امام راحل بیداری را تبدیل به شعار نکرد، بلکه تبدیل به شعور میدانی نمود. شعاری بود همراه باشعور حاضر، نه شعور غایب از صحنه؛ شعوری که عملاً ترسیم وحدت دینی و اسلامی شد و در قدم بعد سعی کرد آن را به وحدت اسلامگرایی جهانی پیوند بزند. بیداری اسلامی که امام راحل راه انداخت نه تنها آن را صادر کرد بلکه زمینه احیای اسلامگرایی در جهان اسلام را فراهم کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، همگرایی و وحدت امت اسلام یکی از اصول مسلّم اسلامی است، ولی متأسفانه به دلایلی و تحت تأثیر عوامل بیرونی و درونی این اصل اصیل اسلامی …
توضیحات بیشتر »مسئله خلافت در عصر امام حسین(ع) با نظر به مبانی اهل سنت
عضو هیئت علمی پژوهشگاه تقریب مذاهب اسلامی گفت: معاویه میخواست خلافت غاصبانهای را که فراتر از رای عمومی اهل حل و عقد بود و با سلطه به دست آورده بود، تبدیل به سلطنت کند. به گزارش شبکه اجتهاد، از منظر اهل سنت شکلگیری حکومت و تشکیل خلافت میتواند از طرق مختلفی انجام گیرد، اما در زمان امام حسین (ع) هیچ یک از روشهای مشروع آن اتفاق نیفتاد و شد، آنچه شد! در خصوص تحلیل مسئله خلافت از دیدگاه علمای اهل سنت با «ذبیح الله نعیمیان» دکترای علوم سیاسی و عضو هیئت علمی پژوهشگاه تقریب مذاهب اسلامی و نویسنده کتاب «بنیادشناسی …
توضیحات بیشتر »بررسی ملاک مراجعه به عرف در موضوع شناسی فقهی
بر اساس نظر مرحوم نراقی هر آنچه که شارع متعال یا شریعت عهده دار شده است باید از زبان شارع آن را کشف کرد و در واقع تلقی شرعی باید به دست گرفت و این امر محدود به موضوعات مخترعه نمیشود؛ یعنی همان موضوعات عرفی نیز که مد نظر شارع قرار گرفتهاند ممکن است تغییراتی در آنها ایجاد شده باشد یا از نظر شارع موضوعات با ویژگی خاصی باشد و مطلق موضوعاتی که در زبان عرف قرار گرفتهاند مد نظر نباشند و توسعه و تضییق محتوایی در واژگان رخ داده باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، حزب تشکلی سیاسی مستقل از …
توضیحات بیشتر »فقه حکومتی میتواند روششناسی اجتهاد را پوشش دهد
حجتالاسلام نعیمیان استعدادیابی و علاقه سنجی طلاب را امری مهم دانست و بر ضرورت توجه طلاب به رویکردهای مختلف فقه از جمله فقه حکومتی تأکید کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام ذبیح الله نعیمیان در گفتوگویی با اشاره به آغاز سال تحصیلی حوزههای علمیه به بیان مهمترین ارکان نشاط و رونق علمی در حوزه پرداخت و عنوان کرد: هر کاری که انسان انجام میدهد مبتنی بر هدف گذاری خاصی است که در نظر میگیرد که آن هدف متناسب با ظرفیتها و علایق شخصی است و طبیعتا بزرگوارانی که در سطوح مختلف حوزه مشغول هستند هدف غایی خود را خدمت به …
توضیحات بیشتر »افقگشایی«فقه النظریه شهید صدر» در عرصه تدبیر سیاسی/ ذبیحالله نعیمیان
