شهید صدر در الأسس المنطقیه للاستقراء میگوید پایگاه حجیت علوم خبرویت نیست یقین است؛ بنابراین در یکمرتبهای باز طبقه مقابل انبیاء را قبول میکنند، درحالیکه همان را نیز نباید قبول کرد. به نظر ما اگر خود خبره پایگاه قولش استناد نداشته باشد نمیتواند آن را حجت بدانید. اخباریین در رجوع به موضوعشناسیها و تخصصها این دقت را نفرمودهاند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، نشست علمی «رویکردهای مختلف در بسط معارف دینی» با ارائه استاد سید محمدمهدی میرباقری، رئیس فرهنگستان علوم اسلامی قم و عضو مجلس خبرگان رهبری در جمع فضلا و طلاب حوزه علمیه مشهد برگزار شد. این مدرس خارج فقه …
توضیحات بیشتر »تفاوت اصولیان و اخباریان: شیخ جعفر کاشف الغطاء و تمثیل خدمتکار و شهریار/ حمیدرضا تمدن
شبکه اجتهاد: درباره تفاوتهای میان اصولیان و اخباریان امامیه به ویژه از زمان شدت یافتن اختلافات بین این دو دسته در پایان قرن دوازدهم و ابتدای قرن سیزدهم قمری آثار فراوانی نوشته شده که بخشی از آنها نیز در مقام پاسخ به ادعای طرف مقابل به رشته تحریر درآمدهاند. با ظهور میرزا محمد اخباری، به دلیل شخصیت جنجالبرانگیز او و ادبیات گزنده و آمیخته با طعن و کینهای که در نوشتههایش علیه فقیهان و اصولیان به کار گرفت، آتش نزاع میان این دو گروه شعلهور شد و به دنبال آن تعداد ردیهها و دفاعیهها از سوی هر دو طرف نیز …
توضیحات بیشتر »اصولی و اخباری، هیچ اختلافی با یکدیگر ندارند!/ آیتالله وحید میگفت در مقابل تقلید، افتاء است نه اجتهاد/ استصحاب، اصطلاح اهل سنت است
مرحوم سید محمد باقر صدر میگوید هرگز نمیتوان یک حکم عقلی محض یافت که در روایات و آیات به آن ارشادی نشده باشد. بر این اساس اختلاف بین اخباری و اصولی خیلی اساسی نخواهد بود. اخباریان میگویند کتاب منبع مستقلی نیست و اصولیین نیز در عمل وقتی به کتاب نگاه میکنند میگویند کتاب باید با حدیث ضمیمه بشود، اگر ظهوری در کتاب هست، باید تمام قرائنش در کتاب و احادیث ما ملاحظه شود. اختصاصی شبکه اجتهاد: اختلاف اصولیان و اخباریان از دیرباز وجود داشته و در کتب مختلف اصولی نیز منعکس شده است. در این میان، حجتالاسلام محمد بیابانی معتقد …
توضیحات بیشتر »تأثیرپذیری از اخباریان یا بروز کاستیهای اعتبارسنجی متأخران؟/ عباس مفید
اختصاصی شبکه اجتهاد: بدون تردید پس از مکتب حله، رویارویی امامیه به احادیث – دستکم در بخش اعتبارسنجی- بهطورکلی دگرگون شد. محدثان حله تمامِ بارِ اعتبار یک حدیث را به دوش راویان و رجال موجود در سند گذاشتند. این رویکرد، تقسیم احادیث با چهار دسته – صحیح، حسن، موثق و ضعیف- را نتیجه داد. حالآنکه طبق گفته صاحب منتقی الجمان، متقدمان هیچ آگاهی از این تقسیمبندی نداشتند؛ چون اساساً به سبب کثرت قرائن، نیازی به آن نمیدیدند. بعدها گفته شد علت تغییر روش اعتبارسنجی توسط محدثان حلی نابودی بسیاری از قرائن بود. جالب آنکه محدثان حله خود هرگز به فقد …
توضیحات بیشتر »انفتاحی یا انسدادی برای یافتن راه حلهای نو
شبکه اجتهاد: چندی قبل در یک گروه حوزوی گفتگوی مکتوبی بین حجتالاسلام رسول جعفریان و مهدی نصیری پیرامون «اخباری و اصولی؛ فقه و تمدن سازی» صورت گرفت و طرفین در صدد پذیرش یا رد و نقد همه مدعیات مطرح شده نبودهاند و هر کس بیشتر بر بیان ایده خود متمرکز بود. آنچه در پی میخوانید متن این گفتگو میباشد. رسول جعفریان: مجادله اصولی ـ اخباری در تاریخ تفکر شیعی، یکی از جنبههای مهم از تأثیر بحثهای معرفتی در مباحث دینی است. مسلما این مسأله از آغاز مطرح بوده، و به تدریج که همه امورمنضبط و علمی و دسته بندی شده، …
