از هنر معماری هم اثر روشنی در بین جامعه عرب معاصر نصوص شرعی دیده نمیشود. بنای مشهور و معروف آنها کعبه بود که از حیث معماری در اوج سادگی بود و فاقد هرگونه ویژگی هنری. طبیعی بود که در صدر اسلام نیز، با این ذهنیت که دنیا محلّ گذر است و اهمیت چندانی ندارد، هنرهای تزیینی که برچسب دنیوی و اهتمام به دنیا میخورد، بیشتر به حاشیه رفت، مضاف بر آنکه برخی از عرصههای مرتبط به هنر نیز با ردع و نهی شریعت مواجه بود. اختصاصی شبکه اجتهاد: یکی از ایراداتی که هنرمندان به فقها وارد میکنند، ناآشنایی ایشان با …
توضیحات بیشتر »سیاستگذاری دینی این نیست که فقه را به جان فضای مجازی بیندازیم/ نیازمند نهضت سواد آموزی فضای مجازی هستیم/ نباید نگاه اکلمیتهای به فضای مجازی داشت
یک عضو مجلس خبرگان رهبری معتقد است: سیاستگذاری دینی اساساً باید در فقه مجازی عوض بشود؛ سیاستگذاری دینی این نیست که فقه را به جان فضای مجازی بیندازیم، اگر هم میخواهیم، باید فقه رسانه را تعریف کنیم که آن هم یک فقه خاص است، اما اگر خواسته باشیم فقه سختگیر کلاسیک را به جان فضای مجازی بیندازیم، آن قهارتر است که با این حرفها کنترل شود؛ و بلعکس به ضرر خود ما تمام میگردد که دیگر پایبند به فلسفه وجودی نخواهد بود. به گزارش خبرنگار اجتهاد، استاد احمد مبلغی، عضو مجلس خبرگان رهبری و مدرس خارج فقه حوزه علمیه قم …
توضیحات بیشتر »بررسی فقهی الزام به تنظیم سند رسمی در معاملات مربوط به اموال غیرمنقول
استاد وحدتی شبیری محل اصلی بحث را «قلمرو اختیارات حکومت اسلامی و ولیفقیه»، در ارتباط با «الزام قانونی»، «حکم وضعی قرارداد» و «مالک شناختن افراد یا بار اثبات» یادکرد و با طرح این پرسش که آیا ولیّ امر میتواند برخلاف احکام شرعی اوّلیه یا ثانویّه و مطابق حکم حکومتی، تغییری در سیستم حقوقی شرعی در حوزهی قراردادها و مالکیّت پدید آورد؟ پاسخ داد: باید یک بحث مبنایی داشت و آن اینکه آیا ادلّهی ولایتفقیه اطلاق دارد؟ اگرچه اصل نخستین، عدم ولایت است چنانکه هر چیزی مسبوق به عدم است و اثبات ولایت و قلمرو آن نیازمند به دلیل عام است …
توضیحات بیشتر »لزوم انعکاس واقعیات جامعه، باعث تجویز نشاندادن زن مسلمان بیحجاب نمیشود/ قاعده عدالت و قاعده مصلحت باید در فقه هنر موردتوجه قرار گیرند
درهرصورت، فقها بر اساس منابع دینی فتوا میدهند. حال اگر یک فیلمساز بخواهد خانم بیحجابی را شخصیت اول فیلم یا یکی از شخصیتهای فیلم قرار بدهد، فقیه نمیتواند فتوا به جواز چنین کاری بدهد؛ چون نفس این کار اشاعه فحشا است. البته برخی هنرمندان قائلاند که باید واقعیتهای جامعه را همانگونه که هست منعکس کنیم؛ ولی از نظر دین اگر انعکاس واقعیتهای جامعه، منجر به اشاعه فحشا و اعانه بر اثم و سستشدن بنیان اخلاقی در میان افراد و خانوادهها بشود، جایز نخواهد بود. پس اصل این باور که باید واقعیتهای جامعه را منعکس کنیم، به طور مطلق قابلقبول نیست. …
