شبکه اجتهاد: برخی معتقدند علم رجال برای ثراث روایی تهدیدی ویرانگر است، چراکه براساس دادههای علم رجال جز تعداد کمی از روایات، روایاتی صحیح نخواهند بود. آیا چنین اعتقاد و نگرشی صحیح است؟ استاد شیخ محمد سند به این سؤال پاسخ میدهد. ۱. اشکال یادشده بهخاطر کاستی یا ناراستی علم رجال نیست، بلکه برخاسته از ناآگاهی از علم رجال و مکاتیب مختلف رجالی است. مشکل این است که چنین مستشکلینی از مبنای مشهور در علم رجال ناآگاه است در حالی که زعیم بزرگ، حضرت آیتالله خوئی (قدسسره)، در مقدمۀ کتاب «معجم الرجال» خاطرنشان کردهاست که در بیشتر مسائل رجالی با …
توضیحات بیشتر »برخی با تکیه بر اطلاعات موجود در نرمافزارهای مرکز نور توهم اجتهاد پیدا میکنند
حجتالاسلام والمسلمین شبیری زنجانی با بیان اینکه امروز در تحول دیجیتالی هستیم و نیازمند نهضتی که بتوانیم به درستی از این نرمافزارها استفاده کنیم، گفت: برخی با تکیه بر اطلاعات موجود در نرمافزارهای مرکز نور توهم اجتهاد پیدا میکنند و این از مشکلات این دوره است، در صورتی که پژوهشهای ما در مرحله متوسط و آمیزهای از دستی و رایانهای است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین سیدجواد شبیری زنجانی، در آیین رونمایی از دانشنامه تخصصی رجال شیعه با عنوان درایه النور ۳ و نسخه دوم نرمافزار کتابخانه رجال شیعه و اهلسنت که با حضور علاقهمندان و پژوهشگران حوزه حدیث …
توضیحات بیشتر »کتاب «رجال تفسیری» جریان علمی برای احیای حدیث شناسان است/علامه طباطبایی اولین کسی است که در روایات تفسیری نظریهپردازی کرد/ حوزه علمیه قم نیازمند نگاه عمیق و ژرف در علم حدیث است
آیین رونمایی از کتاب «رجال تفسیری» که تحت اشراف آیتالله عبدالله جوادی آملی به رشته تحریر درآمده است، همزمان با روز پژوهش، در سالن آمفیتئاتر بنیاد بینالمللی علوم وحیانی اسراء با حضور علما و اساتید برگزار شد. در این مراسم آیتالله حسینی بوشهری و حججاسلام جوادی آملی، علینژاد و رحمان ستایش به ایراد سخنرانی پرداختند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین مرتضی جوادی آملی طی سخنانی در این مراسم، از حوزه علمیه قم بهعنوان رکن اساسی و عمده پژوهش در نظام اسلامی یاد کرد و گفت: این حوزه مقدسه آثار و برکات علمی و پژوهشی خود را در هفته پژوهش …
توضیحات بیشتر »وثاقت با همه نوع انحراف مذهبی مگر غلو قابل جمع است/ وثاقت راوی غیرامامی باید در نزد امامیه پذیرفته شده باشد
کرسی نقد کتاب «تضعیف راویان؛ بازخوانی مبانی و معیارهای عالمان رجالی در پنج قرن نخست هجری» امروز برگزار شد و ارائهدهنده بر این نکته تاکید کرد که وثاقت با همه نوع انحراف مذهبی مگر غلو قابل جمع است، البته نه اینکه غالی نمیتواند ثقه باشد، بلکه احتیاط شدید ائمه(ع) و باور درون مذهبی ما بر عدم نقل از آنهاست؛ همچنین نکاتی که بیانگر انحراف راوی ثقه است، قابل قبول است؛ و نیز وثاقت راوی غیرامامی باید در نزد امامیه پذیرفته شده باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین مهدی غلامعلی، استاد دانشگاه قرآن و حدیث و نویسنده کتاب «تضعیف راویان؛ …
