بایگانی برچسب: سید منذر حکیم

استاد سید منذر حکیم در یکی دیگر از سلسله نشست‌های «گفتمان معرفت» بحث «فقه و نظام‌مندی» را ارائه نمود و فقه فتوایی رساله‌های عملیه را فقه فردی خواند و نبود فقه اجتماعی نظام‌مند را از چالش‌های معاصر و حکومت اسلامی دانست. او جامعیت دین اسلام را نشانه وجود نظام‌های مختلف زندگی انسان در دین معرفی نمود و بر لزوم استنباط و استنطاق این نظام‌ها در فقه تأکید کرد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، استاد حکیم در ابتدای سخنان خود منظور خود را از نظام و فقه اجتماعی روشن کرد و گفت: منظور ما از نظام در فقه، فقط فقه نظام سیاسی …

موضوع یابی، مسأله شناسی و روش‌شناسی سه‌گام مهم در شناخت مباحث اجتماعی شهید صدر است، متأسفانه در حوزه و دانشگاه بر روی این مسائل یا کار نشده و یا اگر هم شده بسیار کم است. شهید صدر بیشترین تأکید را بر روی روش‌شناسی داشتند. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست اندیشه اجتماعی متفکران مسلمان با «بازخوانی اندیشه‌‌های اجتماعی شهید صدر» چندی پیش در تالار شهید مطهری دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران با سخنرانی ‌‌حجت‌الاسلام والمسلمین حمید پارسانیا عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی، ‌‌حجت‌الاسلام والمسلمین حمید پارسانیا، ‌‌حجت‌الاسلام والمسلمین مجتبی الهی خراسانی رئیس میز توسعه و توانمندسازی علوم اسلامی دفتر تبلیغات اسلامی …

یکی از شاگردان از ایشان پرسید: شما روزی چند ساعت کار علمی می‌کنید؟ ایشان فرمودند: سؤال شما غلط است. باید این‌گونه بپرسید که چگونه کار می‌کنید؟ محمدباقر صدر مساوی است با ده درصد مطالعه و نود درصد فکر کردن. اختصاصی شبکه اجتهاد: دی‌ماه ۱۳۹۷، نشست علمی با موضوع «سبک پژوهشی شهید سید محمدباقر صدر» در جامعة‌المصطفی قم برگزار شد. در این نشست که با حضور ‌استاد سید منذر حکیم، رئیس پژوهشکده «الذریة‌النبویة» و از اساتید سطوح عالیه و خارج حوزه علمیه قم برگزار شد، ناگفته‌های فراوانی از شیوه زندگی و سبک پژوهش این نابغه شهید گفته شد. به مناسبت سالروز …

برخی اعتراض می‌کنند که گاهی عناوین مطالب، غیرواقعی است. این نقد به نظر من وارد است. دوستان گاهی در انتخاب تیتر، اجتهاد می‌کنند. دنبال عناوینی هستند که چالش‌برانگیز باشد کما اینکه در عکس‌ها، به دنبال عکسی هستند که یک‌جور ماجراجویی را صورت بدهد و جذاب‌تر بشود. گاهی میز مطلبی را تلخیص می‌کنند و بر آن پیش‌درآمد می‌گذارند. این‌ کار مقدار برای شبکه اجتهاد مناسب نیست. عناوین را یا با مشورت بگذارند یا موضع اصلی را دربیاورند. گاهی مطلبی را تقطیع می‌کنند و از سیاق آن درمی‌آورند ولو متکلم در سیاق خود، درست گفته است؛ اما وقتی جدا می‌شود، قابل‌قبول نیست. …

از جمله آسیب هایی که برخی از فقهاء مطرح می کنند این است که فقهاء به علل مختلفی دغدغه و داعی بر تقنین برای احکام جامعه را ندارند. چون در صدد تشکیل جامعه و تاسیس دولت نبودند به جهت اینکه تشکیل حکومت مختص دوران حضور امام معصوم و مختص امام زمان علیهم السلام است. به هر دلیل و به هر انگیزه‌ای بوده است. هیچ‌وقت در نظر مبارکشان، خطور نمی‌کرد که برای یک جامعه انسانی و جهانی یا یک جامعه منطقه‌ای قانون‌گذاری کنند؛ لذا فقه رایج و فقه مکتوب و مدون هم اصلاً نظر به قوانین جامعه ندارد. اختصاصی شبکه اجتهاد: …

