Tag Archives: علی شفیعی

قائم مقام پژوهشگاه فقه معاصر گفت: در دانش حقوق معمولا حقوق شهروندی را ذیل حقوق اساسی قرار می‌دهند و در قانون اساسی نیز در مورد روابط شهروندان صحبت می‌شود، اما در دانش فقه ما نمی‌توانیم جایگاه روشنی برای این امر تصویر کنیم. این در حالی است که شاید بتوانیم در ذیل فقه حقوق عمومی و به عبارتی فقه سیاسی؛ فقه …

اختصاصی شبکه اجتهاد: میزگرد پایانی شانزدهمین دوره از مجموعه کارگاه‌­های دوره پیشرفته فاز فقه پژوهی «مشق اجتهاد»، روز جمعه ۱۴ آذر ۱۳۹۹ به صورت مجازی در مؤسسه آموزش عالی خواهران معصومیه قم برگزار شد. در این میزگرد که تحت عنوان کلی «فقه و چالشهای دنیای معاصر» و در سه محور «چالش‌های فقه زنان در دنیای معاصر»، «چالش‌های کلامی فقه در …

شبکه اجتهاد: دانش فقه و اصول مانند دیگر دانش‌های دینی و بشری در طول حیات خویش از حیث شکلی همانند تبویب‌ها و ساختارهای جدید و محتوایی همانند اصلاح و تغییر برخی مبانی، افزایش و تفاوت در جایگاه و میزان توجه به منابع؛ مسائل نوپیدا و جغرافیای آن‌ها و …تطورات تاریخی فراوان و تحولات بسیاری را تجربه کرده است. یکی از …

حجت‌الاسلام علی شفیعی گفت: ما در فقه، چیزی به‌عنوان صنعت گردشگری نداریم. البته همۀ دانش‌ها، ازجمله فقه، به‌تدریج تکامل پیدا کرده‌اند؛ بنابراین، نپرداختن به این مسأله، نقص فقه نیست؛ بلکه فقه نیز متناسب با شرایط زمان، رشد می‌کند. اما اشکال اینجا هست که بعضی از فقها، گردشگری را صرفاً فربه‌شدۀ سفر می‌دانند؛ درحالی‌که گردشگری، این‌گونه نیست و کارکرد‌های اقتصادی و …

مدیرگروه فقه کاربردی پژوهشکده اسلام تمدنی معتقد است که امتزاج دو قرائت سنتی و نواندیشانه نباید به غلبه نگاه احساسی، جبرگرایانه و تراژیک منجر شود. شاید در صورت رعایت این مرز که بنیاد اساسی تحلیل عاشورا بر عقلانیت و علم است، بتوان تلفیقی از این دو قرائت ارائه داد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین علی شفیعی، مدیرگروه فقه کاربردی …

مدیر گروه فقه کاربردی پژوهشکده اسلام تمدنی گفت: برخی گمان می‌کنند کرونا توانسته دستگاه جدیدی را ایجاد کندکه عنوان آن را فقه کرونا گذاشتند. این بازی با مفاهیم است که به مصلحت دستگاه فقاهت فقیهان و آموزه‌های دینی نیست. وقتی گفته می‌شود «فقه کرونا» یعنی گویا این واقعه آن قدر در منابع ما بازتاب داشته است که ظرفیت طرح آن …

اختصاصی شبکه اجتهاد: اخیراً استاد محترم جناب حجت‌الاسلام سیدمحدعلی ایازی گفتگویی با سایت اجتهاد در باب «حوزه و معیشت» و «حوزه و استقلال» داشته است (بخوانید) که می‌تواند فتح بابی برای پرونده «حوزه و استقلال» باشد. یادداشت زیر در این راستا تقدیم شده است. بگذارید با این بیت این نوشته را شروع کنم که: «اگر با دیگران اش بود میلی …

