اندیشوران فقهی

کتاب‌سوزی اخیر، به شبهه تضاد بین علم و دین دامن زد

کتاب‌سوزی اخیر، به شبهه تضاد بین علم و دین دامن زد

استاد حوزه علمیه قم گفت: سوزاندن کتاب علم پزشکی توسط فردی با لباس روحانیت،‌ به شبهه تضاد بین علم و دین دامن می‌زند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام محسن غرویان درباره آتش زدن کتاب پزشکی «هاریسون»، گفت: امروز ایران از نظر بین‌المللی در شرایطی قرار دارد که به هر بهانه‌ای متهم می‌شود و تحت‌فشار قرار می‌گیرد که حادثه کتاب سوزی …

Read More »

هر سال یک رشته‌ علمی به مشق اجتهاد اضافه خواهد شد/ مشکل پژوهش در حوزه، فاصله گرفتن از روش‌های سنتی است/ دوره تخصصی و اخلاق پژوهی، پروژه جدید مشق اجتهاد در سال ۹۸

هر سال یک رشته‌ علمی به مشق اجتهاد اضافه خواهد شد/ مشکل پژوهش در حوزه، فاصله گرفتن از روش‌های سنتی است/ دوره تخصصی و اخلاق پژوهی، پروژه جدید مشق اجتهاد در سال 98

در سال جاری مشق اجتهاد دو کار ویژه مهم داشت. یک کار ویژه‌ آن ادامه‌  دوره‌ فقه‌پژوهی بود و دوم اضافه شدن دوره‌ اخلاق‌پژوهی به مشق اجتهاد. امسال یک دوره‌ دیگر به مشق اجتهاد فقهی اضافه شد، با نام دوره تخصصی؛ این دوره تخصصی مشتمل بر دو کرسی ترویجی، دو میز‌گرد و یک کارگاه حضوری هست. فاز فقه‌پژوهی ما، در …

Read More »

ابداع مهم نائینی، دفاع از مکتب شیخ انصاری است!

ابداع مهم نائینی، دفاع از مکتب شیخ انصاری است!

اختصاصی شبکه اجتهاد: درباره مرحوم شیخ محمدحسینی نائینی، سخن بسیار گفته شده است. مردم اگرچه او را بیشتر به جهت حمایت از جنبش مشروطه خواهی و حمایت از آخوند خراسانی می‌شناسند، اما در حوزه‌های علمیه، او بیش از اینها به «مجدد نائینی» شهره است. کسی که در مبانی اصولیون پیش از خود تجدیدنظر کرد و طرحی جدید برای دانش اصول …

Read More »

برای اینکه آموزش را پژوهش‌محور کنیم، ۱۵ سال زمان لازم داریم!/سال ۱۴۰۲ اولین خروجی‌های برنامه جامع بیرون می‌آیند/ تنها چند هزارم طلاب درس خارج، تولید فقهی دارند!

برای اینکه آموزش را پژوهش‌محور کنیم، 15 سال زمان لازم داریم!/سال 1402 اولین خروجی‌های برنامه جامع بیرون می‌آیند/ تنها چند هزارم طلاب درس خارج، تولید فقهی دارند!

امر پژوهش یک مقوله تشکیکی است و در بررسی‌های به عمل آمده به این نتیجه رسیده‌ایم که ما در پژوهش با ۲۵۳ مهارت کار داریم و نیاز به فراگیری آن برای رسیدن به تولید محتوای علمی داریم. ما در یک برنامه مدون و در چند فاز برای طلاب سطح و سطوح عالی و طلاب مراکز تخصصی، الگویی را مهیا کرده‌ایم …

Read More »

خطر عرفی شدن دین در کمین فقه حکومتی/ برای تحقق گام دوم انقلاب باید به سراغ فقه برویم

آیا فقه موجود، تضمین‌کننده عدالت در جامعه است؟/ زوایای عدالت در حکمرانی اسلامی

‌حجت‌الاسلام علی اکبریان در نقد رویکردهای فقه حکومتی، فقه اجتماعی و فقه نظام‌مند، گفت: اگر بخواهیم همه چیزهایی که حکومت برای اداره جامعه نیاز دارد را از فقه بیرون بکشیم دچار عرفی شدن دین‌ می‌شویم؛ عرفی شدن دین خطری است که با روح شریعت سازگار نیست. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست سوم از سلسله نشست‌های «جایگاه فقه حکومتی در تحقق …

