قالب وردپرس افزونه وردپرس
خانه / یادداشت فقهی و اصولی (صفحه 32)

یادداشت فقهی و اصولی

یادداشت فقهی و اصولی

طب اسلامی، اصطلاحی بدون مستند/ محمدباقر ملکیان

پروتستان و اخباری‌گری/ محمدباقر ملکیان

شبکه اجتهاد: طب اسلامی، واژه‌ای است که در دهه اخیر بسیار به کار رفته است، چه توسط آنانی که مدّعی نظام سلامت مستقلّ اسلامی‌اند، و چه توسط آنانی که چنین نظامی را از اساس باور ندارند. با این حال به نظر می‌رسد ـ چه این نظام ادعایی را باور داشته باشیم یا نه ـ اصطلاح «طب اسلامی» اصطلاحی نو ظهور و بدون مستند است. در تمام روایاتی که مدعیان نظام سلامت اسلامی در مباحث دارو  و درمان بدان‌ها تمسک می‌کنند هیچ گاه با این تعبیر یا تعابیرمشابه (مثل طب اهل بیت) مواجه نمی‌شویم. تعبیری که فراوان در روایات آمده است …

توضیحات بیشتر »

بومی‌سازی انتخابات در فقه شیعی/ سید سجاد ایزدهی

مقبولیت مردمی و مشروعیت الهی انقلاب

اگر در جامعه غربی از انتخابات صحبت می‌شود، با این پیش‌فرض بحث می‌شود که دموکراسی موردقبول است و رأی اکثریت مردم، ایجاد مشروعیت می‌کند. لذا بحث انتخابات در غرب به‌تبع بحث دموکراسی مطرح شد و به هر صورت دموکراسی چاره رسیدن به واقعیت است. انتخابات هم به‌مثابه ابزاری برای دموکراسی مطرح است که اگر دموکراسی را از جامعه بگیریم طبیعتاً انتخابات هم معنایی نخواهد داشت. البته دموکراسی شکل‌های مختلفی پیدا کرد. حتی در خانه‌های مردم هم نفوذ و رواج پیدا کرد و به رأی اکثریت مردم، بهاداده شد نه‌فقط در حاکمیت و حکومت و قانون بلکه در اینکه چه غذایی …

توضیحات بیشتر »

شهرسازی اسلامی و چالش تمدنی/ علی حجازیان

شهرسازی اسلامی و چالش تمدنی/ علی حجازیان

اختصاصی شبکه اجتهاد: در این چند سال اخیر رفتارهای پارادوکسیکال اجتماعی در رفتار و عملکرد جامعه ایرانی- اسلامی بسیار زیاد شده است و برای جامعه شناسان رفتارشناسی جامعه شهری ایران به یک چالش تبدیل شده است. پس از پیروزی انقلاب به دلایل متعدد اراده جدی بدین منظور که احکام مباحث اجتماعی از دل گزاره‌های دینی به صورت یک قانون یا سند بالادستی دربیاید وجود نداشت. به همین علل در بسیاری از موارد در مواجهه با محصولات غربی با تمسک به احکام ثانویه و مصلحت سنجی‌های گاه ناآگاهانه ضربات هولناکی به جامعه دینی ما وارد شد. سبک زندگی امروز جامعه شهری …

توضیحات بیشتر »

تبیین نظریه حکومت توسط فقیه/ حسن پویا

تبیین نظریه حکومت توسط فقیه/ حسن پویا

شبکه اجتهاد: کتاب «ولایت فقیه»، مجموعه سیزده سخنرانی است که حضرت امام، در فاصله سیزده ذی قعده ۱۳۸۹ تا دوم ذی حجه ۱۳۸۹(مطابق با ۱۳۴۸/۱۱/۱ تا ۱۳۴۸/۱۱/۲۰ ش) در ایام اقامت در نجف اشرف ایراد فرموده‌اند. این سخنرانی‌ها در همان ایام، گاهی کامل و گاه به صورت یک یا چند درس تکثیر و منتشر شده است. سپس در پاییز ۱۳۴۹ ش. پس از ویرایش و تأیید حضرت امام برای چاپ آماده گردید و نخست توسط یاران امام در بیروت به چاپ رسید و پنهانی به ایران فرستاده شد و همزمان به کشورهای اروپایی و امریکا و پاکستان و افغانستان ارسال …

