شبکه اجتهاد اجتهاد و اصول فقه, حکومت و قانون, اقتصاد و بازار, عبادات و مناسک, فرهنگ و ارتباطات, خانواده و سلامت
مراجع عظام تقلید، علمای اعلام و شخصیت‌ها و جریان‌های سیاسی جهان اسلام با صدور پیام‌های جداگانه‌ای ارتحال آیتالله سیدمحمود هاشمی شاهرودی را تسلیت گفتند و از مجاهدتهای علمی و اجتماعی او تجلیل نمودند.
به گزارش خبرنگار اجتهاد، آیتالله سیدمحمود هاشمی شاهرودی شاگرد برجسته امام خمینی و شهید سید محمدباقر صدر، رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام، عضو فقهای شورای نگهبان، رئیس اسبق قوه قضائیه و عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم پس از مدتی تحمل بیماری در سن ۷۰ سالگی دار فانی را وداع گفت.
رهبر معظم انقلاب، مراجع معظم تقلید، فقها، سران قوا، علمای اعلام، اندیشوران، حوزه‌های علمیه، مراکز و موسسات حوزوی، شخصیت‌ها و مجامع اسلامی در پیام‌های جداگانه‌ای و نیز با تماس تلفنی ارتحال این عالم مجاهد و فقیه اصولی وارسته را تسلیت گفتند.
آیتالله شاهرودی استادی بزرگ در حوزه علیمه قم و کارگزاری باوفا در مهمترین تشکیلات نظام جمهوری اسلامی بود
رهبر معظم انقلاب اسلامی حضرت آیتالله خامنهای در پیامی درگذشت فقیه عالیقدر و رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام آیتالله هاشمی شاهرودی را تسلیت گفتند.
متن پیام حضرت آیتالله خامنهای به این شرح است:
بسم الله الرحمن الرحیم
انا لله و انا الیه راجعون
با تأسف و اندوه خبر درگذشت فقیه عالیقدر و رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام، آیتالله آقای حاج سیدمحمود هاشمی شاهرودی رضوان الله علیه را دریافت کردم.
این ضایعه‌ی اسفبار که پس از حدود یک سال بیماری سخت و دردناک واقع شده است، مایه‌ی تألّم همه‌ی کسانی است که به مقام علمی و خدمات با ارزش ایشان به نظام اسلامی و نیز به مجموعه‌های فقهی و اصولی و حقوقی حوزه‌های علمیّه آشنا می‌باشند.
ایشان استادی بزرگ در حوزه علمیه قم و کارگزاری باوفا در مهمترین تشکیلات نظام جمهوری اسلامی، عضو مؤثری در شورای نگهبان و رئیس موفّقی در مجمع تشخیص مصلحت بودند و آثار و برکات علمی بسیاری از خود بر جای نهادند. ایشان همچنین برادر سه شهید و از یاران و شاگردان و همراهان شهید نام‌آور و بزرگوار سیدمحمدباقر صدر بود.
اینجانب مصیبت درگذشت این عالم برجسته را به خاندان مکرم، همسر گرامی و فرزندان محترم و همه وابستگان و نیز به حوزه‌ی علمیه قم و شاگردان و همکاران علمی و ارادتمندان ایشان تسلیت می‌گویم و رحمت و مغفرت الهی و علوّ درجات ایشان را از خداوند متعال مسألت مینمایم.
سیّدعلی خامنهای
۴ دی ۱۳۹۷
تماس تلفنی آیتالله وحید خراسانی با فرزند آیتالله هاشمی شاهرودی
آیتالله حسین وحید خراسانی در پی درگذشت آیتالله سیدمحمود هاشمی شاهرودی، طی تماس تلفنی با فرزند ایشان، ضمن تسلیت و همدردی با بیت آن مرحوم، علو درجات ایشان را از خداوند متعال خواستار شد.
تماس تلفنی آیتالله شبیری زنجانی با فرزند آیتالله هاشمی شاهرودی
آیتالله سید موسی شبیری زنجانی درگذشت آیتالله هاشمی شاهرودی را تسلیت گفت. این مرجع تقلید شب گذشته در تماس تلفنی با فرزند آیتالله هاشمی شاهرودی (ره) درگذشت ایشان را تسلیت گفته و برای آن مرحوم، رحمت و غفران الهی را از خداوند تعالی خواستار شد.
