Tag Archives: انتخاب سردبیر

در پی حمله ناجوانمردانه رژیم صهیونیستی به خاک ایران و شهادت جمعی از فرزندان این مرز و بوم، مراجع عظام تقلید با صدور پیام‌هایی، ضمن محکومیت این اقدام تروریستی، خواستار انتقام سخت و پشیمان‌کننده از عاملان این جنایت شدند. این بیانیه‌ها، بار دیگر بر ضرورت وحدت ملی و هوشیاری در برابر توطئه‌های دشمنان تأکید کردند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در …

در حملات دشمن، تنی چند از فرماندهان و دانشمندان به شهادت رسیدند. جانشینان و همکاران آنان بی‌درنگ وظائف خود را پی خواهند گرفت انشاء‌الله. رژیم صهیونی با این جنایت، برای خود سرنوشت تلخ و دردناکی تدارک دید و آن را قطعاً دریافت خواهد کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، اقدام تجاوزکارانه و ماجراجویانه رژیم صهیونی در بامداد جمعه ۲۳ خردادماه در …

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای صبح امروز در دیدار نمایندگان مجلس، با اشاره به «بایدها» و «نبایدها»ی نمایندگی، ابتدا ۶ نکته‌ کلّی را درباره‌ رفتار و گفتار نمایندگان برشمردند و سپس در ادامه، به ۵ مسئله‌ مصداقی در حوزه‌ کارکردهای تقنینی و نظارتی مجلس اشاره کردند که رعایت آن‌ها برای تحقق اهداف کلان کشور ضروری است. به گزارش شبکه اجتهاد، رهبر معظم …

شبکه اجتهاد: فلسفهٔ شریعت، گمشده‌ای اصیل در منظومه معرفت دینی ماست؛ نه یک زینت نظری، بلکه بنیانی گفتمانی برای فهمِ شریعت و بازسازی عقلانیت فقهی. در روزگاری که فقه گرفتار تکرار قواعد و فروبسته در دایره فروع شده، بازگشت به چراییِ تشریع، نسبتِ شریعت با انسان، و هدف‌مندی احکام، ضرورتی دوچندان یافته است. این نوشته، با تأکید بر بحران غیبت …

پس از برگزاری هزار جلسه درس خارج با موضوع «فقه‌ التعامل و‌التعایش مع مختلف الملل و النحل»، استاد محمد عندلیب همدانی در گزارشی علمی، بخشی از دستاوردهای این مسیر فقهی را مرور کرده است؛ مسیری که در آن «تعقل فقیهانه» به‌عنوان روشی نوین و پاسخ‌گو در کانون اجتهاد قرار گرفته و ظرفیت‌های فقه امامیه در عرصه‌های بینافرهنگی، بین‌المللی و بین‌الادیانی …

استاد سید محمدرضا سیستانی در سخنانی، به بازخوانی سه بُعد اساسی از شخصیت فقیه سترگ شیخ انصاری پرداخت. او بُعد علمی شیخ را در آثار بی‌بدیلی همچون رسائل و مکاسب و تأثیر ماندگار آن بر نظام آموزشی حوزه‌ها برجسته کرد. در بُعد عقلی و تدبیری، از نقش ایشان در تثبیت مرجعیت عامه، مواجهه حکیمانه با بحران‌های اجتماعی زمانه، و ایستادگی …

در نسبت پرچالش میان «قطعیت قرآنی» و «ظنیت خبر واحد»، نظریه تخصیص قرآن به خبر واحد، به نقطه‌ای کانونی در منازعات اصولی بدل شده است؛ مسئله‌ای که صرفاً یک نزاع فنی نیست، بلکه گره‌گاه تقابل دو نظام معرفتی و دو رویکرد هرمنوتیکی به منابع دین است. شیخ حیدر حب‌الله در نشست علمی اخیر خود، با نگاهی تطبیقی و تحلیلی، ریشه‌های …

