استاد خارج حوزه علمیه قم ضمن تاکید بر لزوم تنقیح بیشتر مفهوم «حجیت» و تحلیل دقیقتر ماهیت آن در مواجهه با نظامهای اجتماعی پیچیده امروز، به بحث درباره مفهوم “تلائم” پرداخت و پیشنهاد کرد علاوه بر احکام خمسه همچون واجب، حرام و مستحب و نیز احکام وضعیه، تلائم یا عدم تلائم نظامات مختلف جامعه با کتاب و سنت هم مورد بررسی قرار گیرد. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد صادق آملی لاریجانی در جلسه نشست اعضای انجمن کلام حوزه علمیه قم، با اشاره به اهمیت استنباط معارف از کتاب و سنت، بر ضرورت احیای مباحث کلامی در حوزههای علمیه تاکید کرد …
توضیحات بیشتر »حاشیههایی بر اعلام تعطیلیِ درس آقا مجتبی خامنهای!
اعلام تعطیلی درس خارج فقه و اصول حجتالاسلام والمسلمین آقا مجتبی خامنهای در فضای حقیقی و مجازی مورد توجّه قرار گرفت و با واکنشهای گستردهای همراه بود و تحلیلهای متفاوتی را به دنبال داشت. به گزارش خبرنگار اجتهاد، استاد سید مجتبی خامنهای در روز اول درسی سال تحصیلی جدید در بستر اسکایروم از تعطیل شدن کلاسهای درسش خبر داد که با دو نفر یکی از دوستان مباحثه و یکی هم از نزدیکان این مطلب را در میان گذاشته و این تعطیلی ممکن است موقت یا همیشگی باشد. ایشان عنوان کرد که پدر بزرگوار هم خبر ندارند و بعد از طلب …
توضیحات بیشتر »درسی که تعطیل نشد!
شبکه اجتهاد: امروز یکم مهرماه ۱۴۰۳ روز نخست درس فقه و اصول جناب استاد آقا سیدمجتبی بود. ایشان بعد از ذکر مقدمات و نکات اخلاقی و توصیههای طلبگی، رسما اعلان کردند که درسشان تعطیل است. دلیل تعطیلی را هم مسئلهای بین خود و خداوند متعال و ائمه اطهار علیهمالسلام بیان کردند و از قبل نسبت به هر نوع شائبه سیاسی و امنیتی و… دفع دخل مقدر کردند. امروز اغلب آن ۷۲۰نفر که بطور برخط در درس حضور داشتند و البته شاگردانی که به هر دلیل روز نخست را حضور نداشتند، دچار نوعی حیرت و شوک شدند! همه راز تعطیلی درس …
توضیحات بیشتر »باید دنبال فقاهتی باشیم که ما را از خواب بیدار کند/ نباید از فقاهت اصیل حوزوی فاصله بگیریم/ داده پردازی اطلاعات در هوش مصنوعی نمیتواند جای یک مجتهد زنده را بگیرد
استاد خارج فقه حوزه علمیه با انتقاد به برخی نگاهها در هوش مصنوعی، اظهار کرد: در زمانه هوش مصنوعی بعضی میگویند در بعضی از مراتب هوش مصنوعی ممکن است جامعه را از مرجعیت و فقاهت بینیاز بکند؛ پاسخ این است که دادهپردازی اطلاعات در هوش مصنوعی نمیتواند جای یک مجتهد زنده و یک فقیه منذر و یک فقیه حی متحرک و یک فقیهی که بتواند جامعه را متحول بکند وبا ابتکار وخلاقیت ونواوری براساس نقش زمان ومکان در اجتهاد را بگیرد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، استاد عباس کعبی در جمع فضلای مدرسه تخصصی فقه و اصول امام رضا (ع) قم، …
توضیحات بیشتر »فقه التعامل و ترابط احکام/ محمد عندلیب همدانی