شبکه اجتهاد: شهید سید محمدباقر صدر از فقهای بزرگی بود که تأملات نظری او کاربرد و افقگشایی خاص خود را در عرصه تدبیر سیاسی دارد. یکی از افقگشاییهای نظری را میتوان با عنوان فقه النظریه بازشناخت. نوشتار حاضر ناظر به بررسی این درک این مقوله است. در این زمینه این پرسش کلیدی وجود دارد که فقه النظریه چیست؟ و چه کاربردی در عرصه تدبیر جامعه و تدبیر سیاسی دارد؟ الف. هدف فقه النظریه باید دانست که فقه النظریه بهدنبال استنباط نگاه کلان از آموزهها و نصوص دینی است. اگر در هر یک از مباحث جزئی معرفتی و ارزشی فقها، مفسران، …
توضیحات بیشتر »انقلاب فرهنگی با نظریه فقه الحکومه شهیدصدر
ذبیحالله نعیمیان معتقد است هنگامی ما میتوانیم انقلاب فرهنگی را در سطح تمامیت یافتهای تعریف کنیم که توانسته باشیم این نیازهای نو شونده را به دین به صورت مناسبی عرضه کنیم. شبکه اجتهاد: فقهالنظریه که ایده شهید صدر در کتاب «اقتصادنا» است، اگر در عرصههای مختلف پیاده شود در عرصه تعلیم و تربیت در عرصه اقتصاد در عرصه امور فرهنگی، اجتماعی خروجی این موارد قواعد و احکام بسیار عامی است که از احکام موجود در تک مسالهها بسنده نمیکند. موضوعات آن فراگیر است و حتی میتوانیم بگوییم خروجی آن چه بسا از سطح قواعد فقهی نیز عامتر باشد. در مورد …
توضیحات بیشتر »پاسخگویی به شبهه عرفی شدن دین در حکومت ولایت فقیه
مسأله عرفی شدن دین را در حکومت باید در چند مرحله همچون سیر حکومت در میان ادیان و مذاهب مختلف، عرفی شدن حکومت، مصلحت سنجی حاکم و نگاه مقاصدی به حکومت بررسی کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی «تأملی در نظام سیاسی اسلام» و آیین رونمایی کتاب «درسنامه ولایت فقیه» با حضور پژوهشگران حوزوی در سالن کنفرانس خبرگزاری رسا برگزار شد. این نشست با حضور حجتالاسلام دکتر مهدی ابوطالبی، عضو شورای علمی گروه تاریخ اندیشه معاصر مؤسسه امام خمینی (ره)؛ حجتالاسلام دکتر ذبیح الله نعیمیان، عضو هیأت علمی پژوهشگاه اندیشه سیاسی اسلام؛ دکتر سعید باغستانی، عضو هیأت علمی گروه …
توضیحات بیشتر »استقلال حوزه از ولی فقیه بیمعناست/در بحث استقلال حوزه، مراقب نفوذ باشیم
شبکه اجتهاد: حجتالاسلام والمسلمین ذبیحالله نعیمیان متولد ۱۳۵۱ در شهرستان خمین است. دکترای علوم سیاسیاش را در سال ۹۱ از پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی اخذ کرد. وی در خارج فقه و اصول نیز از محضر اساتیدی همچون حضرات آیات بهجت، مددی، صادق لاریجانی، سید کاظم حائری و عباس کعبی بهره برده است. حجتالاسلام نعیمیان هماکنون عضو تمام وقت گروه حکومت اسلامی پژوهشگاه مطالعات تقریبی است. گفتوگوی مباحثات با وی به بهانهی حواشی پیشآمده نسبت به حوزه و روحانیت در اعتراضات اخیر (دیماه ۹۶) و ذیل عنوان کلی بازخوانی رابطهی روحانیت و نظام بوده است که در ادامه میخوانید. …
توضیحات بیشتر »تأیید اجتهاد خارج از حوزه، ممنوع!