Read More »

می‌گفت: احتیاط در پرهیز از احتیاط است/ عقل و اجماع را منبع استنباط نمی‌دانست/ حق حضانت مادر تا هفت سال، ابداع وی بود

می‌گفت: احتیاط در پرهیز از احتیاط است/ عقل و اجماع را منبع استنباط نمی‌دانست/ حق حضانت مادر تا هفت سال، ابداع وی بود

ایشان مباحث بسیار مفصلی در فقه القضا دارند. این پژوهش‌ها، به دلیل حضور ایشان بعد از پیروزی انقلاب در قوه‌قضائیه بود و موظف شده بودند، جزئیات احکام قضایی مورد نیاز دستگاه قضا را از نظر فقه شیعی استنتاج نمایند. برخی از این نظرات مثلاً در مورد مسئله حق حضانت فرزند پسر برای مادر تا هفت سال، از نمونه‌های این پژوهش‌هاست …

Read More »

به اندازه اساتید پژوهش، روش‌های پژوهش وجود دارد!/ حلقه مفقوده پژوهش، اقتصاد پژوهش است/ ایجاد کارگاه مقاله‌نویسی، الزاماً  منجر به تربیت پژوهشگر نمی‌شود

به اندازة اساتید پژوهش، روش‌های پژوهش وجود دارد!/ حلقه مفقوده پژوهش، اقتصاد پژوهش است/ ایجاد کارگاه مقاله‌نویسی، الزاماً  منجر به تربیت پژوهشگر نمی‌شود

امروزه مسئله‌یابی که از مقدمات پژوهش است، از چالش‌های پیش روی طلاب است و این نشانگر ضعف ارتباط مدارج علمی حوزه علمیه با معاونت پژوهش است. مقاله الزاماً پژوهشِ آن فرد نیست بلکه مقاله گزارش پژوهش است و احتمال دارد که صاحب مقاله گزارشی از پژوهشِ دیگران را ارائه نمایدو در این حال باید گفت ما با ایجاد کارگاه مقاله‌نویسی …

Read More »

آیت‌الله حکیم، هرگز از سیاست فرار نکرد

آیت‌الله حکیم، هرگز از سیاست فرار نکرد

آیت‌الله حکیم توانست پس از میرزای شیرازی به حوزه علمیه نجف تأثیر گسترده و بر عراق و ایران و تشیع تأثیر بگذارد. او توانست با راهنمایی‌های بزرگ خود، به ایجاد مؤسسات علمی و دینی، صدور مجلات، کتابخانه‌ها و تأسیس مساجد بزرگی در سراسر اسلام و تشیع و اعزام مبلغ به کشورهای مختلف و تأسیس حوزه‌های علمیه کمک نماید. اختصاصی شبکه …

Read More »

حرمت تعبد به ظن در احکام شرعی است نه موضوعات خارجیه

حرمت تعبد به ظن در احکام شرعی است نه موضوعات خارجیه

رییس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) در بررسی حجیت ظن در موضوعات تأکید کرد که اصل کلی حرمت تعبد به ظن که از سوی علمای شیعه مطرح شده در احکام شرعی است نه موضوعات خارجیه. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد محمدجواد فاضل‌لنکرانی رییس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) در پنجاه و یکمین نشست فقهی و اصولی این مرکز با اشاره به موضوع …

Read More »

شهید صدر متفکری امروزی بود/ آثار شهید صدر باید به زبان‌های دیگر معرفی شود/ غفلت از نابغه جهان اسلام

شهید صدر متفکری امروزی بود/ آثار شهید صدر باید به زبان‌های دیگر معرفی شود/ غفلت از نابغه جهان اسلام

