شبکه اجتهاد: جناب سروش محلاتی در مطلبی با عنوان «این معارضان، محارب نیستند» در دو بخش، به نفی صدق عنوان بغی و محاربه پرداخته و در اجرای مجازات این دو عنوان، درباره کسانی که رفتار خشونتآمیز داشته و مرتکب قتل و جرح شدهاند، تردید مینماید! اشکال به تردید در عنوان «بغی» به نظر وی، حرکتهای خشونتآمیز در نظام اسلامی، دو دسته است:یکم، حرکت سازمانی است که به آن «فئه باغیه» گفته میشود و دسته دیگر، حرکت اعتراضی پراکنده است که صدق بغی نمیکند. وی برای اثبات این مدعا، به کلام شیخ طوسی استناد کرده که؛ شرط صدق عنوان بغی، سازمانیبودن …
توضیحات بیشتر »از بررسی «فقه و تحولات جزاء در ایران» تا «رابطه بغی و جرم سیاسی»
دومین نشست علمی «مدرسه تابستانه مسائل فقهی معاصر» مرتبط با رشته فقه الجزاء با موضوعات «فقه و تحولات حقوق جزاء در ایران»، «سرقت الکترونیک» و «رابطه بغی و جرم سیاسی» در سه جلسه با حضور اساتید حوزه و دانشگاه از سوی مؤسسه عالی فقه و علوم اسلامی قم برگزار شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین سید علیرضا حسینی، جلسه نخست پیرامون موضوع «فقه و تحولات حقوق جزاء در ایران» به ایراد سخن پرداخت و در ابتدا یادآور شد: در فقه الجزاء ابواب حدود، قصاص، دیات و تعزیرات مورد بررسی فقیه قرار میگیرد. این ابواب بخش سیاسات را تشکیل میدهد …
توضیحات بیشتر »رابطه بغی با جرم سیاسی/ غلامرضا پیوندی
شبکه اجتهاد: آیا ما در فقه اسلامى عملى بهعنوان جرم سیاسى داریم یا خیر؟ سؤالى است که باید به آن پاسخ داد. در حقوق اسلام شاید نتوان این عنوان خاص (جرم سیاسى) را پیدا کرد، کما اینکه در حقوق موضوعه هم این عنوان خاص در زمانهاى گذشته مطرح نبوده است، ولى مصداق آن مطرح بوده است. فقهاى شیعه، بغى را در «کتاب الجهاد» مورد بحث و بررسى قرار دادهاند هر چند بعضى از فقها در یک کتاب مستقل در کنار مسائل مربوط به حدود و قصاص و دیات مسأله مزبور را مطرح کردهاند. محقق حلى در عبارتى کوتاه بغى را …
توضیحات بیشتر »بررسی کفر اهل بغی در فقه فریقین/ پایه
شبکه اجتهاد: از فروع مطرح در فقه، چگونگی برخورد جامعه اسلامی با اهل بغی است که گزارههای متعددی در تبیین آن دخالت دارد؛ مانند اینکه آیا باغی محکوم به کفر است یا عنوان بغی تأثیری بر اسلام او ندارد؟ احکام مسلمان و کافر در موارد متعدّدی؛ مانند أکل از ذبیحه آنان، ازدواج با آنان، غیبت آنان و نگاه به موی زنانشان متفاوت است، به همین دلیل پژوهش درباره کفر و اسلام اهل بغی پژوهشی اهمیت دارد تا جامعه اسلامی وظیفه خود را در چگونگی برخورد با آنان بداند؛ از اینرو در این نوشتار با تبیین دو مفهوم بغی و کفر، …
توضیحات بیشتر »فقه عاری از گونهشناسی باغیان است/ از شروط اطلاق «باغی» تا مصادیق بغات بر حوادث اخیر
عضو مجلس خبرگان رهبری، فقه را عاری از گونهشناسی باغیان میداند و معتقد است: این بحث بهصورت صریح در فقه بیان نشده است که در اطلاق باغی و تمایز آن با عناوین دیگر، چه اموری مؤثر است اما میتوان با توجه به شرایطی که برای اطلاق باغی بیان کردیم، یک تقسیمبندی را بر اساس ملاکهای «بغات دارای سرکرده و عدم آن»، «دارای مکان مستقل و یا بدون مکان مستقل»، «دارای قدرت و یا بدون قدرت» و یا اینکه «شبههای اساسی آنها را به شورش واداشته است و یا بدون شبهه شورش میکنند» انجام دهیم. به گزارش شبکه اجتهاد، نهمین نشست …
توضیحات بیشتر »اضطرار مجوز محاربه و بغی نیست/ شرایط اجرای حدود در مورد باغیان
عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی با نقد دیدگاه کسانی که معتقدند اضطرار مجوزی برای خارج شدن محارب از ذیل آیه محاربه است، بیان کرد: آنچه از آیات و روایات استنباط میشود این است که اضطرار به هیچ وجه مجوزی برای اعمال حربی و بغی نیست. همچنین هیچ روایتی نیست که گفته باشد اگر مضطر بودید، میتوانید دست به قتل و غارت بزنید و ناامنی ایجاد کنید. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین داوود مهدویزادگان، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، در نشست «اعتراض مردمی و مسئله محارب»، که در محل این پژوهشگاه برگزار …
توضیحات بیشتر »نقد دستگاه فقه خوارجی
دستگاه فقه خوارجی، دستگاه فقهی نو ظهوری مدتی است که حوزه فکری فقه شیعی رخنه کرده است. تاریخ ظهور و بروز آن به بعد تاسیس حکمرانی ولی فقیه در چهل سال اخیر باز میگردد. گمان میرود که مرحوم استاد مطهری زمزمههای رویش چنین فقهی را احساس کرده بود و برای همین این مساله برای ایشان بقدری مهم بوده است که لازم میدانست در این باره با امام خمینی گفتگو کند. شبکه اجتهاد: حجتالاسلام والمسلمین دکتر داود مهدویزادگان، عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی طی یادداشتی با عنوان «نقد دستگاه فقه خوارج» در نقدی تفصیلی به اظهارت حجتالاسلام …
توضیحات بیشتر »سازمانیافتگی جرایم در آیینه فقه
سابقه سازمان یافتگی و ارتکاب جرایم به صورت گروهی را می توان به طور تقریبی با عمر خود جرایم مساوی دانست، اگرچه ارائه تعریف این نوع از جرایم و اعمال مجازات های سنگین تر نسبت به جرایم فردی برای آنها، سابقه چندانی ندارد و ضابطه مندی آن به ایام معاصر بازمی گردد. در تبیین معنا و مفهوم سازمان یافتگی و مصادیق جرایم سازمان یافته، تفاوت نظرهای زیادی میان حقوقدانان با یکدیگر از یک سو و با جرمشناسان از سوی دیگر وجود دارد و با وجود اتفاق نظر بر امکان ارتکاب گروهی و سازمان یافته برخی جرایم توسط مجرمان، تعریف واحدی برای این گونه جرایم مشاهده نمی شود.
توضیحات بیشتر »