توضیحات بیشتر »فقه حکمرانی، از سیاستگذاری تا تنظیمگری و تصدیگری
ما به فقهی نیاز داریم که احکام حلال و حرام و باید و نباید سیاسی که همان رابطه حاکم با مردم و مردم با حاکم را بیان کند، و همان «فقه السیاسه» است که عبارت است از ولایت فقیه و مشروعیت انتخابات و مشروعیت حزب و مشروعیت ولیّ فقیه. علاوه بر آن ما نیاز به فقه حکمرانی داریم. بدین معنا که در مقولههای مختلف، فقه و احکام فقهیِ سیاستگذاری و تنظیمگری و تصدیگری آن مقوله را نیز کار کنیم. خلأیی که حوزههای ما بدان نپرداختهاند. اگر در حوزه این اتفاق بیفتد، نسل جدیدی از حوزه شکل میگیرد. به گزارش شبکه …
توضیحات بیشتر »نقد و بررسی دو رویکرد نسبت به اجتهاد در معارف دین
شهید صدر در الأسس المنطقیه للاستقراء میگوید پایگاه حجیت علوم خبرویت نیست یقین است؛ بنابراین در یکمرتبهای باز طبقه مقابل انبیاء را قبول میکنند، درحالیکه همان را نیز نباید قبول کرد. به نظر ما اگر خود خبره پایگاه قولش استناد نداشته باشد نمیتواند آن را حجت بدانید. اخباریین در رجوع به موضوعشناسیها و تخصصها این دقت را نفرمودهاند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، نشست علمی «رویکردهای مختلف در بسط معارف دینی» با ارائه استاد سید محمدمهدی میرباقری، رئیس فرهنگستان علوم اسلامی قم و عضو مجلس خبرگان رهبری در جمع فضلا و طلاب حوزه علمیه مشهد برگزار شد. این مدرس خارج فقه …
توضیحات بیشتر »گستردگیِ فقه معاصر و الزامات آن
استاد مجتبی الهی خراسانی ضمن بیان اهداف و اهمیت فقه و اجتهاد در دنیای معاصر به تعریف چیستی فقه معاصر از سه منظر پرداخت و گستره آن را در مطالعات درجه اول و دوم فقهی چون رویکردها، محورها، لایهها، عرصهها، موضوعات، تألیفات و تصنیفات دنبال کرد و در نهایت از الزامات گستردگیِ فقه معاصر سخن گفت. به گزارش خبرنگار اجتهاد، استاد مجتبی الهی خراسانی، در نشست علمی تخصصی «گستردگی فقه معاصر و الزامات آن» که با حضور فضلا و طلاب حوزههای علمیه، عصر امروز در مدرسه علمیۀ میرزا جعفر (دانشگاه علوم اسلامی رضوی) برگزار شد، مباحث خود را با سه …
توضیحات بیشتر »فقه ما در حوزه فناوری و صنعت ۳۰۰ سال عقب است/ فقهای ما در حوزه عقل، اصلاً کار نکردهاند و گزارههای عقلی را بهصورت مفروض در نظر گرفتهاند
فقه ما در حوزه فناوری و صنعت ۳۰۰ سال عقب است. با حساب و کتاب میگویم؛ یعنی تقریباً از ابتدای قرن ۱۸ به بعد، این عقبماندگی شروع شده است. مکاسب و دیگر آثار را که آن دوره نگاشته شده است، یک کلمه در مورد مسائل آن زمان نیست. یعنی فقهای آن زمان اصلاً در جریان آن مسئله نبوده است. البته خیلی زحمتها کشیده است؛ ولی نهایتش شده معامله فضولی و معاطات چون آنجا بحث سر این بوده؛ ولی اختراعات و ابداعات و مالکیت فکری که ۱۰۰ سال قبل از شیخ انصاری شروعشده است و در این کتاب به چشم نمیخورد. …
