اختصاصی شبکه اجتهاد: عاشورا، هزاران راز دارد که به روزگاران، شکوفا میشود و چون چراغی فرا راه انسان قرار میگیرد تا معنای «ان الحسین مصباح الهدی» را بهتر بشناسیم و در پرتو انوارش راه بیابیم و بپیماییم و به مقصد رسیم که حضرت حسین (ع) را «سفینه النجاه» هم میخوانند. برای من جالب توجه است که عاشورا را میان دو حج میبینم؛
توضیحات بیشتر »عزاداری برای اباعبدالله(ع) ذاتاً سیاسی است/ قصه کربلا شبیهبردار نیست/ مواظب خطر تسامح در روضهخوانیها باشیم
امام حسین(ع) در مبارزه خودش هدفی را مطرح میکند که مبارزه با ظلم، فساد، مقاومت کردن در برابر بیعت تحمیلی با یک فرمانروای خودسر و مستبد، به دست آوردن عزت و از دست ندادن آن است. پس مراسم عاشورای حسینی و عزاداری برای ابا عبدالله(ع) ذاتاً سیاسی است و امکان ندارد سیاسی بودن از این مراسم تفکیک بشود.
توضیحات بیشتر »امام حسین(ع) فرهنگ گفتگو را اصل میداند
مهریزی پژوهشگر حوزه علمیه قم میگوید: اگر ما در حادثه عاشورا معتقد باشیم امام حسین(ع) بنا را بر گفت و گو گذاشته است، خارج از این مکتب نیندیشیدهایم.
توضیحات بیشتر »انطوان بارا: نذر کردم همپای زینب(س) باشم
اختصاصی شبکه اجتهاد: پیام نهضت حسینی فراتر از جهان اسلام رفته و پیروان ادیان دیگر نیز شیفتۀ مرام آزادگی و آزاده خواهی حسین بن علی (علیهالسلام) بوده و از منظر خود به زیباییهای عاشورا نگریستهاند.
توضیحات بیشتر »به جریان کربلا با دید اجتهادی وارد شویم/ عزاداری فقط اشک نیست، احیای امر ائمه(ع) است
یکی از کارهای لازم نسبت به جریان کربلا و عاشورا این است که با دید اجتهادی وارد این قضیه شویم که متأسفانه این کار هنوز انجام نشده است. مقصود من از دید اجتهادی این است که ببینیم امام این کلام را در کجا و در چه مقطعی فرموده و با چه کسانی مطرح کرده است، اگر ما این دید را داشته باشیم، تحلیل کلمات امام حسین چهره دیگری پیدا میکند.
توضیحات بیشتر »نفی و نهی در حرکت و قیام امام حسین(ع)
باید جلوی اثم و عدوان هم بایستی، تا در خارج تحقق پیدا نکند؛ باید جلویش را بگیری؛ جلوگیری از تحقق اثم و عدوان، تحت یک عنوان فقهی دیگر میآید که اسمش «نهی از منکر» است. امام حسین(ع) به دنبال انجام وظیفه است؛ یعنی صرفا به دنبال «نفی» نیست؛ بلکه بعد از نفی، نوبت «نهی» است. میفرماید: من از منکر بدم میآید؛ لذا جلویش را هم میگیرم.
توضیحات بیشتر »هیچ کس نمیتواند بگوید من از مراسم سوگواری سالار شهیدان بینیازم
هیچ انسانی بی نیاز از بهره برداری از مراسم کربلا نخواهد بود و هیچ عالم و اندیشوری مستغنی از رهنمود عاشورا نیست؛ حتّی زاهدان و عابدان که در بین راهند و حکیمان و متکلّمان که به پایان راه نزدیکند و عارفان و شاهدان واصل که به قلّهٴ بلند پایانی این راه رسیده اند، آنها نیز جزو مستمعان راستین پیام حسینیاند.