در دهمین نشست از «تأمّلات علمی» که با محوریت کتاب «تعارض الأدله و اختلاف الحدیث» برگزار شد، پژوهشی مستند پیرامون تقریرات سه دوره درس خارج حضرت آیت‌الله سیستانی در یکی از مباحث کلیدی علم اصول ارائه گردید. حجت‌الاسلام سید مسعود مرتضوی با تحلیل تطبیقی این تقریرات، سیر تحول روشی و محتوایی آن‌ها را بررسی کرد و گزارشی تفصیلی از روند …

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی تأکید کرد که برای تحقق فقه حکمرانی، نیازمند روش‌شناسی خاصی هستیم که فراتر از اجتهاد متعارف – برای کشف حکم مطلوب- است. این روش‌شناسی باید به شناخت «انسان محقق» – وضع موجود- بپردازد که در علوم انسانی غربی برای تغییر انسان به کار می‌رود. به گزارش خبرنگار اجتهاد، استاد عبدالحسین خسروپناه در مدرسه «فقه حکمرانی» …

اختصاصی شبکه اجتهاد: برای رؤیت هلال در شب اوّل ماه، عواملی چون «زمان غروب خورشید و ماه» و «اختلاف زمان غروب آن دو» و «مختصّات خورشید و ماه و جدایی زاویه‌ای ماه و خورشید که از اختلاف ارتفاع ماه و خورشید، و نیز اختلاف سمت آن دو نشئت می‌گیرد» و «درصد روشنایی هلال و به اصطلاح فاز ماه» و … …

الآن فضا به‌گونه‌ای شده که بعضی تلاش می‌کنند اثبات کنند: نه «عقل» توانایی درک دارد، نه «مقاصد» باید لحاظ شود، نه خداوند در تشریعش عادل است، نه نظام فقهی داریم؛ فقط با احکام اتمیکِ بریده بریده مواجه‌ایم که باید به هر قیمتی به آن‌ها عمل شود! به گزارش خبرنگار اجتهاد، در سنت فقهی امامیه، استنباط احکام شرعی بر پایه متون …

امروز یک رویکردی در حوزه علمیه ایجاد شده که تکثیر قواعد و ابداع قواعد جدید، یک ارزش محسوب می‌شود؛ با اینکه در بسیاری موارد، این قواعد، متداخل بوده یا صرفاً تغییر نام است و حقیقتاً قاعده نیست. در فقه محیط‌زیست پیشنهادم این است که به سراغ قواعد عقلایی برویم و با مطالعه تجربیات ارزشمند کشورها و دانشمندان این حوزه، فکری …

استاد عزیزالله فهیمی، پیش‌گام فقه محیط‌زیست، معتقد است با تکیه بر قواعدی مانند «ضمان» و «لاضرر»، می‌توان فتاوای الزام‌آور برای حفظ طبیعت صادر کرد. او منابع طبیعی را «مال عمومی» می‌داند که تخریب آن، ضامن به‌بار می‌آورد؛ چنان‌که شهید صدر نیز تخریب مسجد را موجب ضمان دانسته است. فهیمی بر لزوم مردمی‌سازی فقه محیط‌زیست و ورود جدی فقها به این …

گاهی در نوشته‌های مربوط به مسائلی مثل محیط‌زیست – که ذهنیت عقلاً در آن شکل‌گرفته است – مبلغین دینی و مذهبی آموزه‌هایی را از متون دینی استخراج و برای مردم بازگو می‌کنند که از بدیهیات دریافت‌های مخاطب است؛ از همان دست گزاره‌هایی که به ارزش‌های کلی و اصیل اشاره دارند. در بلاغ و معرفی دین نمی‌توان به چنین گزاره‌هایی اکتفا …

با آغاز موسم حج تمتع ۱۴۴۶، بعثه‌های مراجع معظم تقلید شیعه با استقرار در مدینه منوره و مکه مکرمه، فعالیت‌های تبلیغی، فقهی و معرفتی خود را آغاز کردند. هیئت‌های اعزامی آیات عظام مکارم شیرازی، نوری همدانی، جوادی آملی، شبیری زنجانی، وحید خراسانی، سبحانی و دیگر مراجع تقلید، ضمن حضور میدانی در مناطق تعیین‌شده، به ارشاد، پاسخ به سؤالات شرعی و …