شبکه اجتهاد: تبویب کنونی فقه، ترتیب دقیق و کارآمدی است، و استمرار همین شیوه چه در دروس خارج حوزه و چه درتألیف، بسیار لازم و مفید است. اگر چه ادامهٔ این روش منافات با اتخاذ شیوههای دیگر در کنار همان روش سنتی ندارد. چنانکه به عنوان نمونه فقیه بزرگوار یحیی بن سعید حلی کتاب «نزهه الناظر فی الجمع بین الأشباه و النظائر» را نگاشته است و نیز در این زمینه میتوان به کتابهایی که به قواعد فقهی پرداختهاند، اشاره داشت. آنچه به نام فقه مضاف نامیده میشود: اولا: حاصل تتبع مسئله محور در سراسر فقه است. ثانیا: نتیجهٔ استکشاف و …
توضیحات بیشتر »آغاز دروس حوزههای علمیه و چند تذکر خیرخواهانه/ علی نصیری
شبکه اجتهاد: سال تحصیلی حوزههای علمیه به لطف الهی از هفته پیش رسما آغاز شد و این در حالی است که تاحدودی فضای سرد بر حوزهها سایه افکنده است که حداقل ناشی از دو عامل ذیل است: یک؛ از دوران پر آسیب کرونا و پاشیدگی نظام متعارف درس و بحث و انتقال آن به فضای مجازی، از حضور فیزیکی طلاب و فاضلان در فضای درس و بحث کاسته شده است. این امر مورد اذعان بسیاری از اساتید است. کرونا افزون بر آسیب گذشته، به خاطر صدمه جدی که به درآمد عموم حوزویان زد و مجالی برای تامین معاش آنان از …
توضیحات بیشتر »پویایی فقه شیعه و فراگیری فقه معاصر/ حسین بنیادی
شبکه اجتهاد: یکی از برنامههای خوب و ضروری سالهای اخیر حوزههای علمیه ورود به عناوین و مسائل معاصر فقه میباشد که به آن عنوان «فقه معاصر» اطلاق میشود، هرچند خود عنوان فقه معاصر نیز با توجه به عناوین مستحدثه فقهی نیز امری صحیح و بجا میباشد. ورود به عناوین جدید فقهی و بالطبع آشنایی با مسائل آن که معمولا مورد ابتلای مکلفین است و پاسخ به آنها هم رسالت حوزههای علمیه و هم مورد درخواست عموم مردم میباشد، افق روشنی را برای فقه و کارکرد آن در ساحتهای مختلف فردی و اجتماعی ایجاد کرده؛ در پیشینهشناسی این امر مشهود است …
توضیحات بیشتر »حوزه علمیه قم؛ پیشتازی و مرزبانی/ احمدحسین شریفی
شبکه اجتهاد: نگاهی به عناوین برخی از دروس خارج فقه حوزه علمیه قم در سال جاری، نه تنها حیات علمی و پویایی آن را نشان میدهد، بلکه نشانههایی از پیشتازی و مرزبانی علمی آن را هم نمایان میسازد: ۱. فقه اجتماعی ۲. فقه احیای حقوق عامه ۳. فقه اخلاق ۴. فقه اداره ۵. فقه امنیت ۶. فقه بورس و بازارهای مالی ۷. فقه بیمه ۸. فقه پزشکی ۹. فقه پول ۱۰. فقه پولشویی ۱۱. فقه تربیت ۱۲. فقه جمعیت ۱۳. فقه حریم خصوصی ۱۴. فقه حقوق بشر ۱۵. فقه حکمرانی ۱۶. فقه حکومت ۱۷. فقه خانواده ۱۸. فقه رسانه ۱۹. …
توضیحات بیشتر »در سوگ فاضل نستوه و نامآور/ هادی انصاری
شبکه اجتهاد: آیتالله سید فاضل میلانی یکی از شخصیتهای اسلام و عالمی بود که در میان مردم از جایگاه والایی برخوردار بوده و از اندک عالمان و شخصیتهای حوزوی بود که حوزه و دانشگاه را از چندین دهه پیش پیوند داده و تلاش چشمگیری در این راستا از خود نشان داد. آیتالله دکتر سید فاضل حسینی میلانی، رئیس کالج بینالمللی مطالعات اسلامی، استاد حقوق و فلسفه اسلامی در کالج اسلامی لندن بود . او متولد ۱۳۲۳ شمسی در شهر کربلا بود و علوم اسلامی را زیر نظر پدربزرگش آیتالله العظمی سید محمدهادی میلانی و آیتالله العظمی سید ابوالقاسم خویی در …