ملک‌زاده با بیان اینکه ترجمه‌های ناقصی از آثار شهید صدر صورت گرفته است، تصریح کرد: آثار شهید صدر باید به زبان‌های دیگر معرفی شود تا بشریت با علم و معرفت او هرچه بیشتر آشنا شود. شهید صدر قائل به جامعیت دین بود. او در آثارش به دو نوع دلیل می‌پردازد؛ دلیل علمی و دلیل فلسفی. دلیل علمی طبق تعریف شهید …

Read More »

علمای حوزه قم و نجف وارد جریان‌سازی و فتوا برای «انتقام سخت» شوند

انواع اجتهاد/ عباس کعبی

به فرموده رهبر انقلاب، «انتقام سخت» به معنی اخراج نظامیان تروریست آمریکا است. در این رابطه باید علما، مراجع و حوزه‌های علمیه قم و نجف وارد جریان سازی و فتوا شوند و حضور دشمن را در عراق حرام شرعی بدانند. این مهمترین رسالت علما است. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد عباس کعبی در مراسم بزرگداشت هفتمین روز شهادت سردار قاسم …

Read More »

الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت و پیشنهادات اصلاحی فرهنگستان علوم اسلامی

الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت و پیشنهادات اصلاحی فرهنگستان علوم اسلامی

شبکه اجتهاد: پس از فراخوان مقام معظم رهبری مبنی بر بررسی و تکمیل سند الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت در مهرماه ۱۳۹۷؛ فرهنگستان علوم اسلامی قم، محصول یک سال پژوهش مستمر کارگروه ویژه بررسی الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت را در ۴ مجلد نهیه و تدوین نمود. متن پش‌روی پیشنهاد تکمیلی الگوی اسلامی ـ ایرانی پیشرفت است که پس از ساعت‌ها کار …

Read More »

حیات علمی آیت‌الله سیدهاشم رسولی محلاتی/ مرتضی نجفی قدسی

نگاهی به حیات علمی آیت‌الله سیدهاشم رسولی محلاتی/ مرتضی نجفی قدسی

آیت‌الله سیدهاشم رسولی محلاتی (ره) یکی از شخصیت‌هایی است که علی‌رغم مسئولیت‌های طولانی در دفتر امام خمینی (ره) و رهبری معظم انقلاب اسلامی و دیگر مسئولیت‌های خرد و کلان، حقیقتاً یک زندگی و حیات علمی داشت و انتشار بیش از یکصد اثر از ایشان در طول این سال‌ها حاکی از همین حیات علمی است. شبکه اجتهاد: در توصیف علم و …

Read More »

«محمدمهدی شمس‌الدین» کیست و راز اختلاف او با «فضل‌الله» چه بود؟

«محمدمهدی شمس‌الدین» کیست و راز اختلاف او با «فضل‌الله» چه بود؟

نص گرایی و تمایل به متن و خطاب قرار دادن وجدان و درون مسلمانان در شکل‌دهی اندیشه‌ی علامه فضل‌الله بیشتر از اندیشه شمس‌الدین مؤثر بود. آنچانکه هنگامی‌که عقل را مورد خطاب و استفاده قرار می‌داد، آن را با زبان و گفتمان وجدانی و درونی بیان می‌نمود؛ اما شیخ شمس‌الدین گرایش پیوسته‌ای به انتظامات و لایه‌های فکر و اندیشه در تاریخ …

Read More »

از فتوا به «جواز رهبری جامعه توسط زنان» تا پیشنهاد «اهدای خون به جای قمه‌زنی»

از فتوا به «جواز رهبری جامعه توسط زنان» تا پیشنهاد «اهدای خون به جای قمه‌زنی»

شمس‌الدین ازجمله معدود فقیهان بزرگی در عصر معاصر شیعه است که به‌شدت طرفدار حقوق حداکثری زنان بود، چه به لحاظ حقوق جنسی، چه به لحاظ حقوق اساسی و همین‌طور حق تصدی زنان نسبت به مناصب عمومی چه ریاست‌جمهوری چه رهبری جامعه و چه در زمینه مرجعیت فتوایی؛ بنابراین مرحوم شمس‌الدین هم نگاه‌های نو روش‌شناختی داشتند و هم اینکه آرای نوین …

