اختصاصی شبکه اجتهاد: نظریه خطابات قانونیه که از ابداعات مرحوم امام خمینی بود، موافقان و مخالفان فراوانی در میان دانشیان فقه و اصول دارد. برخی آن را اکسیر اعظم فقه میدانند و در رابطه با آثار آن، کتابها و مقالات مینویسند و پارهای نیز ترتب هیچ اثری را بر آن برنمیتابند. یکی از بهترین کسانی که میتواند در این خصوص …
Read More »Tag Archives: انتخاب سردبیر
تحولی در گفتمان سازی علوم اسلامی/ تربیت بیش از ۲۰۰ فقهپژوه در کارگاههای مشق اجتهاد
نشست خبری «طرح روشمندسازی علوم اسلامی» و آغاز به کار کارگاههای «مشق اجتهاد» با حضور اصحاب رسانه، مدیر اجرایی طرح و نیز معاون پژوهش مؤسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا(ع) و دبیر میز تخصصی توسعه و توانمندسازی علوم اسلامی دفتر تبلیغات برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام سید محمدرضا شریعتمداری در نشست خبری طرح ملی روشمندسازی علوم اسلامی که …
Read More »شهید بهشتی و حقوق ملت در قانون اساسی
شبکه اجتهاد: از میان رجال دینی و سیاسی، آیتالله بهشتی بیشترین نقش را در تدوین قانون اساسی جمهوری اسلامی ایفا کرد. از آن رو که هم در مراحل مختلف تدوین پیش نویس قانون اساسی به ویژه در شورای انقلاب اسلامی، هم در تشکیل مجلس خبرگان قانون اساسی، و هم در مدیریت کمیسیونها، جلسات غیررسمی و رسمی این مجلس نقش محوری …
Read More »مبادا مباحث تحلیلی صرف فلسفه علم اصول، بر مباحث ثمرهدار غلبه پیدا کند
اختصاصی شبکه اجتهاد: حجتالاسلام والمسلمین محمدعلی خادمی کوشا مدیر گروه «دانشهای وابسته به فقه» پژوهشگاه علوم و فرهنگ اندیشه است. با وی در مورد فواید و چالشهای فلسفه علم اصول به گفتوگو نشستیم. وی با اشاره توهماتی که در این خصوص است ابعاد این موضوع را شفاف نمود. او معتقد است پیش از هر کاری در فلسفه علم اصول، ابتدا …
Read More »فلسفههای مضاف، نگهدارنده علوم هستند/ فلسفه اصول، تجمیع مسائل دانشهای دیگر نیست
اختصاصی شبکه اجتهاد: فلسفه علم اصول، دانش نوپائی در حوزههای علمیه است. دانشی که بسیاری از اصولیان و فقه پژوهان، هنوز از ابواب و کاراییهای آن بیخبرند. در رابطه با کاراییها و چالشهای فلسفه علم اصول، باحجتالاسلام دکتر محمدعلی ایازی، استاد برجسته حوزه علمیه و عضو هیئتعلمی دانشگاه مفید گفتگو کردیم. او که بیشتر به پژوهشهای قرآنیاش شهره است، سالهاست …
Read More »بررسی فقهی حرمت کراوات، پاپیون و دستمال گردن
آنچه بسیاری از متدینین و به خصوص قائلین به حرمت استعمال کراوات، بدان معتقدند، شبیه سازی شدن کراوات از روی صلیب مسیحیان و به تبع، اختصاص این نشانه به ایشان است. تا بدین جای بحث، اگرچه به ظاهر تاریخی صرف است اما وقتی اختصاص آن به مسیحیان، صغرای حرمت تشبه به کفار میگردد، بحث، رنگ و بوی فقهی به خود …
Read More »تأکید مراجع بر حل مشکلات معیشتی مردم و گرانی افسار گسیخته/ خوبیهای مردم را باید با گرانی جواب داد؟
سفر رئیس دفتر رئیس جمهور به قم و دیدار با مراجع عظام تقلید و علما در زمانی صورت گرفت که مشکلات اقتصادی کشور تبدیل به بحران شده و با انتقاد مراجع عظام تقلید روبرو بود. محمود واعظی نیز از این فرصت استفاده کرد و مراجع را در جریان امور کشور و اقدامات دولت قرار داد تا بلکه از حجمه مطالبات …
Read More »انتظارات صریح رهبر انقلاب از دستگاه قضایی/ اصلاح درونی دستگاه قضا بدون توقّف/ در مبارزه با مفسدین اقتصادی به صورت واضح، حتی جنجالی وارد شوید
رهبر معظم انقلاب ضمن تشکر از عملکرد قوه قضائیه، از مسئولان آن قوه خواست در مبارزه با مفسدین اقتصادی به صورت واضح و گاهی حتّی به صورت جنجالی وارد بشوند و نیز حرکت قوّهی قضائیّه به سمت اصلاح درونی دستگاه قضا هم بایستی بیتوقّف، بدون توقّف، انجام بگیرد. به گزارش شبکه اجتهاد، حضرت آیتالله خامنهای رهبر معظم انقلاب اسلامی صبح …
Read More »اولین شماره دور جدید فصلنامه «حوزه» با «پرسشهای مجتهد شبستری بر میز تأمل»
شماره اول از دور جدید فصلنامه تحلیلی انتقادی «حوزه» با گفتار و یادداشتهایی از اساتید مطرح حوزه و دانشگاه و با پرونده ویژه بررسی آراء و افکار محمد مجتهد شبستری، در ۱۲۰ صفحه منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، اولین شماره دور جدید فصلنامه «حوزه» به مدیرمسئولی سیدعباس صالحی و سردبیری عبدالرضا ایزدپناه، با آثاری از احمد واعظی، حمید پارسانیا، …
Read More »راه تحول، گفتگو با علما نیست!/ مگر امام خمینی توانست علما را مجاب کند!/ ادعایی که هیچ پیامبری مطرح نکرد!
