نشست «بررسی روش تدوین مسائل فقههای معاصر» با ارائه حجتالاسلام والمسلمین محمدرضا فلاح تفتی و نقادی حجتالاسلام والمسلمین علیرضا پیروزمند و دکتر سیدمصطفی احمدزاده در پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام مصطفی دری دبیر این نشست علمی در آغاز با اشاره به اینکه اصل تعیین چارچوب فقه معاصر محل بحث بین دانشیان این علم است، گفت: تا به حال شبکه مسائل لاغری که برای برخی مسائل تعیین شده، با تلاشهای شخصی انجام شده است ولی بحث ما در کار گروهی است. مراد ما ارائۀ شبکۀ مسائل یک باب فقهی نیست؛ البته این کار در برخی …
توضیحات بیشتر »نگاهی به چهار قرائت فقیهان در «فقه اجتماع»
ما فقه اجتماعی را اینطور ترسیم کنیم که وظیفۀ فقه این است که احکام فرد و جامعه را ترسیم کند و لذا فقه به فقه فردی و فقه اجتماعی تقسیم میشود. منظور از فقه فردی، فعل افراد مکلف است، اما یک مکلفی هم به نام جامعه داریم که گاهی اوقات جامعه مکلف است و یکسری احکام بر جامعه مترتب میشود و در اینجا فقه، فقه اجتماعی میشود که برخی از فضلا و صاحبنظران در فقه معتقد به این مورد هستند و تعریف آنها از فقه اجتماعی همین است، فقهی که موضوع آن اجتماع و جامعه است و دیگر فرد نیست. …
توضیحات بیشتر »هنر، رسانه، فرهنگ و چشمه توالت مارسل دوشان!/ محمدرضا فلاح تفتی
اختصاصی شبکه اجتهاد: فقههای نوپدید همانطور که از نامشان پیداست سابقه چندانی ندارند. البته ممکن است برخی مسائل آنها قدیمی باشند اما عناوین این ابواب، نوپدید هستند. همین امر موجب شده است که مراد دقیق از این عناوین و تفاوت دقیق آنها با ابواب شبیه روشن نباشد. یکی از این ابواب، «فقه هنر» است. برای فهم دقیق معنای فقه هنر، ابتدا باید تفاوت آن با ابوابی مشابه خود، نظیر «فقه رسانه»، «فقه ارتباطات»، «فقه فضای مجازی» و «فقه فرهنگ» روشن شود. حجتالاسلام دکتر محمدرضا فلاح تفتی، مدیر سابق گروه فقه رسانه اداره کل پژوهشهای اسلامی رسانه و دبیر فعلی گروه …
توضیحات بیشتر »فلاح: پژوهشهای فقه رسانه، تحلیلی-توصیفی است و در آن، بحث فقهی نمیشود/ برخی تلویزیون و سینما را ابزار غفلت میدانند/ حسینی: از نقش حکومت و دولت در رسانه، هیچ نگفتید/ در پژوهش، روش تحلیلی-توصیفی نداریم!
اختصاصی شبکه اجتهاد: طرح ملی «روشمند سازی تحقیقات علوم اسلامی»، موسوم به «مشق اجتهاد»، چند سالی است که با برگزاری کارگاهها، نشستها و میزگردهای مختلف، در سراسر کشور، آغاز به کار کرده است. این برنامهها که با سفارش میز توسعه و توانمندسازی دفتر تبلیغات اسلامی و با همت مؤسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا (ع) برگزار میشود، در دو سطح «پیشرفته» و «تخصصی» در حال برگزاری است. از سری برنامههای دوره تخصصی مشق اجتهاد، کرسی علمی «فقه رسانه، ابعاد و چالشها» بود که ۲۹ بهمنماه با همکاری معاونت پژوهش دانشگاه باقرالعلوم (ع) برگزار شد. در این نشست، حجتالاسلام دکتر محمدرضا …
توضیحات بیشتر »حوزه وظیفه خود را پاسخگویی میداند نه راهبری/ ضرورت حضور فقه در جامعه، برای مردم ملموس نیست/ حوزه نسبت به «آیندهپژوهی» بدبین است!
به طور سنتی مواجهه فقه در فضای افتاء بوده است. البته در مواردی همین افتاء و استفتاء منجر به جریان سازی نیز شده است، مثل فتوای مرحوم میرزای شیرازی در قضیه تنباکو و یا فتوای مرجعیت عراق در حرمت پیوستن به حزب بعث و یا مقابله با جریانهای تکفیری. اما باید توجه داشت که تا وقتی ضریب نفوذ فقه در جامعه افزایش پیدا نکند، نمیتواند جریان سازی اجتماعی نماید. مسلما فقه با ظرفیتهایی که دارد میتواند تبدیل به یکی از کنشگرهای جدی در سطح جامعه شود، اما این در صورتی است که جامعه و یا حداقل بخشی از جامعه، به …
توضیحات بیشتر »