Read More »

این تفکر که خروجی حوزه‌های خواهران، فقط مجتهده و فقیهه باشند، یک اشتباه بزرگ است

این تفکر که خروجی حوزه‌های خواهران، فقط مجتهده و فقیهه باشند، یک اشتباه بزرگ است

حوزه‌های خواهران هرگز صرفاً و منحصراً در پی مجتهده پروی و فقیهه سازی نبوده و نیست. این حوزه‌ها اولاً: تربیت دینی خواهران و تهذیب درون خانوادگی خودِ آنان و ثانیاً: نشاندن بذر تحقیق و کاوش در علوم اسلامی در اذهان خواهران کشورمان و ثالثاً: آموزش تخصصی علوم انسانی اسلامی مسئله محور در میان خواهران و رابعاً: یافتن پاسخ‌های محققانه‌ی زنانه …

Read More »

حیاط خلوتی که خدا برای انسان گذاشته است

باید لباس حقوق را بر تن فقه بپوشانیم/ حقوقی کردن فقه، وهن فقه نیست، بلکه نشان از قابلیت آن دارد/ فقه التقنین در راهروها و کمیسیون‌های مجلس به‌ثمر نمی‌رسد

در جلسات مجمع، از حقوقدانان و علمای دیگر هم استفاده می‌شود و نهایتاً یک سیاقت و قالب فقهی، برون‌دادهای آن جلسه پیدا می‌کند و در قالب فتوا ارائه می‌شود. البته در کنار فتواها، توصیه‌هایی هم نوعاً قرار می‌گیرد. یک بخش از مصوبات، همان فتاواست و یک بخش هم توصیات است. نحوه عرضه هم بدین‌صورت است که در همه مقالات وارده …

Read More »

‌آیت‌الله محقق داماد اهل بازی نبود، بازی هم نخورد/ قم جدید مدیون آیت‌الله داماد است/ سید محقق با عمل و اخلاق مردم را متوجه دین کرد

‌آیت‌الله محقق داماد اهل بازی نبود، بازی هم نخورد/ قم جدید مدیون آیت‌الله داماد است/ سید محقق با عمل و اخلاق مردم را متوجه دین کرد

همایش نکوداشت «آموزگار فقاهت؛ آیت‌الله سید محمد محقق داماد(ره)» صبح امروز با حضور مراجع تقلید، علما، اساتید و شخصیت‌های حوزوی در سالن همایش‌های پژوهشکده علامه طباطبایی(ره) قم برگزار شد. در این همایش، آیات عظام مکارم شیرازی، نوری همدانی، سبحانی و جوادی آملی و آیات و حجج‌اسلام اعرافی، استادی، مقتدایی، غروی، میلانی، یثربی، سعیدی، فاضل لنکرانی، محقق داماد، علوی بروجردی، هادوی …

Read More »

اگر کسی بخواهد به‌مرتبه کامل اجتهاد برسد باید ۵۰ سال زمان صرف کند!/ حوزه به سمت فقه تخصصی در حال حرکت است

پیشنهاد «ایجاد نظام آموزشی دوگانه» از سوی عضو سابق شورای عالی حوزه

معتقدم هم اکنون هم عده‌ای از افاضل و مدرسان خوبی در زمینه فقه و اصول داریم که اینها خروجی ۴۰ سال اخیر هستند؛ درست است که اجتهاد دارای مراتبی است و اگر کسی بخواهد به مرتبه کامل اجتهاد برسد باید ۵۰ سال زمان صرف کند اما همین الان هم افراد بزرگی داریم. الان کم کم توجه دارند با توجه به …

Read More »

آیت‌الله موسوی خلخالی، فقیه آزاداندیش و متّقی/ ناگفته‌هایی از تقوای علمی و حساسیت در مسائل اجتماعی

آیت‌الله موسوی خلخالی، فقیه آزاداندیش و متّقی/ ناگفته‌هایی از تقوای علمی و حساسیت در مسائل اجتماعی