توضیحات بیشتر »نسبتسنجی فقهی امر به معروف و نهی از منکر با موارد وابسته
حجتالاسلام الهی پارسا گفت: درصورتیکه «امر به معروف و نهی از منکر» در مذاق شارع خطابی باشد، بسیاری از عناوین شرعی، تعلیمی و ترغیبی همچون: «ابلاغ» و «تبلیغ دین»، «هدایت»، «تعلیم»، «ارشاد جاهل» و…؛ و همچنین بخش عمدهای از عناوین شرعی اصلاحی و تأدیبی همچون «تربیت»، «تنبیه»، «تأدیب» و نیز «اعراض» از «جاهل» و … به دلیل اینکه دارای شاخصههای «امر به معروف و نهی از منکر» خطابی نیستند و از باب امر به معروف و نهی از منکر نخواهند بود؛ اما اگر تشریع فریضتین را بهصورت ملاکی بدانیم، با توجه به اینکه ملاک شارع از ایجاب «امر به معروف …
توضیحات بیشتر »واجبات و محرمات الهی به یک معنا اجباری هستند/ نباید حکم الهی «حجاب» مهجور بماند/ اگر نظام به وسیله این برهنگیها تضعیف میشود، باید جلوگیری کرد
گاهی یک بیحجابی دیده میشود و میدانیم که تأثیر گذار نیست، وظیفه امر به معروف ساقط میشود، ولی ما یک وظیفه دیگر نیز داریم که مسئله دفع منکر است. پالایش جامعه و مهجور نشدن احکام الهی وظیفه دیگری است. گاهی باید توصیههایی کرد تا حرمت یک فعل حلال در جامعه مهجور نشود. گاهی باید تذکر داد و ادامه راه را رفت، تا نگویند که فلان روحانی یا فلان مذهبی رد شد و حرفی نزد. نباید حکم الهی مهجور بماند. بنابراین وظیفه دفع منکر و پالایش و حفظ نظام اسلامی اموری است که ممکن است شرایط امر به معروف نیز نباشد …
توضیحات بیشتر »بایدها و نبایدهای کنشگری حاکمیت اسلامی در موضوع حجاب
مناظره نقاط اشتراک متعددی داشت، اما مهمترین نقطه اختلاف نظر، توصیف میزان همراهی مردم با حاکمیت در پذیرش مرز ناهنجاری در پوشش بود. دکتر برهانی معتقد است چنین توصیفی وجود ندارد و عدم اقدام به کشف حجاب از سوی اکثریت زنان و دختران در شرایط ارعاب و فشار، نمیتواند بیانگر همراهی جامعه باشد. در مقابل، حجتالاسلام الهی معتقد است در ماههای آخر سال گذشته که گشت ارشاد به طور کامل جمع شده بود و حاکمیت به خاطر ملاحظات امنیتی در برابر کشف حجاب و بدپوششی تا حد عریانی، عکسالعملی نشان نمیداد و جامعه گویا در یک وضعیت رهاشدگی از نظر …
توضیحات بیشتر »قاعده الزام در تمام ابواب فقه جریان دارد/ اگر قاعده الزام نباشد، در معاشرت با سایر مذاهب با مشکلات زیادی روبرو هستیم
این قاعده از آنجایی که در جمیع ابواب فقه جریان دارد، ثمرات بسیار زیادى هم دارد؛ در زمان ما اگر قاعده الزام نباشد، معاشرت با سایر مذاهب گرفتار یک مشکلات بسیار زیادی دارد. بالاخره مسئله وجود مذاهب الى یوم القیامه وجود دارد، حتى بعد از ظهور امام زمان(عج) نیز یهودى و مسیحى داریم؛ اگر قاعده الزام نبود، یک مشکلات بسیار عجیبى را براى معیشت مسلمین داشتیم. شبکه اجتهاد: یکى از قواعد مهمى که در فقه مورد بحث واقع میشود، قاعده الزام است. در فقه در باب معاملات نیز قاعدهاى به نام «قاعده لزوم» داریم که فقها از آن به عنوان …