توضیحات بیشتر »

فقیه عالیقدر و مدرس بزرگ/ سید کمال‌الدین موسوی

فقیه عالیقدر و مدرس بزرگ

اختصاصی شبکه اجتهاد: در روایت آمده است: الآباء ثلاثه : اب ولدک، و اب زوجک و اب علمک. نگارنده، در ایام علم آموزی، اساتید و مربیان دلسوز و مهربانی دیدم که به حقیقت برایم به مثابه پدر بودند و از هر کدام درسها و علوم فراوانی آموختم، اما در میان همه آنها، کسی که بیش از همه و به مدت طولانی با او حشر و نشر داشته و در این مدت، نکات فراوان در راستای علم، معنویت و زندگانی آموختم، سیدنا الاستاد حضرت آیت‌الله حاج سیدمحمدمهدی موسوی‌خلخالی رضوان‌الله‌علیه بود. آنچه مطالعه می‌کنید، نوشتاری از حجت‌الاسلام سید کمال موسوی*، از شاگردان …

توضیحات بیشتر »

خیال خامِ تضعیف روحیه انقلابی و قدرت سیاسیِ حوزه در دهه پنجم انقلاب! / مجتبی الهی خراسانی

اجماعات سیدمرتضی در عرض روایات نیست، بلکه گویای اتفاق فتاوای علمای شیعه است

حوزه در ذات خود سه رسالتِ «تفقهِ دین»، «ابلاغ دین» و «اقامه دین» را بر عهده دارد و به خصوص تحقق رسالت اخیر، جز با تعهد و مداخله مثبت در تحولات اجتماعی و سیاسی جامعه اسلامی (بخوانید انقلابی‌گری) ممکن نیست. اما دشمنان خارجی و رقبای داخلی برای انقلاب‌زدایی و سیاست‌‌تکانی از حوزه و تضعیف قدرت و مرجعیت سیاسی آن، مدت‌هاست که فعال شده‌اند. اختصاصی شبکه اجتهاد: شاید پس از فتوای جهاد کاشف الغطاء علیه روسیه تزاری، و قطعاً پس از قیام آخوند خراسانی درمشروطه، و یا فتوای ضد استعماری و ضد انگلیسی علمای نجف در ثوره العشرین و دست کم …

توضیحات بیشتر »

خودسوزی اُتوریته طب اسلامی با هیزم «هاریسون»!/ علی امیری

خودسوزی اُتوریته طب اسلامی با هیزم «هاریسون»!/ علی امیری

شبکه اجتهاد: همه شاهد اقدام نسنجیده مدعی طب اسلامی بودیم. بدون شک این اقدام مذبوحانه، آن هم در عصر تکنوپولی، نه پسندیده است و نه اثر گذار! صادقانه معترفم که دست الفاظِ حقیر، از توصیف این همه بلاهت کوتاه است و یارای اَدای حقِ مطلب را ندارد. یادتان باشد که رنج درختان جنگل از تبرِ آهنی نیست، بلکه از دسته آن است که از جنس خودشان است. حقیقهً جریان موجود طب اسلامی برای چون منی، به مثابه آب دهان سر بالاست. آنچه که به ظاهر سوخت و دود شد، مشتی پاپیروس بی جان بود! اما در واقع هیزمِ خودسوزیِ حضراتِ …

توضیحات بیشتر »

تاریخچه عزاداری فاطمیه/ سید محمدباقر پوسانی

خوانش تمدنی تاریخ و سیره حضرت زهرا (س)

متأسفانه در سال‌های اخیر، شبهاتی در فضای مجازی و حقیقی در حال انتشار است که این عزاداری، مربوط به بعد از انقلاب است و در قبل از انقلاب، مستندی مبنی بر این عزاداری توسط علمای شیعه و مردم نداریم و بعد از انقلاب، این امر مستحدث شکل گرفت. حتی برخی تاریخ آن‌ها را به سال‌های بعدی انقلاب و حتی برخی به سال ۱۳۷۸ می‌رسانند که در آن سال، مراجع بزرگوار شیعه در قم؛ یعنی حضرات آیات عظام وحید خراسانی و جواد تبریزی با پای‌برهنه به خیابان آمدند و دسته عزاداری از منزلشان به سمت حرم کریمه اهل‌بیت حضرت معصومه علیها …