شبکه اجتهاد: مرحوم ‌آیت‌الله حاج سید مهدی موسوی خلخالی، در ذهن همه ما به‌عنوان یک عالم متخصص، متخلق، دوست داشتنی، متبسم، متواضع، فعال و بی‌ادعا تصویر می‌شود. مرحوم استاد موسوی خلخالی از شاگردان مهم مرحوم ‌آیت‌الله خوئی بودند. ایشان در بخشی از دور اول و تمام دور دوم اصول ایشان و همچنین خارج فقه آن مرحوم، حضور داشتند و با …

Read More »

مکتب آیت‌الله خویی(ره) در کلام استاد موسوی خلخالی

مکتب آیت‌الله خویی(ره) در کلام استاد موسوی خلخالی

آیت‌الله خویی نه صرفاً یک فقیه اصولی، بلکه «مربی» و شاگرد پرور بود. قصد داشت که شاگردان خود را تربیت علمی و معنوی کند، آن‌ها را رشد دهد و به فقاهت برساند. برای رسیدن به این مقصود به آن‌ها میدان می‌داد که سؤال و جواب کنند؛ اشکال کنند و سپس پاسخ آن‌ها را می‌داد. آیت‌الله خویی برای ما شاگردان؛ معلم، …

Read More »

امروز فقه سنتی جوابگوی جوامع و دوران مدرن نیست/ باید حوزه‌های علمیه در تئوریزه کردن مباحث فقه مضاف تقویت شوند

امروز فقه سنتی جوابگوی جوامع و دوران مدرن نیست/ باید حوزه‌های علمیه در تئوریزه کردن مباحث فقه مضاف تقویت شوند

استاد گندمکار با بیان اینکه امروز فقه سنتی جوابگوی انسان مدرن، جوامع و دوران مدرن نیست، اظهار داشت: امروز حوزه‌های علمیه ما نیازمند فقه مضاف هستند، فقه مضاف از منظر فقهی به همه موضوعات اضافه شده و در حوزه‌های فردی، اجتماعی و جامعه بشری در حوزه بین الملل و در همه جوامع انسانی مبتلابه است. به گزارش شبکه اجتهاد، علوم …

Read More »

تعارضی میان فقه سنتی و مدرن وجود ندارد/ عدول از فقه جواهری گره‌گشایی نمی‌کند

تعارضی میان فقه سنتی و مدرن وجود ندارد/ عدول از فقه جواهری گره‌گشایی نمی‌کند

رئیس مؤسسه کتاب‌شناسی شیعه با بیان اینکه همه اعم از بزرگان و نسل جدید حوزه خواهان تحول هستند، گرچه در روش تحقق آن اختلاف است، تصریح کرد: عدول از سنن حوزوی و فقه جواهری در بحث تحول در حوزه و دروس و علوم و در رأس آن فقه نمی‌تواند دردی از ما دوا کند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌‌الاسلام والمسلمین …

Read More »

فقه دانش مناسبی برای روابط بین الادیان نیست!/ اسلام، ناسخ ادیان دیگر نیست!/ ارتداد، تغییر مذهب نیست، بلکه توطئه علیه مسلمانان است

فقه دانش مناسبی برای روابط بین الادیان نیست!/ اسلام، ناسخ ادیان دیگر نیست!/ ارتداد، تغییر مذهب نیست، بلکه توطئه علیه مسلمانان است

اگر از جهات کلامی، مبنای ما بر این باشد که تنها راه رستگاری اسلام و تشیع است و مذاهب دیگر هیچ راه رستگاری برایشان نیست و مقهور خداوند است، در این صورت نمی‌توان تقریب ادیان و مذاهب درست کرد؛ اما اگر مبانی کلامی را عوض کنیم و بگوییم همان‌طور که راه رستگاری برای یک مسلمان شیعه وجود دارد، برای مسیحیت …

Read More »

وحدت را مسیحیان بر هم زدند، نه ما!/ مسیحی‌ها اصلا فقه ندارند، بلکه تنها قانون و حقوق دارند/ اسقف مسیحی ۵۰۰ نسخه از کتاب من خرید!