توضیحات بیشتر »کاربرد قواعد فقهی در طراحی شهری
این پژوهش قصد دارد قواعد فقهیای که از مؤلفههای بسیار مهم جهت تدوین قوانین و مقررات در جامعه اسلامی در عرصههای مختلف ازجمله سیاستهای راهبردی مدیریت شهری و طراحی شهری آن است، تدوین نماید؛ چراکه فاصله گرفتن طراحان شهری در عصر حاضر از مبانی دانش تفقه و قواعد فقهی آن، سبب آشفتگی و عدم تعادل و ناپایداری طراحی شهری شده است. نتایج حاصل از پژوهش، نشان میدهد قواعد عمومی فقه همچون قاعده لاضرر، اتلاف، تسبیب، تسلیط، نفی سبیل، احترام، ولایت حاکم، تزاحم حقوق، اقدام، تعظیم شعائر، حرمت اعانه بر اثم، میتوانند در حفظ حقوق خصوصی و عمومی شهروندان در فرایند …
توضیحات بیشتر »شیخ فضلالله نوری قائل به ولایت مطلقه فقیه بود/ کتابهای فقهی شیخ فضلالله را قدر بدانیم/ نیازمند مرور جدید تاریخ تشیع برای شناخت بهتر شیخ شهید هستیم/ روحانیت شیعه؛ هماره مرزبان علم، هویت و استقلال ایران بوده است
شیخ فضل الله نوری مانند امام خمینی قائل به ولایت مطلقه فقیه بود. اگر مقارنهای بین مطالب شیخ و مطالب مرحوم نائینی در کتاب تنبیه الامه کنیم، میبینیم که همان مبانی مرحوم نائینی را شیخ دارد. و واقعا انتزاع و معرفی که امروز بین شیخ و علمای برجسته نجف به عنوان تقابل قرار دادند، تقابل کبری و در مبانی نبوده است بلکه همان مبانی مرحوم نائینی را شیخ فضل الله دارد. تعابیر شیخ فضل الله نوری در باب ولایت فقیه تعابیر بسیار محکمی است. از مبانی شیخ فضل الله نوری این است که امور عامه از باب ولایت شرعیه است؛ …
توضیحات بیشتر »انسان شناسی فقهی، گزارشی از فقه موجود
با توجه به موضوع فقه، یعنی افعال انسانی، انتظار بجایی است که انسانشناسی فقیه در تأملات فقهی او مؤثر باشد. این پژوهش به بررسی این مسئله پرداخته است که یک فقیه، انسان را با چه ویژگیهایی میشناسد؟ طرح پرسش یادشده و بررسی آن، علاوهبر اینکه در فهم آرای فقها بسیار مفید و لازم است، در سامانبخشی فقه بسیار راهگشا است و میتواند آغازگر پرسشهای موضوعشناسانه در فقه باشد. شبکه اجتهاد: علم فقه در باب افعال بشر و همه ساختهای ارادی به داوری مینشیند. این داوری نمیتواند فارغ از شناخت خود انسان باشد؛ درواقع، پردازش مسئله فقهی، پردازش حکم، تکوین، گسترش، …
توضیحات بیشتر »فتاوای شخصی خودم را در خطبه نماز جمعه دخالت نمیدهم/ مساله ثبات معیشتی به توسعه اقتصادی نباید گره بخورد/ ما به مردمسالاری دینی قائل هستیم، نه مردمسالاری لیبرال/ مشهد یک کدخدا میخواهد که همهچیز را گردن او بیندازند!
