عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق (ع) معتقد است، مشکل اصلی در رابطه با شورای فقهی و نوع نظارتی که در طرح اصلاح بانک مرکزی برای آن در نظر گرفته شده به این برمیگردد که نظام بانکداری دوگانه را نپذیرفتهایم و به اجبار میخواهیم تمام سیستم بانکی مطابق با ایدههایی عمل کند که هنوز به طور کامل آزمایش نشده و هنوز به تکامل و پختگی نرسیدهاند. به گزارش شبکه اجتهاد، کلیات طرح اصلاح بانک مرکزی با عنوان «مسئولیت، اهداف، ساختار و وظایف بانک مرکزی» در صحن علنی مجلس تصویب شد و در ادامه اعتراضهای زیادی به این طرح شد و …
توضیحات بیشتر »اقتضائات شرعی ضمانت سپردهها در بانکداری ایران بررسی میشود
نشست «اقتضائات شرعی ضمانت سپردهها در بانکداری ایران مبتنی بر فقه امامیه» ۲۵ دیماه در پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی برگزار میشود. به گزارش شبکه اجتهاد، بیست و چهارمین جلسه نقد پژوهشهای بانکداری و مالی اسلامی، به بررسی ابعاد شرعی سازوکار ضمانت سپردهها در بانکداری ایران اختصاص دارد. این نشست با ارائه حسین حسنزادهسروستانی، عضو هیئتعلمی دانشگاه امام صادق (ع) برگزار میشود. حجتالاسلام والمسلمین مجید رضایی، عضو شورای فقهی بانک مرکزی و عضو هیئت علمی دانشگاه مفید، محمدجواد شریفزاده، عضو هیئتعلمی دانشگاه امام صادق (ع) و کامران ندری، عضو هیئتعلمی دانشگاه امام صادق(ع)، اعضای این میزگرد هستند. ایکنا یادآور …
توضیحات بیشتر »فقها را وادار به اظهارنظر درباره بلاکچین نکنیم
عضو هیئتعلمی دانشگاه امام صادق(ع) درباره موضوع استفاده از بلاکچین در نظام بانکی و اهمیت توجه به مسائل فقهی پولهای مجازی تأکید کرد و گفت: اینها مسائل مستحدث هستند. هر چیزی ظرفیتی دارد. اگر از فقه هم انتظاری بسیار بالا داشته باشیم، به جواب نمیرسیم، بلکه صرفأ فقها را به زور وادار میکنیم که راجع به موضوعی که مستحدث است اظهار نظر کنند. به گزارش شبکه اجتهاد، کامران ندری، عضو هیئتعلمی دانشگاه امام صادق(ع) و مدیرگروه بانکداری اسلامی پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی، به بیان نکاتی درباره لوازم حمایت نظام بانکی از استارتآپها و همچنین مسائل شرعی مرتبط با …
توضیحات بیشتر »رقابتی در عرصه بانکداری اسلامی در کشور وجود ندارد/ قضاوتهای آلوده به سیاست در بانکداری اسلامی مشکلآفرین است/
عضو هیئتعلمی دانشگاه امام صادق(ع) اظهار کرد: شناخت ما از مفهوم ربا بهروز و متناسب با شرایط و مقتضیات زمانی و مکانی نیست و خلأ مباحث بنیادی، مفهومی، تئوریک و نظری در حوزه بانکداری اسلامی کاملاً جدی است و تا سایه سیاستزدگی بر تحلیلهای منصفانه و صرفاً علمی حاکم است، نمیتوانیم آسیبشناسی منصفانهای را در این حوزه انجام دهیم. به گزارش شبکه اجتهاد، در هفتههای اخیر شاهد اولین جلسات شورای فقهی بانک مرکزی در جایگاه قانونی و رسمی بودیم. این شورا برای سالیان متمادی دارای جایگاه مشورتی در بانک مرکزی بود و مصوبات آن ضمانت اجرایی نداشت و همین مسئله …