برخی به من میگویند «راه تحول، این نیست. راهش این است که بروی با علمای برجسته صحبت کنی و نظرشان را به خود جلب کنی.» من میگویم: مگر امام خمینی توانست علماء را با خود همراه کند؟ مگر آقا توانست برخی از این آقایان را مجاب کند؟ مگر شهید صدر توانست حوزه نجف را همراه کند! به گزارش خبرنگار اجتهاد، …
Read More »آفاق قواعد فقه اصطیادی در فقه معاصر اهل سنّت/ قواعد فقهی مصرف نظریه پردازانه پیدا کرده است/ انبوهی از قواعد در آیات و روایات وجود دارد که نادیده میگیریم
قرآن از حیث مبنایی سرزمین سبز و بسیار آماده و مهیا برای جلب و جذب استخراج قاعده است؛ چون در دیدگاه کلامی ما قرآن فرا زمانی است. اشکالی به شیعه و هم به اهل سنت متوجه است که ما قواعد منصوص علیهای قرآنی را کامل استخراج نکردهایم تا چه رسد به قواعد اصطیادی از قرآن که باب وسیعی دارد. به …
Read More »همه بازیهای رایانهای مصداق لهو و لغو نیستند/ برخی از بازیها حکم وجوب دارد!
بازیهای رایانهای به جهت هدف مکلف یا کیفیت برخی عناصر آن یا برخی آثار و پیامدهایشان دارای حکم حرمت و برخی دارای حکم مباح و برخی از آنها مانند بازیهای رایانهای درمانی که درمان منحصر در آنهاست، دارای حکم وجوب میباشند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، نخستین نشست از سلسله نشستهای الگوی فقهی بازیهای رایانهای با عنوان «بازیهای رایانهای، چیستی، ضرورتها …
Read More »با نگاه حداقلی به شریعت نمیتوان از «فقه نظام» سخن گفت/ آیا فقه سنتی میتواند پاسخگوی مسائل «نهاد خانواده» باشد؟
آیا فقه سنتی ما توانسته است بهطور معرفتی، پرسشهای مرتبط با نهاد خانواده را پاسخگو باشد؟ خیر؛ چون تابهحال چنین نگاه منسجمی وجود نداشته است. آیا میتوان گفت نفقه واجب است ولی اگر همسر مریض شد، درمانش واجب نیست؟! از همه مهمتر، آیا فقیهان ما اصل خانواده و حفظ نظام خانواده را مورد توجه قرار دادهاند؟ چنین گزارههای متضادی، ناشی …
Read More »اگر عدالت طلبی بدون فقاهت باشد نتیجه آن خوارج و معتزله و بعد، نفی دین است
آرمان ما این است که فقاهت و عدالت با هم ترکیب شوند و یک نوع عقلانیت به وجود بیاید که آقا هم این را عدالت و پیشرفت نامیدند. ما باید عدالت را با فقاهت تلفیق کنیم که این هم با علوم اجتماعی اتفاق خواهد افتاد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، دکتر ابراهیم فیاض، استاد و عضو هیئت علمی دانشگاه تهران در …
Read More »مروری بر مقالات فصلنامه «کاوشی نو در فقه» در سال ۱۳۹۶
«اقتضای ماهیت وقف بر جایز نبودنِ تغییر و تبدیل آن»، «بازپژوهی ماهیت جرم سبالنبی در فقه امامیه»، «واکاوی کیفیت استدلال فقیهان به قواعد عقلی در فرایند استنباط»، «بررسی فقهی مقابله به مثل از طریق حرام»، «امکانسنجی فقهی گذار از مجازاتهای بدنی» و «تمایزات قاعدۀ فقهی و قاعدۀ اصولی در اصول امامیه و اهلِسنت» برخی از مهمترین مقالات اخیر فصلنامه فقه …
Read More »بدون دانش روانشناسی، عملیات استنباط کامل نیست!/ روانشناسی در همه ابواب فقه تأثیرگذار است