ما قائل به مردمسالاری دینی هستیم. ولی اگر مردم یک چیز گفتند و دین یک چیز دیگر گفت یا تکلیف دینی ما چیز دیگری ایجاب کرد، خب ما هیچوقت بهخاطر مردم و خوشایند مردم، دین را کنار نمیگذاریم. اولا میگویند مردم. کدام مردم؟ ما به مردمسالاری دینی قائل هستیم، نه مردمسالاری لیبرال. اگر مردم دینی چیزی بگویند صددرصد حرف آنها برای ما مقدم است. الان تمام لائیکها حرف از مردم میزنند. ما جریان لائیک را به حساب مردم نمیگذاریم. ما متدینان را به نام «مردم» میشناسیم. برای ما آن مردم لائیک موضوعیت ندارند، مردمِ متدین موضوعیت دارند. اگر متدینان بر …
توضیحات بیشتر »بررسی علل و ابعاد هتک ساحت قدسی قرآن کریم و راهکارهای مقابله با آن
عضو هیئت علمی جامعه المصطفی العالمیه گفت: اهانتهای اخیر به قرآن باهدف اسلام هراسی و تحقیر مسلمانان صورت گرفته است. در نتیجه اگر با حرکت گروهی برنامهریزیشده و هدفگذاری شده قبلی درجهت مقابله با اسلام مواجه باشیم، فرد هتاک مصداق کافر حربی است. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست هماندیشی علمی «بررسی علل و ابعاد هتک ساحت قدسی قرآن کریم و راهکارهای مقابله با آن» به همت موسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا علیهالسلام با حضور اساتید جواد حبیبی تبار، نجف لکزایی، محمدعلی رضایی اصفهانی و محمدصادق یوسفی به صورت حضوری و مجازی در جمع طلاب حوزه علمیه قم برگزار شد، …
توضیحات بیشتر »واکاوی ابعاد فقهی، حقوقی و سیاسیِ حکم رهبر انقلاب در محکومیت قرآن سوزی
آیا جا ندارد که ما بهعنوان مهمترین و اساسیترین حق انسان – که دین عنصر فطری است و از انسانیت انسان برمیخیزد- چیزی به نام حقوق ادیان را مطرح کنیم و دیپلماتها و دستگاه سیاسی و دیپلماسی ما و کشورهای مسلمان این را تعقیب کنند. ۵۷ کشور مسلمان هستیم و اضافه بر این، مسلمانان در کشورهای گوناگون با مقیاس جمعیتی بالا زندگی میکنند، چنین جمعیت عظیمی نمیتواند پای این کار بیاید و این حق را احقاق و اثبات کند؟ به گزارش شبکه اجتهاد، هماندیشی علمیِ واکاوی ابعاد فقهی، حقوقی و سیاسی حکم رهبر معظم انقلاب در محکومیت قرآن سوزی توسط …
توضیحات بیشتر »اتصال الهی حسین (ع)؛ بیانات منتشر نشده آیتالله خامنهای درباره «جایگاه و نقش دعا در قیام امام حسین» در سال ۱۳۶۴
وقتى که عاشورا را به عنوان یک درس مطرح مىکنیم نمىشود که این بُعد را ندیده بگیریم. دعا از همهى انسانها زیبا است، مخصوصاً از انسانى به عظمت امام حسین، آن هم در شرائطى به عظمت شرائط روز عاشورا. شبکه اجتهاد: حضرت آیتالله خامنهای در خطبه نماز جمعهی تهران به تاریخ ۵/۷/۱۳۶۴ به تبیین نقش و جایگاه دعا در حادثه عاشورا پرداختهاند. «خط حزب الله» برای نخستین بار، گزیدهای از این بیانات را منتشر میکند. عاشورا صحنهاى کامل از زندگى اسلامى عاشورا یک صحنهى کامل از زندگى اسلامى یک انسان است. در عاشورا همهى ارکان اسلامى براى زندگى یک انسان …
