دکتر فراتی بیان اینکه فقها و مجتهدان باید در تصمیمگیریها و تصمیم سازیهای حاکمیت نقش داشته باشند، عنوان کرد: ولی فقیه میتواند حق انتخاب و انتصاب برخی از اعضای حکومت دینی همچون فقهای شورای نگهبان را به فقها و مراجع داده و به آنها میدان بدهد تا بهنوعی در امور حکومتی مداخله داشته باشند یا میتواند اجازه دهد تا جزء ممتحنین نامزدهای مجلس خبرگان شوند تا احساس نکنند در نحوه تصمیمگیری و تصمیم سازی حکومت دخیل نیستند. به گزارش شبکه اجتهاد، کرسی آزاداندیشی «ساماندهی نهاد مرجعیت با نهاد ولایت فقیه» با ارائه دکتر عبدالوهاب فراتی، نویسنده و عضو هیئت علمی …
توضیحات بیشتر »تأثیر مراجع بر اطرافیان/ هادی انصاری
شبکه اجتهاد: امروز به مطلبی تحت عنوان «تأثیر اطرافیان بر آیتاللهها» برخورد نمودم که به نظرم این عنوان باید عکس آن باشد؛ بدین معنا که این مراجع و رموز شیعه هستند که بر اطرافیان و جامعه مسلمانان و جز اینها از دیگر جوامع، تأثیرگزار بشمار میآیند. مرجعیت در طول تاریخ همواره پیرامون خود، شخصیتهای متعددی را که هرکدام بهگونهای در رجالشناسی، ارتباط اجتماعی، سخنوری، فقه و اصول، تاریخ و جز اینها از علومی که دستگاه مرجعیت بدان نیاز داشته و این علاوه بر هیات استفتاء و پاسخگویی به مسائل مستحدثه و نیازهای مقلدین بوده و میباشد. اما قاطعانه میتوانم اظهار …
توضیحات بیشتر »اگر کسی بخواهد بهمرتبه کامل اجتهاد برسد باید ۵۰ سال زمان صرف کند!/ حوزه به سمت فقه تخصصی در حال حرکت است
معتقدم هم اکنون هم عدهای از افاضل و مدرسان خوبی در زمینه فقه و اصول داریم که اینها خروجی ۴۰ سال اخیر هستند؛ درست است که اجتهاد دارای مراتبی است و اگر کسی بخواهد به مرتبه کامل اجتهاد برسد باید ۵۰ سال زمان صرف کند اما همین الان هم افراد بزرگی داریم. الان کم کم توجه دارند با توجه به نیازهایی که جامعه به فقه دارد به سمت تخصصی تر کردن فقه حرکت کنند و افراد در حوزه های خاصی از فقه تمرکز کنند مانند فقه سیاسات، فقه معاملات و فقه عبادات و امثالهم لذا زمینه برای رشد فقهای بزرگ، …
توضیحات بیشتر »مراجع فعلی تفاوتی با مراجع گذشته ندارند/ در گذشته هم تعدد مراجع بوده است ولی اخبار آن نرسیده است!/ بعدها در مورد زمان ما میگویند که شیعه تنها دو مرجع تقلید داشت!