توضیحات بیشتر »ترسیم چالشهای جدی پیش روی اجرای بانکداری اسلامی/ لزوم ساختارهای لازم برای حذف ربا در کشور
یک سری از روشهایی که مبتنی بر عقود اسلامی است، جایگزین عملیات بانکی متعارف شده است. درحالیکه از منظر اسلامی قراردادها و عقود بانکی الزاما نباید منحصر به مواردی باشد که در قانون عملیات بانکی بدون ربا از آن یاد میشود. شبکه اجتهاد: بانکداری اسلامی نوعی بانکداری یا فعالیت بانکی است که با احکام اسلام (بهویژه از دید ربا و رباخواری) همخوانی دارد و در قالب اقتصاد اسلامی تعریف میشود. بانک نهادی حقوقی است که عملیاتهای پولی، مالی و اعتباری را بر عهده دارد. بانکداری نیز عبارت است از ارائه خدمات و عملیات بانکی. حال اگر بخواهیم این خدمات و …
توضیحات بیشتر »مراجع تقلید ابعاد شرعی افزایش تورم از طریق رشد پایه پولی را روشن کنند
عضو هیئتعلمی دانشگاه امام صادق(ع) اظهار کرد: مراجع تقلید، ورود چندانی به مسئله تورم و بسط پایه پولی نداشتهاند؛ لذا برداشت از منابع بانک مرکزی به راحتی و فارغ از دغدغههای شرعی در حال انجام است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین حسن روحانی، رئیس جمهور، در مجمع عمومی بانک مرکزی حضور پیدا کرده و به ایراد سخنرانی درباره سیاستهای بانک مرکزی و نظام بانکی کشور پرداخت. یکی از مسائل مهمی که در سخنان ایشان مطرح شد، ضرورت کاهش فشار به بانک مرکزی از سوی شبکه بانکی و دست بردن به منابع بانک مرکزی بود که منجر به رشد پایه …
توضیحات بیشتر »فقها ابعاد شرعی «خلق پول» را تشریح کنند
عضو هیئتعلمی دانشگاه امام صادق(ع) اظهار کرد: با توجه مستحدثه بودن پدیده خلق پول و اهمیت بسیار آن در اقتصاد کشور، لازم است فقها و حوزههای علمیه به میدان بیایند و ابعاد فقهی و شرعی و رابطه آن با ربا را مورد بررسی قرار داده و نتیجه کار را اعلام کنند. به گزارش شبکه اجتهاد، یکی از مشکلات جدی که در اقتصاد ایران با آن مواجه هستیم، افزایش حجم نقدینگی است. این مسئله هم عمدتا از طریق افزایش خلق پول در نظام بانکی کشور رخ داده و مشکلات عدیدهای را هم پدیده آورده است. این پدیده، علاوه بر اینکه به …
توضیحات بیشتر »تفاوت نرخ بهره و ربا/ چرا نظام بانکی کشور شائبه ربوی دارد؟
با گذشته ۳۲ سال از زمان اجرای قانون عملیات بانکی بدون ربا، نظام بانکی همچنان در اعطای سپرده گذاری و پرداخت تسهیلات در اجرا با مشکلاتی روبرو است و شائبه ربوی بودن به معاملات بانکی وارد میشود، اما آیا این شائبهها درست است یا نه؟ شبکه اجتهاد: پس از پیروزی انقلاب اسلامی، با هدف تطهیر نظام بانکی کشور از ربا اقداملات متعددی انجام شد و فقها و کارشناسان به دنبال جایگزین کردن نظام بانکداری اسلامی و بدون ربا به جای نظام ربوی قبل از انقلاب بودند که سرانجام در اواخر سال ۱۳۶۲، قانون عملیات بانکداری بدون ربا تصویب و از …
توضیحات بیشتر »خلاء نظارت و حسابرسی شرعی ضعف اصلی لوایح بانکی بانک مرکزی/ شورای فقهی بدون ابزار نظارت کارایی ندارد
