شبکه اجتهاد: چندی پیش حجتالاسلام والمسلمین مهدی مهریزی، استادیار دانشکده علوم حدیث در یادداشتی در «شبکه اجتهاد» با عنوان “فقه، مانع تمدن نشود؛ تمدن سازیاش بهجای خود!” اظهار کرده است: فقه قابلیت تمدن سازی ندارد و کسانی که به دنبال این مسئله هستند نگاهشان اشتباه است. ایشان در بخشی از یادداشت خود تصریح کرده است: به نظر من، نیازی نیست که به دنبال فقه تمدن ساز باشیم. این رفتار ما مانند این است که رقیبی داشته باشیم و به او بگوییم چیزی را که داری، به هر قیمتی به دست میآوریم. داستان تمدن ساختن ما نیز اینگونه است. ولی در …
توضیحات بیشتر »فقه، مانع تمدن نشود؛ تمدن سازیاش بهجای خود! / مهدی مهریزی
حجۀالاسلام مهدی مهریزی، پژوهشگر باسابقه حوزه فقه، در یادداشت شفاهی زیر به طور خلاصه، از نقش فقه در تمدن سازی میگوید. گفتگوی مفصل با وی در اینباره، در مجله الکترونیکی «نسبت فقه و تمدن اسلامی» منتشر خواهد گردید. او در آن گفتگو، دلایل تفصیلی مدعیات خود را مطرح میکند.[/
توضیحات بیشتر »حوزههای قانونگذاری اجراپذیرترین «فتوا» را انتخاب کنند
مهریزی در توضیح اجراپذیرترین «فتوا» بیان کرد: آنکه با مطالبات، واقعیتها، ذهنیتها و شرایط عمومی جهانی و ملی ما سازگاری دارد را اجراپذیرترین میگوییم. باید اجراپذیرترین فتوا را در قانونگذاری انتخاب کرد نه بدترین آن نسبت به شرایط جامعه. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین دکتر مهدی مهریزی، یکی از فعالان جدی در حوزه حقوق زنان است که محتوای علمی دقیق و مفیدی در این زمینه تولید کرده است. او در یکی از مقالههای خود، تفاوتهای فقهی میان زنان و مردان را تا ۱۷۰ مورد برشمرده و هر کدام از این زاویه که به سود مردان یا زنان بوده، بررسی …
توضیحات بیشتر »ملاک جهاد ابتدایی عدوان کافر است نه عقیده/ لزوم بررسی آیات قتال
عضو هیئت علمی موسسه دارالحدیث با اشاره به آیات قتال با کفار و جهاد ابتدایی تاکید کرد: عمده علمای اسلامی معتقدند جهاد ابتدایی با کفاری است که عدو و دشمن هستند و صرف کشتن کفار به دلیل عقیده کفرآمیز آنان نیست از این رو آیات قتال نیز باید در منظومه کلی قرآن دیده شود. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین مهدی مهریزی، عضو هیئت علمی موسسه دارالحدیث، در نشست علمی «جهاد ابتدایی در اسلام» در موسسه دینپژوهان با اشاره به عنوان بحث و ارتباط آن با مباحث عاشورا و این ایام گفت: این موضوع سوژه برخی حرکتهای تندروانه در جهان …
توضیحات بیشتر »دستهبندی مطالعات دینی درباره زنان و مبانی امام موسی صدر
مهدی مهریزی میگوید: از منظر امام موسی صدر، اسلام بر اساس شریعت اصولی را وضع کرده که با توجه به تحول جامعه میتوان قوانین شریعت را نیز متحول کرد و به باور امام صدر باید قوانین رایج اسلامی درباره زنان را بازخوانی کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست تخصصی «زن در دیدگاه امام موسی صدر» با سخنرانی حجتالاسلام والمسلمین دکتر مهدی مهریزی استاد حوزه و دانشگاه، عصرچهارشنبه هفتم مهر، به همت انجمن زنان پژوهشگر تاریخ با همکاری پژوهشکده اسناد و اندیشگاه فرهنگی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران برگزار شد. دراین نشست حجتالاسلام مهریزی مطالعات دینی درباره زنان را به …
توضیحات بیشتر »اسراف همیشه «قبیح» نیست!/مهدی مهریزی
اختصاصی اجتهاد «مجله الکترونیکی فقه و مصرف» (۱۳) اسراف؛ مفهومی عقلی است یا شرعی؟ نکتهی اول اینکه بحث اسراف یا چیزهایی از این قبیل، مفاهیم عقلایی است، یعنی مفهومی نیست که دین آورده باشد و ما بخواهیم آن را بکاویم . مثلاً ما مفهوم اسراف را از طریق روایت دریافت نکردهایم. یعنی وقتی که قرآن میفرماید: ان الله لایحب المسرفین؛ مخاطبش یک تلقی از اسراف دارد. میگوید خدا آنچیزی را که شما میفهمید چیست، دوست ندارد. نه اینکه بخواهد یک معنی جدیدی ایجاد و ابداع کند، لذا در همهی فرهنگها این مفاهیم عقلایی، که اسراف هم از این موارد است، …
توضیحات بیشتر »معرفت شناسی، عامل تأثیرگذار در اجتهاد فقیه