تعریفی که ما از فقه داریم، خیلی متکفّل آموزه‌های اخلاقی نیست. تعریف فقه اگرچه «العلم بالاحکام الشرعیه الفرعیه من ادلتها التفصیلیۀ» است ولی در عمل، بیشتر به احکام الزامی و غیراخلاقی پرداخته است. به نظر می‎‌رسد دانش فعلی فقه، متکفل اخلاق نیست، ولی در واقعیت خلاف این اتفاق افتاده تا جایی که می‌شود گفت فقه عملا قواعد اخلاق را هم …

به نظر من موسیقی یک فن و صنعت، خیلی مفصل و کلان و دارای اضلاع فراوانی است. یک فقیه اگر بخواهد حق مطلب را ادا کند و بخواهد در همین بحث ورود پیدا کند، نیازمند به تأمل است. ما نمی‌توانیم مثل پانصد سال پیش با یک فتوا بگویی موسیقی و غنا، مطلقاً حرام و است و تکلیف را روشن‌شده فرض …

مبانی انسان‌شناختی موجود در فقه جواهری به گونه‌ای است که در پاره‌ای موارد ایجاد چالش کرده است و اگر می‌خواهیم از این چالش‌ها رهایی پیدا کنیم دستگاه فقه جواهری باید در این حوزه‌ها یک بازخوانی داشته باشد و تنها راه و یا مهم‌ترین راهی که می‌توان این چالش‌ها را مدیریت کرد اصلاح مبانی است. اختصاصی شبکه اجتهاد: سال‌هاست که حقوق …

اگر تلاش کنیم کسی که تازه ‌مسلمان است را عقیده‌مند کنیم، اصلاً بحث تدرجی بودن احکام دیگر مطرح نخواهد شد. مشکل این است که فقه را اولین رتبه دین‌داری قرار می‌دهیم و بعد دچار این مشکل می‌شویم که کسی که هنوز اعتقادات و اخلاقش کامل نشده را می‌توان به ‌صورت تدرجی به انجام فرایض دعوت کنیم یا خیر. اختصاصی شبکه …

اگر ما صنعت گردشگری را واقعاً به عنوان یک صنعت می‌خواهیم جدی بگیریم و می‌خواهیم از پیامدهای دنیوی آن بهره ببریم چاره‌ای نداریم، باید تن به پاره‌ای از تبعات فرهنگی آن هم بدهیم. اختصاصی شبکه اجتهاد: گردشگر در دنیای امروز به عنوان یک منبع درآمد برای کشور هاست، تا آنجا که آن تعبیر به صنعت می شود. برخی برای این …

مشکل اساسی ما در فقه مخدرات همین است که نمی‌توانیم به نقطه عطفی برسیم که موضوع‌شناسی و مفهوم شناسی را عمیقاً درک کنیم و بر اساس همان حکم کنیم. به همین جهت هم است که این مسئله را در حوزه تعزیرات می‌برند نه حدود. خیلی از فقها تلاش می‌کنند که این را در بحث حدود نیاورند و جدا بکنند. فکر …

به نظر من تصویر قصور و تقصیر در دولت روشن نیست. به نظر من قصور دولت‌ها مثل تقصیر است. لذا به‌راحتی نمی‌توان در رابطه با دولت تقسیم کرد که بخشی قصور است که ضمانتی نیست و بخشی تقصیر است که ضمان دارد. به نظر من این تقسیم‌بندی در حوزه‌های مدیریتی و حکومتی، تفکیک قابل دفاعی نیست و اگر احتیاط نکنیم …

شبکه اجتهاد: بعثت یعنی برخاستن؛ خوانشی دوباره و چندباره از دین؛ دینی که هر بار مقرر می‌شد تا در خدمت انسان – تعبیر امام موسی صدر- باشد اما با کمال تأسف توسط متولیان به انحراف می‌رود و انسان را به خدمت خویش می‌گیرد. برخاستن انسانی از انسان‌ها به نمایندگی از همه آدمیان تا برای چندمین‌بار برضد مصادره دین به نفع …