توضیحات بیشتر »کودتای یزید علیه امام حسین (ع) یا قیام امام علیه یزید؟/ تحلیلی جدید پیرامون ماهیت قیام سیدالشهداء
شبکه اجتهاد: هر ساله در ایام ماه محرم بحث هدف حرکت امام حسین علیهالسلام در محافل مختلف مورد بحث و گفتگو قرار میگیرد؛ از جمله این ادعای نادرست که امام حسین علیهالسلام در کربلا قصد بیعت با یزید را داشت و شمر نگذاشت که این کار را انجام شود و تفسیری از حرکت امام حسین علیهالسلام در ذهن این افراد وجود دارد و ریشه این سخن عبارتی است از تاریخ طبری و چند کتاب دیگر که امام در گفتگو با عمر سعد گفته است: مرا بین سه راه مخیر کنید؛ «أَنْ یَرْجِعَ إِلَى الْمَکَانِ الَّذِی أَتَى مِنْهُ أَوْ أَنْ یَسِیرَ …
توضیحات بیشتر »علیدوست: قاضی باید مجتهد در قانون باشد/ غلامی: نیازمند بهروزسازی الگوی محاکم شرع هستیم/ حقانی: تاریخ بر کارآمدی محاکم شرع در دوره صفویه و قاجاریه گواه است
استاد حوزه علمیه ضمن اشاره به مهمترین ویژگیهای محاکم شرع تصریح کرد: باید محاکم شرع را بومیسازی کنیم و در دوران معاصر ما پیاده شود چون تا قوه قضائیه اصلاح نشود شعار دادن فایدهای نخواهد داشت. به گزارش شبکه اجتهاد، آیین رونمایی از کتاب «میراث محاکم شرع» اثر حجتالاسلام والمسلمین علی ابوالحسنی منذر (ره)، با حضور و سخنرانی استاد ابوالقاسم علیدوست، استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم؛ حجتالاسلام والمسلمین رضا غلامی، رئیس پژوهشگاه مطالعات فرهنگی، اجتماعی و تمدنی و دکتر موسی حقانی، رئیس پژوهشکده تاریخ معاصر؛ در پژوهشگاه مطالعات فرهنگی، اجتماعی و تمدنی برگزار شد. آنچه میخوانید گزیدهای …
توضیحات بیشتر »فقهایی که با اصل برائت، فتوا به اباحه فضای مجازی دادهاند، بعدها متوجه اشتباهشان خواهند شد!
فقهایِ آینده، از فقیهان گذشتهها و برخی فتاوای آنان، درس خواهند گرفت؛ چون با گذر زمان و وسعت پیشرفتها متوجه خواهند شد که فقهای گذشته، در خصوص مسائل فقه نمایش و صحنههای مجازی، خیلی کم ورود پیدا کردهاند یا موضوع را بهخوبی شناسایی نکردهاند، لذا بهخوبی نتوانستهاند حکم صادر کنند، یا حکمشان اشتباه بوده و یا اصولاً پاسخی نداده و مسئله را به خود مکلف واگذار کردهاند. اختصاصی شبکه اجتهاد: خروج فقه از رویکرد انفعالی و ورود به عرصه فعالیت، جز با آینده پژوهشی و شناخت مسائلی که در آینده با آن روبرو خواهد شد میسر نیست؛ بنابراین لزوم آیندهپژوهی …
توضیحات بیشتر »فقیهی آگاه به زمان؛ گزارشی از پیشهمایش «مرجع مجاهد» ویژه نکوداشت آیتالله العظمی سیدعبدالله شیرازی
آیتالله مکارم شیرازی گفت: فعالیت و اقدامات در عرصه سیاسی از آیتاللهحاج سیدعبدالله شیرازی(ره)؛ فقیهی آگاه به زمانه، حساس نسبت به انحرافات و مصلح نسبت به نابسامانیها معرفی نمود که نمونههای آن را در دعوت مردم به تحصن در مسجد گوهرشاد، حمایت از آیتالله کاشانی و مخالفت با لایحه انجمنهای ایالتی و ولایتی و محکومیت واقعه مدرسه فیضیه میتوان مشاهده کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، پیشهمایش «مرجع مجاهد»، بزرگداشت چهلمین سالگرد ارتحال فقیه اهل بیت(ع) و مرجع مبارز و انقلابی مرحوم آیتاللهحاج سیدعبدالله شیرازی با پیام دوتن از مراجع آیتالله ناصر مکارم شیرازی و آیتالله جعفر سبحانی و نیز سخنرانی …