مهدی مهریزی: در فلسفه و مبانی فقه، عوامل تأثیرگذار در روند اجتهاد یک فقیه متعدد است و این نتیجه باورها و اعتقاداتی است که در طول زندگی او به وجود آمده و مسأله معرفت شناسی، بخشی از این مبانی تأثیر گذار است. به گزارش شبکه اجتهاد، پنجمین نشست تخصصی اصول و فلسفه فقه با عنوان «مبانی انسانشناسی علم فقه» با ارائه حجتالاسلام والمسلمین دکتر مهدی مهریزی پژوهشگر و مؤلف در حوزه فلسفه فقه در جمع اساتید و فضلای حوزه علمیه در دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی برگزار گردید. حجتالاسلام مهریزی در ابتدای سخنان خود گفت: در قرون اخیر دو رشته …
توضیحات بیشتر »کارکرد طواف وداع سنیان در حلیت زنان از منظر فقه شیعی
از جمله مهم ترین اختلافات میان اهل سنت و شیعه، وجوب طوافی به عنوان «طواف نساء» در انتهای مناسک حج و پی آمد های حاصل از عدم انجام آن است. فقه اهل سنت بر خلاف شیعه، با کنار گذاردن طواف نساء، به وجوب طواف دیگری به نام «طواف وداع» رای داده است. نوشتار حاضر نقش طواف وداع اهل سنت را در حلیت زنان به منزله جایگزینی برای طواف نساء از منظر فقه امامیه به بحث نشسته است. جستجو در منابع فقهی و برشماری مواردی از سنت و برخی دیگر از قواعد و ادله فقهی که توان اثبات وحدت و یگانگی این دو طواف و یا دست کم کفایت عمل اهل سنت را دارند، پیکره اصلی این جستار را سامان داده است. موثقه اسحاق بن عمار، سیره متشرعه، تاثیر ناپذیری صحت و ترتب آثار طواف نساء از نام و عنوان آن و قاعده الزام، مواردی است که نگارنده بدان ها دست یازیده است.
توضیحات بیشتر »«اجتهاد» بررسی میکند: حجاب؛ تکلیف یا قانون؟
پرونده ویژه «حجاب؛ تکلیف یا قانون؟» با آثار و گفتارهایی از سیداحمد مددیموسوی، سیدمحمدعلی ایازی، محمدرضا زائری، مهدی مهریزی، مجتبی الهیخراسانی، محمدحسین ترکاشوند، حسین سوزنچی، زهر رجبیان و دیگر اساتید و فضلا به همت «شبکه اجتهاد» منتشر شد. شبکه اجتهاد: در بحث فقه و حقوق زنان، حفظ چارچوبهای روشمند فقهی و درعینحال پاسخ به مسائل نو پیدا، موجب نگاهی دوباره به احکام و تکالیف و حقوق خانواده ـ اعم از همسران، والدین و فرزندان ـ و زنان شده است. این نگاه تازه، آثار تازه و مباحثات جدیدی را در حلقههای تفکر اسلامی بهویژه فقه، پدید آورده است. در کشور ما …
توضیحات بیشتر »الزام فقهی و حقوقی حجاب
اگر حجاب کاملاً جنبۀ شخصی داشته باشد جزء اختیارات حکومت نیست و اما اگر جنبۀ شخصی ندارد جزء اختیارت حکومت است.
توضیحات بیشتر »بررسی «انتخابات از نگاه فقه» با حضور مهریزی و شریعتی
در پانزدهمین نشست علمی دبیرخانه دینپژوهان انتخابات از نگاه فقه با حضور کارشناسان دینی بررسی خواهد شد.
توضیحات بیشتر »پژوهشگر علوم حدیث: نگرش امروزی باعث ضعیف شدن بیشتر احادیث میشود/ لزوم توجه به نگاه فهرستی در نقل احادیث
حجتالاسلام خدامیان درباره انگیزه خود از احیای مسلک فهرستی روایات گفت: عدهای از سر دلسوزی مطالب و کتابهایی منتشر میکنند که تا ۲۰ سال دیگر تمام روایات را ضعیف میکنند.
توضیحات بیشتر »در نگاه مهدی مهریزی: آسیبشناسی استناد به حدیث در حوزه مسائل اجتماعی
به نظر میرسد که ما در حوزه مسائل اجتماعی و حقوق انسانها، خواه دماء باشد، خواه امور مالی و خواه آزادیهای انسان، باید احتیاط کنیم. یعنی احتیاط مرحوم خوانساری را مقداری گسترش بدهیم. سیره عقلا هم این است که اگر با خبری مواجه شوند که حتی از نظر فقهی صحیح و موثق است اما مربوط به دماء یا حقوق اولیه انسانها میشود، احتیاط کنند.
توضیحات بیشتر »استنباط حدیث و اقتضائات فرهنگی زمان صدور
واقعیت این است که آیاتی که در مکه نازل شده با آیاتی که در مدینه نازل شده زبان متفاوتی دارد. بنابر این در خروجی هم تفاوت دارد. حالا چیزی که در ظرف ۲۳ سال اینقدر تفاوت دارد، حدیث شیعه که ۲۵۰ سال تاریخ دارد، چه وضعیتی خواهد داشت؟ احادیثی که در سه فرهنگ متفاوت حجازی، عراقی و ایرانی مطرح شده است. هر کدام از این فرهنگها، اقتضائات خاص خودش را دارد، نوع مواجهه خاص خودش را دارد. ما بدون توجه و در نظر گرفتن اینها حدیث را مبنای استنباط قرار میدهیم.
توضیحات بیشتر »