متأسفانه منتقدین فقه نظام آثار شهید صدر را خوب و کامل نخوانده‌اند و اگر خوانده‌اند به جهت سخت بودن ادبیات ایشان عمق مطلب را به طور کامل متوجه نشده‌اند. نظام شناسی باید از حالت تلاش فردی خارج شود و در متن برنامه‌های دروس خارج حوزه وارد شود. در مرحله سطح نیزباید مقدمات نظام شناسی و نظام سازی تدریس شود. اختصاصی شبکه اجتهاد: امکان یا عدم امکان فقه نظام، بحثی است که در سالیان اخیر در حوزه‌های علمیه مطرح شده است. سخنان آیت‌الله محمدجواد فاضل لنکرانی اما آتشی به خرمنِ در حالِ فروخفتن بحث بود که آن را بار دیگر شعله‌ور …

الآن حداکثر کاری که استاد در درس خارج می‌کند این است که نظریات خودش را مستندا و مستدلاً بیان می‌کند. این روش، البته باارزش است، اما کارایی‌اش در تعلیم، به این مقدار است که بعد ۱۵ سال از ۱۰۰۰ نفر که در درس خارج شرکت کردند، تنها ۵، ۶، ۱۰ نفر به‌عنوان آدم توانمند بیرون می‌آید درحالی‌که اگر روشمندتر و اصولی‌تر در این دروس خارج عمل کنیم، از ۱۰۰۰ نفر، اگر حداقل ۸۰۰ نفر، یعنی چهارپنجم به درجه اجتهاد می‌رسند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین سید منذر حکیم، استاد خارج فقه حوزه علمیه قم، در نشستی در موسسه الهادی …

اینکه در آیه می‌فرماید: «لیتفقهوا فی الدین» یعنی فهمی که به عمق مطلب برسد نه اینکه ظاهر عبارت را بگیرید و یک معنای تحت‌اللفظی بگیرید و بعد بگویید از این ظواهر، نمی‌توان به نظام رسید و ما بحثی به نام نظامات نداریم و شما باید به قیاس و استحسان روی بیاورید. البته من این حرف‌ها را حمل بر شوخی علمی می‌کنم برای اینکه حوزه‌ها به حرکت دربیاید. به گزارش خبرنگار اجتهاد، چندی پیش، حجت‌الاسلام ‌والمسلمین سید منذر حکیم، به دعوت پژوهشگاه فقه نظام، به بیان ویژگی‌های علمی و اجرایی آیت‌الله سید محمود هاشمی شاهرودی(ره) پرداخت. رئیس پژوهشکده «الذریه‌النبویه» و استاد …

استاد درس خارج فقه حوزه علمیه قم به سه جلد کتاب «فقه عفاف» اشاره کرد و گفت: کتاب فقه عفاف از دو جلد فقه فردی و اجتماعی تشکیل شده است و جلد سوم آن می‌تواند نتیجه مباحث فقهی در بخش‌های قبل باشد و ذیل سیاست‌گذاری اجتماعی تعریف شود. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در ادامه سلسله همایش‌های ملی الگوی زندگی عفیفانه با رویکرد اسلامی، کرسی ترویجی با موضوع «فقه عفاف؛ حلقه‌ای مفقود در تبویب فقه» امروز چهارشنبه با ارائه حجت‌الاسلام حسین بستان، عضو هیأت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه و به همت مرکز پژوهش‌های آستان قدس رضوی، نمایندگی قم در حوزه …

اختصاصی شبکه اجتهاد: به مناسبت رحلت آیت‌الله سیدمحمود هاشمی شاهرودی، با شاگرد وی حجت‌الاسلام والمسلمین سید منذر حکیم به گفت‌وگو نشستیم. رئیس پژوهشکده «الذرّیّۀالنبویّۀ»، خاطرات فراوانی از استاد هم در نجف و هم در قم داشت؛ خاطرات کمترگفته شده‌ای که در گفتگو با اجتهاد، برای اوّلین بار، مطرح می‌شدند. مشروح این گفت‌وگو به‌قرار ذیل است: اجتهاد: حیات علمی مرحوم هاشمی شاهرودی چگونه بوده است؟ سید منذرحکیم: ما بسیاری از درس‌های سطح‌ را در خدمت استاد بزرگوارمان حضرت آیت‌الله هاشمی شاهرودی بودیم. در سال‌های ۱۳۴۹، ۵۰ و ۵۱، در نجف، معانی و بیان را پیش ایشان خواندیم. بعد قوانین را پیش …