جای او را خالی می‌بینیم
آیتالله ناصر مکارم شیرازی با صدور پیامی درگذشت آیتالله هاشمی شاهرودی را تسلیت گفت. متن پیام این مرجع تقلید شیعیان به این شرح است:
بسم الله الرحمن الرحیم
فقدان عالم برجسته و فقیه والامقام حضرت آیتالله سیدمحمود هاشمی شاهرودی (رحمه الله علیه) موجب نهایت تأسف گردید.
این عالم بزرگوار و ربانی، رکنی از ارکان نظام جمهوری اسلامی و یکی از علمای برجسته حوزه علمیه قم بود و از محضر بزرگانی در نجف و قم بهره فراوان گرفته بود و در تدریس پربار خود، شاگردان باارزشی را پرورش داد.
او در انقلاب اسلامی و تداوم آن سهم بسیاری داشت به گونهای که الان جای او را خالی می‌بینیم، در میان حوزویان از احترام خاصی برخوردار بود و آثار فراوانی در زمینه‌ی مسائل علمی از خود به یادگار گذاشت.
اینجانب این ضایعه‌ی بزرگ را به محضر امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) و همه‌ی حوزه‌های علمیه صمیمانه تسلیت عرض میکنم و علوّ درجات این عالم بزرگ را از خداوند خواهانم و برای بیت گرامی آن فقید سعید صبر و اجر فراوان از خداوند مسئلت دارم.
پیام تسلیت آیتالله سیستانی به سیدعلاء شاهرودی
آیتالله سیدعلی سیستانی در پیامی به زبان فارسی ارتحال آیتالله سیدمحمود‌هاشمی شاهرودی را تسلیت گفت. در متن پیام آیتالله سیستانی آمده است:
بسم‌الله الرحمن الرحیم
(انا لله وانا الیه راجعون)
جناب حجت‌الاسلام آقای سیدعلاء هاشمی شاهرودی دامت توفیقاته
السلام علیکم و رحمه‌الله و برکاته
خبر ارتحال والد مکرّم جناب آیتالله آقای سیدمحمود‌هاشمی شاهرودی (طاب ثراه) موجب تألم و تأثر گردید.
اینجانب مصیبت وارده را به جنابعالی و دیگر بستگان محترم و به حوزه علمیه مقدسه قم و به همه دوستان و علاقه‌مندان آن فقید والامقام تسلیت عرض نموده و از درگاه قادر متعال مسئلت دارم که ایشان را با اجداد طاهرینشان محشور و به همه بازماندگانشان صبر جمیل و اجر جزیل عنایت فرماید.
ولا حول ولا قوه الا بالله العلى العظیم
تأسیس مراکز مهمّ فقهی و اصولی و نشر کتاب‌های ولایی، از خدمات ارزنده عظیم‌الشأن بود
آیتالله لطف‌الله صافی گلپایگانی در پیامی درگذشت آیتالله شاهرودی را تسلیت گفت. متن پیام این مرجع تقلید شیعیان به شرح زیر است:
بسم‌الله الرحمن الرحیم
إنّا لله و إنّا إلیه راجعون
رحلت عالم ربّانی حضرت آیتالله آقای حاج سیدمحمود هاشمی شاهرودی ، موجب تأسف و تأثر گردید.
آن عالم جلیل‌القدر از اساتید بزرگ حوزه علمیّه قم بود که از محضر بزرگانی در حوزه‌های نجف اشرف و قم کسب فیض نموده و به مقامات بلند علمی نائل گشت.
تربیت شاگردان ممتاز و تأسیس مراکز مهمّ فقهی و اصولی و نشر کتاب‌های ولایی، مانند موسوعه بزرگ الغدیر مرحوم علامه امینی، از خدمات ارزنده این عالم عظیم‌الشأن بود.
فقدان این روحانی والامقام را به حضرات علمای اعلام، حوزه‌های علمیّه و به خاندان مکرّم و فرزندان محترم و همکاران ایشان تسلیت گفته و از خداوند متعال، مغفرت و رحمت واسعه را مسألت دارم.