توضیحات بیشتر »

نگاهی بخردانه به رفتاری نابخردانه/ سیدعلیرضا واسعی

حضور علمی امام جواد(ع) در جهان اسلام

شبکه اجتهاد: اقدام آگاهانه و عمدی آقای تبریزیان در سوزاندن کتاب پزشکی‌هاریسون که کتابی مرجع در حوزه پزشکی نوین است و نمایش آن در فضای مجازی، انتقادهای ریز و درشتی را از سوی افراد ریز و درشت بر انگیخت؛ برخی عمل او را نمادی از تقابل حوزه و دانشگاه،‌ دسته‌ای به منزله ناسازگاری دین و علم، عده‌ای برآمده جهالت و نادانی، گروهی ناشی از بازارخواهی و سودجویی، و … دانستند. در شبکه‌های اجتماعی نیز که خود عامل جدی در ترویج اقدام او بود،‌ به انگ و اتهام‌های زیادی نواخته شد، اما هنوز برای داوری منصفانه و مقرون به واقع باید …

توضیحات بیشتر »

پدیده طب اسلامی/ سید حسن اسلامی

پدیده طب اسلامی/ سید حسن اسلامی

شبکه اجتهاد: وقتی که به شکل علنی و فراگیر از طب اسلامی سخن گفته می‌شود و آن را بدیل طب مدرن یا تنها گزینه درست قلمداد می‌کنند، بد نیست کمی درنگ کنیم و ببینیم واقعا آن‌چه طب اسلامی نامیده می‌شود، بنیادش چیست. در سفری به تبریز، درست در مرکز شهر بنری چندمتری به چشمم خورد که بر آن تصویری بود و زیر آن تیتری به این مضمون داشت «پدر طب اسلامی ایران»، از چشم‌بندی خدا حیرت کردم که چگونه در روز روشن کسانی در این بازار مکاره هر کالای بنجلی را عرضه می‌کنند و تازه به نام دین می‌نویسند. ستیز …

توضیحات بیشتر »

شیخ عباس تبریزیان و نقطه ضعف تاریخی ما!/ علی اصغر همایون

اختصاصی شبکه اجتهاد: ماجرا قدیمی است. نه فقط حوزه‌های علمیه بلکه شاید عامه مردم نیز این چنین باشند: نسبت به تفریط، حساسیم اما در رابطه با افراط، حساسیتی به خرج نمی‌دهیم. با کسی که بخشی از دین مزعوم ما را قبول ندارد به سختی پیکار می‌کنیم اما با آنی که دین را بیش از آنچه هست جلوه می‌دهد کاری نداریم. منکر ولایت فقیه را دشمنیم و هر جمعه علیهش شعار می‌دهیم اما با آنکه وی را معصوم می‌پندارد کاری نداریم. قائل به وجود برخی شؤون بشری برای اهل بیت را سنی زده و منحرف می‌انگاریم اما در مورد آنکه اهل …

توضیحات بیشتر »

ملاحظاتی پیرامون بیانیه حجت‌الاسلام خسروپناه در مورد حادثه زشت کتابسوزی تبریزیان/ مهدی نصیری

دین را به مثابه گوهر گران‌بهایی عرضه کنیم/ جامعه با اجبار دینی نمی‌شود

شبکه اجتهاد: جناب حجت‌الاسلام خسروپناه با صدور بیانیه‌ای اقدام زشت تبریزیان سلسله‌جنبان جریان طب اسلامی را به حق محکوم کرده اما در این میان به جریان ناقد فلسفه و عرفان مصطلح نیز حمله کرده و به نظریه حقیر در باب «عصر حیرت» نیز اشاره کرده است که لازم می‌دانم نکاتی در این باره عرض کنم: این مطلب درستی است که یکی از اشکالات مهم جریان طب اسلامی که رئیسش آقای تبریزیان دست به آن حرکت زشت کتاب سوزی زد، رویکرد اخباری و غیر اجتهادی به روایات طبی است و بر همین اساس توصیه به آموزش طلاب و حوزویان در مورد …