شبکه اجتهاد: هر یک از علوم بشری میتواند در سطوح آموزش و تعلم قرار گیرد؛ مجموعهای از دانشها که ما به عنوان دانشهای دینی از آنها یاد میکنیم، به طور طبیعی مانند هر دانش دیگری نیازمند تخصص آن دانش است و طبیعتاً آموزش و تعلم آنها متناسب با محتوای آنها خواهد بود. اگر علمی از دشواری برخوردار باشد طبیعی است خود آن دانش نیز نیازمند تلاشهایی است که بتواند فرد آموزش گیرنده را به آن قلهها برساند. علوم انسانی بستهای است که حاوی دانشهای متنوع و مختلفی است؛ بخشی از آنها دانشهای زبانی است که معطوف به شناخت محتوای یک …
توضیحات بیشتر »نقدی بر«مدخل خمینی، روحالله»/ تقریر روشنفکرانه از امام یک آسیب جدی است
ذبیح الله نعیمیان گفت: در کتاب نقدی بر مدخل خمینی روح الله در دایرهالمعارف بزرگ اسلامی شواهد زیادی از تقریر روشنفکرانه از امام به چشم میخورد که با ادبیات سیال منعکس شده است.
توضیحات بیشتر »فقه حکومتی استنباط مصالح و مفاسد در مقام تزاحم است
عضو هیأت علمی پژوهشگاه تقریب مذاهب اسلامی با اشاره به جایگاه قاعده مصلحت در فقه حکومتی گفت: تأکید اصلی فقه حکومتی بر مدار استنباط ضابطهمند مصالح و استنباط و ارائه شاخصههایی برای ترجیح مصالح و مفاسد در مقام تزاحم است که باید آنها را در سیاستورزی داخلی و خارجی و حیطههای مختلف سیاستورزی در اختیار کارگزاران قرار داد. شبکه اجتهاد: قاعده مصلحت در فقه شیعه، مبتنی بر نظریه فقهی احکام حکومتی است که بسیاری از فقها آن را در اجرای امامت نیابی در زمان غیبت پذیرفته اند و به تعبیری دقیقتر، اسلام مبانی، اصول، ارزشها و چارچوبهای ضابطهمندی برای سامان …
توضیحات بیشتر »ماهیت فقهی انتخابات، از سنخ شناسایی امین است، نه وکالت
عضو هیأت علمی پژوهشگاه تقریب مذاهب اسلامی ماهیت انتخابات را وکالت در پیگیری خواستها ندانست و گفت: امور جامعه توکیلپذیر نیستند و از ابتدا مربوط به امور شخصی نیست. انتخاب مردم میتواند از سنخ شناسایی فرد امین باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین ذبیحالله نعیمیان، عضو هیأت علمی گروه حکومت اسلامی پژوهشگاه تقریب مذاهب اسلامی قم، گفتگویی را با پایگاه اطلاع رسانی وسائل با موضوع «فقه انتخابات» انجام داده است که در ادامه میخوانید. در مسائل مربوط به انتخابات میتوان رویکردی فقهی داشت که این امر مستلزم تمایز میان بحثهای متفاوت علمی از یکدیگر است؛ ماهیت انتخاب چیست و …
توضیحات بیشتر »امکان یا امتناع «تأمین مشروعیت» در الگوی «خلافت اسلامی»/ ذبیح الله نعیمیان
الگوی عینی ـ نظری خلافت اسلامی، الگویی تاریخی است که پس از تکوین عینی، تلاش شده است از جهت نظری نیز توجیه و بازسازی نظری شود. این توجیه و بازسازی نظری، معطوف به تأمین مشروعیت برای آن بوده است.
توضیحات بیشتر »ضوابط صدور «احکام حکومتیِ تکلیفی»/ ذبیح الله نعیمیان
تدبیر جامعه اسلامی، نیازمند دارابودن اختیاراتی است که صدور احکام حکومتی، بخشی از این اختیارات است. در این میان، این پرسش مهم نسبت به نظام سیاسی اسلام، مطرح است که ضوابط «صدور احکام حکومتی» چیست؟
توضیحات بیشتر »