آیت‌الله جوادی آملی در نخستین جلسه درس پس از بازگشت از سفر معنوی به عتبات عالیات، با اشاره به زیارت بارگاه‌های اهل‌بیت علیهم‌السلام و دیدار با حضرت آیت‌الله سیستانی، به نقش بی‌بدیل مرجعیت نجف در هدایت مؤمنین و صیانت از استقلال عراق پرداخت. وی ضمن تقدیم «تفسیر تسنیم» به آیت‌الله سیستانی، از تأکید ایشان بر عرضه روایات به قرآن برای …

استاد ابوالقاسم علیدوست در واکنشی تحلیلی به پیام رهبر معظم انقلاب پیرامون یکصدمین سالگرد تأسیس حوزه علمیه قم، با طرح سه‌گانه‌ی جریان‌های فقهی در حوزه، از غلبه‌ی قرائت‌های سطحی و تحجرگرایانه بر گفتمان اجتهادی انتقاد کرد و خواستار احیای عقلانیت، نشاط علمی و اجتهاد منضبط شد. او با تأکید بر ضرورت پیوند میان هویت فقه جواهری و مواجهه‌ی نو با …

حجت‌الاسلام والمسلمین سید علیرضا سبزواری با تمرکز بر نسبت امامت با اصول فقه و دانش فقه، بر ضرورت بهره‌گیری از رهیافت‌های میان‌رشته‌ای در تحلیل مسائل بنیادین تأکید کرد؛ رویکردی که با عبور از قالب‌های صرفاً کلامی، تلاش دارد ابعاد معرفتی و فقهی امامت را در نسبت با نیازهای امروز و در چارچوبی تمدنی و مسئله‌محور بازخوانی کند. او همچنین با …

مقام معظم رهبری در بیانات خویش با دقتی ژرف، الزامات و محدوده‌های مقام اجتهاد را به روشنی ترسیم نمودند و همچنین شرایط و ضوابط مقام تبلیغ را تشریح فرمودند. شاید مهمترین نکته توجه به این است که فقه ما نباید التقاطی شود. همانطور که امام در برهه‌ای فرمودند باید فقه، فقه جواهری باقی بماند. البته معنایش این نیست که در …

چگونه می‌توان احکام فقهی را به رفتارهای جمعی و هنجارهای اجتماعی بدل کرد؟ این پرسش، محور اصلی چهل‌ودومین نشست از سلسله‌نشست‌های «یکشنبه‌های روش» بود که با ارائه‌ی حجت‌الاسلام والمسلمین محسن الویری و نقد دکتر کیومرث اشتریان، به بررسی امکان‌سنجی کاربست «اقدام‌پژوهی» در امتداد اجتماعی گزاره‌های فقهی پرداخت؛ رویکردی که تلاش دارد با عبور از مرزهای نظریه‌پردازی صرف، فقه را به …

حجت‌الاسلام والمسلمین مرتضی ترابی در بیست‌وششمین اجلاس مجمع جهانی فقه اسلامی، با طرح دو مداخله علمی، از یک‌سو تفصیل فتوای جواز بازی‌های الکترونیکی و مبادلات وابسته به آن را ارائه کرد، و از سوی دیگر، با هشدار درباره تهدیدات الحادی و فکری متوجه نسل آینده، پیشنهاد تدوین پیمان‌نامه‌ای اسلامی برای حمایت از فکر و هویت اعتقادی کودکان را به همایش …

استاد ابوالقاسم علیدوست در بیست‌وششمین اجلاس مجمع جهانی فقه اسلامی، با تمرکز بر چالش‌های فقهی و اخلاقی هوش مصنوعی، نسبت به شتاب‌زدگی در تحلیل‌های فقهی هشدار داد و خواستار رویکردی روشمند، عمیق و احتیاط‌آمیز در مواجهه با این پدیده نوظهور شد. ایشان با نقد برخی استدلال‌های رایج در مقالات همایش، تأکید کرد که ورود فقه به عرصه هوش مصنوعی، نه …

