روش ایشان هم از لحاظ علمی و هم ادب نقد، در سطح بسیار بالاتری قرار دارد. آقای صافی، روش نقد علمی را میداند، هرچند دلبستگی مذهبی شدیدی نسبت به متون و مواضع شیعه و سنتهای پیشین دارد. به نظرم نقدهای دیگر آیتالله صافی از نظر روش، قابل بررسی و اعتنا است، و میتواند با روشهای دیگر و دیگران، و اساسا سنت نقدنویسی در حوزهها مقایسه شود. نقادی اخبار، امری بود که در سنت حوزوی وجود داشت، اما شکلهای جدیدی از آن در این دوره رواج گرفت که مرحوم سید جعفر مرتضی هم در نوشتههای نخستین خود ابتکاراتی در این زمینه …
Read More »تفسیر انقلابی از امام علی(ع) در نوشتههای دهه چهل و پنجاه خورشیدی
شبکه اجتهاد: نوشتار پیشرو گزارشی از دگرگونی تحلیلها و تفسیرهایی است که از امام علی (ع) در آثار دکتر شریعتی و شماری دیگر در مقایسه با آنچه که درباره حضرت در متون سنتی و پیش از آن یا همزمان در میان علمای سنتی وجود داشت. این تفسیرها، با اهداف خاصی و همراه با بهرهگیری از فضاهای فکری جدید صورت میگرفت. غالب آنها در صدد ارائه یک تصویر انقلابی از امام علی (ع) در مقابل انقلابیون معروف دنیا یا برای طرح ادعای توجه موکد اسلام به مسائل مطروحه در جهان جدید بود. ۱- گرایش به تاریخ اسلام برای تولید دانش سیاسی …
Read More »وجه افتراق اندیشه عدالتخواهانه علامه حکیمی با دکتر شریعتی
نگرش شریعتی برخاسته از سوسیالیسم است و خود شریعتی هم این را انکار نمیکند و تلاش میکند که مؤلفههای سوسیالیسم مدرن را با اندیشههای دینی و مکتب تشیع پیوند بزند و حتی گاهی اوقات این-همانی میان آنها قائل میشود اما به هیچ روی مرحوم استاد حکیمی چنین تصوری ندارد و به روشنی میان این مقولات تفکیک قائل میشود. من عدالتخواهی مرحوم حکیمی را کاملاً یک عدالتخواهی علوی و قرآنی میدانم. به گزارش شبکه اجتهاد، موقعیت ویژه استاد محمدرضا حکیمی در سپهر کلی معرفت دینی و اندیشه اجتماعی معاصر، به گونهای است که نمیتوان با برخوردهای هیجانی و احساسی صرف که …
Read More »شریعتی و مقتضیات زمان و مکان در فقه پویا/ سیدجواد میری
شبکه اجتهاد: برخی منتقدند که چگونه میتوان اندیشه شریعتی را مطهریگونه و مطهری را شریعتیگونه خوانش کرد؟ منتقدان بر این باورند که این دو پارادایم مبتنی بر مفروضات متفاوتی بنا شدهاند و هر تلاشی برای سنتز سیستماتیک اندیشههای آنان محکوم به شکست است، اما من بر این عقیده هستم که نه تنها چنین پروژهای ممکن است بل مطلوب جامعه امروزی ایران نیز میباشد. اما چگونه میتوان این سنتز سیستماتیک را به انجام رساند؟ اجازه دهید به مفهوم مقتضیات زمان و مکان اشاره کنم. بسیاری از حکماً و فلاسفه اسلامی و فقهای اصولی در جهان تشیع در قرن بیستم در نسبت …
Read More »متحجرین آیتالله خامنهای را قبول نداشتند چون او در فقه اجتماعی قوی بود/ روشنفکران باید نزد آقای خامنهای شاگردی کنند