توضیحات بیشتر »

«طب اسلامی» و حفره‌های دین/دانش رسمی/ محسن‌ حسام مظاهری

«طب اسلامی» و حفره‌های دین/دانش رسمی/ محسن‌ حسام مظاهری

شبکه اجتهاد: انتشار فیلمی از آتش‌زدن کتاب طب هاریسون توسط شیخ عباس تبریزیان، همان‌طور که انتظار می‌رفت، با واکنش‌های تندی مواجه شد. بلافاصله شخصیت‌های حوزوی و دانشگاهی متعددی به تقبیح این اقدام پرداختند و در رد آن مطالب فراوانی نوشتند و گفتند. برخی این اقدام را مایه‌ی وهن دین دانستند و برخی هم یادآور جریان‌های افراطی اندیشه‌ستیز، از نازیسم تا سلفیت. همچنین در اقدامی کم‌سابقه، مدیریت حوزه علمیه نیز رسماً بیانیه‌ای در محکومیت این اقدام صادر کرد. بعید نیست این جریان محکومیت‌ها ادامه یابد و نهایتاً به برخورد قضایی با عاملان اقدام مذکور بیانجامد. ۱- این ماجرا، اما از منظری …

توضیحات بیشتر »

لزوم نقد عالمانه نواخباری‌گری در حوزه علمیه/ عبدالحسین خسروپناه

هشت سؤال اساسی از نویسنده «تکلیف دینی در انتخابات»/ عبدالحسین خسروپناه

شبکه اجتهاد: علم و دانش آنگاه که نافع و زاییده عقلانیت باشد مطلوب اسلام خواهد بود و حکمت شمرده می‌شود؛ هر چند محصول بشریت باشد لکن باید توجه داشت که هر معرفتی و دانشی باید انسان را به خدای سبحان نزدیک سازد و به همین معنا، علم توحیدی شکل می‌گیرد. این نکته کلیدی را عرض کردم تا بی‌خردی آتش زدن مرجع علمی در حوزه پزشکی آشکار گردد. نگارنده از مدیریت حوزه علمیه کشور به جهت نقد این رفتار ناشایست سپاسگزار است. مطلب اساسی‌تر توجه داشتن به علت این پدیده جاهلانه است و اینکه به معلول بسنده نکرد. اما علتی که …

توضیحات بیشتر »

توضیحی درباره یک اقدام افراطی و زشت/ رسول جعفریان

توضیحی درباره یک اقدام افراطی و زشت/ رسول جعفریان

شبکه اجتهاد: اقدام شرم آور یک روحانی مروج طب سنتی به اسم طب دینی، با آتش زدن یک کتاب علمی با نام طب‌هاریسون ـ بر اساس فیلمی که انتشار یافته ـ کار زشتی است که هیچ دانش دوستی، در هیچ سطحی، آن را نمی‌پذیرد. متاسفانه این شخص، سالهاست با استفاده از باورهای عامیانه در میان مردم، تلاش در ترویج بافته‌های خود به اسم طب دینی دارد و برای تقدیس آنها، از روایاتی که بارها محدثان آنها را نقد کرده‌اند، استفاده می‌کند. این رفتار وی، در حوزه قم، مورد تأیید هیچ کس، جز شماری از هواداران ساده لوح او که مانند …

توضیحات بیشتر »

دانش فقه مصرف ­‌کننده است؟/ حسین الهی خراسانی

فقه و احکام اجتماعی: اشتباهات و نقدهایی بر دیدگاه‌های محقق داماد/ میلاد کیانی

اختصاصی شبکه اجتهاد: چندی پیش حجت‌الاسلام‌ والمسلمین علی شفیعی در گفتگو با شبکه اجتهاد نکاتی را در مورد مصرف‌کننده بودن دانش فقه در مبنا و روش فرمودند که به نظر حقیر پذیرش آن بی‌­اشکال نیست. ایشان در این گفتگو فرموده‌­اند: «اجمالاً خود دانش فقه تولید مبنا نمی‌کند بلکه از جاهای دیگری مبانی خود را اتخاذ می‌کند. در مباحث روشی نیز همین‌طور است و خود فقه دانش مولد روش هم نیست. از دانش دیگری مثل اصول فقه این روش‌ها را اتخاذ می‌کند. پس فقه یک دانش مصرف‌کننده است.» اگر منظور این است که «مبادی تصدیقی» دانش فقه از دانش­ها دیگر گرفته …

