شبکه اجتهاد: پس از انتشار یادداشتنامه دکتر داوری درباره علم دینی و علوم انسانی اسلامی در فضای مجازی، حواشی عجیبی شکل گرفت که بخشی از آنها مربوط به نامخاطبان این یادداشت بود. در اینجا تنها چند پرسش از این نامخاطبان مطرح شده است: ۱- دکتر داوری درباره وضعیت توسعهنیافته ما به درستی فرمودهاند «علم و جامعه با هم قوام مییابند. جامعه کنونی ما توسعه نیافته است. این جامعه همه نیازهای آنرا دارد، بیآنکه تواناییهای آنرا برخوردار باشد». آنها که با آراء ایشان آشنایند، میدانند که توسعه ذات جهان مدرن است و از آغاز، در تکوین آن شریک بوده است، اما …
توضیحات بیشتر »تقریر نگرش متفاوت آیتالله سبحانى و دکتر داورى در باب علوم انسانى اسلامى/ محمد محمدرضایی
آیتالله سبحانی در پاسخی به دکتر رضا داوری اردکانی گفت: مقصود مدافعان علوم انسانی اسلامی پالایش علوم انسانی است نه ایجاد علم جدید. علم عوض نمیشود، امّا دگرگونی در آن امکان پذیر است. شبکه اجتهاد: دکتر محمد محمدرضایی، استاد فلسفه دین دانشگاه تهران و رئیس کارگروه تخصصی فلسفه دین و کلام جدید شورای تحول علوم انسانی در یادداشتی پاسخ آیتالله شیخ جعفر سبحانی به نامه اخیر دکتر رضا داوری اردکانی درباره علم دینی را تحریر کرده که در ادامه میخوانید. اشاره: محضر استاد محترم و مرجع عالی قدر حضرت آیتالله جعفر سبحانی(دامت برکاته)، طبق معمول مشرف شدم و از نامه …
توضیحات بیشتر »«علوم انسانی و جامعه اسلامی»؛ پاسخی بر مدعای مخالفان علم دینی/ عبدالحسین خسروپناه
شبکه اجتهاد: اگر علوم انسانی مدرن به جامعه مدرن نظر دارد پس علوم انسانی اسلامی نیز به جامعه اسلامی ناظر است. اگر علوم انسانی مدرن اولا سازنده و ثانیا حاکی از جامعه مدرن است پس علوم انسانی اسلامی نیز سازنده و حکایت گر جامعه مدرن خواهد بود حال چگونه برخی گمان میکنند که علم مدرن، ممکن و علم اسلامی، غیرممکن است؟ وقتی از علوم انسانی اسلامی سخن گفته میشود به معنای تعارض کلی با علوم انسانی مدرن نیست چون جامعه مدرن، تعارض کلی با جامعه اسلامی ندارد و مشترکات و افتراقاتی بین آنها برقرار است. مخالفان علم دینی گمان میکنند …
توضیحات بیشتر »حاشیهای برنوشته داوری اردکانی درباره علوم انسانی اسلامی/ مهدی نصیری
شبکه اجتهاد: اخیراً یادداشتی از استاد ارجمند و متخلق دکتر رضا داوری اردکانی درباره عدم امکان علوم انسانی اسلامی و عدم صلاحیت ورود دین به این عرصه منتشر شد که درباره آن نکاتی را عرضه میدارم: اگر دست دین و وحی را از ارائه و تعلیم علومی که مربوط به ساحت هدایت انسان و مدیریت جامعه انسانی است کوتاه بدانیم دیگر جایی برای حضور و مداخله دین نمیماند. در حالی که منشأ و مولد همه علوم مثبت و مفید ماقبل دوران مدرن، حتی علوم مربوط به ساحت مادی و معیشتی بشر، وحی و تعالیم انبیای الهی بوده است و برخلاف …
توضیحات بیشتر »علم دین و علمِ انسانیِ دینی/ داود فیرحی
شبکه اجتهاد: نامه چالشبرانگیز دکتر رضا داوری مبنی بر نفی امکان تحقق علوم انسانی دینی برداشتهای متفاوتی را از سوی جامعه علمی کشور در پی داشت و زمینه دگراندیشی در باب این موضوع بنیادین را فراهم ساخت. مقوله «علم دینی» از زمره موضوعات بنیادینی است که همگام با شکلگیری انقلاب اسلامی و تأکید رهبران و پیشوایان انقلاب بر اسلامیسازی علوم و پایان بخشیدن به سیطره دانش غربی، وارد گفتمان علمی حوزه و دانشگاه شد و به عنوان یکی از کلیدیترین موضوعات به کانون نقد و بحث اساتید این دو نهاد آموزشی بدل شد. به مدت چهار دهه سیاستهای علمی کشور …
