شبکه اجتهاد: هیچ منظومه معرفتی دینی و غیر دینی نمیتواند پیرامون مدیریت و رهبری جامعه و سیاست بی تفاوت عمل کند و فاقد نظریه سیاسی باشد. زیرا سیاست، بنیادی ترین بخش حیات بشری است و اصولاً بسیاری از اعمال انسانی که متعلق حسن و قبحهای عقلی یا نقلی قرار میگیرند، مربوط به همین حوزه سیاست است. لا اقل، از ناحیه ادیان وحیانی منطقی و معقول نیست که در این باره سخن نگفته باشد. بنابر این، نظریه سیاسی اسلام به عنوان خاتم ادیان وحیانی انکار نا پذیر است. اما نظریه سیاسی اسلام چیست؟ در این باره اختلاف نظرهای زیادی وجود دارد …
Read More »تنوع واژگان یادکرد صلح امام حسن (ع) و دلالتهای آن/ محسن الویری
شبکه اجتهاد: بخشی از واکنشهایی که پس از صلح امام حسن علیهالسلام با معاویه در سال ۴۱ قمری یعنی درست هزار و چهارصد سال پبیش صورت گرفت، از سوی شیعیان بود؛ ولی اینطور نبود که همه واکنشهای شیعیان آن روزگار به این موضوع یک واکنش همدلانه باشد. سوالی که قرار است در این گفتار به آن پاسخ دهیم این است که در ذهن و باور شیعیان آن روزگار چه میگذشت که آن گونه به مخالفت با صلح امام حسن علیه السلام پرداختند؟ اگر ما در آن زمان حضور داشتیم چه پاسخی به مخالفان شیعی صلح امام حسن علیه السلام میدادیم؟ …
Read More »بَرنده و بُرندهتر از جنگ/ داود فیرحی
شبکه اجتهاد: فقدان توصیف دقیق از یک واقعه و افتادن در چارچوبهای تضاد و تقابل، مشکل همیشگی ماست. یکی از بزرگترین مشکلات این است که ائمه را به ائمه صلح و قیام تقسیم کرده و بعد آن را توجیه کردهایم. زمینههای شکلگیری صلح امام حسن(ع) در سالهای ۳۸ تا ۴۱ هجری قمری و در جنگهای فرسایشی داخلی، حداقل نود هزار نفر کشته شده بودند و جامعه به آستانه فروپاشی نزدیک شده بود. در آن زمان شاهد دو نوع حکومت بودیم؛ حکومتی که بعد از حکمیت بین شام و مصر تقسیم شده و به طور غیررسمی از خلافت جدا شده بود، …
Read More »در فرهنگ اسلام، نه جنگ اصالت دارد و نه صلح/ محسن اسماعیلی
شبکه اجتهاد: درتقویم شیعی بیست وششم ربیع الاول، روز امضای پیمان صلح میان امام حسن مجتبی علیه السلام با معاویه است؛ حادثه بسیار مهم و درس آموزی که نه تنها چنانکه باید شناخته نشده است، که حتی متاسفانه دچار کج فهمی و قدر ناشناسی تاریخی هم گردیده است. این اشتباه بزرگ ازمردمِ زمان خود آن بزرگوار آغازشد و هم اکنون نیزکاملاً برطرف نگردیده است. معروف است که کوته نظران ِبلند ادعای همان دوران هم امضای این پیمان را موجب ذلت اسلام مینامیدند و در سلامهای نیش آلود به امام او را «مُذِلُّ المُومِنین» خطاب میکردند! و این نشانه اوج مظلومیت …
Read More »اینفوگرافیک/ سیمای واقعی صلح امام حسن(ع)
شبکه اجتهاد: کتاب «دو امام مجاهد» شش گفتار دارد و اثر آیتالله خامنهای در سالهای ۵۱ و ۵۲ است که درباره مبارزات امام حسن(ع) و امام حسین(ع) ایراد شده است. دو گفتار اول کتاب به جایگاه مهم امام حسن(ع) و چرایی دست کشیدن از جنگ و علل پذیرفتن آتشبس پرداخته است و با مطالعه آن، فهمی عمیق از صلح امام حسن(ع) بنابر تحلیل رهبر معظم انقلاب به دست میآید. به مناسبت سالروز صلـح امام حسن مجتبی(ع) گزیده گفتار اول به نقل از بخش فقه و معارف پایگاه اطلاعرسانی KHAMENEI.IR در این اینفوگرافیک ارائه میشود.