۱۸ ربیع الثانی ۱۴۴۰ هـ.ق
لطف الله صافی
آیتالله هاشمی شاهرودی عالم انقلابی و بصیر بود
آیتالله حسین نوری همدانی با صدور پیامی درگذشت آیتالله شاهرودی را تسلیت گفت. متن پیام این مرجع تقلید شیعیان به شرح زیر است:
بسم الله الرحمن الرحیم
انا لله و انا الیه راجعون
ارتحال عالم ربانی حضرت آیتالله آقای حاج سیدمحمود هاشمی شاهرودی رحمت الله علیه موجب تاسف و تاثر عمیق اینجانب گردید.
این فقیه عالیقدر از جمله شخصیت‌های علمی حوزه مقدسه قم بود که سالهای متمادی در جوار بارگاه ملکوتی حضرت امیرالمومنین علیه السلام از محضر اساتید بزرگ بهره برد و بعد از پیروزی انقلاب اسلامی با اخلاص تمام علاوه بر درس و بحث و اشتغالات علمی در حوزه علمیه خدمت به مردم را در پیش گرفت.
ریاست ده ساله قوه‌قضاییه و عضویت در شورای نگهبان و خبرگان رهبری از جمله سوابق ارزنده این عالم انقلابی و بصیر بوده است.
خدمت به انقلاب اسلامی و ولایتمداری و علمیت و تواضع و مجاهدت و تقدیم چند شهید موجب برجستگی این شخصیت ممتاز بود.
اینجانب ارتحال این فقیه عالیقدر را به محضر مبارک حضرت ولیعصر عجل الله تعالی فرجه، مقام معظم رهبری، حوزه‌های علمیه، شاگردان و ارادتمندان و بازماندگان خصوصاً آقا زادگان محترمشان تسلیت عرض نموده و علو مقام برای آن فقید سعید مسئلت میکنم.
آیتالله شاهرودی افراد متعددی را از علم خود سیراب نمود
آیتالله سید محمدعلی علوی گرگانی بمناسبت رحلت فقیه اهل بیت علیهم السلام آیتالله هاشمی شاهرودی پیام تسلیتی صادر نمود که بدین شرح است:
بسمه تعالی
«اذا مات العالم ثلم فی الاسلام ثلمه لا یسدها شئ»
خبر رحلت فقیه عالیقدر آیتالله آقای حاج سید محمود شاهرودی رحمه الله موجب تألم و تأثر اینجانب گردید.
ایشان که از شاگردان بارز مرحوم آیتالله شهید صدر بودند، در طول سالیان متمادی شاگردان خوب و فاضل را تربیت کرده و افراد متعددی را از علم خود سیراب نمودند. همچنین با تحقیق و چاپ کتب متعدد خدمت به دین و اسلام نمودند.
آن عالم بزرگوار در سنگر ریاست قوه قضاییه و صیانت از آرای مردم در شورای نگهبان همچنین ریاست مجمع تشخیص مصلحت نظام خدماتی داشته و در جهت خدمت به مملکت و انقلاب و مردم قدم برداشتند.
اینجانب این ضایعه مولمه را در درجه اول به ساحت مقدس امام عصر صاحب الزمان علیه السلام سپس به مقام معظم رهبری، مراجع عظام تقلید، حوزه‌های علمیه، همچنین به آقازادگان و بازماندگان آن فقید از دست رفته تسلیت عرض مینمایم و علو درجات را برای آن مرحوم خواستارم. ۹۷.۱۰.۰۴
آیتالله هاشمی شاهرودی خدمات ارزندهای انجام داد
آیتالله شبخ جعفر سبحانی در درس خارج اصول خود ضمن تسلیت درگذشت آیتالله هاشمی شاهرودی، خدمات ارزنده رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام را برشمرد و بیان کرد: خبر ناگوار درگذشت آیتالله هاشمی شاهرودی را دریافت کردیم.
ایشان خدمات ارزندهای را انجام داده است؛ چه از نظر علمی که دایره المعارف فقه شیعی و جواهر به لباسه الجدید است و چه کارهای قضایی. خداوند ایشان را با اجدادشان محشور گرداند.