توضیحات بیشتر »

«پندارهایی ناصحیح» پیرامون «مقاصدالشریعه از دیدگاه استاد علیدوست»/ عباسعلی مشکانی سبزواری

راه دشوار اصول فقه فعلی تا فقه حقوق شهروندی/ حسن اجرایی

اختصاصی شبکه اجتهاد: چندی پیش، یادداشتی در مورد سلسله نشست‌های «فقه مقاصدی» و ناظر به بیانات آیت‌‏الله علیدوست در شبکه اجتهاد منتشر شد. نوشته مورد اشاره، ادعاهایی را مطرح و نیز نسبت‏‌هایی به استاد علیدوست می‏‌دهد که مطابق با واقعیت نبوده و ملاحظات متعددی بر آن وارد است. در این یادداشت به برخی از آن ملاحظات اشارتی می‌‏رود. ۱- پیشینه تحقیقات و مباحث مربوط به مقاصدالشریعه نویسنده یادداشت مورد اشاره در ابتدا ادعا می‏‌کند که اقدام صورت گرفته در برگزاری نشست‌‏ها پیرامون مقاصدالشریعه، دیرهنگام بوده و می‌‏بایست مدت‏ها پیش‏تر، مباحث مقاصدالشریعه مورد توجه محققان و اساتید قرار می‏‌گرفت. «دیرهنگام پنداری» …

توضیحات بیشتر »

چهار پرسش فقهی درباره حادثه هواپیمای اوکراینی/ علی قربانی خراسانی

چهار پرسش فقهی درباره حادثه هواپیمای اوکراینی/ علی قربانی خراسانی

اختصاصی شبکه اجتهاد: در هفته گذشته حوادث مهمی در کشور اتفاق افتاد و سؤالاتی فقهی- دینی برای جوانان و نوجوانان مطرح شد که گاه می‌پرسند: ۱- چرا قضیه اصابت موشک به هواپیمای مسافربری در روز اول اعلان نشد و آیا این کتمان نیست و مگر کتمان در اسلام حرام نیست؟ ۲- با توجه به اینکه با تأخیر بیان شد، آیا دروغ‌گویی نیست؟ ۳- آیا می‌توانیم به کسانی که در این حادثه جان باختند، آن‌ها را شهید بنامیم؟ ۴- دیه این کشته‌شدگان بر عهده چه شخص و یا اشخاصی هست؟ قبل از پاسخ به این سؤالات، مناسب است یک اشاره‌ای به …

توضیحات بیشتر »

دیه قتیل‌ الزحام، باید از بیت‌المال پرداخت شود/ محمد قائینی

هیچ فقیه شیعه مدعی عصمت و تحمیل نظر خود بر دیگر فقها نیست

مفاد این روایت این است که کسی که قاتلش مشخص نیست مضمون نیست و خونش هدر است. معلوم نیست چرا مثل مرحوم آقای خویی و مرحوم صاحب وسائل از این روایت استفاده کرده‌اند که روایت بر مضمون بودن بیت المال دلالت می‌کند. اتفاقا اینکه مرحوم کلینی هم در ذیل روایت اشاره می‌کنند که در روایت دیگری گفته شده امام (علیه‌السلام) دیه را از بیت المال پرداخت کردند نشان دهنده این است که فهم ایشان هم از روایت، عدم ضمان این نوع قتل و هدر بودن خون مقتول بوده است. اختصاصی شبکه اجتهاد: چندی قبل در تشییع جنازه مرحوم سپهبد شهید …

توضیحات بیشتر »