مراجع تقلید فعلی و مراجع گذشته همه بر اساس حجت شرعیه عمل میکردند و ملتزم به اخلاقیات بودند و تفاوتی از این حیث نیست. اگر کسی مسئلهای داشته باشد او در حقیقت مرجعیتش زیر سؤال است نه اینکه بگوییم مرجع هست و متخلق نیست. اختصاصی شبکه اجتهاد: مرحوم آیتالله سید احمد خوانساری، علاوه بر فقاهت، به معنویتی کم نظیر در میان مراجع تقلید معروف بود. به مناسبت سوم دی ماه، سالروز درگذشت وی، سلوک اخلاقی مراجع تقلید را به بحث گذاشتیم. حجتالاسلام سید اباذر علوی گنابادی، مدرس سطوح عالی حوزه علمیه گیلان و مدیر آموزش مدرسه نائبالصدر رشت معتقد است …
توضیحات بیشتر »در شرایط کنونی، نپذیرفتن مقام مرجعیت، اخلاقیتر از پذیرفتن آن است
نفس نپذیرفتن مرجعیت در روزگار ما، در شرایطی که برای مؤمنین و متدینین در اثر کثرت رسالههای عملیه و تعدد به لحاظ تاریخی مشکلاتی را به وجود آورده است و تاکنون سابقه نداشته تا به این اندازه ما تعدد مراجع داشته باشیم و این به انسجام مؤمنین و به وحدت رفتاری که میتواند یک جامعه متدین داشته باشد صدمه زده است، اگر این نکته را در نظر بگیریم، در مجموع باید گفت: بلی. این نپذیرفتن در زمان ما طی شرایطی که به وجود آمده است، از پذیرفتن بهتر است. اختصاصی شبکه اجتهاد: «متدینین بسیاری، رسالههای عملیه در خانه دارند اما …
توضیحات بیشتر »دستخط مراجع و فقها پیرامون اجتهاد و مرجعیت آیتالله خامنهای
اختصاصی شبکه اجتهاد: مقام علمی و جایگاه بالای فقهی حضرت آیتالله خامنهای مسئلهای است که در چند سال گذشته مورد تأیید بسیاری از فقها و دیگر مراجع قرار گرفته است. در ۱۱ آذر ماه سال ۱۳۷۳ مرجعیت ایشان رسماً توسط جامعه مدرسین حوزه علمیه قم که مرکب از جمعی از علما و اساتید حوزه است، اعلام و ابراز شد. از قدیم الایام معمولاً «اجازه اجتهاد» به عنوان سنتی در تأیید توانایی اجتهاد و مرجعیت حوزویان توسط دیگر فقها و مراجع به کار گرفته میشد. بر همین اساس بعد از اعلام مرجعیت آیتالله خامنهای نیز بسیاری از علما و فقها به …
توضیحات بیشتر »آیتالله خامنهای و صلاحیت برای مرجعیت/ مصطفی دُرّی
اختصاصی شبکه اجتهاد: به مناسبت سالروز اعلام مرجعیت آیتالله خامنهای، حجتالاسلام مصطفی دُرّی، مدرس سطح عالی حوزه علمیه قم، به بحث در رابطه با صلاحیت ایشان برای مرجعیت که در طول این سالها محل نزاع موافقان و مخالفان بوده است میپردازد. یک بار در سال ۱۳۶۸ و به هنگامه رأیگیری در رابطه با تعیین جانشین بنیانگذار انقلاب اسلامی و بار دیگر در سال ۱۳۷۳ و بهوقت معرفی مراجع پیشنهادی از سوی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، بحث صلاحیت آیتالله سید علی خامنهای برای اجتهاد و مقام مرجعیت مطرح گردید. در آن زمان اگرچه تعداد مخالفان چندان کمتر از موافقان نبود، …
توضیحات بیشتر »پیشبینی مسیر فتوا و ولایت در آینده
