در جلسه سمینار پروژه «معیارها و مبانی تشخیص حرج در سقط درمانی» رویکردها و سیاستهای ناظر به افزایش یا کاهش جمعیت بازنگری شد و مشکلات حقوقی و فقهی تشخیص حرج مادر در سقط درمانی تبیین شد. به گزارش شبکه اجتهاد، سمینار پروژه «معیارها و مبانی تشخیص حرج در سقط درمانی» در روزهای پایانی بهمنماه در اتاق جلسات پژوهشکده فقه و حقوق با حضور اعضای شورای علمی این گروه برگزار شد. این نشست به همت گروه مسائل فقهی و حقوقی پژوهشکده فقه و حقوق پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی برگزار گردید. در ابتدا دکتر اسماعیل آقابابایی محقق این پروژه به ارائه …
توضیحات بیشتر »سقط جنین در اسلام مطلقاً حرام است/ حکم مراجع برای سقط جنین منوط به تشخیص قطعی با آمنیوسنتز است/ مرگومیر ناشی از سقط جنین در کشور پنج برابر کروناست!
اینکه بعضیها میگویند که در عرف بعد از دمیده شدن روح، سقط جنین حرام است توهم باطلی است. در اسلام از ابتدای مراحل تولد سقط جنین مطلقاً حرام است. در شرایطی که شریعت سقط جنین را مجاز میشمارد مانند عسر و حرج، اضطرار و حفظ سلامتی مادر، فقها در بروز عناوین ثانویه بین دمیده شدن روح و بعد از آن تفصیل میدهند و الا در حکم اولیه اسلام سقط جنین حرام است. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست تخصصی بررسی مسئله سقط جنین در ایران با حضور دکتر محسن رضایی آدریانی، عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی قم و حجتالاسلام سید …
توضیحات بیشتر »ابعاد فقهی سقط جنین و پیشنهادات تقنینی
سقط جنین از موضوعات مهم در نظامهای حقوقی کشورهای مختلف جهان است. این مسئله دارای ابعاد گوناگون اجتماعی، فرهنگی، سیاسی، مذهبی و حقوقی است. دامنه جواز و عدم جواز سقط در مقررات کشورهای گوناگون با یکدیگر تفاوت دارد، ولی اجمالاً در بیشتر کشورها، سقط جنین به طور مطلق آزاد نیست و در عین حال در همه این کشورها مواردی از حکم عدم جواز سقط، استثناء شده است که مهمترین آنها سقط برای نجات جان مادر است. سقط در فقه و نظام حقوقی ایران نیز گرچه ممنوع است، اما مواردی از این حکم استثناء شده است. از سوی دیگر در فقه …
توضیحات بیشتر »سقط جنین در فرض تحقق حرج مشروط به احراز عدم ولوج روح است/ باید فرهنگسازی کافی نسبت به حرمت سقط جنین در جامعه انجام شود
استاد عندلیب همدانی با بیان اینکه سقط جنین در فرض تحقق حرج مشروط به احراز عدم ولوج روح است، گفت: باید فرهنگسازی کافی درباره حرمت سقط جنین در جامعه انجام شود و بر این نکته تأکید گردد که سقط جنین منحصراً در موارد ضرورت جائز است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، یکی از موضوعات مهمی که در ماههای اخیر مورد توجه دغدغهمندان مسائل فرهنگی و شرعی قرار گرفته است مساله «اصلاح و تغییر قانون سقط درمانی» است. بدین منظور هیئت اندیشهورز دین، سلامت و سبک زندگی حوزه علمیه خراسان در جهت پاسخگوئی به نیازهای جامعه اسلامی، اقدام به برگزاری نشستهای تخصصی پیرامون …
توضیحات بیشتر »رشد جمعیت با قوانین سلبی اتفاق نمیافتد