توضیحات بیشتر »تفاوتهای روش اجتهاد در معاملات و عبادات
هیچ عبادتی صحیح نیست مگر دلیلی از شارع بر صحت آن داشته باشیم؛ یعنی اصل اولی عدم صحت عبادت است مگر دلیلی بر صحت آن داشته باشیم؛ و در معاملات برعکس میباشد یعنی قاعده اولی آن است که معامله عقلایی صحیح است مگر دلیلی از شارع بر عدم اعتبار آن داشته باشیم. به گزارش شبکه اجتهاد، در راستای نشستهای نظریهپردازی دینی، نشست علمی «تفاوتهای روش اجتهاد در معاملات و عبادات» با ارائه حجتالاسلام والسلمین سعید ضیاییفر، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در موسسه فرهنگی فهیم با حضور اساتید، فضلا و طلاب حوزه علمیه قم برگزار شد. در …
توضیحات بیشتر »سقوط از امارات به اصول عملیه، فرایندی مخالف عقل و نقل!/ امروز در فقه، شهرت از خبر متواتر قویتر عمل میکند
من برای این مطلب مناظره میکنم. مرحوم نجفی، صاحب جواهر، در آغاز بررسی هر مسأله ای، ابتدا شهرت را تبیین میکند. هر دلیلی هم که مخالف شهرت باشد، کنار میزند و بعضا احتمالات ضعیف را برای اثبات آن تقویت میکند. اگر به مخالفت با فقه جواهری متهم نمیشدم، مواردش را ذکر میکردم.
توضیحات بیشتر »نقدی بر نوشتار «جعل خواب از طرف اخباریها، علیه اصولیها/ مصطفی بارگاهی
[box type="shadow" align="" class="" width=""]اشاره: نقدهای وارده و انتشار آن در «شبکه اجتهاد» به هیچ روی، به منزله تأیید و یا رد دیدگاههای وارده نیست و صرفاً از باب تعاطی افکار و تضارب آرا و زمینهسازی برای هماوردی اندیشههای متفاوت صورت میپذیرد. این نقد و نقدهای مشابه که در گذشته منتشر شده و در آینده بیشتر خواهد شد، به همین دلیل فوقالاشاره است.[/box]
توضیحات بیشتر »عقل شرط اول در دینداری علمای سلف شیعه
شبکه اجتهاد: با این که آگاهم مباحث علمی به گونهای نیست که برای آن یادداشت اینترنتی نوشت، اما این احتمال را میدهم با باز کردن باب این قبیل نوشتهها در وب، بتوان قدمی برای بازتبیین اندیشههای کهن شیعی که قرنهاست [و این این روزها هم] مورد حمله اخباریها و غالیها و افراطیها قرار گرفته، برداشت. بیشتر عالمانی که در قرن چهارم و پنجم هجری گرایش به عقلیات و حتی پژوهشهای جهانشناسانه مستقل در فرهنگ اسلامی داشتند، یا رسما در زمره شیعیان بودند یا گرایش به تشیع داشتند. افرادی چون ابوریحان بیرونی (م ۴۴۰)، ابن سینا (م ۴۲۸)، فارابی (م ۳۳۹)، …
توضیحات بیشتر »فقه موجود مسائل را سیاه و سفید میبیند، به آیات قرآن کمتوجه است و نگرش اجتماعی ندارد
شبکه اجتهاد: آیتالله سیدکمال حیدری در کربلا متولد شد. وی در درس برخی از علمای نجف از جمله آیتالله شهید صدر و آیت الله خویی حاضر شد. سه تن از برادرانش بهدست رژیم بعثی عراق به شهادت رسیدند و خود نیز تحت تعقیب قرار گرفت و در همان سالهای اولیه پیروزی انقلاب اسلامی ایران، عراق را به مقصد ایران ترک کرد. در قم، فقه، فلسفه، عرفان را ادامه داد و اکنون به تدریس خارج فقه و شرح فصوص الحکم ابن عربی و غیره میپردازد. نگرشها و دیدگاههای متفاوت او در زمینه علوم اسلامی گاه جنجالبرانگیز و خبرساز بوده است.
توضیحات بیشتر »