حجتالاسلام پارسانیا گفت: کتاب «تکوین نهاد مرجعیت تقلید شیعه» مسیر آینده فتوا و ولایت را قابل پیشبینی میکند که با ارائهای که از تاریخ آن داشته، میتوان تصور کرد که در آینده چه خواهد شد و نهادهایی که به وجود آمده چه دگردیسیهایی را خواهند داشت که میتواند موضوع پروژههای بعدی باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست نقد و بررسی کتاب «تکوین نهاد مرجعیت تقلید شیعه» با حضور حجتالاسلام و المسلمین دکتر حمید پارسانیا، دکتر محمدعلی حسینیزاده و دکتر محسن صبوریان (نویسنده کتاب) در پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات برگزار شد. دکتر محسن صبوریان نویسنده کتاب «تکوین نهاد مرجعیت تقلید …
توضیحات بیشتر »پیشگفتار استاد پارسانیا بر کتاب تکوین نهاد مرجعیت تقلید شیعه
کارکرد اصلی مرجعیت، فتوا و تقلید است و کارکرد اصلی ولایت، حکم و مدیریت اجتماعی؛ و مرجعیت در مقطع تاریخی مزبور، مراتبی از ولایت حکم و حضور در عرصۀ مدیریت اجتماعی را نیز برعهده میگیرد. به گزارش شبکه اجتهاد، «تکوین نهاد مرجعیت تقلید شیعه» به قلم محسن کتاب پژوهشی است تاریخی پیرامون مسئله تمرکز در نهادهای دین و دولت و نسبت آن با گسترش روندهای بوروکراتیک در نهاد دولت که تکوین تاریخی مرجعیت تقلید شیعه در دوران معاصر را در دستور کار خود قرار داده است. تمرکز این کتاب بر مطالعه ساخت نهاد مرجعیت در دوران قاجار و پهلوی اول …
توضیحات بیشتر »شناخت شرایط مرجعیت؛ تأملی بر سخنان یک عضو جامعه مدرسین/سیدضیاء مرتضوی
شبکه اجتهاد: چندی قبل استاد محسن فقیهی از اعضای جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در گفتوگویی به بیان نظرات شخصی خود درباره، روند انتخاب مراجع در این نهاد حوزوی پرداخته و اظهار نموده «مرجعیت امر مهمی است که در امور مسلمانان و شیعیان دخالت میکند از این رو جامعه مدرسین به دقت این موضوع را بررسی میکند. در جامعه مدرسین کمیسیونی هست و کسی که صلاحیت مرجعیت دارد در آن کمیسیون مطرح و درباره آن بحث و گفت وگو میشود، این کمیسیون نظر میدهد که آیا فلان شخص صلاحیت برای مرجعیت دارد یا خیر. بر اساس قانون وزارت ارشاد موظف …
توضیحات بیشتر »از روند معرفی مراجع در جامعه مدرسین تا تلاش برخی برای طرح مرجعیت خود!
مرجعیت غیر از اجتهاد است، مرجعیت امر مهمی است که در امور مسلمانان و شیعیان دخالت میکند از این رو جامعه مدرسین به دقت این موضوع را بررسی میکند. بر اساس قانون وزارت ارشاد موظف است که اگر کسی قصد چاپ رساله خود را دارد ابتدا باید آن را به جامعه مدرسین ارائه دهد تا بعد از اجازه جامعه مدرسین چاپ شود، این کمیسیون در جامعه مدرسین فعال است و اگر کسی رساله و کتابهای خود را به جامعه مدرسین عرضه کند و شرایط لازم مرجعیت و اجتهاد را دارا باشد، بعد از تأیید جامعه مدرسین میتواند رساله را چاپ …
توضیحات بیشتر »سنتی که باعث عظمت مرجعیت میشود + تصاویر
شبکه اجتهاد: مهر مخصوص مرحوم آیتالله سید محمد حسینی شاهرودی با حضور فرزند ارشد آن مرحوم حجتالاسلام والمسلمین سید عبدالهادی شاهرودی و نیز جمعی از علما و فضلا شکسته شد. در این مراسم که همراه با روضه خوانی همراه بود، آیات سید حسین شاهرودی، دوستی زنجانی، سید علی نقی اردبیلی، سید کاظم شاهرودی حضور داشتند. آیتالله سید محمد شاهرودی برای ارسال نامه و مکاتبات خود با افراد و نهادهای مختلف از مُهر مخصوصی استفاده میکرد که پس از درگذشت این مرجع فقید شیعه، این مُهر شکسته شد. مُهر امضای مراجع معظم تقلید به جهت حساسیتی که دارد و به رسم …