توضیحات بیشتر »روش تصحیح حدیث از راه رجال، بسیار خطرناک است/ آیتالله خوئی مسیر مشهور بررسی احادیث را منحرف کرد
مرحوم آقای خویی در این زمینه بسیار افراط کرده است. ایشان خودش میفرماید مبانی من خلاف مشهور است. ایشان هیچیک از مبانی مشهور در پذیرش روایات را قبول ندارد و این شاذ از مشهور است. حال این شاذ، مشهور شده است و بالعکس، روش مشهور در میان قدما، شاذ گردیده است. متأسفانه این روش کمکم به علم کلام و شبهات و … هم سرایت کرده است. اختصاصی شبکه اجتهاد: استاد شیخ محمد سند، علاوه بر پرکاری در تدریس و تألیفات فراوان، بسیار تأمل و تفکر میکند. او چه زمانی که طلبهای ساده بود، چه بعد از آن که استاد مهمی …
توضیحات بیشتر »شیعه کتاب رجالی ندارد!/ شاگردان امام و آیتالله گلپایگانی، کمتر به اسناد روایات توجه میکنند
در تاریخ شیعه تا زمان علامه حلی و سید بن طاووس، چندان بهایی به علم رجال داده نمیشد. شیعه کتاب رجالی ندارد. کتابهایی هم که از گذشتگان به ما رسیده هیچ رنگ و بوی رجالی در آنها نیست؛ اما سنیان کتابهای رجالی بیشماری دارند مانند لسان المیزان و تهذیب التهذیب ابنحجر عسقلانی یا کتاب ذهبی، میزان الاعتدال و نمونههایی مثل سیر الاعلام النبلاء ذهبی که بیش از سی جلد است. اختصاصی شبکه اجتهاد: سالروز درگذشت ابن غضائری، رجالی معروف شیعه، فرصت مناسبی برای واکاوی میزان تأثیر علم رجال در دستگاه استنباطی فقه شیعی است. یکی از بهترین افراد برای قضاوت …
توضیحات بیشتر »پیشتر، طرفدار علم رجال بودم!/ روش رجالی مرحوم خوئی، از دوره چهارم تدریس عوض شد/ روش بررسی سندی، در جامعه امروز، قابل عرضه نیست
این کتابها، کتابهای رجالی اصطلاحی نبودهاند بلکه کتابهای تراجم یا به عبارت دیگر کتابهای فهرست کتابها بودند. یک نکته دیگر اینکه این کتابها توسط مستشرقین در کمپانی هند شرقی چاپ شد. آنها دنبال فهرست نگاری بودند تا شخص شناسی. همه اینها قرائنی هست که آن متقدمانی که در باب رجال کتاب نوشتند اصطلاح علم رجال یا رجال اصطلاحی بیشتر مورد نظر ایشان نبود. اختصاصی شبکه اجتهاد: سالهاست که برخی رویکردهای جدید در فقه به خصوص فقههای نوپدید، روند اعتبار سنجی احادیث را تغییر داده است. اصولیونی که تا چندی پیش، وثاقت راویان حاضر در سند روایت را دلیل بر صحت …
توضیحات بیشتر »بازسازی متون حدیثی و مشکل کتاب میراث مکتوب شیعه از سه قرن نخستین هجری/ حسن انصاری
شبکه اجتهاد: برای بازسازی متون حدیثی گذشته تنها انبار کردن نقلهای یک راوی در موضوع کتابی که به او در فهارس نسبت دادهاند راهکار اساسی نیست و اساساً علمی نیست. باری میدانیم فلان راوی شیعی کتابی داشته با عنوان صلات اما از کجا معلوم که همه احادیث موجود در آثار روایی بعدی به نقل از آن کتاب بوده است؟ اینجاست که بررسی شواهد تاریخی و بررسی تک تک روایات و سندها ضروری است. این کار بزرگی است که نیازمند پژوهشهای گستردهای در اسانید کتابهای حدیثی است اما پیش از آن نیازمند ارائه دیدگاههای تئوریک و نظری درباره منطق اسانید کتابهای …