شبکه اجتهاد: اخیرا نمایندگان مجلس در ضمن «طرح جوانی جمعیت و حمایت از خانواده»، قانون جدیدی برای سقط جنین را وضع کردند. در قانون قبلی که مربوط به سال ۱۳۸۴ بود و بر اساس پاسخهای رهبری و بعضی از مراجع تنظیم شده بود، آمده بود: «سقط درمانی با تشخیص قطعی سه پزشک متخصص و تأیید پزشکی قانونی مبنی بر بیماری جنین که به علت عقب افتادگی یا ناقصالخلقه بودن موجب حرج مادر است و یا بیماری مادر که با تهدید جانی مادر توأم باشد قبل از ولوج روح (چهار ماه) با رضایت زن مجاز میباشد و مجازات و مسؤولیتی متوجه …
توضیحات بیشتر »تأملی در نسخ قانون سقط درمانی/ محمد عندلیب همدانی
شبکه اجتهاد: اخیراً طرحی تحت عنوان: «جوانی جمعیت و حمایت خانواده» به تصویب مجلس محترم رسیده و برای اظهار نظر نهایی به شورای محترم نگهبان ارسال شده است. از آنجا که موادی در این طرح اختصاص به غربالگری و سقط درمانی دارد، و از آنجا که در همین سال تحصیلی، در حد توان ناچیز علمی خود، این بحث و نیز مسائل پیرامونی آن را از دیدگاه فقهی بررسی کردهام، لازم دیدم نکاتی را عرض کنم: ۱- لزوم رعایت کرامت انسانی و پاسداری از حق حیات آدمیان و نیز حرمت اولیه سقط جنین (حتی در مراحل نخستین و پیش از ولوج روح) …
توضیحات بیشتر »پیشگیری از بارداری و سقط درمانی در آیینه فقه
امروزه با پیشرفت علم و تکنولوژی راههای متعدد و بعضاً پرخطر برای تحدید نسل و پیشگیری از بارداری در جامعه رواج پیدا کرده است. موضوع سقط جنین در تمام جوامع بهمنزله یک معضل اجتماعی تلقّی میشود بهطوری که سلامت خانواده و جامعه را با مشکل مواجه کرده است. از این جهت بررسی این راهها و بررسی موارد جواز سقط جنین نیاز به بحث همه جانبه، موضوع شناسی و روشن شدن احکام تکلیفی و وضعی مرتبط با خود را دارد که حجتالاسلام سید محسن مرتضوی در کتاب جدید خود به مباحث استدلالی و اجتهادی آن پرداخته است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، …
توضیحات بیشتر »جواز سقط جنین باعث ساقط شدن دیه نمیشود/ برخی خود را ذی حق در سقط جنین میدانند
پاسخ رهبر معظم انقلاب به استفتاء این است که ناقص الخلقه بودن جنین، مجوّز شرعی برای سقط جنین حتی قبل از ولوج روح در آن محسوب نمیشود، ولی اگر تهدید حیات مادر بر اثر استمرار حاملگی مستند به نظر پزشک متخصص و مورد اطمینان باشد، سقط جنین قبل از ولوج روح در آن اشکال ندارد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام امیر صالحی با بیان اینکه روزانه تعدادی از هموطنان ما بر اثر کرونا جان خود را از دست میدهند که همه ما متأثر و ناراحت از این همه فقدان و مرگ هموطنانمان هستیم، گفت: اما آن چه مورد غفلت واقع …
توضیحات بیشتر »سقط جنین هیچ تفاوتی با «قتل نفس» ندارد/ لزوم پرداخت «دیه کامل انسان» برای هر سقط
نویسنده کتاب «افزایش جمعیت یا کنترل» گفت: سقط یک قتل نفس یا کشتن انسان است؛ جنین زنده معصومی که دستش از همه جا کوتاه است، به چه گناهی باید کشته شود؟! دیه جنینی که خلقتش در رحم مادر تکمیل شده و روح نیز در آن دمیده شده برابر یک انسان زنده است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام محمدجواد مروجی طبسی با تأکید بر پیامدهای مادی و معنوی عمل جنایتکارانه «سقط جنین» به خبرگزاری تسنیم گفت: در رابطه با رسم زنده به گور کردن دختران در عصر جاهلیت، قرآن کریم میفرماید در روز قیامت از مولود سؤال میشود که چرا کشته …