توضیحات بیشتر »بررسی فقهی استفاده از کلاهگیس و شیوههای مرسوم در گریم بازیگران
اگر کلاهگیس بهصورت متعارف باشد، یعنی مثل دیگر زنان که مو دارند، بهطوری باشد که عرفاً زینت حساب نشود اشکال ندارد. اما اگر کلاهگیس جنبه زینت داشته باشد مثلاً کلاهگیسهایی که امروزه مرسوم است که قطعاً اگر خودش مو داشت، به این زیبایی نبود، این کلاهگیس زینت بهحساب میآید. حجاب را که خداوند قرار داده برای این است که زینتها پوشیده باشد. حال اگر قرار باشد کلاهگیس، خودش زینت باشد، پوشیدنش اشکال دارد. پس کلاهگیسی که زرقوبرق دارد بهعنوان حجاب دیگر مورد قبول نیست. اختصاصی شبکه اجتهاد: استفاده از کلاهگیس هم در میان بانوان از قدیم مرسوم بوده است و …
توضیحات بیشتر »پیشبینی رؤیتپذیری هلال ماه محرّم ۱۴۴۵ قمری در ایران
اختصاصی شبکه اجتهاد: برای رؤیت هلال در شب اوّل ماه، عواملی چون «زمان غروب خورشید و ماه» و «اختلاف زمان غروب آن دو» و «مختصّات خورشید و ماه و جدایی زاویهای ماه و خورشید که از اختلاف ارتفاع ماه و خورشید، و نیز اختلاف سمت آن دو نشئت میگیرد» و «درصد روشنایی هلال و به اصطلاح فاز ماه» و … مؤثّرند. امروزه، برنامههایی تهیّه شدهاند که با محاسبات رایانهای و طبق معیارهای ریاضی و تجربی، این عوامل را برای بیشترِ نقاط زمین در نظر میگیرند و الگوهای رؤیتپذیری هلال ماه را پیشبینی و ترسیم میکنند. (معیارها برای محدودۀ عرض جغرافیایی …
توضیحات بیشتر »فلاسفه هنر، دین را بهعنوان مانع فراروی هنر میبینند!/ باید پذیرفت نه هنرمندان، بیدین هستند و نه علما، متحجر!/ در تبیین دین، بیشتر به مفاهیم توجه داریم تا روایتهای بصری
ما اساساً به مسئله تخیل، رؤیا و روایتهای تصویری توجه نداریم. به همین دلیل از جنبههای هنری و نمایشی دین بهکلی غافل ماندهایم. چهبسا مخالفتهایی با حوزه هنر و نمایش نیز داریم. البته در بخشی از روایاتی که در منابع دینی ما آمده عمدتاً با تصویر، سازگاری چندانی ندارد. مثلاً روایاتی که حاکی از این است که در اماکن دینی نباید تصاویر موجودات ذیروح باشند و کسانی که به تجسیم و تصویر میپردازند مورد نکوهش قرار گرفتهاند. چهبسا در قرون گذشته، به دلیل کارکردی که این تصاویر و تجسیمها داشت، میطلبید که نگاه اینچنینی وجود داشته باشد؛ اما الآن و …
توضیحات بیشتر »مطالعات بینارشتهای را نه درک میکنیم و نه از آنها استفاده میکنیم!/ اولین گام در افتای در فقه هنر، درک مشترک فقه و کاربر از مسئله است
