عضو شورای فقهی بانک مرکزی با بیان این که معاملات پول های رمزی غَرری است گفت: پول مجازی پدیده مرموزی است که اصل وجود، اعتباردهنده، هدف از انتشار و ترویج و ارزش آن همگی مبهم است و هریک از این عوامل به تنهایی موجب غرری شدن معامله می شود. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین سیدعباس موسویان، عضو شورای فقهی بانک مرکزی و نظریهپرداز بانکداری اسلامی طی مصاحبهای با مجله فرهنگ و علوم انسانی عصر اندیشه به بررسی ابعاد پول رمزی از جمله بیت کوین پرداخته است که در ادامه میخوانید. ما لزوماً به دنبال تبیین فقهی پدیده بیتکوین به …
توضیحات بیشتر »کتاب «بانکداری اسلامی» منتشر شد
کتاب «بانکداری اسلامی» که با همکاری مرحوم حجتالاسلام والمسلمین محمدنقی نظرپور، برای دانشجویان رشتههای مدیریت و اقتصاد در مقطع کارشناسی به عنوان منبع اصلی درس «بانکداری اسلامی» نگاشته شده؛، توسط انتشارات سمت منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، این کتاب، توسط مرحوم حجتالاسلام والمسلمین محمدنقی نظرپور، حجتالاسلام والمسلمین سیدعباس موسویان و ایوب خزائی، در ۱۱ فصل و ۳۸۰ صفحه نگاشته شده است. در بخشی از مقدمه این کتاب آمده است: مبحث بانکداری اسلامی در اقتصاد اسلامی از اهمیت ویژهای برخوردار است. رشد چشمگیر این الگو از بانکداری در دهههای گذشته بر اعتبار مباحث این حوزه افزوده است. اجرای درست و …
توضیحات بیشتر »پاسخهای موسویان به چالشهای فقهی-اجرائی سپرده گذاری در بانکها
از لحاظ فقهی هم مراجع تقلید در این مورد میفرمایند: اگر سپردهگذاری در بانک بهعنوان قرض باشد و بانک زیادهای بهعنوان بهره بپردازد، اشکال دارد و ربا است؛ اما اگر بهعنوان قرض نباشد بلکه بانک بهعنوان وکیل سپردهگذاران، از طریق عقود اسلامی با این پولها کار کند و بخشی از سود حاصله را برای خود بردارد و بخشی را هم به صاحبان سپرده بپردازد، اشکالی ندارد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، نشست تخصصهای بانکی-کاربردی فقه معاملات با موضوع «سپردههای بانکی و چالشهای شرعی– اجرایی آن» با حضور حجتالاسلاموالمسلمین دکتر سید عباس موسویان استاد، برجسته فقه اقتصادی و عضو شورای فقه بانک …
توضیحات بیشتر »گزارشی از گردهمایی اساتید و نخبگان پیرامون «بانکداری اسلامی»
دومین نشست منتخبی از اساتید علوم انسانی اسلامی «ویژه اقتصاد اسلامی با تأکید بر مالی و بانکداری اسلامی» پنجم بهمن ماه، با ارائه۱۱ مقاله توسط اساتید و کارشناسان اقتصاد اسلامی، در محل بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی در جوار حرم رضوی(ع) برگزار شد. در این نشست استادان و صاحبنظران برجسته اقتصاد اسلامی، مقالههای خود را ارائه و دیدگاههای علمی خود را بیان کردند، که در ادامه منتخبی از مسائل طرح شده به حضورتان تقدیم میشود: به گزارش شبکه اجتهاد، در ابتدای این نشست حجتالاسلام والمسلمین دکتر رضا غلامی رئیس شورای سیاستگذاری کنگره بین المللی علوم انسانی اسلامی پس از …
توضیحات بیشتر »بانکداری مرکزی اسلامی/ سید عباس موسویان
شبکه اجتهاد: تحقیقات انجام شده در حوزه مهم و جدید «بانکداری مرکزی اسلامی» معدود و پراکنده هستند. در واقع، پژوهشهای بسیار کمی مشاهده میشود که در آن به صورت متمرکز، ابعاد فعالیت بانک مرکزی و رابطه این بانک با دولت، بانکها و عموم مردم از منظر اسلامی مورد تحلیل قرار گرفته باشد. این در حالی است که بدون شک اثرگذاری فعالیتهای بانک مرکزی در زندگی عموم مردم، بسیار بیشتر از یک بانک تجاری است و به همین دلیل، اسلامی بودن فعالیتهای این بانک (و به ویژه در زمینه ابزارهای مورد استفاده) از اهمیت بیشتری برخوردار است.