پیام تسلیت آیتالله جوادی آملی
آیتالله عبدالله جوادی آملی در پیامی ارتحال آیتالله سیدمحمود هاشمی شاهرودی را تسلیت گفت. متن پیام معظم‌له به شرح زیر است؛
انا لله و انا الیه راجعون
ارتحال آیتالله حاج سیدمحمود هاشمى شاهرودى مایه تألم و تأسف گردید، این سانحه سنگین و سوگ دردناک را به حوزه علمیه و شاگردان آن فقیه راحل تسلیت و علوّ درجات وى و صبر جمیل بیت شریف و معزز از خداى سبحان مسئلت می‌شود.
آیتالله هاشمی شاهرودی به مراتب بالا در فقه و اصول رسید و از هیچ تلاشی در راه تدریس و ترویج مذهب اهلبیت(ع) دریغ نکرد
آیتالله محمد اسحاق فیاض در بیانیهای به زبان عربی ارتحال آیتالله هاشمی شاهرودی را به سید علاء هاشمی فرزند آن مرحوم تسلیت گفت. ترجمه متن پیام بدین شرح است:
بسم‌الله الرحمن الرحیم
الذین إذا أصابتهم مصیبه قالوا إنا لله و إنا إلیه راجعون
دانشمند فاضل جناب سید علاء الهاشمی و خانواده محترم
السلام علیکم و رحمه الله و برکاته
با نهایت اندوه از ارتحال آیتالله سیدمحمود هاشمی شاهرودی قدس سره باخبر شدیم.
ایشان شخصیتی علمی و ممتاز بود که عمر شریف خود را در راه تحصیل و تدریس در حوزه‌های علمیه سپری کرد و به مراتب بالا در فقه و اصول رسید و از هیچ تلاشی در راه تدریس و خدمت به طلاب علوم دینی و ترویج مذهب اهلبیت علیهم‌السلام دریغ نکرد تا اینکه همراه با ایمان و تقوا به دار فانی شتافت و به رفیق اعلی پیوست و اکنون گوارا باد بر او پاداشی که به خاطر اعمال خالصانه خود دریافت می‌کند.
ما ضمن ابراز اندوه عمیق، خود را در عزای شما شریک می‌دانیم و صمیمانه‌ترین تسلیت‌ها را به محضر مولایمان امام زمان علیه‌السلام و مراجع عظام و علما و طلاب حوزه‌های علمیه به ویژه شاگردان و خانواده بستگان و دوستداران ایشان تقدیم می‌کنیم و از خدای متعال می‌خواهیم آن مرحوم را مشمول رحمت گسترده و آمرزش خویش قرار دهد و در بهشت جای دهد و او را با محمد(ص) و خاندان او همنشین کند و به خانواده و بستگان و دوستداران ایشان صبر و آرامش عطا کند.
ولا حول ولا قوه إلا بالله العلی العظیم.
محمد اسحاق الفیاض
۱۹ ربیع الثانی ۱۴۴۰هـ
آیتالله بشیر نجفی درگذشت آیتالله شاهرودی را تسلیت گفت
آیتالله بشیر نجفی درگذشت آیتالله سیدمحمود هاشمی شاهرودی را به محضر امام زمان (عج) و خانواده ایشان تسلیت گفت.
ترجمه بیانیه آیتالله نجفی این‌چنین است: با نهایت تأسف خبر درگذشت این عالم برجسته و توانا را دریافتیم. این مصیبت را به حضرت بقیه‌الله الاعظم و خانواده آیتالله شاهرودی تسلیت می‌گوییم و با خانواده شما ابراز همدردی می‌کنیم و از خداوند متعال می‌خواهیم که ایشان را مورد رحمت قرار داده، با اجداد خود و دوستداران آل محمد (ص) محشور کند و به بازماندگان صبر و پاداش دهد.