توضیحات بیشتر »راهکارهای پویایی مناسک عزاداری
تبیین فلسفه محّرم و عزاداری امام حسین علیهالسلام/ گسترش مناسک عزاداری در گرو بهره گیری از وعاظ و خطبای متبحر و متخصص/ لزوم مقابله با هنجارشکنیها و عزاداریهای نامتعارف/ مبارزه با ادبیات غلوّ آمیز؛ مهمترین ضرورت در پالایش مناسک عزاداری/ همگرایی عقلانیت و عشق؛ مهمترین اصل در مدیریت چگالی سنگین احساسات درمناسک عزاداری/ لزوم احیای سبکهای سنتی عزاداری در بستر فرهنگ عمومی مردم.
توضیحات بیشتر »دفن خورشید در نینوا
اختصاصی شبکه اجتهاد: در این روز، دفن شهدای کربلا توسط قبیلۀ بنیاسد و با راهنمایی امام سجاد (ع) در کربلا صورت گرفت و این زمانی بود که کاروان اسرا در روز یازدهم محرّمالحرام، کربلا را به مقصد کوفه ترک کرده بودند و پیکر امام حسین (ع) و یارانشان بر روی زمین خشک و زیر آفتاب باقی مانده بود.
توضیحات بیشتر »حرکت کاروانِ خورشید به شهر ظلمت
اختصاصی شبکه اجتهاد: روز عاشورا با تمام زیباییها و گل واژههای اشک و خون به پایان رسید و صبحگاه روز یازدهم فرا رسید. یزیدیان روز یازدهم محرّم را با غسل در فرات آغاز کرده و آماده حرکت به سوی دربار یزید بن معاویه شدند و کاروان اسرای کربلا با حضور امام سجاد(ع)، حضرت زینب(س) و بسیاری دیگر از اعضای کاروان سید الشهدا(ع) اندکی بعد باید به سوی کوفه حرکت کنند.
توضیحات بیشتر »زیبایی و نمادهای جمال در آینه کربلا
شبکه اجتهاد: بی گمان هر فردی از انسان و هر قوم و ملّتی از انسانها با نظر به چگونگی و تفسیر و توجیهی که درباره حیات خود دارند و با نظر به فرهنگی که در آن زندگی میکنند، حقایق را به عنوان آرمانها و ایدههای اعلا برای خود پذیرفته اند. این آرمانها و ایدهها اگر از سنخ عظمتهای معقول، مانند عدالت و آزادی و نظم و صدق و اخلاق و فداکاری و دیگر تجلیات تکاملی روح باشند، تحقق و انطباق آنها در رندگی عینی انسانها، جمال معقول و زیبایی عقلانی و والا نامیده میشود، و اگر از سنخ ترکیبات و کیفیات محسوس باشند، زیبایی حسی نام میگیرد.
توضیحات بیشتر »قیام امام حسین(ع)، قیامی معقول و مقبول بود
اختصاصی شبکه اجتهاد: محرم و عاشورا که فرا میرسد، نزاع قدیمی بین شور و شعور حسینی نیز آغاز میگردد؛ اینکه شور بر شعور مقدم است یا بالعکس. حجتالاسلام والمسلمین مرتضی جوادی آملی اما نظر دیگری دارد. او این نزاع را از منظر عقل و نقل، به قضاوت مینشیند. مدیر مؤسسه اسراء، در گفتگو با اجتهاد، از معقولیت و مقبولیت قیام امام حسین (ع) گفت، دو امری که اگر هر یک نبود، این قیام ابتر میماند.
توضیحات بیشتر »عاشورا، رفع بیعت یا اثبات تکلیف/ غلامرضا بنیاسدی
اختصاصی شبکه اجتهاد: کلمههای بیعت و تکلیف، قطعا دو کلیدواژه فقهی هستند که مومنان در طول زندگی خود تمام ساحتی با آن مواجهاند. این دوکلمه در کربلا هم رفتارها را مهندسی میکرد؛ «این جماعت با من کار دارند، پس من بیعت خویش را از شما برداشتم تا هرکس میخواهد برود، برخیزد و برود چون هرکس بماند فردا کشته خواهد شد.»