توضیحات بیشتر »سود علیالحساب ربا نیست
عضو شورای فقهی بانک مرکزی، درباره وضعیت شرعی سودهای علیالحساب و روزشمار بانکی اظهار کرد: اگر واقعا سود علیالحساب در شبکه بانکی کشور رعایت شود مشکل شرعی ندارد، اما اگر اسم آن علیالحساب باشد و سود قطعی به حساب بیاید دچار اشکال شرعی میشود.
توضیحات بیشتر »تأملاتی پیرامون مهمترین دغدغههای مراجع نسبت به صنعت بانکداری کشور
در نشست بررسی مسائل فقهی بانکداری که با حضور علمای شیعه و سنی خراسان شمالی در بجنورد برگزار شد، حجتالاسلام موسویان به طرح چهار دغدغه اصلی مراجع عظام پیرامون صنعت بانکداری کشور پرداخت و همچنین وظیفه بانکها، روحانیان و مردم را در قبال این موارد تشریح کرد.
توضیحات بیشتر »اختلاف نظر فقهی درباره سود پول
سیدعباس موسویان، عضو شورای فقهی بانک مرکزی، در رابطه ربا و مسئله کاهش ارزش پول با اشاره به اینکه این یک مسئله سادهای در فقه نیست که بتوان در یک مصاحبه آن را تأیید یا رد کرد گفت: فقها در این رابطه اختلاف نظر دارند.
توضیحات بیشتر »تبیین استاندارد سازی بانکداری «بدون ربا»
عضو شورای فقهی بانک مرکزی گفت: بانکهای اسلامی باید به سمت قراردادهای مورد توافق مذاهب اسلامی بروند که نیازهای متنوع مردم را با کمترین هزینه برطرف کند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین سید عباس موسویان، عضو شورای فقهی بانک مرکزی، در نشست علمی «استاندارد سازی بانکداری بدون ربا» که در پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی برگزار شد، با اشاره به تلاشهایی که در جهت بانکداری بدون ربا انجام شده است گفت: یکی از بخشهای مهم در بانکداری شیوهها و قراردادهایی است که به تخصیص منابع اختصاص دارد. وی با اشاره به لزوم وضع قوانین بانکداری با حداکثر مشروعیت در …
توضیحات بیشتر »بانک مرکزی از شورای فقهی استفاده ابزاری نخواهد کرد
عضو شورای فقهی بانک مرکزی اظهار کرد: در مدت ده سالی که از عمر شورای فقهی بانک مرکزی میگذرد، ولو این شورا مشورتی بوده است اما هیچگاه بانک مرکزی از شورای فقهی استفاده ابزاری نکرده و تلاش نکرده است که کارهای خود را از این طریق توجیه کند. به گزارش شبکه اجتهاد، یکی از راهکارهایی که برای رعایت کامل ضوابط شرعی در نظام بانکی ایران به آن اشاره میشود، وجود شورای فقهی دارای جایگاه قانونی در بانک مرکزی است؛ مشابه کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار که مصوبات آن لازمالاجرا است و به همین دلیل، در ابزارهای موجود در …
توضیحات بیشتر »با منطق اسلام از نرخهای سود بانکی نمیتوانیم دفاع کنیم/ هر صوری بودنی به معنی ربوی بودن نیست
شبکه اجتهاد: حجتالاسلام والمسلمین دکتر سید عباس موسویان سراسر وجودش دغدغه مهمی است با موضوع پیوند مفاهیم و مقولات دانش اسلامی با علم اقتصاد. او هم تجربه سالها تحصیل در رشتههای دینی را دارد و هم عمر خود را به مطالعات اقتصادی اختصاص داده است. موسویان راه نجات و پیام حیاتبخش اقتصاد امروز ایران را فقط و فقط اقتصاد مقاومتی میداند و روی تولید ملی تاکید بسیاری دارد. انقلاب اسلامی ایران وقتی اتفاق افتاد در یکسری از ساختارها دگرگونی ایجاد کرد. بهعنوان کسی که بالاخره بعد از انقلاب فرهنگی وارد این جریانات شدید و بعد هم ملموس این فضا را …