نکتهای که میتواند به کارآمدی فتوا کمک کند داشتن درک مشترک فقیه و مکلف از ضرورت آن هنر است. اگر واقعاً یک فقیهی درباره یک ورزش قهرمانی، نه فقط هنر، اصلاً ضرورتش را قبول نداشته باشد، با کمترین مفسده ممکن است فتوا به حرمت بدهد؛ اما اگر از ضرورتها باخبر باشد، ممکن است حتی در فرض اینکه آن ورزش قهرمانی مفاسدی هم داشته باشد، فتوا به حرمت ندهد؛ لذا فقیه باید بهاندازه مکلف یا متناسب با درک مکلف از ضرورت یک هنر، آن را درک کند. اختصاصی شبکه اجتهاد: چالشهای فقه هنر اگر نگوییم بیشتر از چالشهای سایر فقههای نوپدید …
توضیحات بیشتر »عرفی شدن فقه در جایی معنا دارد که اصول و ضوابط اجتهاد رعایت نشده است/ صعب و سخت شدن دین غیر از عرفی شدن است و راحتی مردم، معنایش عرفی شدن نیست
عرف تخصص کافی برای استنباط در فقه را ندارد و از قواعد و اسلوب اجتهاد پیروی نمیکند و هرچه خود میپسندد را نتیجه میگیرد. این اختصاص به عرف جامعه هم ندارد؛ بلکه یک متخصص و پژوهشگر نیز بعد از استدلالهای فقهی دقیق ممکن است نتیجهای بگیرد که عرف میگوید و حتی تصریح بدان کند که عرف چنین میپسندد؛ لذا این دو در یک راستا هستند. البته باید توجه داشت که صعب و سخت شدن دین غیر از عرفی شدن است و راحتی مردم، معنایش عرفی شدن نیست. اختصاصی شبکه اجتهاد: حجتالاسلام والمسلمین محمدعلی قاسمی در سالهای اخیر بیشتر در فقه …
توضیحات بیشتر »تبلیغ در نگاه حوزه علمیه باید در مرتبه اول باشد/ مبارزه امروز ما تمدنی و جهانی است/ تبلیغ در دوره پسا اینترنت و هوش مصنوعی اهمیت مضاعف دارد
رهبر معظم انقلاب اسلامی صبح امروز در دیدار فضلا، طلاب و مبلغین حوزههای علمیه، تبلیغ دین و اهداف دینی را مهمترین وظیفه حوزهها خواندند و با اشاره به لوازم تبلیغ موثر و بهروز یعنی «شناخت مخاطب، شناخت آرایش حقیقی صحنه تبلیغات جهانی برای داشتن موضع تهاجمی و برخورداری از روحیه جهادی» تاکید کردند: نسل نوجوان و جوان در مقام صاحبان و سازندگان آینده کشور، باید مرکز توجه تبلیغات خلاقانه و متکی بر شیوهها و ابزارهای نوین باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، حضرت آیتالله خامنهای در این دیدار که در آستانه ماه محرم انجام شد، نیاز کشور به فعالیتهای تبلیغاتی متکی …
توضیحات بیشتر »فتوای معیار در شورای نگهبان، نظر فقهی ولی امر است/ تشخیص مصلحت با مجمع تشخیص است، نه شورای نگهبان/ حفظ حدود الهی، مهمترین اصل در حکمرانی اسلامی
عضو فقهای شورای نگهبان گفت: مهمترین ضابطه در حکمرانی اسلامی این است که باید حدود الهی به طور کامل مراعات شود. همانطور که در بعضی از فرمایشات مرحوم امام وجود دارد اساسا فلسفه حکومت، مسئله پیادهسازی حدود الهی است، نه دستکاری آنها. ما حق نداریم احکام الهی را دستکاری کنیم. به گزارش خبرنگار اجتهاد، استاد محمدمهدی شبزندهدار در مراسم افتتاحیه «دومین رقابت شبیهسازی شورای نگهبان (ویژه فضلای حوزه علمیه)» که به همت اندیشکده دین و حکمرانی و همکاری پژوهشکده شورای نگهبان در قم برگزار شد، در سخنانی به حفظ و پاسداشت از حدود الهی تاکید و اظهار داشت: اسلام در …
توضیحات بیشتر »