نوآوری‏‌ها و ابداعات علمی- فقهی- روشی استاد علیدوست/عباسعلی مشکانی‌سبزواری

پاسخ به سوالی درباره نجس بودن سگ و چند نکته/ ابوالقاسم علیدوست

اختصاصی شبکه اجتهاد: در یادداشت پیشین نوآوری‌ها‏‌ و ابدعات استاد علیدوست در حوزه «فقه و عقل» تبیین شد؛ اکنون به نوآوری‌های استاد در حوزه‌های «فقه و عرف» و «فقه و مصلحت» می‌پردازیم. فقه و عرف ۱) معرفی کتاب (ساختار، محتوا و وضعیت کتاب در مجامع و همایش‏های علمی) «فقه و عرف» بررسی پردامنه ‏ای پیرامون عرف، تبیین مرزهای دقیق و کاربردهای ظریف آن  آن در سطوح مختلف استنباط و اجرا، در قالب کارکرد استقلالی و ابزاری عرف و زدودن برخی از برداشت ‏های ناروا و ناصواب از کابردهای آن را در دستور کار خود قرار داده، و در ضمنِ آن …

توضیحات بیشتر »

حذر کردن‌های اسلام آمریکایی از انتقام سخت!/ داود مهدوی‌زادگان

تیغ‌های بی‌تقوایی بر حکمرانی امام‌ علی(ع)/ داود مهدوی‌زادگان

شبکه اجتهاد: پس از ترور و شهادت سردار حاج قاسم سلمیانی و سخنان صریح رهبر معظم انقلاب مبنی بر اینکه «انتقام سختی در انتظار جنایتکارانی است که دست پلید خود را به خون او و دیگر شهدای حادثه‌ی آلودند»؛ حجت‌الاسلام محمد سروش محلاتی در یادداشتی با عنوان «قران و ادب انتقام» نوشت: «با شهادت حضرت حمزه در جنگ احد مسلمانان سخت متاثر شدند بخصوص که دشمن بدن او را مثله کرد و برخی اعضاء ان را قطع کرد. این مصیبت بر مسلمانان سخت و گران بود و آن‌ها می‌گفتند که باید این کار را تلافی کرده و عده‌ای از قریش …

توضیحات بیشتر »

حیات علمی آیت‌الله سیدهاشم رسولی محلاتی/ مرتضی نجفی قدسی

نگاهی به حیات علمی آیت‌الله سیدهاشم رسولی محلاتی/ مرتضی نجفی قدسی

آیت‌الله سیدهاشم رسولی محلاتی (ره) یکی از شخصیت‌هایی است که علی‌رغم مسئولیت‌های طولانی در دفتر امام خمینی (ره) و رهبری معظم انقلاب اسلامی و دیگر مسئولیت‌های خرد و کلان، حقیقتاً یک زندگی و حیات علمی داشت و انتشار بیش از یکصد اثر از ایشان در طول این سال‌ها حاکی از همین حیات علمی است. شبکه اجتهاد: در توصیف علم و دانش و طلب علم در بیان پیامبراکرم (ص) و ائمه هدی (ع) سخن بسیار است، پیامبر گرامی فرمودند: «کُنْ عَالِماً أَوْ مُتَعَلِّماً أَوْ مُسْتَمِعاً أَوْ مُحِبّاً لَهُمْ وَ لاَ تَکُنِ اَلْخَامِسَ فَتَهْلِکَ» یعنی دانشمند باش یا دانشجو یا از شنوندگان …

توضیحات بیشتر »

پاسخی به یادداشت «ادب انتقام»/ علی صالحی‌منش

پاسخی به یادداشت «ادب انتقام»/ علی صالحی‌منش

شبکه اجتهاد: در لحظاتی که مسلمانان ایران و منطقه و حتی نامسلمانان آزاده جهان در سوز سردار دلها، سپهبد حاج قاسم سلیمانی ومجاهد بزرگ ابومهدی المهندس و همراهان آنان می‌سوختند، و تنها امیدشان به وعده صادق رهبری معظم حفظه الله مبنی بر”انتقام سخت” بود تا آتش شعله ور دلهایشان را آرام سازد، جناب آقای سروش محلاتی با انتشار متن مختصری تحت عنوان «ادب انتقام»، با استفاده از ادله سعی در خدشه در مشروعیت این انتقام مقدس داشته‌ا‌ند. محور یادداشت ایشان استناد به روایتی است که برخی در شان نزول آیه ۱۳۶ از سوره نحل آورده‌اند؛ بنا بر نحوه استناد ایشان …