توضیحات بیشتر »مساله غربالگری عامل موثر در سقط جنین در کشور است/ رهبری مجوز فقهی سقط مرتبط به سندرم دان را نمیدهند/ پزشکان و پرستاران بدانند هر سقطی که در آن مباشرت کنند دیه سنگینی باید پرداخت کنند
مقام معظم رهبری مجوز فقهی سقط مرتبط به سندرم داون را نمیدهند. متاسفانه این مبنای اشتباه سقط از جوامع غربی گرفته شده است و اصلا به مسائل فقهی ما توجه نشده است. به گزارش شبکه اجتهاد، آمارهای ضد و نقیض و عجیب سقط جنین در کشور بسیار نگران کننده است که کارشناسان حوزوی و دانشگاهی به تحلیل مسایل مرتبط به این پدیده شوم پرداختند. در این راستا سلسله نشستهای خانواده و شکوه مادری با عنوان «سقط و قتل جنین، پیشینهها، علل، پیامدها و آسیبها» با حضور استاد حجتالاسلام شفیعی از اساتید و فعال فرهنگی، حجتالاسلام مروتی مدرس حوزه و دانشگاه …
توضیحات بیشتر »پارساپور: برآورد میشود ۹۰ درصد سقط جنینها از مسیر غیرقانونی انجام میشود/ قائنی: جواز سقط جنین پس از ولوج روح، به دلیل صدق عنوان «دفاع» است
یکی از مشکلاتی که کشورها در منع قانونی سقط دارند، این است که جرم انگاری سقط بازدارنده از انجام سقط نیست. چون یک قانون باید ضمانت اجرا و بازدارندگی داشته باشد و در مورد سقط چنین نیست. چون شاکی خصوصی وجود ندارد. رومانی با هدف افزایش جمعیت در سال ۱۹۶۶ قانون سختگیرانهای برای سقط وضع کرد که مرگ و میر مادران در اثر سقط بهشدت زیاد شد و لذا کشورها، بیشتر به سمت روشهای دیگر مدیریتی برای سقط میروند. استرالیا در سال ۱۹۹۸ قوانین سختگیرانه خودش برای سقط را حذف کرد. البته خط قرمزشان این بود که باید شخص با …
توضیحات بیشتر »موضوع شناسی پزشکی از لوازم پاسخ گویی به احکام شرعی است
روحانیون و مشاورین دینی باید توجه داشته باشند در امر پاسخ به سوالات شرعی مراجعین مراکز درمانی و بیماران، موضوع شناسی پزشکی بسیار حائز اهمیت است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین حسین ابراهیمی در کارگاه آموزشی فقه پزشکی که به همت دفتر نمایندگی مرکز ملی پاسخگویی به سؤالات دینی اصفهان و با همکاری نهاد رهبری علوم پزشکی دانشگاه اصفهان برگزار شده بود، اظهار کرد: روایتی از پیامبر اکرم (ص) وجود دارد که به تعریف و تبیین فرد عالم پرداخته است. بر اساس این روایت از رسول مکرم اسلام(ص)، عالم کسی است که در یکی از این سه موضوع اخلاقی، …
توضیحات بیشتر »هنوز شاخصها و ملاکهای دقیقی برای حرج نداریم
با توجه به آمار بالا و رو به رشد سقط جنین قانونی و نیز آمارهای تکان دهنده و غیررسمی از وضعیت سقطهای غیر قانونی و با در نظر گرفتن اشتباهات زیاد در طرح غربالگری سلامت جنین که به صورت میدانی قابل مشاهده است، سؤال این است که با استناد به قاعده نفی عسر و حرج، در چه صورت و با چه شرایطی میتوان از لحاظ فقهی و قانونی، به جواز سقط جنین که فرضی که بقای جنین موجب حرج و مشقت شدید برای دیگران خصوصاً برای مادر باشد، حکم کرد؟
توضیحات بیشتر »در تعارض فقه و قانون، فقه مقدم است، مانند مسئله سقط جنین!/ جنین اگر فاقد العقل هم باشد، جواز برای سقط نیست
پزشک میتواند از نظر پزشکی نقصان را احراز و بیان کند ولی اینکه این مساله به حد حرج یعنی به حد ضیق برسد نیز باید از سوی عرف تائید شود؛ در اینجا این فرع فقهی را میتوان بیان کرد که اگر پزشکی جنینی را فاقد العقل تشخیص داد نیز جواز سقط جاری نمیشود. نکته بعد آن است که در تعارض فقه و قانون در این زمینه چه باید کرد؛
