون ادله قرآنی و حدیثی آمده است، فقهاء نیز در توسعه نگاه انسانی و تاکید بر ابعاد مناسبات و پیوندهای انسان‌دوستانه در ابواب مختلفی از فقه نقش ایفا کرده …

رئیس مؤسسه فقاهت و تمدن اسلامی با بیان اینکه قرائت‌های عرفی دین و تأثر از فضای مدرنیته و انفعال در برابر آن، از آسیب‌های ناکارآمدی منطق اجتهاد در این عصر است، تکید کرد: اگر در این جامعه ضعف‌های منطق اجتهاد، اصلاح نشود و تن به تحول داده نشود، فقه در مدرنیته هضم خواهد شد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین محمدتقی اکبرنژاد، رئیس مؤسسه فقاهت و تمدن اسلامی، در مراسم رونمایی از نرم افزار فقاهت با اشاره به ناکارآمدی منطق فهم دین گفت: شاید این ناکارآمدی در گذشته تأثیرات خود را به وضوح نشان نمی‌داد، اما در عصر مدرن نمی‌توان …

شیخ انصاری ابتدا ساختار مباحث و شبکه مسائل را ترسیم می‌کند. این ساختار را بر اساس محل نزاع می‌چیند نه اقوال. ابتدا عنوان مسئله را ذکر می‌کند و نظرات در آن را مطرح می‌کند. سپس مقام و مسئله را می‌چیند که تفکیک بین مسائل جزئی و صورت‌بندی و پیکربندی مسئله رخ دهد. سپس محل نزاع را در هر مسئله توضیح می‌دهد. سپس اقوال را ذکر می‌کند و بعد ادله هر قول و نقد آن را مطرح می‌کند. سپس نظریه مختار را مطرح و در مرحله پایانی رد اشکالات و تجمیع شواهد را انجام می‌دهد. یکی از ابداعات مرحوم شیخ تأسیس …

شبکه اجتهاد: آیت‌الله‌ سید عبدالله شیرازی (ره) در زمان انقلاب، از مهم‌ترین علمای حوزه مشهد بود. وی پنجم مهر ۱۳۶۳ در ۹۳ سالگی درگذشت و آثار خیریه‌ فراوانی از خود بر جای گذاشت. او از جمله مراجعی بود که از کودکی با مبارزه سیاسی آشنا شد؛ جدش سید محمدعلی از فعالان زمان مشروطیت و از حامیان شیخ فضل‌الله محسوب می‌شد. پدرش سید محمدطاهر هم در زمان پهلوی اول از جمله مخالفان رضاشاه بود و به دلیل فعالیت علیه نفوذ انگلیس از شیراز به اصفهان تبعید شد. سید عبدالله نیز پس از فعالیت در جریان واقعه گوهرشاد، مجبور شد چندین دهه …

اختصاصی شبکه اجتهاد: آیت‌الله سید حسن مرتضوی از علما و استادان برجسته خارج فقه حوزه علمیه مشهد در سخنانی با اشاره به روایتی از امام سجاد(ع) که اصحاب خود را نصیحت کردند «و یحک یا بن آدم الغافل و لیس مغفولاً عنه(تحف العقول)»، اظهار کردند: منظور از غفلت در این روایت، غفلت از مبدا و معاد است. در طول تاریخ، تمامی اشخاصی که به انسان‌ها ضرر رساندند از غافلین بودند. یزید و معاویه و در زمان معاصر، صدام از غافلین محسوب می‌شوند. اینان به واسطه‌ی غفلتی که از مبدا تا معاد داشته‌اند، به مسلمانان ضررهای بسیاری رساندند و ظلم‌های بزرگی …

