دیپلماسی روشی برای حل و فصل مسائل مربوط به روابط خارجی دولتها با گفتگو یا هر روش مسالمتآمیز دیگر است. تألیف حاضر تلاش دارد با تعمّق در آیات الهی و با کمکگیری از سیره نبوی، علوی و مهدوی و قواعد فقهی و با بررسی اندیشه سیاسی امام خمینی(ره) و مقام معظم رهبری، اصول مبنایی و ابزارهای لازم و کارآمد برای دیپلماسی و سیاست خارجی را در حد امکان استخراج و به شیوهایی روشمند ارائه نماید.
به گزارش خبرنگار اجتهاد، کتاب «دیپلماسی و رفتار بین المللی در اسلام» اثر دکتر بهرام اخوان کاظمی، استاد علوم سیاسی دانشگاه شیراز توسط انتشارات سمت در ۲۷۷ صفحه و به قیمت ۷۰ هزار تومان انتشار یافته است.
به گفته نگارنده، این کتاب نخستین تألیف مستقل سازمان سمت در حیطه دیپلماسی اسلامی است و میتوان انتشار آن را گامی مهم در راستای دستیابی به علوم انسانی اسلامی و بومی به حساب آورد. این اثر میتواند بیانگر ارائه راهکارها و راهبردهای لازم به کارگزاران حوزه سیاست خارجی و دیپلماسی بوده و آنان را در تصمیم سازیها و اخذ سیاستهای بهینه و اسلامی، در حیطه مهم کاری خویش یاری رساند.
اصلی ترین نتیجه تحقیق حاضر تأکید بر این نکته مهم است که خداباوری و نگرش توحیدی، محور نظام اسلامی و اصلیترین مقصد آن است و اساس و تاروپود اهداف کلی و به تبع آن مقاصد دیپلماسی اسلامی وسلسله مراتب ترجیحی آن را تشکیل میدهد. بر همین مبنا، ماهیت غالب و نوع دیپلماسی اسلامی، بیشتر و ترجیحاً فرهنگی است و به اصطلاح و زبان امروزی و تخصصیتر، به نحو آشکاری از نوع دیپلماسی عمومی است.
چنین امری بیانگر آن است که در نظام اسلامی، اصلی ترین وظیفه و کارکرد دیپلماسی، اصلاح فرهنگی مردم و تهذیب آنها در کلیه سطوح ملی و جهانی است و اصلاح نابسامانیهای عرصههای ملی و جهانی، ابتدائاً باید از فرهنگ شروع شود و فرهنگ دینی مبدأ همه خوشبختیها و بدبختیهای ملل عالم است و این استدلال، توجیه لازم را در ترجیح دیپلماسی عموی فراهم میسازد.
این کتاب در هشت فصل تدوین یافته است. فصل اول: کلیاتی در باب مفهوم دیپلماسی. فصل دوم: مبانی دینی و حقوقی دیپلماسی. فصل سوم: اهداف دیپلماسی اسلامی. فصل چهارم: اصول دیپلماسی اسلامی. فصل پنجم: قواعد فقهی حاکم بر دیپلماسی اسلامی و تعاملات آنها. فصل ششم: ابزارها و سازوکارهای دیپلماسی اسلامی. فصل هفتم: تحولات دیپلماسی در اسلام. فصل هشتم: دیپلماسی و سیاست خارجی در جمهوری اسلامی.
شایان ذکر است که تالیف حاضر، کتاب درسی رشتههای علوم سیاسی، مطالعات منطقهای وحقوق بین الملل در مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد میباشد.
گفتنی است، تألیف بیش از ۲۵ کتاب به صورت فردی و جمعی، ارائه ۱۳۰ مقاله علمی و پژوهشی، شرکت در بیش از ۸۰ کنگره علمی ملی و بین المللی، عضویت پیوسته کرسی علمی علوم اجتماعی هیأت حمایت از کرسیهای نظریهپردازی، نقد و مناظره، عضویت در مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، شورای پژوهشی اداره کل پژوهش معاونت سیاسی صدا وسیما، شورای پژوهشی گروه سیاسی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، مرکز مطالعات حقوق بشر دانشگاه شیراز، انجمن علمی مطالعات انقلاب اسلامی، انجمن بین المللی ایران شناسی، انجمن علمی علوم سیاسی ایران، شورای برنامه ریزی مرکز توسعه اخلاق علمی و حرفه ای دانشگاه شیراز، کمیته علوم سیاسی و روابط بین الملل دفتر گسترش و برنامه ریزی وزارت علوم تحقیقات و فناوری، انجمن علمی تحول علوم انسانی کشور، قطب علمی مطالعات جهان اسلام و عضویت در شورای بررسی و تغییر سرفصلهای درسی رشته علوم سیاسی؛ در کارنامهی دکتر بهرام اخوان کاظمی استاد علوم سیاسی دانشگاه شیراز دیده میشود.