توضیحات بیشتر »حق نداریم آنها را متهم کنیم!/ سید محمدمهدی رفیعپور
عدهای از فقهای میان سال حوزه به دلایلی، تشخیص دادهاند کمکم وارد عرصه مرجعیت شوند. این کار آنها با سیره عدهای از بزرگان گذشته که مرجعیت گریز بودند منافات دارد و با سیره عدهای دیگر که مرجعیت پذیر بودند مطابق است. طبق انما الاعمال بالنیات، ما حق نداریم آنها را متهم کنیم چنانکه بزرگان قبل را هم متهم نمیکنیم. اگر مرجعیت پذیری اتهام دنیاطلبی را برمیتابد، مرجعیت گریزی هم ممکن است فرار از مسئولیت و عافیت طلبی قلمداد شود! شبکه اجتهاد: اخیراً برخی از کانالهای کماطلاع یا جهتدار اشکال کردهاند که چرا برخی از اساتید و فقهای طبقه دوم حوزه …
توضیحات بیشتر »جامعه مدرسین و راهکار «جامعیت کمی و کیفی» نظارت بر مرجعیت
شبکه اجتهاد: «مرجعیت آینده» یا همان سوال ساده که «مراجع تقلید در آیندهی نزدیک چه کسانی خواهند بود؟» هر از چندی به بهانههای مختلف مورد توجه رسانهها قرار میگیرد. قاعدتا هر رسانه براساس نوع نگاه و سلایق فکری خود برخی افراد را مناسب این جایگاه میداند و این بحثها برخی حواشی احتمالی هم درپی دارد. اما فارغ از رسانهای شدن موضوع، این امر در فضای حقیقی نه تنها بسیار مهم، بلکه اصلیترین دغدغه در بین سطح عالی حوزویان است. شاید بیراه نیست اگر گفته باشیم که اساسا هرآنچه که در سطوح عالی حوزه از کرسی درس و نگارش کتاب و …
توضیحات بیشتر »مرجعیت، نهادی مقدس اما سنجشپذیر
نهاد مرجعیت علیرغم جایگاه والا و مقدسش، قابل نقد و سنجش است و این ارزیابی و نظارت تنها در صورتی منطقی، معقول و از منظر علمی مقبول است که از جانب عالمان تیزبین، صاحب بصیرت و امین صورت بگیرد. شبکه اجتهاد: روز آخر فروردین، سالروز صدور بیانیه جامعه مدرسین حوزه علمیه قم درباره نامشروع بودن تقلید از آیتالله سید کاظم شریعتمداری است. این بیانیه، نشان داد که تصور نهاد مرجعیت به عنوان، جایگاهی مطلق العنان و فراتر از دسترس نقد، در میان معارف شیعی جایی ندارد. این نهاد، علیرغم جایگاه مقدس و والایش در معارف شیعی و برخلاف زعم مسیحیت …
توضیحات بیشتر »گزارش تفصیلی از کرسی علمی ترویجی تعامل «مرجعیت» با نهاد «ولایت فقیه»
کرسی علمی ترویجی تعامل مرجعیت با نهاد ولایت فقیه با حضور جمعی از پژوهشگران حوزه فقه و اندیشه سیاسی با بررسی و تدقیق بر مهمترین نظرات و آراء در این عرصه برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، ارائه دهنده بحث در این نشست دکتر عبدالوهاب فراتی عضو هیأت علمی گروه علوم سیاسی پژوهشکده نظامهای اسلامی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی بود و حججاسلام والمسلمین سید سجادایزدهی، محسن مهاجر نیا، محمد ملکزاده و مسعود عبدالحسین پورفرد از اعضای هیأت علمی گروه علوم سیاسی پژوهشکده نظامهای اسلامی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی به نقادی بحث ایشان پرداختند. دبیر علمی این کرسی را …
توضیحات بیشتر »از ماجرای نفوذ در بیت مراجع تا کاسههای داغ تر از آش اطرافیان/ مرجع تقلید با مدرک حقوق از سوربن فرانسه و مهندسی معماری از دانشگاه بغداد!