توضیحات بیشتر »روایتی از آخرین دغدغه در واپسین لحظات عمر آیتالله حائری شیرازی
مرحوم آیتالله حائری حاصل تفکرات طولانی خود را در یک نظریه علمی درباره پول اسلامی جمعبندی کرد و معتقد بود تا پول اسلامی نشود، با این پول اعتباری نمیتوان جلوی ربا را گرفت. مکرر میفرمود گردنه احد در انقلاب اسلامی علوم انسانی است. اگر شما نتوانید راهحل اداره اسلامی جامعه را به دست آورید، اداره اسلامی آن ممکن نیست. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین سید محمدمهدی میرباقری، عضو خبرگان رهبری و رئیس فرهنگستان علوم اسلامی قم طی سخنانی، زوایای تازهای از ابعاد شخصیتی آیتالله محیالدین حائری شیرازی امام جمعه سابق شهر شیراز ایراد کرد. به مناسبت چهلمین روز ارتحال …
توضیحات بیشتر »شهید صدر، پایهگذار علوم انسانی اسلامی با ابداع «فقه واقعگرا»/ علی نعمتی
اختصاصی شبکه اجتهاد: چندی پیش در مصاحبهای، برخی از اساتید دانشگاه، شهید صدر را – بدون ذکر دلیلی روشن - نماد اسلام سوسیالیستی شمرده بودند همچنانکه شریعتی را نماینده سوسیالیسم اسلامی.
توضیحات بیشتر »نظریه مخالف دین بدون نقد تدریس نشود/ نمیخواهیم در علم را ببندیم
آیتالله سبحانی با بیان اینکه اسلامی کردن علوم انسانی به معنای بستن درها نیست، تأکید کرد: اگر نظریهای با مبانی دینی مخالف بود، نباید بدون نقد، جزء مواد درسی دانشگاه قرار گیرد.
توضیحات بیشتر »وظیفه علوم انسانی اسلامی، تولید «فقه نظام» است
فقه نظام، یعنی فقه انسان اجتماعی، یعنی فقهی که تکلیف جامعه را معین و جامعه به موجب آن، وحدت در اراده اجتماعی پیدا میکند. یکی از وظایف علوم انسانی اسلامی تولید فقه نظام است که ناظر به رفتارهای جامعه اسلامی است.
توضیحات بیشتر »نقش «فقه و اصول» در تبیین جایگاه علوم انسانی اسلامی
نظریه پرداز حوزه علوم انسانی و اسلامی با بیان اینکه اصل اسلامی سازی علوم انسانی واژهای نا مفهوم است، گفت: باید با کنکاش کافی در فقه و اصول فقه به تبیین جایگاه علوم انسانی اسلامی دست پیدا کنی به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله شیخ محسن اراکی استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم، در هشتمین روز از نخستین دوره کارگاههای اسلامی سازی علوم انسانی که در مجتمع آموزش عالی امین برگزار شد، با اشاره به جایگاه علم اصول در اسلامی سازی علوم انسانی اظهار داشت: کلمه «اسلامی سازی» دارای ابعاد مختلفی است ولی به هرحال برای فهم بهتر باید …
توضیحات بیشتر »تولید علوم انسانی اسلامی؛ رسالت مجتهدان متخصص
حجتالاسلام رشاد با تأکید براینکه تولید علوم انسانی اسلامی رسالت مجتهدان متخصص است، گفت: با این وجود در قلمرو تفقه و اجتهاد و تعلیم و تعلم فقه و اصول دچار کاستیهای بسیاری هستیم که اجازه نمیدهد هر که وارد آنها میشود مولد علم شود. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین علیاکبر رشاد، رییس پژوهشگاه فرهنگ و علوم اسلامی پنجشنبه گذشته در همایش «بایستههای تولید علوم انسانی اسلامی» در بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی با اشاره به تأکیدات رهبر معظم انقلاب مبنی بر تولید علوم انسانی اسلامی طی دو دهه اخیر گفت: علوم انسانی به مجموعه دانشهای حاوی سه دسته …