توضیحات بیشتر »«تجربه بانکداری بدون ربا در ایران» کتاب شد
کتاب «تجربه بانکداری بدون ربا در ایران» در گروه نظامها و مطالعات انقلاب اسلامی مرکز پژوهشهای جوان پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با هدف تبیین بانکداری اسلامی و به دور از ربا منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، «بانکداری و مالی اسلامی» دانش نوپایی است که متفکران بانکداری اسلامی درباره ابعاد گوناگون آن به کاوش پرداختهاند. امروزه توسعه این موضوع، افزون بر ابعاد نظری، در مقام عمل و تجربه نیز، رشد فراوانی داشته است که خود ضرورت توجه بیشتر به ابعاد و مسایل آن در فضای علمی کشور را آشکار میکند. “تجربه بانکداری بدون ربا در ایران”به دنبال تبیین بانکداری …
توضیحات بیشتر »ابعاد فقهی وامهای خانوادگی؛ کارمزد غیرواقعی، ممنوع
اگر بانکها ۴ درصد کارمزد دریافت میکنند؛ واقعاً ۴ درصد هم هزینه دارند و خیلی این عدد دور از واقعیت نیست. ولی اداره یک صندوق کوچک یا برگزاری یک جلسه برای قرعه کشی به اندازه ۴ درصد خرج ندارد و اگر کارمزد بیش از حد واقعی دریافت شود، شرعاً اشکال دارد. به گزارش شبکه اجتهاد، صندوقهای قرضالحسنه فامیلی گاهی آنقدر میتوانند بزرگ و مفید باشند که تمام مشکلات مالی یک خانواده فامیلی بزرگ را یک تنه حل کنند. داشتن یک «صندوق قرضالحسنه فامیلی» از آن کارهایی است که بین خانوادههای زیادی رواج دارد که هر ماه به بهانه آن دوره …
توضیحات بیشتر »دو اشکال اساسی در جایگاه سازمانی شورای فقهی بانک مرکزی
رئیس شورای فقهی بانک مرکزی با انتقاد از حفظ نقش تشریفاتی این شورا در لایحه اصلاح قانون بانک مرکزی به رغم تأکیدات رهبری بر لزوم تقویت جایگاه شورا در این بانک هشدار داد: اداره کردن کشور با حرامهای الهی، افتخاری برای کشور ندارد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین سیدعباس موسویان، با اشاره به دستور مقام معظم رهبری به معاون اول رئیس جمهور مبنی بر لزوم تقویت جایگاه شورای فقهی بانک مرکزی و تاکید بر ارتقاء جایگاه سازمانی آن در سطح رکن اصلی در بانک مرکزی، به تسنیم گفت: متأسفانه در لایحه اصلاح قانون بانک مرکزی، جایگاه سازمانی شورای فقهی …
توضیحات بیشتر »اجتهاد چندمرحلهای روش پژوهش استنباط مسائل فقه اقتصادی
مقاله پیش رو میکوشد روش مطمئنی برای استنباط مسائل فقه اقتصادی ارائه کند؛ در این روش که اجتهاد چندمرحلهای نامیده میشود، بعد از تحلیل تفصیلی موضوع، بُعدهای فقهی مسئله بهوسیله پژوهشگر بررسی میشود. به گزارش خبرنگار اجتهاد، فصلنامه علمی پژوهشی اقتصاد اسلامی با صاحب امتیازی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، مدیر مسئولی علی اکبر رشاد و سردبیری عباس عرب مازار به شماره شصت و سوم (پائیز ۱۳۹۵) خود رسید. این نشریه سعی دارد تا در باب اقتصاد به معنی عام آن و نسبتش با دین اسلام در مرحله اول به نظریه پردازی و تعیین ساختار بپردازد و در مرحله دوم …