اختصاصی شبکه اجتهاد: با وقوع انقلاب اسلامی و تشکیل نظام جمهوری اسلامی، این پرسش به وجود آمد که آیا اسلام، نظام خاصی برای اداره جامعه در عرصههای مختلف دارد؟ در طول این سالها اما اگرچه ایدههای مختلفی در رابطه با نظام سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی اسلام ارائه شد؛ ولی کمتر کسی به صرافت بیان رابطه بین اسلام و روانشناسی …
Read More »ابزار تحول در قالب قواعد فقهیه وجود دارد/ لازم نیست به ساختار فقهی دست بزنیم
اختصاصی شبکه اجتهاد: آیتالله سیدفاضل حسینی میلانی، رییس کالج بینالمللی مطالعات اسلامی، استاد حقوق و فلسفه اسلامی در کالج اسلامی لندن است. او متولد ۱۳۲۳ شهر کربلاست و علوم اسلامی را زیر نظر پدربزرگش آیتالله سید محمدهادی میلانی و آیتالله سید ابوالقاسم خویی در حوزه نجف و خراسان فرا گرفته است. وی که دکترای فلسفه از دانشگاه آکسفورد دارد، اکنون …
Read More »دو فصلنامه «فقه مقارن» در ایستگاه دهم
دهمین شماره دوفصلنامه علمی ـ پژوهشی «فقه مقارن» دانشگاه مذاهب اسلامی به عنوان نخستین مجله تخصصی در حوزه فقه مقارن با مقالاتی از اساتید و صاحبنظران حوزه و دانشگاه در زمینه مباحث و مسائل مستحدثه از دیدگاه فقه مذاهب اسلامی، با مدیرمسئولی محمدحسین مختاری و سردبیری عابدین مومنی چاپ و روانه بازار نشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، سرمقاله این …
Read More »«مشق اجتهاد» در چهار شهر کشور تجربه میشود/ جهش پژوهشی حوزههای علمیه از تابستان امسال
به نظر میرسد، این روش، از انگیزههای دیگری که در این سالها برای ترویج پژوهش به کار میرفته است مثل تشویقهای مالی یا اجبارهای مدیریتی، روش بهتری باشد؛ یعنی کسانی که تابهحال وارد عرصه پژوهش شدند کمتر به دلیل جهات مالی یا اجبارهای مدیریتی بوده است. بلکه خودشان، علاقه پیدا کردند. ما هم در این کارگاهها به دنبال علاقهمند کردن …
Read More »برای حل مشکلات نظام، راهی جز رسیدن به تمدن اسلامی نداریم/ پنج چالش مهم نظام اقتصادی
اختصاصی شبکه اجتهاد: یکی از مباحث مهم که امروزه از تریبونها و افراد مختلف حول آن مطالب بسیاری میشنویم، عنوان مسائل نوپدید در مقابل فقه است. امروز فقه یک آزمون بسیار بزرگ دارد و آن رفع مشکلات نظام اسلامی در حوزههای مختلف است. در همینباره و برای واکاوی چگونگی حل مشکلات فقهی نظام اقتصادی، به سراغ حجتالاسلام دکتر امینرضا عابدینژاد، …
Read More »تفکر سنّی همیشه در خدمت حکومت بوده و تفکر شیعه، گریزان از حکومت
اختصاصی شبکه اجتهاد: بعد از پیروزی انقلاب اسلامی به رهبری امام خمینی فقه فرصت پیدا کرد وارد عرصه اداره و حکومت شده و ادعاهای خود را در این زمینه به اثبات رساند. با گذشت زمان فقه در عمل چالشهای متفاوتی را پیشروی خود دید که باید به آنها پاسخ میداد. در ارتباط با همین چالشها و میزان موفقیت فقه در …
Read More »ظرفیت لازم برای الگوریتم اجتهاد، وجود ندارد!
