اختصاصی شبکه اجتهاد: میرزا محمدحسین نائینی معروف به میرزای نائینی(ره) فقیه و اصولی نامدار شیعه در اواخر دولت قاجار است که همزمان با جنبش مشروطه، پای به عرصه مبارزه گذاشت و تلاش بسیاری، در جهت اقامه حکومت اسلامی و از بین بردن سلطنت مطلقه و نظام شاهنشاهی قاجار نمود. مهمترین تلاش نائینی در نقد نظام سلطنت مطلقه و تبیین سلطنت مشروطه، در کتابی تحت عنوان «تنبیه الامه و تنزیه المله» به قلم خود ایشان و به زبان فارسی منتشر گردید. در این کتاب نائینی در جهت تبیین سلطنت مشروطه تلاش وافری نموده، مبانی آن را مورد بررسی و واکاوای عمیق …
Read More »«تنبیه الامه»؛ روایتگر سیمای حکومت اسلامی در اندیشه نائینی
محقق نائینی در اثر مهم «تنبیه الامه و تنزیه المله» ضمن اشاره به علل عقبماندگی مسلمانان، به تعریف دو نوع نظام سیاسی میپردازد و تعریف خود از مبانی حکومت اسلامی را تبیین میکند. به گزارش شبکه اجتهاد، کتاب «تنبیه الامه و تنزیه المله» اثری است که به قلم میرزا محمدحسین نائینی از مراجع تقلید شیعه قرن چهاردهم هجری در نجف اشرف نوشته شده است. انگیزه نائینی از نگارش این اثر، دفاع از مبانی حکومت مشروطه و نقد و نفی نظام استبدادی، شاهنشاهی و به تعبیر خود او «ملوکانه» بوده است. در این اثر، مطالب مهمی در خصوص شیوه حکومتداری و …
Read More »نائینی نمایندهی جریان نواندیشی دینی در گفتمان مشروطیت است/ اگر رویکرد نائینی ادامه مییافت در گذار به تجدد ایرانی بسیار مؤثر بود
شبکه اجتهاد: میرزا محمدحسین نائینی، در بیستوششم خرداد سال ۱۲۳۹ در نائین بهدنیا آمد و در بیستوسوم مرداد ۱۳۱۵ در نجف، چشم از جهان فروبست. نائینی، از حیث گرایشات سیاسی به آخوند خراسانی و سید جمالالدین اسدآبادی نزدیک بود و البته برخلاف برخی از همفکرانش به ولایت فقیه معتقد بود و در کنار این اعتقادش، از نخستیناندیشمندانی هم به شمار میرود که به صراحت از لزوم وجود قانون اساسی در دولت اسلامی سخن به میان کشیده است. شاید بتوان گفت مهمترین اثر او کتاب «تنبیهالامه و تنزیه المله» میباشد که در آن به دفاع از مشروطه پرداخته است؛ گرچه این …
Read More »تأثیر میرزای نائینی در زیست سیاسی ما
شبکه اجتهاد: نوشتن ستایشآمیز درباره میرزا محمدحسین نائینی (۱۳۱۵-۱۲۳۹) سهل است؛ خیل پژوهشگرانی که از وی ستایش میکنند، و درباره نوآوریهای وی مینویسند، به حد کافی حجت و امکان برای نویسندگان فراهم میکند، که بیهیچ نگرانی درباره وی قلمفرسایی کنند. اما، من قصد دارم نوشته خود را با عنوان «بحران بیبنیادی» در اثر نائینی یعنی “تنبیه الامه و تنزیه المله” آغاز کنم. ۱- نوشته نائینی به یک عبارت نوشته فیلسوفانهای نیست؛ کتاب از اسلوب فیلسوفانه برای تحلیل پدیدار سیاست بهره نمیگیرد، و نویسنده اصراری برای پیگیری ریشهای گزارههای کلیدیاش و تن دادن به الزامات نظری آنها را ندارد. اما، باوجوداین، …
Read More »«فقه» و ظهور دولت مدرن
نائینی به دنبال دولت ملی کوچکی بود که مخالف شریعت نباشد، بلکه دنبال تحقق حقوق عمومی مردم باشد، حقوق عمومی که با جمعآوری، توزیع و مصرف درست مالیات گره خورده است. او تاریخی نگاه نمیکرد، بلکه تصورش این بود که دولت درست، دولت حداقلی است. به همین خاطر معتقد بود هرچه به وظایف دولت اضافه شود، به سمت دولت ناقص و در نهایت فاسد نزدیک میشود. شبکه اجتهاد: حجتالاسلام دکتر داود فیرحی، استاد اندیشه سیاسی دانشگاه تهران، اخیراً شرحی بر کتاب تنبیهالامه و تنزیهالمله فی لزوم مشروطیه (دستوریه) الدوله المنتخبه لتقلیل الظلم علی افراد الامه و ترقیه المجتمع نوشته که …
Read More »تنبیهالأمه، دولت مدرن را از نگاه فقه و اصول شیعه تشریح کرده است
فیرحی: همهی کتاب تنبیهالأمه، نوآوری است و به هیچوجه تکراری در آن دیده نمیشود؛ و از درون ادبیات فقهی و اصولی و کتاب و سنت دست به استنباط زده و دولت مدرن را از نگاه فقه و اصول شیعه تشریح کرده است. نائینی اولین فقیهی است که از دولت مدرن سخن گفته است. پرسشهایی که او با آن مواجه بوده، هنوز هم هست و ما یک قدم هم جلو نرفتهایم. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست نقد و بررسی کتاب «آستانه تجدد» برگزار شد. این کتاب که شرحی است بر «تنبیه الأمه و تنزیه المله» مرحوم آیتالله نائینی، به تازگی توسط …
Read More »