توضیحات بیشتر »

نوآوری‏‌ها و ابداعات علمی- فقهی- روشی استاد علیدوست/عباسعلی مشکانی‌سبزواری

درباره حوادث اخیر افغانستان/ ابوالقاسم علیدوست

اختصاصی شبکه اجتهاد: ارتباط فقه و زمانه و رویکردهای گوناگون بدان را، حول دو محور اساسیِ: یکم) انضباط فقهی جهت محافظت از ستون فقه و هنجارهای علم فقه؛ و دوم) توجه به اقتضائات و حوادث واقعه مبتنی بر ظرفیت‏ های موجود در فقه؛ می‏ توان به سه دسته نگرش کلی تقسیم ‏بندی نمود: یکم) گروهی با جمود بر محور اول عملاً اجازه نمود محور دوم را از فقه ستانده ‏اند. این گروه سودای حفظ ستون فقه و هنجارهای آن را داشته و خود را مؤظف به رعایت انضباط فقه، فارغ از اقتضائات و حوادث واقعه می‏ دانند. دوم) گروهی نیز …

توضیحات بیشتر »

مروری انتقادی بر کتاب تکوین نهاد مرجعیت تقلید شیعه/ کامران محمدحسینی

مروری انتقادی بر کتاب تکوین نهاد مرجعیت تقلید شیعه/ کامران محمدحسینی

شبکه اجتهاد: کتاب «تکوین نهاد مرجعیت تقلید شیعه» نوشنه محسن صبوریان با فصلی در شرح برخی نظریات ماکس وبر آغاز شده است. با اینکه نویسنده در این فصل مقدماتی شرحی مختصر از آنچه دیوانسالارانه شدن نهاد مرجعیت تقلید شیعه نامیده، ارائه کرده است، اما در ادامه کتاب چنان که انتظار است، به بسط ارتباط چارچوب مفهومی برگزیده شده با داده‌های تاریخی نپرداخته است. در واقع، غیر از فصل چارچوب پژوهش، باقی کتاب تنها شرحی است تاریخی (و تا حدود زیادی تکراری) از قدرت‌گیری مرجعیت شیعه در عرصه اجتماعی و سیاسی. این چیزی است که نویسنده در فصل مقدماتی نامش را …

توضیحات بیشتر »

تحلیلی بر پیام ولی امر در شهادت سیدالشهدای مقاومت/ علی رحمانی

تحلیلی بر پیام ولی امر در شهادت سیدالشهدای مقاومت/ علی رحمانی

اختصاصی شبکه اجتهاد: امروز امت مقاوم اسلام در سوگ فرزند مجاهد و سردار رشیدش نشست. سوگی که آنان را اندوهناک ساخت و قومی دیگر را در شادمانی فرو برد. بی‌شک درخت پرثمر اسلام در تنگناهای خطرآفرین، از خون مجاهدان والایی سیراب گشته است که به صاحب ذوالفقار و فرزند مظلومش سالار شهیدان اقتدا کرده‌اند. به این مناسبت پیامی از سوی رهبر معظم انقلاب اسلامی صادر گردید که باید آن را پاسخی به پرسش‌های غم‌بار امیرمؤمنان علیه‌السلام پس از شنیدن شهادت مالک اشتر دانست. شیخ مفید نقل می‌کند که امام علیه‌السلام پس از شنیدن خبر جانکاه شهادت مالک به منبر رفته …

توضیحات بیشتر »