توضیحات بیشتر »آیا همه اهل سنت نزد علمای شیعه، وهابی، ناصبی و نجس هستند؟
شبکه اجتهاد: چندی پیش فردی به نام شیخ امیر قریشی به زبان عربی، کلیپی در فضای مجازی پخش کرد و بیان داشت: «هر سنی، وهابی است. هر سنی، ناصبی و نجس است و …» و عباراتی را به کار برد که باعث ناراحتی اهل سنت شد و برخی درخواست داشتند تا دیدگاه فقهاء و علمای شیعه را در این زمینه بدون روتوش بدانند. در ادامه نکاتی تقدیم میشود: ۱. این کلیپ نشان میدهد شیخ امیر قریشی اطلاع دقیق و درستی از مذاهب و جریانهای فکری اهل سنت ندارد. از نظر علم ملل و نحل هر مسلمانی در سه دسته مذاهب …
توضیحات بیشتر »فقیهِ عرفی با نگرش عقلایی
آیتﷲ سید عبدالاعلی سبزواری در مباحث فقهی یک نگاه عرفی متین و سنجیدهای را اعمال نمودهاند و در جای جای کتاب فقهی خودشان هم تصریح کردهاند بر اینکه فقه را باید بر اساس فهم عرفی تبیین کرد زیرا کلمات ائمه علیهم السلام در مباحث فقهی ناظر است به فهم عرف عام و بنابراین نباید در مباحث فقهی دقتهایی را که فراتر از فهم عرف عام هست ملاک قرار داد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین محمدجواد ارسطا استاد حوزه علمیه قم به مناسبت سالروز وفات آیتﷲ سید عبدالاعلی سبزواری به بیان ویژگیهای علمی این فقیه عالیقدر پرداخت که مشروح آن …
توضیحات بیشتر »کلام فقاهتی، فقاهتی متکلمانه/ سجاد علی بیگی
اختصاصی شبکه اجتهاد: یکی از شهرهایی که در تاریخ تمدن شیعی میدرخشد شهر تاریخی حلب است. هر چند امروزه جمعیت شیعه در این شهر بسیار اندک، ولی در گذشته یکی از شهرهای پرجمعیت شیعه نشین بوده است و در طی قرون اولیه اسلام شاهد علمای فراوانی از آن منطقه بودهایم که دو تن از بزرگان شیعی یعنی ابوالصلاح حلبی و ابن زهره حلبی از آن دیار میباشند. ابن زهره منتسب به خانوادهای از اهل علم نیز میباشد که خود نشان دهندهی رونق بازار علم در آن دیار بوده است. متاسفانه در قرون میانه اتفاقات تلخی به وجود میآید که تا …
توضیحات بیشتر »نقش گستره شریعت در ترابط میان اجتهاد و علوم انسانی اسلامی
استاد علیدوست معتقد است اگر بخواهیم در خصوص نقش فقه در توسعه علوم انسانی چه ترابط اینها صحبت کنیم باید موضع خودمان را در گستره شریعت مشخص کنیم. اگر مباحث مدیرت، اجتماع، فرهنگ و خانواده را از حوزه شریعت خارج دانستیم در این صورت از حوزه فقه خارج و در نتیحه از حوزه اجتهاد خارج میشود. شبکه اجتهاد: دو عنوان «اجتهاد» و «علوم انسانی» از واژههای هستند که باید مقداری روی آن کار بشود؛ زیرا در غیر این صورت محور بحث مشخص نیست. در خصوص اجتهاد باید یک نکته را در نظر گرفت. دو نوع اجتهاد وجود دارد، اجتهاد به …
توضیحات بیشتر »کرامت طبیعی انسان مبنای حق تعیین سرنوشت