رحیمپور ازغدی از دوستان صمیمی آیتالله خامنهای است؛ او میگوید که آیتالله خامنهای بهدلیل تسلط به فقه اجتماعی همواره با متحجرین مشکل داشته و تا حدی بهمعنای واقعی روشنفکر بوده که روشنفکران ایران باید نزد او شاگردی کنند. شبکه اجتهاد: حاج حیدر رحیمپور ازغدی، پدر حسن رحیمپور ازغدی و از فعالان و مبارزان سیاسی در جریان نهضت ملی شدن صنعت نفت است که از سال ۴۲ تا پیروزی انقلاب اسلامی همراه با مبارزه علیه رژیم پهلوی کنار حضرت امام(ره) بوده است؛ او از دوستان نزدیک، صمیمی و هممباحثهای آیتالله خامنهای در دوران جوانی در مشهد مقدس بوده و با مواضع …
Read More »بهشتی بحث نظام امت- امامت شریعتی را وارد قانون اساسی کرد/ شریعتی؛ متفکر دوران گذار است
شبکه اجتهاد: سالها از درگذشت علی شریعتی میگذرد. هر سال به بهانه درگذشت او بسیاری دست به قلم میشوند و مینویسند. سمینارها برگزار میشوند و مطبوعات پرونده و گزارش آماده میکنند. در این سالها به فراخور نیازهای زمانه، وجهی از شریعتی مورد توجه قرار گرفته است. حالا در خرداد سال ۹۷، در دل چالشها و در دوره افول عاملیت سیاسی شهروندان و به عبارت دقیقتر در دورهای که طبقه متوسط مدرن از تجمیع خود ناتوان است، دوباره به سالگرد درگذشت روشنفکری رسیدهایم که هرچند زیر ضرب نقدهای جامعه پساانقلابی است، اما کسی نمیتواند منکر تأثیر او شود. سراغ «داود فیرحی»، …
Read More »چرا پروژه حوزوی شریعتی مسکوت ماند؟
شبکه اجتهاد: از سال ۱۳۵۶ که شریعتی ناگهان در ۴۴ سالگی درگذشت ۴۱ سال میگذرد، بیگمان یکی از گروههای اصلی مخاطب شریعتی، حوزویها بودهاند و خود نیز حس دلبستگی و الفت نسبت به این طیف جامعه داشت و خود را فرزند «عالمان جدی مذهبی و روحانیون واقعی دین» میدانست و طلبهها را نیز بهسان «پرولتر فکری» میدید. او از ۳۶ تا ۳۹ سالگی در حسینیه ارشاد سخنرانی کرد و آبان ۱۳۵۱ با دستور مستقیم شخص محمدرضاشاه همه فعالیتهای حسینیه پس از پنج سال تعطیل و شریعتی نیز مدتی بعد بازداشت شد. بیشک مهمترین دلیل دستور شاه، افزایش اثرگذاری سیاسی و …
Read More »جمهوری اسلامی به ترکیب فقه و عدالت نرسیده است/ فقه ما فردگرا و سکولار است!
شبکه اجتهاد: ابراهیم فیاض، دانشیار گروه مردم شناسی دانشگاه تهران است که در سالهای اخیر حضوری پررنگ در مطبوعات و صدا و سیما داشته و همواره نقطه نظراتی مبتکرانه و البته از مبنای مردم شناسی ارائه داده است. این دانش آموخته دانشگاه امام صادق(ع) در مسائل سیاسی و علمی روز نیز حضوری پررنگ داشته و بعضا نظرات خاص خود را دارد که با واکنشهایی روبرو بوده است. بخشی از گفتگوی مهر با این دانشآموختهی حوزه علمیه را میخوانید.
Read More »آیتالله میلانی؛ از موضع جانشین رهبری در جنبش تا کناره گیری
آیتالله میلانی یکی از استوانههای علم و سیاست در دوره پهلوی دوم است. از نقطه نظر علمی، دوران تحصیل و تدریس وی در نجف، تا زمان استقرار در مشهد و داشتن کرسی تدریس در سطح درجه یک، و تا پایان عمر، مرجع و معلمی مقبول و شناخته شده است. از نقطه نظر سیاسی، وی با کوله باری از تجربههای سیاسی عراق، وارد ایران شد و در جریان جنبش انقلابی سال ۱۳۴۱ و پس از آن تحت رهبری امام خمینی، قدرت مندانه وارد میدان مبارزه گردید. در تمام این سالها تا اوائل دهه پنجاه، تکیه گاهی استوار برای انقلابیون بود، چنان …
Read More »