استاد حکیم درباره فقه العفاف بیان داشت: عفاف به معنای عام موضوعات زیادی را در برمی گیرد مانند عفت زبان، عفت بطن و… باید مشخص شود مقصود ما از این درس مفهوم عام عفاف است یا تنها به یکی از شقوق آن مانند عفت جنسی می‌خواهیم بپردازیم؟ به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین سید منذر حکیم، استاد درس خارج حوزه علمیه قم در درس خارج فقه نظام‌های اسلامی که از سوی دبیرخانه مفتاح برگزار شد، با اشاره به آیاتی مربوط به داستان خوردن از درخت ممنوعه توسط حضرت آدم(ع) و حوا، بیان داشت: نکته آیات این است که چه ارتباطی …

امروز در حکومت اسلامی بر مدار فقه اهل‌بیت، تنها جایی که‌‌ می‌تواند تأمین کننده در پاسخگویی به مسائل مستحدثه، روز و نوپیدای جامعه اسلامی باشد، درس‌های خارج حوزه‌های علمیه است و باید فضای سیاسی اجتماعی طلبکار از حوزه‌های علمیه در مسائل مستحدثه باشد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، دومین نشست از سلسله‌ نشست‌‌های پژوهشی «دین و سلامت» به همت معاونت پژوهش حوزه علمیه خراسان و با مشارکت موسسه الهادی(ع) با پیام حضرت آیت‌الله صافی گلپایگانی و با حضور علما، اساتید، نخبگان، مدیران، فقه‌پژوهان و طلاب حوزه علمیه مشهد در مدرسه علمیه سلیمانیه مشهد برگزار شد. در این نشست دو روزه، دو …

 اختتامیه مدرسه سوم «مشق اجتهاد» (طرح ملی روشمندسازی علوم اسلامی) با حضور حجج‌اسلام سید منذر حکیم، خالد غفوری و مجتبی الهی خراسانی در مدرسه عالی فقهی دارالهدی قم برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، در این نشست تخصصی، هریک از اساتید یکی از چالش‌های فقه در دنیای معاصر را مطرح کردند و پس از آن، به پرسش‌های پژوهشگران پاسخ گفتند. حکم عدم وجوب وفای به وعد، موجب عقب ماندگی جوامع شده است حجت‌الاسلام والمسلمین سید منذر حکیم از چالش‌های استحباب وفای به عهد و عدم وجوب آن سخن گفت و ضمن بیان خاطره‌ای از عدم وفای به عهد و تأثیر …

استاد سطح خارج حوزه علمیه قم گفت: اگر نتیجه‌ای در فقه با فطرت و عقل آدمی منافات داشت، باید فطرت و عقل را مقدم داشت. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام‌ والمسلمین ‌‌‌سید‌‌‌منذر‌‌‌حکیم، در سومین دوره از کارگاه‌های «مشق اجتهاد» که در مدرسه عالی فقهی ‌‌‌‌‌‌دارالهدی ‌‌‌قم برگزار می‌شود، به بیان عرصه‌های فقه تحت عنوان «آفاق فقه پژوهی» پرداخت. یکی از مهم‌ترین نکاتی که در بیانات وی وجود داشت این بود که اگر نتیجه‌ای در فقه با فطرت و عقل آدمی منافات داشت، باید فطرت و عقل را مقدم داشت. او این مسئله را از قول استاد خود، مرحوم شهید صدر …

استاد حکیم، انسان شناسی را از مؤلفه‌های مبنایی برای تنظیم قوانین الهی برای انسان‌ها دانست و اظهار داشت: بدون انسان شناسی همه جانبه و عمیق این برنامه‌ها با آسیب مواجه می‌‌‌شوند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین سید منذر حکیم، استاد درس خارج حوزه علمیه قم در دومین جلسه مدرسه تابستانه مفتاح ۲ که به همت مؤسسه علوم اسلامی و مطالعات اجتماعی مفتاح برگزار می‌‌‌شود، تشکیل نظام اسلامی را مهم ولی اجرای احکام و فرهنگ اسلامی در این نظام را مهم تر دانست و تأکید کرد: شهید صدر معتقد بود نظام اسلامی اگر همانند دنیای غرب و شرق اجرا شود …