پیام تسلیت آیتالله حکیم به مناسبت رحلت آیتالله شاهرودی
آیتالله محمد سعید حکیم در بیانیهای درگذشت آیتالله سید محمود هاشمی شاهرودی را تسلیت گفت. ایشان در پیام تسلیت خود به زبان عربی خطاب به سید علاء هاشمی شاهرودی» فرزند آیتالله هاشمی شاهرودی آورده است: با درد و اندوه خبر وفات پدرتان آیتالله سید محمود هاشمی را دریافت کردیم. ما به این ترتیب این مصیبت بزرگ را به حضرتعالی، خانواده شما و طلاب حوزه علمیه قم مقدس تسلیت عرض می‌نماییم و از خداوند متعال مسئلت داریم که آن مرحوم را مورد رحمت خویش قرار دهد و با پیامبر اکرم حضرت محمد و اله الطاهرین(صلوات الله علیهم اجمعین) محشور گرداند و شما را جزو بهترین بازماندگان قرار دهد و بر شما و خانواده شریف صبر و آرامش عطا فرماید.
آیتالله هاشمی شاهرودی از چهره‌های برجسته جهاد و مبارزه، فقاهت و مرجعیت بود
آیتالله سید محمدتقی مدرسی با صدور پیامی ارتحال آیتالله سید محمود هاشمی شاهرودی را تسلیت گفت. متن پیام بدین شرح است:
بسم‌الله الرحمن الرحیم
یرفع الله الذین آمنوا منکم والذین اوتوا العلم درجات
خبر تأثرانگیز ارتحال مرجع عالیقدر آیتالله سیدمحمود هاشمی شاهرودی موجب اندوه و تأسف اینجانب شد.
مرحوم مغفور از چهره‌های برجسته جهاد و مبارزه، فقاهت و مرجعیت و استاد نام‌آور حوزه‌های علمیه بودند که در خدمت به نظام جمهوری اسلامی ایران در عرصه‌های گوناگون تلاش نمودند.
این ضایعه‌ی اسفبار را به بیت ایشان و خانواده مکرم و سایر بازماندگان تسلیت گفته، از خداوند متعال علو درجات ایشان را مسألت می‌نماییم.
محمدتقی مدرسی
کربلاء مقدس ۱۸ ربیع الثانی ۱۴۴۰هـ
دانش و فعالیت علمی آیتالله شاهرودی منحصر در علوم حوزوی نبود
آیتالله محمد یعقوبی از علمای عراق با صدور پیامی درگذشت آیتالله سید محمود شاهرودی را تسلیت گفت. در این پیام آمده است:
امت اسلام به ویژه حوزه‌های علمیه امروز خبر ناگهاین درگذشت یکی از فرزندان خوب و پاک خود را دریافت کردند که عمر شریف خود را در راه ارتقاء و پیشرفت امت اسلامی و عزت و کرامت آن صرف کرد و ایشان کسی نیست جز حضرت آیتالله سیدمحمود هاشمی شاهرودی(قدس الله نفسه الزکیه).
آیتالله شاهرودی از آغاز تحصیلات علمی خود مورد توجه اساتید بزرگ حوزه به ویژه شهید صدر اول(قدس الله سره) بود که از دیدار و وجود ایشان شادمان می‌شد و ایشان را احترام می‌نمود و این کار را در مقابل چشمان دیگران انجام می‌داد و شهید صدر دوم که از دوستان آیتالله شاهرودی بود به من گفت که آن مرحوم از نابغه ترین شاگردان استاد شهید بود که این تلاش‌های علمی در نهایت به تالیفات ارزشمند و شگفتی آفرین ایشان در فقه و اصول ختم شد.
البته دانش و فعالیت علمی آیتالله شاهرودی منحصر در علوم حوزوی نبود بلکه عرصه‌های فکری و معرفتی دیگر را نیز شامل شد و ایشان به علوم عصر خویش واقف بود و هرکس سخنان ایشان را در زمینه‌های مختلف پیگیری کند به این واقعیت پی می‌برد و البته چنین دایره معلوماتی از ایشان بعید نبود، زیرا ایشان از شاگردان مدرسه شهید محمدباقر صدر(قدس الله سره) و از پیشگامان آن مدرسه بود.