حجتالاسلام سید جواد ورعی، عضو هیات علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه معتقد است به طور کلی تحمیل اراده هر انسانی بر انسانهای دیگر، با کرامت انسان سازگاری ندارد و نمونههای فراوانی در آیات و روایات میتوانیم به عنوان مستند این مسئله مطرح کنیم. اینکه فقها اصلی را تاسیس کردهاند به نام «اصل عدم ولایت»، گویای همین واقعیت باشد. گفتهاند: اصل در روابط انسانها با یکدیگر عدم ولایت احدی بر دیگری است الا ماخرج بالدلیل. به گزارش شبکه اجتهاد، پژوهشکدۀ علوم اسلامی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه و پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر چندی قبل نشستی با عنوان «کرامت طبیعی انسان مبنای حق …
توضیحات بیشتر »مکاسب محرمه یک فقه الدوله جدید است
استاد حوزه علمیه نجف در نشستی بیان کرد: مکاسب محرمه به زبان سنتی بیان شده و در حقیقت یک فقه الدوله جدید است. در بحث مکاسب بیان کردیم شارع یک قواعدی را برای عقلا تعیین کرده مانند اوفوا بالعقود، تجاره عن تراض و … اینها خط قرمزهای شارع است، مثلا برای بعضی اجناس مانند نفت در معامله باید قیمت به روز در زمان قبض محاسبه شود چون غیر از این غرر میشود و شارع این را نمیپسندد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، نشست علمی «فقه به مثابه حکمت عملی؟ در کشاکش نفی و اثبات» با حضور استاد شیخ محمد سند در …
توضیحات بیشتر »رویکردهای جریانشناختی حدیثی در صد سال اخیر حوزه علمیه قم
رویکردهای حدیثی و نحوه تعامل علما و بزرگان با حدیث سبب شده است که آثار گوناگونی نگاشته شود و موضوعات مختلفی در این زمینه بحث شود. در سده اخیر یعنی از ابتدای باز تاسیس حوزه علمیه قم توسط مرحوم آیتالله حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی جریانهای حدیثی مختلفی صورت گرفته و تاکنون نیز این رویکردها و جریانها ادامه داشته است. شبکه اجتهاد: جریان پدیدهای اجتماعی متشکل از مجموعهها و مولفههای گوناگون و اصول مختلف معرفتی است که جمعیتی مدیریت شده بر اساس این جریان، تفکر و اصول معرفتی عمل میکنند و مباحث را دنبال میکنند. شناخت این جریانها یعنی رویکردهای …
توضیحات بیشتر »مواجهه حوزه علمیه قم با جریانهای روشنفکری
یکصد سالگی حوزه علمیه، فرصت مغتنمی برای شناخت جایگاه و منزلت و نقش حوزه در تحولات اجتماعی و بهانهای برای بازخوانی یک قرن تجربه حوزه علمیه قم است. یکی از موضوعاتی که در دوره صد ساله حوزه مطرح میشود، موضوع «رابطه حوزه علمیه قم با جریانهای روشنفکری» است. شبکه اجتهاد: میدانیم قرن گذشته با افول روشنفکرانی مثل عبدالرحیم طالبوف، میرزا ملکمخان، آخوندزاده و سپهسلار و… در آخر به استبداد رضاخانی منجر شد. بعد از آن نیز، روند مدرنیزاسیون و غربگرایی شدیدی، از طریق روشنفکر انی مثل فروغی و کسروی و احمد متین دنبال شد. در دهه بیست، ظهور روشنفکران چپ …
توضیحات بیشتر »تنزیل شریعت در سرزمین راهبردها