من به این نکته واقفم که هر سایت و شبکه‌ای اهداف و سیاست‌ها و خطوطی دارد که آن خطوط حتماً باید رعایت شود؛ اما انتظار بنده این است که شبکه اجتهاد تلاش کند، آن خطوط خودش را حداقلی کند چراکه ساحت فقه، یک ساحت هم پر قلمرو و پر هیمنه است و هم پر حضور است؛ یعنی حضور فقه در …

دهمین نشست تخصصی فقه شهر و شهرنشینی، روز پنجشنبه ۹ اسفند ۱۳۹۷، با عنوان «درآمدی بر برخی مبانی فقهی منشور حقوق و تکالیف شهرنشینی»، با ارائه حجت‌الاسلام مصطفی دُرّی، مدرس سطح عالی حوزه علمیه قم و پژوهشگر حوزه فقه شهرنشینی و نقد حجت‌الاسلام دکتر سید حسن وحدتی شبیری، رئیس دانشگاه علوم اسلامی رضوی در پژوهشکده ثامن برگزار شد. به گزارش …

انقلاب اسلامی در بخش مبانی فقه کُدهایی و پیشنهاداتی برای فقه داشته‌‌‌اند و ارائه کرده‌‌‌اند اما آیا دستگاه فقاهت این پیشنهادات را دریافت کرد و جدی گرفت یا نه سخنی دیگری است. انقلاب برای فقه با توسعه قلمروهای فقه کُدهایی هم چون ناتوانی مبانی موجود در همراهی با قلمروهای نوین ارائه کرد. انقلاب به فقه فهماند که با این مبانی …

شناسایی اندیشه و سیره سیاسی هر فرد، علاوه بر آنکه نمایانگر باورها و نقش آفرینی آنها در تعیین رفتار سیاسی است، نشانگر درک درست وی از ساختار سیاسی جامعه نیز هست. اهمیت این موضوع، زمانی دوچندان است که یک شخص با توجه به جایگاه علمی، معنوی و اجتماعی، و جریان‌های فکری و سیاسی عصر خویش، به تحلیل ساختار سیاسی پرداخته …

شبکه اجتهاد: مرحوم کلینی در اصول کافی که یکی از آثار حدیثی ماندگار شیعی و از منابع اصیل مورد رجوع و توجه بوده است جریانی را به نقل از امام صادق علیه السلام روایت می‌کنند که ایشان فرموده‌اند پیامبر اسلام در اواخر عمرشان آن گاه که خبر رحلت شان را می‌شنوند مردم را در مسجد جمع می‌کنند و چند توصیه …

رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس گفت: کتاب ابن رامی «الاعلان باحکام البنیان» بیش از ۲۰۰ صفحه است و بین مباحث شهرسازی و فقه، ارتباط برقرار کرده و می‌تواند سنت معماری اسلامی را منعکس کند و هم احکام فقهی مفصلی که در هیچ کتابی فقهی به این مقدار نیست، انعکاس داده است. به گزارش شبکه اجتهاد، بیستمین جلسه شورای علمی گروه …

شبکه اجتهاد: عاشورا به عنوان یک حادثه در جهان اسلام و در گفتمان شیعی پس از شکل‌گیری و استقرار آن در فرهنگ شیعی با رویکردهای متفاوت و نگرش‌ها‌ی گوناگونی مواجه شد که پاره‌ای از آن‌ها‌ نه تنها سودی به این واقعه نداشته‌اند بلکه زمینه ساز آسیب‌ها‌ی چندی نیز برای این واقعه شده‌اند. عاشورا دو ساحت دارد: ساحت اندیشه و تفکر …