آیتالله شاهرودی از جوانی خود به شایستگی اسلام برای رهبری تمام جوانب زندگی انسانها ایمان داشت و برادران پاکش نیز در این راه با وی همراه بودند و برای قانع ساختن امت اسلامی به این واقعیت و هدایت آنها به مطالبه تغییر و اصلاح، آستین همت بالا زدند و سرنوشت این برادران نیز همچون سرنوشت سایر مجاهدان توأم با سختی و مشقت بود به گونهای که آیتالله شاهرودی در سال ۱۹۷۴ بازداشت شد و سه برادر ایشان به شهادت رسیدند تا جایی که ایشان در سال ۱۹۷۹ مجبور به ترک عراق شد.
فقیهی ژرف‌نگر و نمونه‌ی کم‌نظیری در فقه و اصول بود
آیتالله آصف محسنی رئیس شورای علمای شیعه افغانستان با صدور پیامی تاکید کرد: ملازمت و همراهی طولانی آیتالله هاشمی شاهرودی با فقیه نام آور آیتالله سید محمد باقر صدر، از او فقیهی ژرف نگر و نمونه‌ی کم‌نظیری در فقه و اصول فقه ساخته بود.
در این پیام آمده است: با تأسف و تاثر عمیق خبر ارتحال عالم بزرگوار و رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام جمهوری اسلامی ایران، جناب آآیت‌الله آقای حاج سیدمحمود هاشمی شاهرودی را دریافت کردیم. اینجانب این ضایعه بزرگ را به ملت خردمند ایران و حوزه‌های علمیه نجف و قم و افغانستان و سایر علمای کشورهای اسلامی تسلیت عرض میکنم.
ملازمت و همراهی طولانی ایشان با فقیه نام آور معاصر مرحوم آیتالله سید محمد باقر صدر، از او فقیهی ژرف نگر و نمونه‌ی کم‌نظیری در فقه و اصول فقه ساخته بود.
اینجانب تلاش‌های علمی و خدمات عدلی – قضایی آن مجتهد آگاه را می‌ستایم و از خداوند می‌طلبم روح او را غریق رحمت و رضوان خود نماید و به بازماندگان و بیت ایشان صبر و اجر عنایت کند.
نیاز مردم به امثال آیتالله شاهرودی روزافزون و ضروری است
آیتالله شیخ عیسی قاسم از علمای مبارز بحرینی با انتشار پیامی به زبان عربی درگذشت آیتالله سیدمحمود هاشمی شاهرودی را تسلیت گفت.
ترجمه متن پیام بدین شرح است:
به سوی خدای متعال و رحمت واسعه او‌ای مرد ایمان و علم و تقوا و جهاد در راه خدا!
به سوی خدای متعال و رحمت او و بخشش‌های کریمانه او‌ای استاد بزرگوارم جناب آیتالله سیدمحمود هاشمی شاهرودی!
امیدوارم این سفر شما به فضل و کرم خداوند از خانه‌ای تنگ(دنیا) به سرایی وسیع؛ و از سرای جهاد کبیر به سرای پاداش کریمانه و مغفرت و رحمت و رضوان و جاودانگی و نعمت‌ها باشد.
دلهای مردم با شما است و نیاز آنها به امثال شما روزافزون و ضروری است.
این مصیبت را صمیمانه به امام زمان و فقهای امت و علما و مجاهدان و سایر مؤمنان تسلیت می‌گوییم.
خداوند ایشان را مشمول رحمت گسترده خویش قرار دهد و به خانواده و عاشقان و سایر مرمنانی که نقش جهادی ایشان را فراموش نمی‌کنند بهترین پاداش‌ها را عنایت کند.
طلبه‌ای از شاگردان سید مرحوم
عیسی احمد قاسم
چهارشنبه ۱۸ ربیع الثانی ۱۴۴۰هـ
او را به نبوغ و کوشش بی‌دریغ در راه علم و فقاهت و سیاست می‌شناسم
آیتالله شیخ مصطفی اشرفی شاهرودی در پیامی درگذشت آیتالله هاشمی شاهرودی را تسلیت گفت. متن پیام شاگرد برجسته امام خمینی و آیتالله خویی بدین شرح است:
خبر رحلت عالم مجاهد، فقیه فرزانه، ریاست محترم مصلحت نظام جمهوری اسلامی حضرت آیتالله حاج سیدمحمود هاشمی شاهرودی (تغمده الله برضوانه) موجب تألّم و تحسّر شدید گردید.