شبکه اجتهاد: امام دوم ما شیعیان بزرگ مردی است که دوست و دشمن در مورد فضلیت‌های اخلاقی و صفات انسانی وی تردید ندارند؛ به گونه‌ای که همه مورخان، حتی آنان که آشکارا مواضعی خصمانه علیه اهل بیت پیامبر داشته‌اند، ناچار به اعتراف در مقابل بزرگی و کرامت او شده‌اند. مسعودی در مروج الذهب از عبد الله بن عباس نقل می‌کند که «من در مسجد بودم که معاویه در قصر خضرا تکبیر گفت و اهل قصر تکبیر گفتند پس از آن اهل مسجد به پیروى از اهل خضرا تکبیر گفتند و فاخته دختر قرظه ابن عمرو بن نوفل بن عبد مناف …

طلاب دروس خارج، امسال می‌توانند با شرکت در دروس خارج فقه معاصر علاوه بر بررسی اجتهادی موضوعات جدید و مورد نیاز از امتیازات ویژه این دروس بهره‌مند گردند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، دفتر فقه معاصر حوزه علمیه قم چندی سالی است در راستای تحقق خواست مقام معظم رهبری و مراجع عظام، اساتید و عموم طلاب، بر تحول صحیح، دقیق، به‌روز و اجتهادی حوزه، در راستای اهداف کلان «سند چشم‌انداز حوزه‌های علمیه» شروع به برگزاری دروس خارج «فقه معاصر» با رویکرد مسائل مستحدثه کرده است. با اینکه ویروس کرونا سایه‌ای بر فعالیت‌های جاری عموم طلاب و دانش‌پژوهان انداخته است، اما با …

شبکه اجتهاد: امروز با گذشت چهار دهه از شروع جنگ تحمیلی، اثرات ماندگار مدیریت میدانی، ملموس‌تر از پیش است. آنچه می‌بینید روایتی از ثمرات حضور میدانی حضرت آیت‌الله خامنه‌ای – نماینده امام در شورای عالی دفاع، رئیس‌جمهور و امام‌جمعه وقت تهران – در جبهه‌های جنگ با دشمن، در طول هشت سال دفاع مقدس است.

نرم‌افزار مجموعه آثار شیخ انصاری با متن ۱۶۷ عنوان کتاب و رساله در ۳۱۶ جلد از آثار شیخ مرتضی انصاری و منابع مرتبط با آن‌ها به زبان‌ عربی و فارسی به همت مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی تولید شد. به گزارش شبکه اجتهاد، نرم‌افزار مجموعه آثار شیخ انصاری به‌ همت مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی، تولید شد و به‌ زودی در اختیار پژوهشگران قرار خواهد گرفت. در این نرم‌افزار متن ۱۶۷ عنوان کتاب و رساله در ۳۱۶ جلد از آثار شیخ مرتضی انصاری و منابع مرتبط با آن‌ها به زبان عربی و فارسی در اختیار کاربر قرار گرفته است. همچنین، …

کتاب «کلیات فقه سیاسی» اثری در راستای تبیین موضوع، منابع، روش و تاریخ و مسائل فقه سیاسی است که به قلم اصغرآقا مهدوی دانشیار دانشگاه امام صادق(ع) و محمدصادق کاظمی و به همت انتشارات پژوهشگاه حوزه و دانشگاه منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، فقه سیاسی استنباط احکام شرعیه فرعی در حوزه سیاست از ادله تفضیلی آن است و درصدد پاسخ به پرسش‌های متعدد عرصه سیاست و همچنین در تلاش برای ارائه نظام مطلوب سیاسی است. مخالفت نبی مکرم اسلام(ص) با پایه‌های نظام طبقاتی غیرعادلانه در جامعه مکه که به معنای مخالفت با نظام‌های تصمیم گیر قدرت تلقی می‌شد، از …

شبکه اجتهاد: چند روز قبل مناظره‌ای داشتم با مهدی نصیری؛ با موضوع «مناسبات حجاب و سیاست در ایران». دوست و دشمن دست به دست هم دادند که موضوع مناظره را تحریف کنند: عنوان «بحث درباره حجاب اجباری» ‌روی آن گذاشتند. موضع آقای نصیری به طور کامل دیده شد؛ الحمدلله! وضع بنده کاش فقط سانسور می‌شد؛ یکسره تحریف شد! شدم «طرفدار حجاب اجباری»!!! دریغ از ذره‌ای فکر! من راهکار دادم برای اینکه قانون حجاب بماند؛ اما زور و اجباری در کار نباشد؛ و حکومت تا حد امکان مداخله نکند. گفتم به جای نگاه کیفری و جزایی به قانون، بیایید فهم «قانون …

