گروهی از فوق متخصصان در یک مسئله، هر شش ماه یا هر یک سالی البته مانده به تناوب مسائل، بنشینند مهمترین مسائل چالشی و قابل مناقشه را مطرح کنند و از انظار یکدیگر مطلع بشوند و نظریهی خودشان را در معرض نقد دیگران قرار بدهند. این میشود شورای اجتهاد و الآن شدنی است و خیلی مشکل عمدهای نخواهد داشت. آن چیزی که مشکل دارد و چالش هست شورای افتاء است، این آقایان مرجع تقلید هم باشند و نظر هر کدامشان برای مقلدینشان حجّت است، منتها خودشان در این جمع، نظرات خود را مورد بازبینی قرار بدهند، این در مورد شورای …
توضیحات بیشتر »شورای فتوا جلو بدبینی به فقه و موهن شدن دین را میگیرد/ مهمترین موانع تشکیل شورای فتوا در جامعه ایران
هرکسی مبنایی دارد و فتوایی میدهد که نتیجه آن سردرگمی مردم است. این سردرگمیها سبب بدبینی به نظام فقهی ما شده است. مردم میپرسند چرا نباید فقهاء بنشینند و درباره این مباحث به نتیجه برسند. وقتیکه شورا تشکیل شد مردم نظر اکثریت را میبینند. یعنی شورای فتوا جلو بدبینی به فقه و موهن شدن دین را میگیرد. فایده دیگر این است که زمینه تبادل نظر و نقد و نظریهپردازی بر اساس آخرین مباحث روز و مسائل کارشناسی و موضوعات مستحدثه را فراهم میکند. شبکه اجتهاد: اجتهاد در کل ادوار فقه شیعه و در غالب دورانهای فقه اهل سنت، مبتنی بر …
توضیحات بیشتر »از «حجیت و اعتبار اجتهاد و افتای گروهی» تا «جواز تقلید از شورای فقهی»
اجتهاد و افتا در تاریخ فقه شیعه همواره بهصورت فردی انجام میگرفته است. حجتالاسلام سیدجواد ورعی در پژوهش خود «حجیت و اعتبار اجتهاد و افتای گروهی» و «جواز تقلید از شورای فقهی» را مورد بحث قرار میدهد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، نود و هشتمین شماره فصلنامه علمی- پژوهشی «کاوشی نو در فقه» (تابستان ۱۳۹۸) به صاحب امتیازی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، مدیر مسئولی حجتالاسلام والمسلمین عبدالرضا ایزدپناه و سردبیری حجتالاسلام والمسلمین رضا اسلامی منتشر گردید. براین اساس، در تازهترین شماره فصلنامه فقه، ۶ مقاله علمی – پژوهشی از سوی اساتید و محققان حوزه فقه و اصول از سوی …
توضیحات بیشتر »قدر متیقن از سیره عقلا در تقلید، رجوع به جمع علما است نه یک فرد/ شورای متخصصان، مصداق جدیدی از «اعلم» است
برخی مثل امام رحمه الله بر آناند که معلوم نیست که تقلید در زمان غیبت مثل همان تقلید در زمان معصوم باشد، و رجوع جاهل به عالم در عصر حضور، با وجود اختلافات فتوایی زیاد نبوده است. بله در عصر حضور چون اختلاف کم بوده سیره عقلا نیز بر آن بوده که به عالِم مراجعه کنند و عدم ردع شارع نیز در آن زمان حجت این سیره را امضاء کرده است اما معلوم نیست که عقلاء با وجود اختلاف زیاد – مثل زمان حاضر که در عصر غیبت هستیم – رجوع به یک عالم را کافی بدانند. به گزارش خبرنگار …
توضیحات بیشتر »فتوا قائم به معرفت فقیه است، نه مصلحت
رئیس شورای حوزه علمیه تهران گفت: گاهی بعضی پیشنهاد «فتوای شورایی» یا احیاناً «قضای شورایی» میدهند این محل تأمل است و بسا براساس ادله نتوان فتوای شورایی را پذیرفت. این که چند نفر جمع شوند باهم توافق کنند و مصلحتی فتوا بدهند، فتوا نیست، چرا که فتوا قائم به معرفت است و هر فردی باید به معرفت برسد. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله علیاکبر رشاد، در آغاز درس خارج خود در حوزه علمیه امام رضا(ع) تهران، با اشاره به روایت امیرالمؤمنین امام علی(ع) که فرمودند «وَمَنِ اسْتَبَدَّ بِرَأْیهِ هَلَک، وَمَنْ شَاوَرَ الرِّجَالَ شَارَکهَا فِی عُقُولِهَا» اظهار داشت: «استبداد رأی» یکی …
توضیحات بیشتر »شورا در فتوا نمیتواند نقشی داشته باشد/ قول اعلم حجیت دارد
معتقدیم که اگر قول اعلم در یک طرف قرار گرفت، اما اکثر افراد شورا فتوای دیگری دادند، باز طبق این مبنا که اعلمیت را ملاک میدانیم. همچنین اگر در مقابل این اعلم اکثر معاصرین فتوایی دادند، این امر توانایی ضربه زدن به اعتبار قول اعلم را ندارد. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله محمدجواد فاضل لنکرانی، استاد درس خارج حوزه علمیه قم و رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع)، میگوید: اگر قول اعلم در یک طرف قرار گرفت، اما اکثر افراد شورا فتوای دیگری دادند، باز طبق این مبنا که اعلمیت را ملاک میدانیم، قول اعلم برای ما حجیت دارد. اکثر یا …
توضیحات بیشتر »بررسی احتمالات پیرامون مرجعیت شورایی
آیتالله اعرافی با اشاره به اینکه در خصوص مسأله دوم که مرجعیت به حقیقی و حقوقی تقسیم میشود گفت: در این مسأله چهار احتمال وجود دارد که عبارتند از: «عدم جواز افتای شورایی»، «جواز افتای شورایی»، «وجوب و بی بدیل بودن افتای شورایی»، و «تفصیل در مسئله». به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله علیرضا اعرافی، مدیر حوزههای علمیه و امام جمعه شهر مقدس قم در هشتمین جلسه درس خارج «اجتهاد و تقلید» که با حضور فضلای حوزوی در ماه مهر تحصیلی در مدرسه عالی دارالشفای قم برگزار شد به مسأله مرجعیت شورایی پرداخت. وی در ابتدای جلسه به تقریر مسأله سیره …
توضیحات بیشتر »«اجتهاد گروهی» یا «شورای فتوی»؟
آنچه در دهههای اخیر ذهن اندیشمندان تیز بین را به خود مشغول کرده است، امکان اجتهاد گروهی و فتوای شورایی، چگونگی حجیت و نیز راهکارهای اجرایی آن است. اگر چه این نظریه در پایان دهه سی و اوائل دهه چهل از سوی صاحب نظران طرح و تاکید شد اما پس از آن مورد اقبال حوزویان قرار نگرفته و مغفول واقع شده است. شبکه اجتهاد: یکی از مهمترین امتیازات فقه شیعه پذیرش ضرورت اجتهاد برای پویایی شریعت و راهبری زندگی عصری متدینان میباشد و در طول تاریخ نیز این عنصر دست مایه عالمان دینی در دین شناسی بوده است و اگر …
توضیحات بیشتر »