کامران ندری با اشاره به عدم توجه پیشنویس لایحه بانکداری و قانون بانک مرکزی بر ایجاد نظارت و حسابرسی شرعی، گفت: بدون داشتن سازوکار حسابرسی شرعی بانکها، تشکیل شورای فقهی کارایی لازم را نخواهد داشت. به گزارش شبکه اجتهاد، کامران ندری مدیر گروه بانکداری اسلامی پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی با تایید این نکته که سازوکار تعیین شده برای شورای فقهی بانک مرکزی در پیشنویس لایحه قانون بانک مرکزی تفاوتی با وضعیت موجود ندارد، به فارس گفت: نقش، وظایف و اختیاراتی که برای شورای فقهی در پیشنویس لایحه قانون بانک مرکزی تعیین شده همان چیزی که در حال حاضر …
توضیحات بیشتر »جایگاه هیئت نظارت شرعی در سنجش بانکداری اسلامی
عضو هیئتعلمی دانشگاه امام صادق(ع) اظهار کرد: اگر در نظام بانکی کشور تابلوی بانکداری اسلامی را بالا بردهایم باید نهادی هم برای تطابق عملیات بانکی با شریعت وجود داشته باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، کامران ندری، عضو هیئتعلمی دانشگاه امام صادق(ع)، در پاسخ به این پرسش که قانونی شدن جایگاه شورای فقهی بانک مرکزی را تا چه اندازه مهم میدانید؟ به ایکنا گفت: وقتی اعلام میکنیم در حال انجام عملیات بانکی بدون ربا هستیم باید جایی هم وجود داشته باشد که شرعی بودن این عملیات و انطباق آن با قانون عملیات بانکی بدون ربا را تأیید کند. جای خالی هیئت …
توضیحات بیشتر »امکان سنجی فقهی استفاده از صکوک بیع دین جهت عملیات بازار باز بانک مرکزی؛ دلالتهایی جهت تقویت بازار بدهی اسلامی در کشور
این تحقیق تلاش می کند تا پس از مرور مبانی فقه امامیه در موضوع بیع دین، امکان سنجی تبدیل بدهی های دولت و بانک ها به بانک مرکزی به اوراق بهادار را بررسی نموده و ضوابط اساسی که لازم است در طراحی و استفاده از اوراق بیع دین جهت سیاست گذاری پولی مورد توجه واقع شود را برجسته نماید. یافته های این تحقیق که به روش تحلیل محتوا و اجتهاد فقهی به دست آمده اند، نشان می دهد که بدهی های دولت و بانک های دولتی (مانند بانکمسکن) به بانک مرکزی به دلیل وجود اتحاد مالکیت بین آن ها، غیرحقیقی بوده و نمی توان بر روی آن اوراق منتشر نمود؛ اما انتشار اوراق بر روی بدهی های بانک های خصوصی به بانک مرکزی (چه به صورت اضافه برداشت باشد و چه به صورت خط اعتباری) امکان پذیر بوده و بازار اولیه و ثانویه آن هر دو صحیح است. بر اساس یافته های این تحقیق می توان مدعی بود که اوراق بیع دین به دلیل سادگی، کم هزینه بودن و عدم نیاز به نقل و انتقال دارایی فیزیکی، ابزاری بسیار مناسب جهت سیاست گذاری پولی بر روی بدهی های بانک های خصوصی به بانک مرکزی است؛ اما به دلیل محدودیت هایی که دارد، مستقیماً در مورد بدهی های دولت و بانک های دولتی به بانک مرکزی کارکرد ندارد؛ البته می توان برای حل این مشکل راه کارهایی ارائه نمود. توسعه بازار صکوک بیع دین بانک مرکزی (در کنار سایر اوراق با کیفیت دولتی مانند اسناد خزانه اسلامی) می تواند به تقویت و تعمیق بازار بدهی اسلامی در کشور کمک شایانی نماید.
توضیحات بیشتر »