پرسش این است: آیا حق سنوات خمس دارد؟ در صورت تعلق خمس در صورتی که از مخارج سال زیاد بیاید سر سال خمسی باید پرداخت گردد یا خمس آن به محض وصول لازم است؟ و اینکه آیا پرداخت خمس پولی را که همسر یا فرزندان به عنوان هدیه یا نفقه دریافت می‌کنند بر ایشان واجب است؟ به گزارش شبکه اجتهاد، جدیدترین استفتائات (مهرماه ۹۹) حضرت آیت‌الله خامنه‌ای منتشر شد. متن سؤال و جواب ۱۲ استفتاء در موضوعات عبادات، معاملات و مسائل مستحدثه به نقل از دفتر مقام معظم رهبری به شرح زیر است: صدقه دادن زن از اموال خودش سؤال۱: …

انتشارات مؤسسه دائرالمعارف فقه اسلامی، کتاب شرح مبسوط قانون مجازات اسلامی، که به بررسی قوانین و مجازات‌ها اسلامی پرداخته را به چاپ رسانده است. به گزارش شبکه اجتهاد، مهمترین هدف قوانین بشری ایجاد فضای امنیت و آرامش برای شهروندان است. انسان امروزی به خوبی می‌داند مهمترین موهبتی که در پرتو رعایت قانون نصیب انسان می‌شود امنیت، رفاه و آسایش، احقاق حقوق و عدالت و جلوگیری از ظلم است. امروزه در جوامع موضوع امنیت را نوعی نعمت اجتماعی می‌پندارند. به گونه‌‌ای که امنیت نعمتی است که تمام حکومتها برای تحقق آن تلاش می‌کنند. امروزه جوامعی پیشرفته محسوب می‌شوند که بتوانند فضای …

شبکه اجتهاد: چند روزی است که صدیق مکرم و هم مباحثه‌ای معظم، آقای سید‌هاشم ‌هاشمی گلپایگانی رخ در نقاب خاک کشیده و به ملأ اعلی پیوسته است. ایشان فرزند آیت‌الله سیدمحمد‌ هاشمی و نواده فقیه و عارف بلندآوازه آیت‌الله العظمی سید جمال‌الدین ‌هاشمی گلپایگانی است. پدر ایشان از عالمان نجف اشرف بود و از بزرگ‌ترین و شناخته‌شده‌ترین ادبا و شاعران نجف و عراق؛ و جدشان از شاگردان دوره اول نابغه بزرگ اصول و فقه، مرحوم نائینی بود. مرحوم نائینی علاقه فراوانی به سید جمال‌الدین داشت و این نکته از اجازه اجتهادی که به ایشان داده است، به‌خوبی برمی‌آید. اجازه‌ای مفصل …

کتابخانه تخصصی فقه اهل بیت علیهم السلام با ارائه ۸۳۴ عنوان کتاب در پایگاه نورلایب منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، به همت مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی (نور) همزمان با آغاز سال تحصیلی جدید، کتابخانه تخصصی فقه اهل بیت علیهم السلام با ارائه ۸۳۴ عنوان کتاب در پایگاه نورلایب، منتشر شد. دسترسی به متن و تصویر صفحات کتاب‌ها با قابلیت جستجو در متن و دیگر امکانات پژوهشی همچون یادداشت برداری، نمایه زنی، رنگی کردن متن و… از جمله ویژگی‌های وب سایت کتابخانه دیجیتال نور(نورلایب) می‌باشد. این گزارش می‌افزاید، پایگاه نورلایب با ۳۰ هزار و ۵۹ عنوان کتاب در بیش …