شبکه اجتهاد: یکی از مصادیق تنزیل شریعت تنزیل آن در حوزه راهبردها است. پیادهسازی شریعت در حوزه استراتژیها یک امر اساسی میباشد، زیرا استراتژیها نقش حیاتی در شکلدهی به فعالیتها و انجام مسئولیتها دارند. با این حال، ما اغلب، بلکه در بیشتر موارد، در تعیین رابطه فقه با استراتژیها غیر فعال بوده و هستیم. در اینجا و قبل از ورود در بحث باید دو نکته اصلی را روشن کنیم: اولاً، منظور این نیست که فقها استراتژیها را تدوین کنند؛ چرا که این حوزهای تخصصی است که علم خاص خود را دارد و موضوع ما اینجا جایگزینی نقش متخصصان در تدوین …
توضیحات بیشتر »«الکافی»؛ بهترین بستر برای شناخت اندیشه شیعی
مدرس و پژوهشگر علوم حدیث با اشاره به تلاش ماندگار مرحوم شیخ کلینی در نگارش مجموعه کتاب کافی گفت: این اثر ماندگار بهترین بستر برای شناخت اندیشه شیعی به خصوص در مباحث حدیثی است. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد سید علیرضا حسینی شیرازی طی سخنانی در برنامه اکران نسخه کامل مستند «الکافی» که به همت انجمن سواد رسانه طلاب و با همکاری معاونت فضای مجازی، هنر و رسانه دفتر تبلیغات اسلامی در سینما اشراق برگزار شد، با اشاره به اهمیت کتاب کافی مرحوم شیخ کلینی در تحلیل واقع بینانه از احادیث شیعی ابراز داشت: ما سالهاست که در تقابل با …
توضیحات بیشتر »روش فقهی استاد شهید مطهری/ احمد مبلغی
شبکه اجتهاد: بسیاری از فقهاء و متفکران به مسئله (چگونه شریعت “جهان متحول در بستر زمان” را پوشش میدهد؟ و چگونه فقیه میتواند این پوشش تشریعی را در روش فقهی خود فعال و اعمال کند؟) پرداخته اند. این مسئله دو مرحله برای بررسی دارد: مرحله اول: چه مکانیزمی را شریعت برای پوشش تحولات زمانی در خود تعبیه کرده است؟ مرحله دوم: چه منهج فقهی برای استفاده از این قابلیتهای نهفته در شریعت وجود دارد که باید فقیه آن را فهم و کشف کند و در روش استنباطی خود منظور نظر بدارد؟ از جمله این متفکران، شهید مطهری است که به …
توضیحات بیشتر »از تحول و تعامل حوزههای علمیه قم و نجف تا آسیبشناسی نظام آموزشی و تربیتی
آیتالله خوئی یکی از آن بزرگان نجف است؛ نجف امام خمینی و شهید صدر هم داشت، نجف کاشف الغطاء داشت، نجف نائینی و سید ابوالحسن اصفهانی داشت، همینطور قم که شما میگویید، آیتالله بروجردی بزرگ شده حوزه علمیه نجف است، درست است که امتیازات بزرگی دارد، همینطور بزرگان فعلی، آیتالله آمیرزا کاظم تبریزی، آمیرزا جواد تبریزی، آیتآلله وحید خراسانی، همه اینها بزرگ شده نجف هستند که الان در قم هستند؛ یعنی این تداخل قم و نجف اینقدر زیاد و عمیق است که اصلاً این جدا کردنها غلط است. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد سید منذر حکیم رئیس پژوهشکده الذریه النبویه …
توضیحات بیشتر »روش فقها در اعتبارسنجی روایات در دیگر علوم اسلامی کارآمد نیست/ نباید با معیار روایات فقهی دنبال سایر روایات برویم
استاد دانشگاه قرآن و حدیث، گفت: فقیه و مجتهد با دانش خاصی که دارد، نسخهای پیچیده است که فقط برای فقه کارآمد است ولی ما با سایر حوزهها مانند تفسیر و اخلاق و اعتقادیات نیز مواجه هستیم. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام و المسلمین سید محمدکاظم طباطبایی؛ رئیس پژوهشکده علوم و معارف حدیث پژوهشگاه قرآن و حدیث چندی پیش در نشست علمی «اعتبارسنجی روایات و گزارههای تاریخی» با بیان اینکه در اعتبارسنجی، رویکردهای متنوع و متعدد وجود دارد، گفت: رویکرد فقیهان در اعتبارسنجی روایات فقهی دائرمدار جعل شرعی است ولی گزارههای تاریخی که حکایتگر یک امر بیرونی و واقعه و …