توضیحات بیشتر »معرفی و مقایسۀ تطبیقی مقاتل: لهوف، مجلسی و شوشتری/ سید محمود معلمی
اختصاصی شبکه اجتهاد: محرم سال ۶۱ هجری و ماجرای شهادت حضرت ابی عبدالله الحسین علیهالسلام و وقایع قبل و بعد از آن، چنان اهمیتی در تاریخ اسلام و خصوصا تاریخ شیعه برخوردار است که در مورد آن صدها کتاب مفصل تا کنون و در طی قرنها نوشته شده است و از بزرگان به یادگار مانده است.
توضیحات بیشتر »مظلومیت فرهنگی امام حسین(ع)/ کاظم قاضی زاده
گرچه روزهایی بر پیامبر سخت بوده و عزیزان پیامبر به طرز فجیعی کشته شده بودند و جسم آنان سخت آسیب دیده بود که امام حسین در این جهت با آنان مشترک بود، اما آنان قبل از مرگ متهم به خروج از دین نشده بودند و آنان را قربه الی الله نمیکشتند. مظلومیت امام حسین آن بود که هم خود ایشان و قبل از ایشان پدر بزرگوارشان خارجی معرفی میشدند.
توضیحات بیشتر »آثار قیام اباعبدالله برای بشریت/ امام حسین(ع) حق انتخاب و اختیار برای همه بشریت قائل است
امام حسین به عنوان سرور آزادگان جهان حق انتخاب و اختیار برای همه بشریت، به خصوص همراهان خودش قائل است و آنها را بین ماندن و رفتن، بین شهادت و زندگی کردن مختار قرار میدهد تا با آموزههای دینی و اجتماعی راه را انتخاب کنند. هرچند امام حسین اصحاب و یارانش را به خوبی میشناسد اما برای اینکه درسی به تاریخ بدهد، این رفتار را انجام میدهد.
توضیحات بیشتر »آسیبشناسی عزاداری/ حسن حسینییار
اختصاصی شبکه اجتهاد: نماد سرخ عاشورا و نهضت عظیم کربلا همچون دیگر ارکان مهم دین اسلام از گزندها و نقشههای احتمالی دشمنان قسم خورده مصون نخواهد بود. اگر روایات و احادیث بر این مسئله تاکید میکند که با برپایی هیئتهای عزاداری و سوگواری یاد و خاطره سالار شهیدان در دلها و جانها زنده شود،
توضیحات بیشتر »گفتاری درباب آسیب شناسی عزاداری/ حسین یاراحمدی
اختصاصی شبکه اجتهاد: یکی از اعمالی که موجب تقرب به خداوند شده و در روایات و سیره معصومین علیهمالسلام بسیار بر آن تاکید شده است، عزاداری بر اهل بیت(ع) مخصوصا سید و سالارشهیدان، ابا عبد الله الحسین(ع) است که دارای آثار و برکات بی شمار بود
توضیحات بیشتر »حکم فقه و فتوای عشق است یاری حسین(ع)/ غلامرضا بنی اسدی
اختصاصی شبکه اجتهاد: گاهی عشق یک فتوا دارد و فقه حکمی دگر اما حکم فقه و فتوای عشق در بزرگترین روز تاریخ که رسمالخط همه روزها هم باید باشد یکی شد و یکی ماند تا انسان را به توحید برساند.
توضیحات بیشتر »بازخوانی فقه عاشورا در نگاه رسول جعفریان
آیا قیام عاشورا فقهی است یا خیر؟ اگر هست، ذیل کدام یک از ابواب فقه بررسی شده یا باید بشود؟ فقهای شیعه در این باره چه گفتهاند و چه نظراتی دارند؟ در این مقاله تطور بحث فقهی در باره عاشورا مرور و بررسی مختصر شده است.
توضیحات بیشتر »کربلا عرصه تجلی فقه در رفتار امام/ حمزه واقعی
اختصاصی شبکه اجتهاد: حج و جهاد موضوعاتی فقهی است چنانکه صوم و صلاه. وقتی در کلام معصوم این چهار موضوع فقهی و عبودیتی، به محوری به نام ولایت وصل میشوند، آن محور هم به قاعده شآن فقهی خواهد داشت.