شبکه اجتهاد: خبر کوتاه بود اما نشان از عقلانیت و حریت از یک سو و انسانیت و تلاش برای نهادینه کردن حقوق انسانی دختران و زنان از سوی دیگر داشت. سرکار خانم عابدین‌زاده، معاون محترم دادستان [مرکز] خراسان رضوی، در یک اقدام انسانی و قانونی پس از اطلاع از این که قرار است دختر ۹ ساله‌ای که به گمانم نه …

شبکه اجتهاد: چند روز پیش به بهانه نقد وضعیت اقتصادی موجود – که صد البته غیرقابل توجیه و نشان دهنده ضعف برنامه و مدیریت دولت است – در فیضیه حسن رحیم پور ازغدی که نظام و حکومت برای طرح آراء و اقوالش همیشه دست و دل باز بوده و تریبونی ثابت برای وی تعریف کرده‌اند؛ سخنرانی بسیار قابل تاملی داشت …

عضو هیئت علمی پژوهشکده اسلام تمدنی معتقد است نائینی لوازم استقرار و بقاء تمدن اسلامی را مشروط به امور مهمی هم چون: عدالت، شورا، آزادی و مساوات آحاد مسلمین با اشخاص خلفاء و بطانه (نزدیکان) ایشان در حقوق می‌داند که از این میان از نقش اساسی استبداد و مقومات آن به عنوان عامل مهم و بنیادین در سقوط تمدن یاد …

اختصاصی شبکه اجتهاد: فلسفه علم اصول را برخی به رسمیت می‌شناسند و برخی دیگر نه؛ اما در میان کسانی که برای آن اهمیت قائل هستند نیز هنوز معلوم نیست که فلسفه علم اصول، صرفاً یک عرصه مطالعاتی است یا آن‌که در قامت یک «دانش» ایفای نقش می‌کند. حجت‌الاسلام علی شفیعی، مدیر گروه فقه کاربردی پژوهشکده اسلام تمدنی اما به‌شدت، از …

اختصاصی شبکه اجتهاد: فلسفه علم اصول، مفهومی نوپدید است که هنوز زوایای آن به درستی واکاوی نشده است. یکی از وجوه لازم برای شناخت دقیق آن، بیان تفاوت‌های آن با فلسفه علم فقه است. در این رابطه با حجت‌الاسلام علی شفیعی، مدیر گروه فقه کاربردی پژوهشکده اسلام تمدنی به گفتگو پرداختیم. او که علاوه بر مسؤولیتش، سالها دغدغه فلسفه‌های مضاف …

گفتگو درباره «اصول فقه» که دانشی کهن، پردامنه و نقش‌آفرین در عرصه استنباط احکام دینی و قوام شریعت است، در طول تاریخ وجود داشته و همچنان دغدغه صاحب‌نظران است. یکی از محورهای بایسته گفت‌وگوهای عالمانه که در به‌روزرسانی و کارآمدی آن تأثیر جدّی دارد، سخن گفتن از پارادایم‌های موجود و مطلوب در اصول فقه است. به جهت نقش پارادایم در …

شبکه اجتهاد: شهید مرتضی مطهری را به حق‌ می‌‌‌‌‌‌‌توان کسی دانست که دغدغه عصری کردن دین از یک سو و تحفّظ بر اصالت دین از سوی دیگر دانست. این دوگانه عصری کردن دین و صیانت از اصالت دین رویکرد یا روشی بس سخت و پرهزینه است. اسلام هم قرائت‌های مختلف داشته است (اسلام فلسفی، اسلام عرفانی، اسلام فقهی و …) …

یکی از عواملی که زمینه‌ساز این‌گونه رفتارهاست، کم‌رنگ‌شدن رابطه فقه و اخلاق، هم در دستگاه فقاهت و هم در مجریان خروجی فقه است به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام علی شفیعی؛ پژوهشگر دینی در نوشتاری با عنوان «توصیه مشفقانه به مجریان فقه و قانون» در روزنامه شرق نوشت: کلیپی از برخورد عوامل نیروی انتظامی با خانم محترمی که به گمان برخوردکنندگان …