توضیحات بیشتر »نقدهای علامه طباطبائی بر علامه مجلسی
نگارنده در این کتاب نقدهای علامه طباطبائی بر نظریات علامه مجلسی در کتاب بحارالانوار را در ۶۵۶ صفحه مورد بررسی قرار داده است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین مرتضی رضوی در تعریضی به سبک اصلاح بحارالانوار توسط علامه طباطبائی مینویسد: «میگویند علامه طباطبائی سه مجلد از بحار را تصحیح کرده است. اما به خوبی روشن است که مرحوم طباطبائی هرگز در صدد تصحیح نسخههای خطی یا چاپ پیشین نبوده است. کاری که او انجام داده «نقد» است نه تصحیح. بدیهی است؛ همزمان به تدوین تفسیر وزین المیزان مشغول بود، که اساساً وقتی برای تصحیح به معنی اصطلاحی نداشت و …
توضیحات بیشتر »تربیت ۱۱۶ صحابه؛ از الطاف الهی به جوادالائمه(ع)
یک قرآنپژوه گفت: از الطافی که خداوند به امام جواد(ع) عطا فرمود، توفیق تربیت ۱۱۶ صحابی ارزشمند است که در میان آنها برگزیدگان شاگردان حضرت رضا(ع) و علمای شیعه هستند. به گزارش شبکه اجتهاد، دکتر محمود مهدوی دامغانی قرآن پژوه و مترجم قرآن کریم، به مناسبت ۳۰ ذیقعده و سالروز شهادت امام جوادالائمه(ع)، اظهار کرد: امام جواد(ع) که از شدت بخشندگی طی فرمانهای پدر بزرگوارشان امام رضا(ع) در زمان زندگانی و کودکی خود چنان بخشنده شده بودند که به جوادالائمه لقب گرفتند، در ماه مبارک رمضان سال ۱۹۵ هجری در مدینه متولد شدند. امام رضا(ع) در سه سالگی او با …
توضیحات بیشتر »مگر فقیه میتواند بگوید من به مصلحت نگاه ندارم؟/ امام در عمل بحث «مصلحت» را در تشخیص مصلحت نظام پیش برد/ با بعضی از فضاها آینده روشنی نمیبینم!
مرحوم امام خمینی (ره) بحث مصلحت را در فقه، چه در بعد نظری و چه در بعد عملی توجه کرد و در عمل مثل تشخیص مصلحت نظام پیش برد. اما سوگمندانه این نگاه رشد خودش را نداشته است … این مسئله درست مثل چیزی است که گویا پایین کوه بود و مرحوم امام یکباری آن را چند متری بالا برد، این بار را تا وسطهای کوه فته و حالا ما باید این بار را یواشیواش بالا ببریم. بهعنوان یک طلبه عرض میکنم که با بعضی از فضاها آینده روشنی نمیبینم؛ یعنی گاهی فضاها دست کسانی است که مال این کارها …
توضیحات بیشتر »عدم جواز خلط بین تکوین و تشریع در فقه از منظر امام خمینی(ره)
اگر کسی مانند امام میفرماید در فقه و اصول نباید بین تشریع و تکوین خلط کرد به این معنا نیست که دلوک اقتضای وجوب نماز داشته باشد بلکه شارع، زمان را اعتبار کرده است اما قواعدی که در منطق داریم را میتوانیم در فقه و اصول بیاوریم. آنچه امام میخواهد به آن تنوع دهد این است که جایی که قواعد اعتباریات و انشاء یات را باید رعایت کرد، سراغ تکوینیات نرویم و اجازه ندهیم قواعد تکوین آنجا جاری شود. این عدم خلط تکوین و تشریع ثمرات بسیاری دارد و خیلی از شبهاتی که در ملاکات مطرح میشود را رفع میکند. …