توضیحات بیشتر »یکسان سازی شیوههای عزاداری توصیه نمیشود/ شعور بدون شور و بالعکس شکننده است
عزاداریها درهمه جا یکسان نیست و هر منطقهای حزن و اندوهش با مناطق دیگر متفاوت است و باید این حفظ شود. منتهی اندوه و حزن درهر جایی که مخالف ارزش شود باید جلو آن را گرفت لذا توصیه به یکسان سازی عزاداریها و شیوه حزن و اندوه نیست.
توضیحات بیشتر »پنج دستور امام رضا(ع) برای سلوک عاشورایی/ سید محمدمهدی میرباقری
شبکه اجتهاد: «روایتی از امام رضا(ع) هست که در روز اول محرم به ابنشَبیب فرمودند: روزه گرفتهای؟ امروز روزی است که زکریا روزه گرفت و خدا یحیی را به او عطا کرد.
توضیحات بیشتر »مردم را به قیام سیدالشهداء آشنا کنید/ هر چه برای عزای امام حسین انجام شود تفریط است
حضرت آیتالله وحید خراسانی سفر تبلیغی مبلغان دینی را بزرگترین نعمت خداوند دانست و تأکید کرد مردم را به عظمت عاشورا و قیام سیدالشهداء آشنا کنید که اگر این کار صورت گیرد اجرتان بدون درک و بدون وصف خواهد بود، ما حضرت را نشناختیم و نفهمیدیم چه خبر است. خاتم النبیین شب معراج به ملأ اعلا رسید و وقتی به قاب قوسین واصل شد دو کلمه آنجا دید.
توضیحات بیشتر »سیر تطور مباحث فقهی درباره نهضت عاشورا
آیا قیام عاشورا فقهی است یا خیر؟ اگر هست، ذیل کدام یک از ابواب فقه بررسی شده یا باید بشود؟ فقهای شیعه در این باره چه گفتهاند و چه نظراتی دارند؟ در این مقاله تطور بحث فقهی درباره عاشورا از سوی حجتالاسلام رسول جعفریان، بررسی شده است. شبکه اجتهاد: اولبن پرسش این است که، آیا کربلا یک حرکت فقهی است یا فرا فقهی؟ اگر عاشورا موضوعی فقهی باشد، یعنی امکان بررسی رسیدگی فقهی به آن باشد، طبعا قابل تأسی برای شیعیان است و میتوان از آن به عنوان یک منبع فقهی استفاده کرد. اما اگر حادثه ای عاشقانه یا طراحی …
توضیحات بیشتر »تحلیل شش تن ار فقها از حرکت امام حسین(ع)
امام خمینی در بحثهای ولایت فقیه میگویند یک مصلح، یک حاکم و یک انسان مکلف اسلامی مگر حتما باید حرکتی که میکند در زمان خودش به نتیجه برسد، ما الان کاری میکنیم که ۵۰ سال دیگر ممکن است نتیجه دهد، ممکن است تشکیل یک حکومت ولو ۵ قرن دیگر مستلزم این شود که یک حکومت صالح و مشروع که موجب حرکت امام حسین(ع) شد، تشکیل شود و این همان ملاکهایی است که امام حسین(ع) در بحث امر به معروف و نهی از منکر ارائه دادند و آن را واجب میدانستند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین سیدضیاء مرتضوی استاد حوزه …
توضیحات بیشتر »بقای شریعت مرهون امر به معروف و نهی از منکر است
آیتالله صافی گلپایگانی در سسلسله نوشتارهای درباره قیام و نهضت حضرت سید الشهدا علیهالسلام به مناسبت ماه محرّم الحرام تصریح کرد: حسین علیهالسّلام وظیفه داشت و مکلّف بود که برای نهی از منکر بپا خیزد و عالم اسلام را بیدار کند و با بذل جان خود و یارانش بزرگترین ضربت کاری را بر پیکر نحس و نجس حکومت بنی امیه وارد سازد. شبکه اجتهاد: حسین علیهالسّلام خطاب به برادرش محمد بن علی معروف به محمد حنفیه آخرین وصیتهای خود را نگاشت و در آن وصیت، فرمود: «اِنَّما خَرَجْتَ لِطَلَبِ الاِصْلاحِ فی اُمَّهِ جَدّی مُحَمَّد – صلّیالله علیه و آله وسلّم- …
توضیحات بیشتر »