وحدت را مسیحیان بر هم زدند، نه ما!/ مسیحی‌ها اصلا فقه ندارند، بلکه تنها قانون و حقوق دارند/ اسقف مسیحی 500 نسخه از کتاب من خرید!

مهم‌ترین پایه ارتباط با مسیحیان همان اعتقاد به حضرت عیسی و حضرت مریم علیهماالسلام است؛ و همچنان، اعتقاد ما به نزول حضرت عیسی از آسمان است. آن‌ها از این مطلب خیلی تعجب می‌کنند. من کتابی دارم به نام عصر ظهور. اسقفی گفت: من می‌خواهم ۳۰۰ یا ۵۰۰ نسخه از این کتاب را بخرم. پرسیدم چرا؟ گفت می‌خواهم به جوانان مسیحی …

Read More »

مکتب قم و نجف مکمل یکدیگرند/ ماده درسی «آیات الولایه» در حوزه گنجانده شود

تخریب قبور عترت پیامبر(ص) در بقیع؛ نمایی دیگر از چهره خوارج و نواصب

استاد و محقق حوزه علمیه قم، مکتب قم و نجف را مکمل یکدیگر دانست و گفت: حوزه علمیه قم ادامه دهنده حوزه علمیه نجف است، هیچ تنافی و تباین بین این دو مکتب نیست چه بسا در برخی مسائل فقهی و اصولی مکمل یکدیگر باشند. اما در برخی جاها مکتب نجف مکتب خاص خود را دارد و مکتب قم روش …

Read More »

بررسی چرایی ناهمسویی برخی فتاوا با روح حاکم بر فقه

نگاهی به یک پژوهش آسیب‌شناسانه در حوزه حقوق کیفری و اثرگذار بر حقوق و آزادی‌ها‌ی عمومی

این پژوهش در نظر دارد به فضلایی که در آستانه اجتهاد قرار دارند کمک کند که خود را ملتزم به روح حاکم بر فقه بدانند و گره‌های صعوبت را از برخی فتاوا بگشایند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، دین اسلام به‌عنوان شریعت جامع و جاودانه در آیات قرآن کریم و احادیث معصومان(ع) به‌عنوان دینی آسان و همراه با تسهیل معرفی شده …

Read More »

فقه الاجتماع و درهای بسته؛ نمونه‏‌هایی از تشریفاتی بودن رابطه حوزه و دولت/ حوزه قم در قم دفن شده است!

فقه سکولار یا سکولاریسم فقهی

درهای بسته در سیستم اداری ما از یک طرف باعث شده است که اگر تعدادی از فقهای ما نیز با امام (ره) نسبتی برقرار کردند و به لحاظ علمی حسی گرفتند و دغدغه‌ای پیدا کردند که امام فرمود: فقه، علم اداره اجتماع است و به این فکر افتادند که به واسطه فقه باید اجتماع را اداره کنند، با درهای بسته …

Read More »

آخرین بازمانده از مدرسه محقق اصفهانی

آخرین بازمانده از مدرسه محقق اصفهانی

شمس به مثابه فقیهی اصولی که به گفته خودش به جمله معروف «مَن لا أصول له لا فقه له» از آیت‌الله میلانی باور داشت، در مقدمه‌ای که برای «مشکاه الأصول» نگاشته است، مرکب بودن انسان از جسم و روح را مقدمه توجه به اخلاق و اعتقادات در کنار احکام در نظر می‌گیرد و با جستجویی مختصر در آیات و روایات …

Read More »

«فقه الشیعه» آقای خلخالی از «التنقیح» مرحوم غروی روشن‌تر نوشته شده است

اساتید برای مدرِّس خارج شدن عجله نکنند

مرحوم آقای موسوی خلخالی تقریرات استاد خوئی را زیبا نوشتند و گاهی در بعضی از جهات می‌توان گفت «فقه الشیعه» ایشان نسبت به «التنقیح» مرحوم میرزاعلی آقای غروی روشن‌تر نوشته شده است و اگر بهتر نباشد کمتر از آن نیست. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله شیخ مصطفی اشرفی شاهرودی از علما و استادان برجسته فقه و اصول حوزه علمیه خراسان …

Read More »
Real Time Web Analytics