باید تجدید نظر کرد که مکلف کیست؟ کسانی که قائل به اصالت فرد هستند تکلیف را فردی می‌‌‌‌دانند و کسانی که قائل به اصالت اجتماعی هستند تکلیف را به جامعه منحصر می‌‌‌‌کنند. ما قائلیم که فقه فردی نداریم. همه فقه اجتماعی است. ولی گاهی تکلیف بر عهده تمام جامعه است و گاهی فرد در جامعه مسئول است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین سید منذر حکیم، استاد خارج حوزه علمیه قم در مدرسه تابستانه مفتاح ۲ که از سوی مؤسسه علوم اسلامی و مطالعات اجتماعی مفتاح برگزار شد، نظام‌های اسلام را از منظر فقهی مورد بحث قرار داد و تأکید …

اختصاصی شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام والمسلمین سید منذر حکیم، رئیس پژوهشکده «الذریه ‌النبویه» در حوزه علمیه قم و پایه‌گذار گروه فقه تخصصی خانواده در جامعه ‌المصطفی ‌العالمیه است. او همچنین سرپرستی گروه تحقیق کتاب «الاصول‌ العامه‌ للفقه ‌المقارن» تألیف شهید سیّد محمدتقی حکیم را نیز به عهده داشته و علاوه بر آن، آراء مرحوم آیت‌الله عبدالهادی فضلی را نیز مورد مداقه قرار داده است. سالها تدریس سطوح عالی اصول و فقه در حوزه علمیه قم و نگارش کتب متعدد در این حوزه، وی را یکی از مهم‌ترین صاحب نظران دانش اصول فقه قرار داده است. او در این یادداشت شفاهی، به …

آیا فقه سنتی ما توانسته است به‌طور معرفتی، پرسش‌های مرتبط با نهاد خانواده را پاسخگو باشد؟ خیر؛ چون تابه‌حال چنین نگاه منسجمی وجود نداشته است. آیا‌ می‌توان گفت نفقه واجب است ولی اگر همسر مریض شد، درمانش واجب نیست؟! از همه مهم‌تر، آیا فقیهان ما اصل خانواده و حفظ نظام خانواده را مورد توجه قرار داده‌اند؟ چنین گزاره‌های متضادی، ناشی از نبود این نگاه منسجم است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کرسی‌ ترویجی عرضه و نقد ایده علمی با عنوان «فقه نظام خانواده؛ ماهیت شناسی و ساختار» از سلسله نشست‌های گروه فقه کاربردی پژوهشکده اسلام تمدّنی و مرکز آخوند خراسانی، صبح …

گفتگو درباره «اصول فقه» که دانشی کهن، پردامنه و نقش‌آفرین در عرصه استنباط احکام دینی و قوام شریعت است، در طول تاریخ وجود داشته و همچنان دغدغه صاحب‌نظران است. یکی از محورهای بایسته گفت‌وگوهای عالمانه که در به‌روزرسانی و کارآمدی آن تأثیر جدّی دارد، سخن گفتن از پارادایم‌های موجود و مطلوب در اصول فقه است. به جهت نقش پارادایم در پیشرفت و تحوّل یک دانش، گروه پژوهشی فقه کاربردی این مقوله را مورد اهتمام قرار داده است و اثری پژوهشی را در این راستا در معرض ملاحظه و ارزیابی اصحاب اندیشه قرار داده و محصول منتشر شده را در جلسه‌ای …

حجت‌الاسلام سید منذر حکیم دست‌یابی به یک نظام فقهی واحد برای نهاد خانواده را ضروری دانست و گفت: ما معتقدیم که خانواده یک واحد اجتماعی است و نیازها و ابعاد متنوّعی دارد و برای کلّیه این ابعاد باید به یک منظومه‌ای واحد دست‌پیدا کنیم که بتواند خانواده را از بدو تشکیل تا انحلال از لحاظ نیازهای قانونی تأمین کند. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی «مبانی فقه نظام خانواده»، بعدازظهر دوشنبه ۱۰ اردیبهشت‌ماه به همّت پژوهشگاه فقه نظام در شهر مقدّس قم در مدرسه مشکات برگزار شد؛ در این نشست علمی حجت‌الاسلام و المسلمین دکتر سید منذر حکیم مدیر گروه …