بدون تردید مرحوم آیتالله موسوی اردبیلی منحصر در هیچ حزب و جریانی نبود بلکه با اعتقاد به مبانی خود، به ارتقای جایگاه جمهوری اسلامی و حوزه علمیه و پاسخ به نیازهای روز مردم کوشید و اینکه برخی در صدد بهرهگیری جناحی از ایشان باشند، ظلم به شخصیت و جایگاه علمی این فقیه مبرز است. شبکه اجتهاد: آیتالله سیدعبدالکریم موسوی اردبیلی(ره) را میتوان به عنوان یکی از ارکان نظام جمهوری اسلامی و از رهبران شاخص انقلاب ۵۷ قلمداد کرد. او که از یاران باوفا و حمایت کنندگان حضرت امام در طول نهضت انقلاب بود تلاش فراوانی در تثبیت نظام داشت. شاگرد …
توضیحات بیشتر »چند نکته در باب نظم نوین فقهی/محمدمهدی کمالی
سیستم فقهی امروزی چه آنچه در رسالههای عملیه وجود دارد و چه آنچه در کتب متداولِ فقهی نگاشته شده یا در درسهای خارج به بحث گذاشته میشود نهتنها از جامعیت لازم برخوردار نیست، بلکه بسیاری از موضوعات مطروحه و مورد مباحثه آقایان از اولویت و ضرورت لازم برای بحث و بررسی برخوردار نیست و بههیچوجه جوابگوی پرسشهای فقهی عصر جدید نیست. شبکه اجتهاد: بازنگری در تبویب فقه موجود و هماهنگ با نیاز امروز بشر و مسائل حاشیهی آن، مدتی است که دگرباره رونقی پیداکرده و صاحبنظران _و بعضاً غیر آنان_ به بیان دیدگاههای خود میپردازند که در حاشیه، توجه به …
توضیحات بیشتر »درآمدی بر فقه کاربردی: تعاریف؛ ویژگیها و آسیبها/ علی شفیعی
فقه کاربردی که محصول دغدغههای معاصر است ظرفیتی است که میتواند ضمن آن که فقه را از عقبماندگی نجات دهد از ایجاد گسست بین آن و جامعه پیرامونیاش نیز جلوگیری کند. شبکه اجتهاد: تحولات شگرف و لحظهای در جهان جدید همه دانشها و معرفتهای بشری را دچار سیّالیتّی مدام کرده است و هر یک از معارف بشری که نتواند خود را روزآمد کند و نسبتش را با این تحولات تعریف نکند باید تن به حاشیه نشینی دهد و کنج عزلت برگزیند. فقه نیز از این قاعده کلی مستثنی نیست و باید تلاش کند تا نسبتش را با تحولات پیرامونیاش …
توضیحات بیشتر »اجتهاد در دسترس است، اگر خیلی بزرگش نکنید!/ ابراهیم توکلی مقدم
چندی است زمزمههای نقادانهای نسبت به برنامههای آموزشی حوزه و کتابهای درسی موجود، از گوشه و کنار شنیده میشود. اگرچه افعال و اغراضشان را سعی میکنم حمل بر صحت و احسن الوجوه کنم، اما بیان این سطور را خالی از لطف نمیدانم. شبکه اجتهاد: زیاد روشن نیست چرا طلاب جوان اجتهاد را این قدر امری بعید میشمارند و از اعتماد به نفس لازم برخوردار نیستند. مگر اجتهاد چیست؟ با همین روش موجود، طلبه دارای استعداد متوسط به بالا ولی کوشا بعد از گذراندن ده پایه سطح در شش هفت سال (که در حال کمتر شدن است) و ۶ تا ۱۰ …
توضیحات بیشتر »اسراف همیشه «قبیح» نیست!/مهدی مهریزی
اختصاصی اجتهاد «مجله الکترونیکی فقه و مصرف» (۱۳) اسراف؛ مفهومی عقلی است یا شرعی؟ نکتهی اول اینکه بحث اسراف یا چیزهایی از این قبیل، مفاهیم عقلایی است، یعنی مفهومی نیست که دین آورده باشد و ما بخواهیم آن را بکاویم . مثلاً ما مفهوم اسراف را از طریق روایت دریافت نکردهایم. یعنی وقتی که قرآن میفرماید: ان الله لایحب المسرفین؛ مخاطبش یک تلقی از اسراف دارد. میگوید خدا آنچیزی را که شما میفهمید چیست، دوست ندارد. نه اینکه بخواهد یک معنی جدیدی ایجاد و ابداع کند، لذا در همهی فرهنگها این مفاهیم عقلایی، که اسراف هم از این موارد است، …
توضیحات بیشتر »رویکرد علما در مقولهی الگوی مصرف / ناصرالدین انصاری قمی
اختصاصی شبکه اجتهاد «مجله الکترونیکی فقه و مصرف»(۸) یکی از سؤالهایی که ممکن است در مورد سبک زندگی علمای بزرگ شیعه به وجود آید این است که آیا زندگی آنان مبتنی بر قناعت و اکتفا به اقل مصارف بوده یا سعی در تأمین رفاه حداکثری برای خانوادهی خود داشته و زهد را در بی اعتنایی به دنیا میانگاشتهاند؟ پیرامون زندگی فقهای شیعه باید به این نکته توجه داشته باشیم که زندگی عامهی مردم در سالها و قرون گذشته با زندگی در این زمانها تفاوت داشته است. زندگی در آن موقع برای سطح جامعه و عموم مردم، در کمال سادگی و …
توضیحات بیشتر »حد پوشش زنان در مقابل محارم/ علی شریفی
در فقه، بحث پوشش زنان در برابر سه دسته از مردان، مورد بحث قرار گرفته است: ۱٫ در برابر مردان نامحرم بالغ ۲٫ محارم ۳٫ همسر. آنچه در این نوشته مورد بحث است، حد پوشش زنان در برابر مردان محرم است. پرسشی که مطرح میشود این است که آیا داشتن پوشش در برابر محارم لازم است؟ اگر لازم است، حد آن چیست؟
توضیحات بیشتر »پوشـش و مـسؤولیت حکومت در فقه اهل تسنن/ محمدهادی فاضل
یکی از احکام ثابت اسلام که همهی مذاهب اسلامی بر آن اتفاق دارند، دستور رعایت حجاب برای بانوان است و از آنجا که بخش قابل توجهی از جهان اسلام را اهل تسنن، تشکیل میدهند، این مسأله در تمام جهان اسلام مطرح است. در این نوشتار دیدگاه مفسران و فقهای اهل تسنن در زمینهی اصل لزوم پوشش و محدودهی آن با توجه به آیات، روایات و استنباطهای فقها مورد بررسی قرار گرفته است و دلایل و مبانی آن مطرح شده است.
توضیحات بیشتر »