توضیحات بیشتر »الزامات و راهکارهای افزایش جمعیت
شبکه اجتهاد: از جمله مشکلاتی که کشور با آن روبرو است مسألۀ کاهش جمعیت کشور است[۱]، در حالی که اصل اولیه بر فزونی جمعیت است و آیات و روایات مختلفی بر آن دلالت دارد؛ لذا میگوییم بر مسلمانان واجب است ازدیاد نفس کنند و مسلمین سایر نقاط هم باید در این راستا حرکت کنند.[۲]
توضیحات بیشتر »احکام خانواده و نشوز مرد در کتاب التفسیر مسند امام رضا(ع)
در «کتاب التفسیر» مسند امام رضا علیه السلام روایات تفسیری مربوط به مباحث خانواده تحت عناوینی مانند آداب ازدواج، آئین همسرداری، سقط جنین، نفقه و نشوز مرد مطرح گردیده است که در بخش مربوط به نشوز بیان شده است: نشوز به معنای کراهت و عدم سازش هر یک از زوجین میباشد که میتواند به صورت ترک واجبات و یا صرف عدم ملاطفت و حسن معاشرت باشد، نشوز و اعراض مرد که در آیه ۱۲۸ سوره نساءو روایات تفسیری مرتبط با آن آمده است بیان میکند که در صورت ظهور چنین حالتی از سوی مرد، زن میتواند جهت حفظ و ادامه زندگی نسبت به تمام یا بخشی از حقوق خود با وی مصالحه کند و این عمل جایز بوده و مرد مکلّف به رعایت صلح انجام شده میباشد. مصالحه نسبت به امور ذکر شده ازآن جهت است که مهر، نفقه و حق قَسم، پس از ثبوتشان برای زن از جمله حقوقند نه احکام و بر همین اساس توسط زوجه قابل اسقاط و مصالحه می باشند.
توضیحات بیشتر »تأثیر ناهنجاریهای ژنتیکی در حکم سقط جنین در فقه امامیه
جنین انسان، موجود محترمی است که از بین بردن آن به حکم اولی و با استناد به ادلۀ اربعه جایز نخواهد بود. در این پژوهش که با روش تحلیلی ـ توصیفی صورت گرفته است، این مسئله بررسی میشود که آیا با تحقّق حالتهایی چون وجود ناهنجاریهای ژنتیکی در جنین بهگونهای که از منظر پزشکی، امکان حیات او وجود نداشته باشد و خطر جانی هم مادر را تهدید کند، سقط جنین جایز خواهد بود؟ نتیجهای که از پژوهش حاصل شد این است که سقط جنین قبل از دمیده شدن روح با توجه به فتوای اکثر فقها و قانون سقط درمانی جایز است؛ اما پس از دمیده شدن روح، تنها در صورتیکه امکان حیات جنین بعد از وضع حمل وجود داشته باشد و خطر جانی نیز مادر را تهدید نکرده باشد، میتوان قائل به عدم جواز سقط شد. ولی در بقیۀ موارد بر پایۀ قواعد فقهی مانند: نفی ضرر، نفی عسر و حرج، تزاحم و رعایت اهم و مهم و نیز استناد به حیات غیرمستقر، بهعنوان حکم ثانوی، میتوان سقط جنین را جایز دانست.
توضیحات بیشتر »احکام سقط جنین در فقه اسلامی
معرفی کوتاه:در کتاب حاضر، مؤلف به تحقیق و پژوهش در زمینه احکام سقطجنین در فقه اسلامی میپردازد. مؤلف بیان میدارد که سقطجنین ازجمله مسائل بحثبرانگیز دنیای معاصر است که تبیین احکام و جزئیات آن بهدقت و تأمل کافی نیازمند است. از سویی دیگر، فقه اسلامی که آکنده از آرای اجتهادی گوناگون است پژوهشگری توانا میطلبد که از میان آرای موجود در هر مسئله، آن نظری را که با مقاصد قرآن و سنت همخوانی بیشتری دارد، برگزیند. مؤلف سعی کرده به انصاف حق مطلب را به شیوه ممکن ادا کند و خلأ نبود مرجع در زمینه سقطجنین را از دیدگاه فقه اسلامی پر نماید.
توضیحات بیشتر »