مرجعیت صد جزء دارد، یکی فقه و علم است، دومی عدالت است، ۹۸ جزء آن مدیریت است. بحث نفوذ در بیوت مراجع از گذشته سابقه داشته است و عدهای میخواهند با استفاده از منطقه الفراغهای سیاسی فاصله و اختلاف بیندازند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، دکتر صفاءالدین تبراییان، استاد، نویسنده و پژوهشگر تاریخ معاصر درباره «تاریخ مرجعیت و حوزههای علمیه» با برنامه تلویزیونی چهارسو گفتگویی داشته و شفاف و صریح برخی از مسائل را بازگو کرده است. گوشهای از سخنان مؤلف کتابهای «نهاد مرجعیت شیعه در ۲۰۰ سال اخیر» و «احیاگر حوزه نجف» که در حال حاضرمشغول نگارش کتابی با موضوع …
توضیحات بیشتر »ساحل نجات/ محمدرضا نائینی
شبکه اجتهاد: سابقهی تأسیس نهاد مرجعیت به زمان ائمهی طاهرین علیهمالسلام باز میگردد و در حقیقت خود آن بزرگواران با کلمات و اشاراتشان این نهاد را برای دورهی غیبت تدارک دیدند و تاریخ نیز نشان داد که این تدبیر تا چه اندازه در حفظ مکتب تشیع مؤثر بوده است. از زمان ابن جنید اسکافى و ابن ابى عقیل عمانى رضواناللهعلیهما تا حال، مرجعیت شیعه دژی مستحکم برای حفاظ از مکتب بوده؛ پرچمداران بزرگترین مبارزات علیه استبداد و استعمار و دزدان عقیده، مراجع عظام بودهاند؛ چه کسی رهبری ثورهالعشرین در عراق را بر عهده داشت؛ فتوای تحریم تنباکو توسط کدام نهاد …
توضیحات بیشتر »جامعه مدرسین بر رسالههای مدعیان مرجعیت نظارت بیشتری داشته باشد
اعضای شورای عالی حوزههای علمیه در راستای سلسله نشستهای خود با مراجع عظام تقلید، با حضور در دفتر حضرت آیتالله ناصر مکارم شیرازی با ایشان دیدار و گفتگو کردند. به گزارش شبکه اجتهاد، در این دیدار؛ حضرت آیتالله ناصر مکارم شیرازی با اشاره به ظرفیت بالای حوزه و لزوم استفاده از این ظرفیت برای ساماندهی و مدیریت بهتر حوزه فرمود: یکی از کارهایی که باید انجام شود این است که سنّتهای حوزه را حفظ کنید تا تحت الشّعاع دیگر فرهنگها قرار نگیرد؛ چرا که حوزه خود فرهنگ مستقلی دارد و باید این فرهنگ و سنّت حفظ شود. این مرجع تقلید …
توضیحات بیشتر »ضرورت صیانت از منزلت مرجعیت؛ تضعیف مرجعیت از سوی چه کسانی و با چه هدفی؟
مرجعیت اگرچه بخشی از روحانیت است، اما کار ویژههای خاصی دارد که این نقشها توسط آحاد بدنه روحانیت ایفا نمیشود؛ به عبارت دیگر مرجع و مرجعیت جایگاه و کارکردی دارد که نمیتوان آن را به همه روحانیت تعمیم داد. جایگاه مراجع در تاریخ تشیع تا امروز جایگاه رفیعی است که توانسته پیروان مذهب را در دشواریها رهنمون باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، پایگاه شفقنا در گفتگوهایی ضرورت صیانت و حفاظت از جایگاه و منزلت مرجعیت را با کارشناسان حوزوی مورد بحث قرار داد که در ادامه میخوانید: چارچوبهای انتقادات باید حفظ شود حجتالاسلام والمسلمین دکتر مهدی فرمانیان رییس دانشکده مذاهب …
توضیحات بیشتر »