Read More »صلح امام حسن الگویی قابل استفاده برای هر مذاکرهای نیست/ رفتار متفاوت دو امام ریشه در تفاوت شرایط آن دو امام دارد/ آنچه در عاشورا پدید آمد گزینه انتخابی امام حسین(ع) نبود
اگر به امام حسین(ع) اجازه میدادند که میدان جنگ را بدون اسیری ترک کند و برود بیتردید این کار را می کرد، اما فرمانده دشمن چنین موافقتی نکرد. میگفتند یا تسلیم و اسارت و بیعت و یا جنگ که نتیجه آن با محدودیت بسیار نیروهای امام روشن بود. راه سومی وجود نداشت. اختصاصی شبکه اجتهاد: صلح امام حسن(ع) به عنوان یکی از مهمترین و چالشیترین بحثهای تاریخ تشیع شناخته میشود. اینکه چرا امام حسن(ع) صلح کرد شاید سوالی است که در ذهن برخی پدید آمده باشد، همچنانکه این سوال درباره قیام امام حسین(ع) و دلایل آن نیز مطرح می شود. …
Read More »صلح امام حسن (ع) به معنای جواز مذاکره با دشمن نیست/ صلح با معاویه، به جهت دفع خطر دشمن خارجی بود
تفاوت رویکرد امام حسن (ع) و امام حسین (ع) را نه در تفاوت حکم شرعی از جانب آنها، بلکه تفاوت موضوع، اقتضای شرایط و زمانه و اقتضای جنگ و صلح بهمثابه امری عقلایی و استراتژیک باید معنا کرد. اختصاصی شبکه اجتهاد: از مهمترین حوادث زندگی امام حسن(ع) صلح او با معاویه است که نفاقها و خیانتهای سپاه امام علیهالسلام موجب این امر شد. این مسئله به کرات در منابع تاریخی اسلام مورد تحلیل قرار گرفته است. با این وجود، هراز گاهی مباحثی در رابطه با چرایی تفاوت رفتار امام حسن با امام حسین (علیهماالسلام) در مجامع علمی پیش میگیرد. به …
Read More »پیامدهای یکسانانگاری گفتمانهای جنگ و جهاد در مواجهه با صلح امام حسن(ع)/ محسن الویری
شبکه اجتهاد: صلح امام حسن علیه السلام واکنشهای گوناگونی را به دنبال داشت. در این بین، واکنش ناهمدلانه برخی از شیعیان همچنان شایسته بررسی و بازخوانی است. مراد از واکنش منفی شیعیان نسبت به این اقدام، این است که عدهای به تندی و حتی پرخاشگرانه صلح را برنتافتند و از تصمیم امام علیه السلام انتقاد کردند. فهم چرایی این موضع تند شیعیان در گروی بررسی تمامی گزارههای تاریخی مرتبط با آن است. در اینجا به عنوان نمونه، روایات نُهگانه (و روایات ذیل روایت نهم) مرحوم مجلسی در باب هجدهم از ابواب مربوط به زندگی امام حسن علیه السلام در جلد …
Read More »محقق داماد: قرآن صلح را برتر از جنگ میداند/ نوبهار: در تزاحم صلح و عدالت، صلح مقدم است
در برخی از کتابهای فقهی مثل «کتاب جهاد» اصل را بر جنگ مسلمانان با غیر مسلمانان قرار میدهند. واقعا کتاب جهاد نیازمند به بازنگری است، کتاب جهاد در فقه کنونی اصل را برجنگ مسلمانان با غیرمسلمانان قرار میدهد و برای برقراری صلح مدت و محدودیت تعیین میکند.
Read More »صلح امام حسن(ع) پرشکوهترین نرمش قهرمانانه تاریخ
بدون تردید باید گفت این کتاب همچنان اثری ارجمند و محققانه درباره این مقطع از تاریخ شیعه بوده و پاسخگوی بیشتر پرسشهایی است که بسا در این زمینه در اذهان جوانان و دوستداران تاریخ اهل بیت(ع) پدید آید؛ اما به نظر میرسد این کتاب تاکنون آنچنان که باید و شاید به صورت مردمی توزیع نشده و در انحصار نویسندگان خاص باقی مانده است! این مظلومیتی مضاعف برای امام مجتبی(ع) است!
Read More »امام حسن(ع)؛ دیدگاهها و نظرها
شبکه اجتهاد: مقالات پیشروی برشهای است از دیدگاهها و نظرهای اندیشهوران و اهل قلم کشور که ساحت سیاسی- اجتماعی و حقوقی حضرت امام حسن مجتبی علیهالسلام را تبیین کردهاند؛ سویههایی که بخشی از دیدگاههایی را نمایندگی میکنند که برای دین پژوهان و فقه پژوهان موثر مینماید.
Read More »روششناسی مبارزاتی امام حسن مجتبی(ع)
امام حسن علیهالسلام براى تقویت حکومت اسلامى در کنار پدر بزرگوارشان حضور داشت و با دشمنان حکومت اسلامى مبارزه می کرد لذا در مورد صلح آن حضرت باید تمام جهات تاریخى و اوضاع و احوال زمان آن بزرگوار را در نظر بگیریم تا اسرار آن صلح روشن شود. شبکه اجتهاد: روز پانزدهم ماه رمضان سال سوم هجرى، روز ولادت باسعادت امام مجتبى علیهالسلام مىباشد،[۱] ،[۲] لذا این نگاشته را با حمد و سپاس خداوند از این میلاد مبارک و با کلام نورانی امام مجتبی علیه السلام آغاز می کنیم که فرمود: «الحمد لله الذى لم یکن فیه اول معلوم، و …
Read More »