چرا حاج قاسم سلیمانی نیستیم؟/ علی‌اصغر همایون

چرا حاج قاسم سلیمانی نیستیم؟/ علی‌اصغر همایون

اختصاصی شبکه اجتهاد: هر اندازه که شهادت حاج قاسم سلیمانی، عجیب و غیر مترقبه بود، حوادث پس از شهادت وی، غیرقابل انتظارتر به نظر می‌رسد. تنها چند ساعت پس از اعلام خبر شهادت وی، تقریبا در تمام شهرهای کشور، مردم بی دعوت و اعلامیه، به خیابان آمدند و در عزای فقدان او به سوگ نشستند. در همان چند ساعت، بسیاری از مغازه‌ها، پارچه سیاه بستند و هر عکسی که از حاج قاسم داشتند را به در و دیوار آویختند. تقریبا تمام ایران ناراحت و غمگین بودند. شاید بتوان گفت این حجم از ناراحتی و غمی که کشور را فراگرفته است …

توضیحات بیشتر »

حاج قاسم سلیمانی؛ شهید امت اسلامی

گونه‌شناسی شبهات عاشورایی و رهیافتی برای پاسخ به آنها/ محسن الویری

شبکه اجتهاد: امروز بار دیگر مردی آسمانی که تنها ۶۳ بهار به خود دیده بود، کوله‌بار عزت و شجاعت و غیرت و مردانگی و شرافت و حق‌طلبی و خداگونگی خود را نزد ما زمینیان به یادگار گذاشت، کالبد تن رها کرد، به دنیا خندید و رفت. میلیون‌ها انسان وارسته حق‌جو به ویژه در میان آحاد امت اسلامی از لحظه شنیدن این خبر با دلی شکسته و دیده‌ای اشک‌بار و بغضی بر گلو نشسته و قلبی داغدار با آمیخته‌ای از اندوه و حسرت و حس انتقام و نفرت فزاینده از “شقی‌ترین آحاد بشر” و اتباع و اذنابش همراه شدند. او به …

توضیحات بیشتر »

مناسبات فقه و حقوق در ساحت فقه حکومت/ محمدجواد ارسطا

فقه اجتماعی و روابط بین همسران/ محمدجواد ارسطا

شبکه اجتهاد: در ساحت فقه حکومتی، فقه با حقوق از دو جهت کلی می‌تواند رابطه داشته باشد: یکی از جهت روشی و دیگری از جهت ماهوی. منظور از مناسبات، روابط است؛ یعنی چگونه می‌توان در حوزۀ مباحث مربوط به حکومت و حقوق عمومی از فقه استفاده کرد. از دو جهت می‌توان از فقه بهره‌مند شد: از حیث روشی و از حیث ماهوی. در این بخش به مناسبات روشی فقه با حقوق پرداخته می‌شود. از حیث روشی، سه عنوان را می‌توان از هم‌دیگر متمایز کرد. الف) باز خوانی کتاب و سنت بر اساس حقوق عمومی می‌توان کتاب و سنت را بر …

توضیحات بیشتر »

بررسی فقهی طرح بانکداری جمهوری اسلامی نسبت به شرایط کنونی نظام بانکی/ سیدعباس موسویان

سخنان منتشر نشده مرحوم سیدعباس موسویان درباره ابزارهای مالی

مراجع بزرگوار تقلید و عالمان دینی اشکالات متعددی از جهت فقهی بر وضعیت کنونی نظام بانکی‌ دارند که مهم‌ترین آن‌ها عدم اهتمام بانک‌ها بر اعطای قرض‌الحسنه، شبهه ربوی بودن سودهای علی‌الحساب بانکی، صوری شدن قراردادهای تسهیلاتی بانک‌ها، معضل جریمه تأخیر و عدم نظارت شرعی بر عملکرد بانک‌هاست. شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام والمسلمین سیدعباس موسویان، عضو شورای فقهی بانک مرکزی، در یادداشتی، به بررسی فقهی طرح بانکداری جمهوری اسلامی ایران نسبت به شرایط کنونی نظام بانکی پرداخته است که متن این یادداشت به نقل از ‌رسانه‌ها در ادامه می‌آید: بسم الله الرحمن الرحیم فَبَشِّرْ عِبَادِ الَّذِینَ یَسْتَمِعُونَ الْقَوْلَ فَیَتَّبِعُونَ أَحْسَنَهُ أُولَئِکَ الَّذِینَ هَدَاهُمُ …

توضیحات بیشتر »
Real Time Web Analytics Clicky