توضیحات بیشتر »نگاهی به نهضت شیخ بهائی در حوزه علم حدیث
کتاب «نهضت حدیثی شیخ بهائی» با محور قرار دادن نهضت شیخ بهائی درباره «فقهالحدیث»، زندگانی و اندیشه و شیوههای تدریس و تحقیق شیخ بهایی را بهطور مشروح مورد ارزیابی قرار میدهد. به گزارش شبکه اجتهاد، کتاب «نهضت حدیثی شیخ بهائی»، یک اثر تحقیقی و مستند درباره فقیه و دانشمند قرنهای دهم و یازدهم هجری قمری است که به قلم محمدحسن ربانی بیرجندی تالیف و از سوی بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی منتشر شد. در بخشی از مقدمه این کتاب آمده است: «محوریترین درس شیخ بهائی، حدیث و مهمترین کتابهایش نیز در این زمینه بوده. در آغاز قرن یازدهم با تالیف …
توضیحات بیشتر »فرایند نقل حدیث در میان شیعیان/ محمدرضا نائینی
شبکه اجتهاد: دوری زمانی یک واقعه یکی از عناصری است که در اطمینان و عدم اطمینان به صدور آن مؤثرند. اما عناصر دیگری چون «اهمیت حادثه» در کارند. اهمیت حادثه موجب میشود تا اهتمام به نقل آن افزایش یابد. در زمان وقوع انقلاب مشروطه شاید صدها حادثهی دیگر نیز رخ داده باشد، ولی اکنون بسیاری از آن حوادث به دست فراموشی سپرده شدهاند؛ اما اصل این واقعه از مسلمات تاریخی است، چرا؟ چون حادثه برای همه اهمیت داشته و اهتمام به نقلش زیاد بوده است. امروزه کسی که در اصل وجود پیامبری به نام ابراهیم (ع) در هزاران سال قبل …
توضیحات بیشتر »کتاب تأمل برانگیز از آراء رجالی و حدیثی آیات سیستانی و شبیری زنجانی/ محمدعلی مهدویراد
اختصاصی شبکه اجتهاد: «اضواء علی علمی الدرایه و الرجال» پرتوها، نگاهها و روشنگریهایی دربارهی دانش درایه و رجال، به قلم سیّد هاشم هاشمی از فضلای ارجمند عراقی مقیم قم است؛ کتابی تخصصی و قابل توجّه که در دوازده فصل به نگارش درآمده است. در این زمینه کتاب بسیار نوشته شده است؛ یعنی بحثهای آکادمیک و بحثهای تأمّل برانگیزانه، بحثهای پسینی یا بحثهای پیشینی دربارهی دانش درایه و رجال کم نداریم. مخصوصاً در این سالهای اخیر. شاید به ذهن بیاید که این مباحث تکراری است، اما علت معرفی و تأکید من بر کتاب «اضواء علی علمی الدرایه و الرجال»، شمول آن …
توضیحات بیشتر »سه نظریه جدید آیتالله آصف محسنی در علوم فقه و حدیث
عضو شورای عالی مجمع جهانی اهل بیت(ع) در جلساتی علمی در شهر مشهد مقدس به ایراد سه نظریه جدید در علوم فقه و حدیث پرداخت. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله «محمد آصف محسنی» که برای شرکت در سی و دومین کنفرانس وحدت اسلامی به ایران سفر کرده بود، هفته گذشته در جلساتی علمی در مشهد نیز به ایراد سخن پرداخت. این عضو افغانستانی شورای عالی مجمع جهانی اهل بیت(ع) در نشستهای جداگانه یا در “مدرسه علمیه سلیمانیه”، “بنیاد پژوهشهای آستان قدس رضوی” و “دانشگاه علوم اسلامی رضوی” در شهر مشهد، سه نظریه جدید در علوم فقه و حدیث ارائه کرد. …