توضیحات بیشتر »ظرفیت شناسی علوم حدیث برای تحول در علوم انسانی
ابتدا باید دانست که لزوماً نیاز به ارتباط مستقیم بین علم خاص و علم دینی نیست، بلکه صرفاً ارتباط با موضوع آن علم و یا حتی غایت علم نیز کفایت میکند. از طرفی دیگر لازم نیست علم دینی باکلیت علم خاص علوم انسانی در تماس باشد بلکه اگر راجع به یک شاخه نیز نظر دهد کافی است. در این نگاه منظور این است که حالت جزئی آن علم توسط گزاره حدیثی تصدیق شود و سپس تعمیم داده شود. به گزارش شبکه اجتهاد، جلسات آموزشی طرح ملی گفتمان نخبگان علوم انسانی، ۱۹ آذرماه در دفتر تبلیغات اسلامی، نمایندگی تهران، با حضور …
توضیحات بیشتر »بر اساس تجربیات جدید، ابواب جدید فقهی پایهگذاری شود
مدیر حوزههای علمیه در جمع نخبگان علوم انسانی گفت: اگر فقه ما بخواهد به الگوپردازی کمک نماید، باید براساس تجربیات جدید، ابواب جدیدی را پایهگذاری کند. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله علیرضا اعرافی در آخرین روز از نشست دومین دوره گفتمان نخبگان علوم انسانی که به همت دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم در وسف قم برگزار شد، اظهارداشت: معتقدیم اسلام دین تمدنی بوده و میتواند بشریت را در همه ساحتها به شکل نظاموار هدایت کند و انقلاب درصدد تحقق گفتمان تمدنی و بازتولید گفتمان اسلامی است. مدیر حوزههای علمیه ادامه داد: ما باور داریم هر کاری در حوزه تمدنی …
توضیحات بیشتر »بایستههای اسلامیسازی علومانسانی و جایگاه فقه در این فرآیند
جایگاه فقه در اسلامی سازی علوم چیست و برای دستیابی فقه موجود به چنین جایگاهی، چه گامهایی باید برداشته شود؟ «سید محمدباقر صدر»، «سیدمنیرالدین حسینی الهاشمی» و «عبدالله جوادی آملی» پاسخ میدهند. به گزارش شبکه اجتهاد، متن حاضر اقتراحی پسینی درباره بایستههای اسلامی سازی علوم انسانی و جایگاه فقه در این فرآیند میباشد که توسط حجتالاسلام علی محمدی، پژوهشگر فرهنگستان علوم اسلامی قم تهیه و تدوین شده است. اثر پیش رو در شماره چهاردهم فصلنامه صدرا منتشر شده است. اشاره: چند دههای است که مسئله اسلامی سازی علوم انسانی، به یکی از چالشبرانگیزترین مسائل جامعه علمی ایران بدل گردیده است. …
توضیحات بیشتر »رشاد: بنا نیست اصولفقه به غیرفقه مصطلح بپردازد/ پارسانیا: حوزه شتاب زده وارد عرصه علوم انسانی نشود
نخستین همایش «حوزههای علمیه و علوم انسانی اسلامی» با حضور فضلاء، اساتید و طلاب حوزه علمیه در محل دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، در این همایش علمی چهار ساعته، حجتالاسلام والمسلمین علیاکبر رشاد، رئیس شورای حوزههای علمیه استان تهران، حجتالاسلام والمسلمین دکتر حمید پارسانیا، عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی و حجتالاسلام والمسلمین عبدالحمید واسطی، دبیر همایش حوزههای علمیه و علوم انسانی اسلامی به سوالات طلاب پاسخ دادند. در ادامه گزارش رسا از این نشست را میخوانید. فرهنگسازی، تولید علم و مدیریت؛ مراحل تحول علوم انسانی در حوزه حجتالاسلام والمسلمین رشاد، رییس پژوهشگاه فرهنگ و …
توضیحات بیشتر »