«رضای جمهور»، «شبکه‌های اجتماعی-تحلیل‌های فقهی»، «حیله‌های ربای قرضی از منظر فقه» و «طراحی ساختمان مسکونی از منظر مبانی و آداب اسلامی» آثاری هستند که به‌تازگی از سوی انتشارات حوزه علمیه خراسان چاپ و منتشر شده است. به گزارش شبکه اجتهاد، شش کتاب انتشارات حوزه علمیه خراسان که در زمینه‌های مختلف اقتصادی، اجتماعی، فضای مجازی و حکومت دینی نوشته شده است، در سومین آیین رونمایی از تازه‌های انتشارات حوزه علمیه خراسان معرفی شد. کتاب «رضای جمهور» که به موضوع رضایتمندی عمومی و جایگاه ولایت فقیه از منظر فقه سیاسی می‌پردازد توسط ‌‌‌‌حجت‌الاسلام حسین الهی پارسا تألیف شده که در ۴ فصل …

شبکه اجتهاد: نوشتار ذیل نگاهی است که مدل‌های مختلف برخورد ما با غرب، و آنچه که کتاب عصر حیرت در این میانه عرضه می‌کند. ۱- همه ما می‌دانیم در صد و پنجاه سال گذشته، گیر ما سر مفهوم مدرنیته است. البته که همه چیز تغییر کرده است. زبان عوض شده، مناسبات اجتماعی و سیاسی تغییر کرده و افکار بشدت عوض شده است. آن چیزی که اسمش مدرنیته است، به هر حال بر فرهنگ عالم غالب آمده است. حالا هر چه هست، چند جور با مدرنیته برخورد کرده ایم. ۲- عده‌‌ای از اساس آن را الحاد دانسته و خوب و بدش …

مجریان تکلیفشان مشخص است، مجریان بر اساس قانون عمل می‌کنند و باید چیزی تبدیل به قانون شود تا مجری آن را عمل کنند. نسبت به قانون گذار اما این حرف قابل تامل است. مشکلی وجود دارد و آنکه ایده‌ها و نظریاتی که در حوزه فقه حکومتی تولید می‌شود، این مسائل باید در درجه اول در قالب یک طرح جامع اداری ظهور پیدا کند. اینکه ما یک بخشی یا یک فرعی را از یک مسئله در قالب یک تحقیقی بسیار عالی در آن زمینه انجام بدهیم، به هیچ وجه این کفایت نمی‌کند که تبدیل به قانون ‌شود چون قانون علاوه بر …

آیا وجوب حفظ نظام سیاسی بر پایه ادلّه خود، مقیّد به مشروع بودن نظام است یا نه؟ با توجه به تعریفی که از مشروعیت در نظام سیاسی از نگاه فقهی وجود دارد، آیا این مشروعیت عنصری بسیط و مطلق است که تنها در یک وضع و شرایط تحقّق می‌یابد یا امری نسبی است و از همین رو، حکم حفظ نظام سیاسی _ بسته به شرایط مختلف _ متفاوت می شود؟ چگونگی پاسخ به این دو پرسش مهم نقش تعیین کننده‌ای در تعیین نوع مناسبات انسان مسلمان با نظام =‌های سیاسی در جوامع اسلامی، دارد. شبکه اجتهاد: در میان چند مقاله …

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای تصریح کردند: بعضی‌ها عاشق امام حسین و اربعینند، اما رفتن برای راه‌پیمایی فقط متوقف به صلاحدید مسئولان ستاد ملی مبارزه با کرونا است. اینکه ما بلند شویم برویم دم مرز مثلاً اظهار ارادت به حضرت بکنیم، نه؛ از توی خانه اظهار ارادت بکنیم. مردم زیارت اربعین را با حال و با توجه بخوانند و شِکوه کنند و بگویند یا سیّدالشّهداء، ما دلمان میخواست بیاییم، نشد، وضع این جوری است تا یک نظری بکنند، یک کمکی بکنند. به گزارش شبکه اجتهاد، رهبر معظم انقلاب اسلامی حضرت آیت‌الله خامنه‌ای صبح امروز (دوشنبه) در ارتباط تصویری با مراسم تکریم و …