توضیحات بیشتر »إفراط و تفریط در پذیرش حدیث صدمات جبران ناپذیری ایجاد میکند/ لزوم اهتمام ویژه حوزههای علمیه بر مسائل رجالی و حدیثی
حجتالاسلام سیدشبیری با اشاره به ضرورت پرداختن به مسائل رجالی و حدیثی در حوزههای علمیه که متکفل بیان علوم دینی و اسلامی هستند، بیان کرد: علی رغم وجود أهمیت و نیاز فراوان کمتر به این مباحث پرداخته شده و تحصیل و تعلیم دانش رجال منحصر در یک مقطع تحصیلی و بسیار محدود است و نباید به این وضعیت کم جان و بیرمق بسنده کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام سیدمحمدجواد سیدشبیری با بیان این که استنباط معارف و آموزههای دینی در نگاه شیعه، بر اساس سه منبع عقل و وحی و سنت است، گفت: گستره سنت آن را أصلی ترین …
توضیحات بیشتر »نقد نظریه دلالت اکثار بر وثاقت، توسط استاد سید علیرضا حسینی
اگر یک راوی ثقهی جلیل القدر از یک راوی که هیچ توصیفی در کتب رجالی در موردش وارد نشده است، به فراوانی روایت کند. این روایت کردن فراوان کاشف از این است که شخص مکثِر، یعنی راوی ثقه جلیل القدر که اکثار از استاد خویش دارد، این اکثار کاشف از این است که آن شخص را ثقه میداند؛ هر چند توصیفی در مورد آن نیامده باشد و باور شاگرد به وثاقت استاد، کاشف از وثاقت نفس الامری استاد نیز خواهد بود. این اجمالِ صورت مبنای اکثار است. به گزارش شبکه اجتهاد، سیوچهارمین نشست علمی مدرسه فقهی امام محمدباقر(علیهالسلام) با موضوع …
توضیحات بیشتر »«مناهج الفقهاء فی علم الرجال و دورها فی الفقه» روانه بازار کتاب شد
کتاب «مناهج الفقهاء فی علم الرجال و دورها فی الفقه» نوشته حجتاسلام محمدحسن ربانی بیرجندی استاد حوزه علمیه مشهد چاپ و روانه بازار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، کتاب «مناهج الفقهاء فی علم الرجال و دورها فی الفقه؛ دراسه فی مبانی منهج الوثوق الصدوری و السندی عتدالفقها» اثر جدید حجت الاسلام والمسلمین ربانی بیرجندی، استاد حوزه علمیه مشهد و عضو هیئت علمی دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی، از سوی بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی در مؤسسه چاپ و انتشارات آستان قدس رضوی چاپ و منتشر شد. در ابتدای این کتاب اجازه روایت مکتوب آیتالله جعفر سبحانی برای نویسنده کتاب …
توضیحات بیشتر »کتاب «سبک شناسی دانش رجال الحدیث» تجدید چاپ شد
کتاب «سبک شناسی دانش رجال الحدیث» اثر عضو هیئت علمی مرکز تخصصی آخوند خراسانی دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی تجدید چاپ شد. به گزارش شبکه اجتهاد، کتاب «سبک شناسی دانش رجال الحدیث» اثر حجتالاسلام و المسلمین محمدحسن ربانی بیرجندی، عضو هیئت علمی مرکز تخصصی آخوند خراسانی دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی برای دومین بار چاپ شد. اساس علم رجال الحدیث بر سه هدف بیان طرق و سلسله تا قائل روایت، بیان طبقه راوی و توثیق و تعضعیف راویان شکل گرفته که هر سه این اهداف در جهت اعتبار حدیث مؤثر هستند. در بخشی از مقدمه این کتاب آمده است: علم رجال …
توضیحات بیشتر »