توضیحات بیشتر »سرمنشأ مشکل رباخواری در سیستم بانکی کجاست؟
هم اکنون ربا در عملکرد بانکها کتمان کردنی نیست، ولی تعیین مصادیق کار مشکلی است و نمیتوان گفت، فعالیتها ربوی بوده است. اکنون بسیاری از اقدامات بانکی در شکلی که انجام میشود ربوی نیست، ولی در باطن اتفاقاتی میافتد که شائبه ربوی بودن را ایجاد کرده است. شبکه اجتهاد: پس از آخرین اظهارنظر آیتالله جوادی آملی درباره سیستم ربا در بانکداری کشور، بار دیگر بحث بایدها و نبایدها در بانکداری اسلامی داغ شده و شائبه بانکداری ربوی در پوشش بانکداری اسلامی، از جمله موضوعاتی است که بارها مورد انتقاد مراجع تقلید قرار گرفته است. آیتالله جوادی آملی در روزهای گذشته …
توضیحات بیشتر »موسویان: قانون بانکداری بدون ربا نیازمند بروزرسانی مجدد است
دبیر کمیته تخصصی فقهی سازمان بورس با تاکید بر لزوم بازنگری و بروزرسانی قانون بانکداری بدون ربا، گفت: سرمایه در اسلام در صورت ترکیب شدن در قالب کار انجام شده سهمی از سود را دارا است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام دکتر سیدعباس موسویان دبیر کمیته تخصصی فقهی سازمان بورس در گفتوگو با فارس، اظهار داشت: بخش کلی جامعه باید همواره با قوانین به روز روبرو باشد. این در حالی است که آخرین اصلاحات قانون عملیات بانکی بدون ربا مصوب ۱۳۶۲ و قانون پولی بانکی مربوط به سال ۱۳۵۱ است. وی افزود: از سال ۱۳۶۲ تاکنون قوانین بانکداری اسلامی تغییری …
توضیحات بیشتر »واکنش عضوشورای فقهی بانکی به یک فتوا
عضو شورای فقهی بانک مرکزی با بیان اینکه فرمایش آیتالله جوادیآملی یک هشدار به نظام بانکی است، گفت: نباید این مساله خلط شود، زیرا منظور ایشان قطعا این نیست که دستمزد کارمندان بانکهای ایرانی حرام است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین دکتر سید عباس موسویان با اشاره به نظر آیتالله جوادی آملی مبنی بر حرام بود دستمزد کارمند بانک ربوی، اظهارداشت: فرمایش ایشان درست است زیرا در اسلام معتقدیم دستمزد حلال تابع کار حلال است. وی افزود: اگر کار حلال باشد، دستمزد حلال میشود و اگر کار حرام باشد دستمزد حاصل از آن هم حرام خواهد بود. عضو شورای …
توضیحات بیشتر »خسارت تأخیر تأدیه در قانون و فقه
بعد از پیروزی انقلاب اسلامی و به دلیل حساسیت مردم و مسئولین نظام به اسلامی شدن قوانین و تشابه خیلی زیاد عناوین «جریمه تأخیر تأدیه» و «خسارت تأخیر تأدیه» با عنوان «ربا» که از محرمات مسلّم فقه اسلامی است، زمینه بحثهای زیادی پیرامون قوانین مربوطه فراهم آمد به گونهای که این قوانین تحولات و افت و خیزهای زیادی پیدا کرده است.
توضیحات بیشتر »