حجتالاسلام والمسلمین مجتبی الهی خراسانی، رئیس میز توسعه و توانمندسازی علوم اسلامی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم در سلسله جلسات «گفتمان معرفت» مرکز تحقیقات اسلامی (وابسته به آیتالله شیخ مصطفی اشرفی شاهرودی)، در جمع اساتید، فضلا و طلاب حوزه علمیه مشهد، به بررسی ایده «الگوریتم اجتهاد» پرداخت. به گزارش خبرنگار اجتهاد، استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه در …
Read More »ملاک در قاعده نفی سبیل، مسلمان و کافر بودن نیست؛ ملاک، حق و باطل بودن است
اختصاصی شبکه اجتهاد: رهبر انقلاب اگرچه امسال شعار حمایت از کالای ایرانی را به عنوان شعار سال اعلام کردند، اما پیشازاین و در سالهای قبل نیز بر حمایت از تولید و کار و سرمایه ایرانی تأکید کرده بودند. در این سالها اما نتیجه مطلوب حاصل نشد. ایشان اما امسال حالا با فراخوان «حمایت از کالای ایرانی»، آحاد ملت هم خطاب …
Read More »«منطقه الفراغ» میتواند در محدوده واجبات و محرمات هم بیاید/ ریشه نظریه «منطقه الفراغ» را میتوان در نظریات محقق نائینی یافت
حجتالاسلام والمسلمین سید محسن حسینی فقیه در سلسله جلسات «گفتمان معرفت» مرکز تحقیقات اسلامی (وابسته به آیتالله شیخ مصطفی اشرفی شاهرودی)، در جمع اساتید، فضلا و طلاب حوزه علمیه مشهد، به تبیین نظریه «منطقه الفراغ» در اندیشه شهید سید محمدباقر صدر پرداخت. به گزارش خبرنگار اجتهاد، استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه در این نشست علمی اظهار کرد: گاهی …
Read More »«آفتاب در طلعت آفتاب»، ویژهنامه انتخاب آیتالله خامنهای بهعنوان رهبر انقلاب
شبکه اجتهاد: ۱۴ خرداد ماه سال ۱۳۶۸ یکی از اندوه بارترین و در عین حال یکی از پر شکوه ترین روزهایی است که ملت مسلمان ایران در طول سال های پس از پیروزی انقلاب به خود دیده است. در این روز از یک سو رهبر کبیر انقلاب اسلامی و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران به ملکوت اعلی پیوست و عالمی را …
Read More »جلوههایی از روش تدریس یک استاد تمام عیار/ به خورشچف نمیشود گفت صلّ!
اکثر علما در بحث اوامر و نواهی وقتی میخواهند مثال بزنند میگویند “به جدار نمیشود گفت نماز بخوان” چون دیوار قدرت تصمیمگیری ندارد؛ اما وقتی امام وارد این بحث شد، با مثالی فرمود: “به خورشچف نمیشود گفت صلّ”. ما اصلاً نمیدانستیم این کلمه چیست. بالاخره رفتیم و پیدا کردیم و دیدیم. مثالهایی که امام برای تبیین بحث میزدند، از یک …
Read More »امام میفرمود دقتهای اصولی و عقلی انسان را از حقیقت دور میکند
امام میفرماید نه تفریط اخباریها درست است و نه افراط اصولیین. ایشان حتی در سالهای آخر میفرمود گاهی این دقتهای اصولی و عقلی مطرح در مباحث اصول، انسان را در فقه از حقیقت دور میکند و ذهن عرفی و صاف انسان را به هم میزند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، بازخوانی اندیشه، آرا و سیره نظری و عملی حضرت امام خمینی(ره) …
Read More »امام (ره) در مباحث فقهی بیشترین دقت و تتبع را انجام میداد/ میفرمود: بگذارید من بین آخوندهای بیسواد و مقدسنما پایگاهی نداشته باشم!
امام راحل نسبت به طلاب و شاگردان برخورد لطیف و متواضعانه داشت. اگر سؤالی در بین درس مطرح میشد، توقف میکرد و گوش میداد و جواب میداد. خیلی درسها بود که شاگرد نمیتوانست صحبت کند و معمولاً هم در بین درس شاگردها مجاز نیستند که صحبت کنند؛ اما امام از اشکال طلاب خیلی استقبال میکرد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، بازخوانی …
Read More »از «ویژگیهای کرسی درس امام» تا «علاقه امام به استادی که دیوار خانهاش را میبوسید»
امام هر روز بعد از اتمام درس چند دقیقهای مینشست و یک حلقه کوچکی دور ایشان شکل میگرفت و اگر سؤالی بود – غیر از سؤال و جوابی که در درس اصلی مطرح میشد- طلاب از نزدیک سؤال را مطرح میکردند و ایشان در نهایت محبت سؤال را پاسخ میداد، در واقع یک مقدار زمان را برای پاسخگویی به کسانی …
Read More »امام(ره) در درس اصول به مباحث فلسفی نمیپرداخت/ با آمدن امام به نجف دیدم هنوز باید درس بخوانم!
امام خمینی (ره) در نجف به قدری مکاسب شیخ را عالی بحث کرد که هر کسی میآمد، پایبند میشد. آیتالله راستی میفرمود تا قبل از اینکه امام به نجف بیاید، احساس میکردم که نیازی به درس خارج ندارم چون درس همه علمای نجف را دیده بودم ولی همین که امام آمد، دیدم هنوز باید درس بخوانم. به گزارش خبرنگار اجتهاد، …
Read More »