توضیحات بیشتر »کتاب «منابع الکافی، بازیابی و اعتبار سنجی» رونمایی شد
بازیابی منابع الکافی میتواند نتایج پرباری به دنبال داشته باشد. آنچه به این مهم ضرورت بخشیده ابهامهایی است که درباره کتاب الکافی و تاریخ حدیث شیعه وجود دارد. در واقع این پژوهش برای پاسخ به سوالات و روشن کردن ابهامات و نادانستههایی است که از جمله آن میتوان به این موارد اشاره کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست رونمای از کتاب «بخش اصول منابع الکافی، بازیابی و اعتبار سنجی» اثر دکتر محمود ملکی با حضور حجتالاسلام سیدمحمدکاظم طباطبایی؛ رئیس پژوهشکده علوم و معارف حدیث پژوهشگاه قرآن و حدیث برگزار شد. حجتالاسلام طباطبایی با بیان اینکه در دورههای اولیه یعنی آغاز …
توضیحات بیشتر »شمول یک روایت نسبت به متعارضین
شبکه اجتهاد: از جمله روایاتی که شاید گفته شود مربوط به باب تعارض است، روایت «إِذَا سَمِعْتَ مِنْ أَصْحَابِکَ الْحَدِیثَ وَ کُلُّهُمْ ثِقَه فَمُوَسَّعٌ عَلَیْکَ حَتَّى تَرَى الْقَائِمَ فَتَرُدَّهُ عَلَیْهِ»[۱]است، به این بیان که اگر احادیث رسیده از ثقات با یکدیگر تعارض کرد مردم مخیرند به هر کدام از آنها عمل کنند تا امام را ملاقات کنند و حکم را از او بپرسند. آقای خوئی بر این عقیده است که این روایت مربوط به حجیت خبر ثقه است.[۲] نگارنده در اینجا درصدد بررسی ارتباط این روایت به باب تعارض است. اولین قرینه که به مجرد ملاحظه روایت به ذهن خطور …
توضیحات بیشتر »روش نقد آیتالله صافی بر شریعتی، الگویی برای محققان
روش ایشان هم از لحاظ علمی و هم ادب نقد، در سطح بسیار بالاتری قرار دارد. آقای صافی، روش نقد علمی را میداند، هرچند دلبستگی مذهبی شدیدی نسبت به متون و مواضع شیعه و سنتهای پیشین دارد. به نظرم نقدهای دیگر آیتالله صافی از نظر روش، قابل بررسی و اعتنا است، و میتواند با روشهای دیگر و دیگران، و اساسا سنت نقدنویسی در حوزهها مقایسه شود. نقادی اخبار، امری بود که در سنت حوزوی وجود داشت، اما شکلهای جدیدی از آن در این دوره رواج گرفت که مرحوم سید جعفر مرتضی هم در نوشتههای نخستین خود ابتکاراتی در این زمینه …
توضیحات بیشتر »جریانشناسی حدیثی معاصر با تکیه بر «شناخت فعالیتهای دارالحدیث»
نشست جریانشناسی حدیثی معاصر با تکیه بر «شناخت فعالیتهای دارالحدیث» در موسسه سید مرتضی (ره) قم برگزار شد؛ این نشست، دومین جلسه از سلسله نشستهای علمی موسسه فرهنگی قرآن و عترت سید مرتضی(ره) با موضوع آشنایی با جریانها، اندیشهها و تلاشهای حدیثی معاصر بود. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین محمدمهدی احسانیفر، رئیس هیئت امنای موسسه سید مرتضی، در جلسه اول به ارائه روش جریان شناسی پرداخت و در این جلسه به تطبیق آن بر فعالیتهای موسسه دارالحدیث اشاره کرد. آنچه در ادامه میآید، گزارش نشست دوم به نقل از «ایکنا» است که به شناخت فعالیتهای دارالحدیث به عنوان یک …
توضیحات بیشتر »