بانو زهره صفاتی با تأکید بر ضرورت بازاندیشی فقهی در حوزه حقوق کودکان، خواستار تشکیل دبیرخانه‌ای تخصصی برای حمایت فقهی از کودکان در جهان اسلام شد. او با اشاره به همسانی تهدیدات علیه کودکان در کشورهای مختلف، تبادل تجربیات و هم‌افزایی علمی را راهی برای پاسخ به چالش‌های مشترک دانست و در پایان، با نگاهی انسانی، فاجعه غزه را نماد …

حضرت آیت‌الله سبحانی گفت: شهر قم به عنوان یک مرکز مهم علوم اسلامی از قرن سوم هجری تاکنون همواره یکی از مهمترین مراکز علوم اسلامی به ویژه علوم حدیث و فقه بوده است، با این حال پس از رکود علمی در دوران قاجاریه، شیخ عبدالکریم حائری مشهور به شیخ مؤسس با تأسیس حوزه علمیه قم بار دیگر مکان علمی این …

رهبر معظم انقلاب در پیام به همایش یکصدمین سال بازتأسیس حوزه علمیه قم، با تأکید بر ضرورت تحول در علم فقه، خواستار پاسخگویی فقه شیعه به نیازهای پیچیده امروز، تبیین نظامات اجتماعی اسلامی و توجه به عناصر زمان و مکان در اجتهاد شدند تا حوزه علمیه در مسیر تمدن‌سازی اسلامی پیشرو باشد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، پیام حضرت آیت‌الله خامنه‌ای …

در شیوه‌ی کار کنونیِ حوزه، در بخش فقهی، توجّه کافی به این اولویّتها دیده نمیشود. گاه می‌بینیم برخی مهارتهای علمی که عموماً جنبه‌ی آلی و مقدّماتی برای رسیدن به حکم شرع را دارد یا بعضی موضوعات فقهی یا اصولی خارج از اولویّتها، فقیه و محقّق را با شیرینی وسوسه‌انگیز خود، چنان در خود غرق میکند که ذهن او را بکلّی …

نماینده جمهوری اسلامی ایران در مجمع جهانی فقه اسلامی در سخنانی درباره «بازی‌های الکترونیکی و احکام فقهی آن» با اشاره به پیچیدگی و درهم‌تنیدگی این بازی‌ها تأکید کرد: نمی‌توان با اجتهادهای ساده یا دیدگاه‌های سطحی درباره آن‌ها اظهار نظر کرد، بلکه لازم است از منظومه‌ای فکری و اجتهادیِ منسجم بهره گرفت؛ منظومه‌ای که هم به متون دینی توجه داشته باشد …

رهبر معظم انقلاب اسلامی صبح امروز در دیدار دست‌اندرکاران حج و جمعی از زائران بیت‌الله الحرام، هدف پروردگار از مقرر کردن فریضه حج را ارائه الگویی کامل و جهت‌دهنده برای اداره بشریت خواندند و افزودند: ترکیب و هیأت ظاهری این فریضه، کاملاً سیاسی و محتوای اجزای آن کاملاً معنوی و عبادی است تا منافع همه بشریت تأمین شود و امروز …

فقه معاصر، در برابر پیچیدگی‌های زمانه‌ای ایستاده که هم فرصت تمدن‌سازی دارد و هم خطر بی‌اثری. در چنین دوره‌ای، بازاندیشی در نسبت فقه با قرآن، جامعه، قانون و حتی تمدن، دیگر یک ضرورت نظری نیست؛ بلکه پیش‌شرط حیات واقعی فقه است. در این میان، «درگاه جامع فقه معاصر» نه صرفاً یک ابزار فناورانه، بلکه تجلی یک تفکر نو در حوزه‌های …

نشست علمی «نقش علوم تجربی در فرآیند استنباط» با ارائه استاد شیخ حمید درایتی، ۲۸ فروردین‌ماه ۱۴۰۴ در مدرسه عالی فقاهت آل‌محمد (ع) برگزار شد. استاد حوزه علمیه مشهد با بررسی نقاط تماس میان دانش تجربی و فرآیند استنباط فقهی، از نقش ابزارهای علمی، یافته‌های نوین و مفاهیم تخصصی جدید در فهم و بازتعریف موضوعات فقهی سخن گفت و برخی …