درگذشت این عزیز- که از سالهای متمادی او را به نبوغ و کوشش بی دریغ در راه علم و فقاهت و سیاست می‌شناسم – به راستی خسارتی بزرگ بر حوزه‌های علمیه است.
این ضایعه را به محضر ولی الله الأعظم (ارواحناله الفداء)، مقام معظم رهبری، مراکز علمی کشور و فرزندان گرامی و برادر ارجمند و سایر اعضاء بیت مکرّم آن بزرگوار، تسلیت عرض نموده، غفران و علوّ درجات برای آن سفر کرده و أجر و صبرجمیل برای کلیّه بازماندگان محترم از خداوند متعال مسألت دارم.
ترویج افکار علمی شهید صدر به دست توانای آیتالله هاشمی شاهرودی صورت پذیرفت
آیتالله شیخ حسین مظاهری با صدور پیامی، درگذشت آیتالله هاشمی شاهرودی را تسلیت گفت. متن پیام رئیس حوزه علمیه اصفهان به شرح زیر است:
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحیمِ
«إِنَّا لِلَّهِ وَ إِنَّا إِلَیْهِ راجِعُونَ»
ارتحال عالم و فقیه مجاهد، حضرت آیتالله آقای حاج سیدمحمود هاشمی شاهرودی «رضوان‌الله‌تعالی‌علیه» موجب تأسّف گردید. ایشان یکی از اساتید عالی‌رتبه و برجستۀ حوزۀ علمیّۀ قم بودند که سالیانِ متمادی در مسند تدریس و تحقیق و تألیف، شاگردان و محقّقانِ پرشماری را تربیت کرده و از معدود شخصیّت‌های مبرّزی بودند که انتقال و ترویج افکار روشن علمی و اندیشه‌های فقهی و اصولیِ فقیه والامقام و شهید بزرگوار حضرت آیتالله سید محمدباقر صدر «قدّس‌سرّه‌الشّریف» در حوزۀ علمیّۀ قم به دست توانای ایشان صورت پذیرفت. چنانکه در طیّ بیش از دو دهۀ اخیر، در مناصب و مسئولیّت‌های خطیر و مهمّ نظام جمهوری اسلامی نیز حضوری مؤثّر و با اهمیّت داشتند.
ضمن عرض تسلیت به خاندان و بیت مکرّم و آقازادگان محترم آن عالم فقید و همۀ شاگردان و ارادتمندان ایشان، از پیشگاه خداوند سبحان، علوّ درجات و رحمت و غفران واسعه برای ایشان مسألت میکنم.
نه تنها در حوزه علمیه قم بلکه در حوزه علمیه نجف یکی از اساتید بشمار می‌آمد
آیتالله شیخ محمد ابراهیم جناتی شاهرودی در پیام تسلیتی، ارتحال آیتالله هاشمی شاهرودی را تسلیت گفت. بخشی از پیام آیتالله محمد ابراهیم جناتی شاهرودی آمده است:
خبر در گذشت عالم جلیل القدر مرحوم آیتالله حاج سیدمحمود هاشمی شاهرودی رضوان الله تعالی علیه که از دوران نوجوانی با مرحوم جد و والد و بعد با خود ایشان و اخوان شهیدش ارتباط مستمر داشتم، موجب تاثر و تأسف شدید گردید. ایشان نه تنها در حوزه علمیه قم بلکه در حوزه علمیه نجف یکی از اساتید بشمار می‌آمد.
این ضایعه مؤلمه را به بیت‌هاشمی بخصوص همسر محترمه و فرزندان و سایر علاقمندان تسلیت می‌گویم وعلو درجات برای آن مرحوم و اخوان شهید ایشان از خداوند متعال خواستارم.
پیام تسلیت دفتر آیتالله سید محمد شاهرودی
دفتر آیتالله سید محمد شاهرودی در پیامی ارتحال آیتالله سیدمحمود هاشمی شاهرودی را تسلیت گفت. در این پیام آمده است:
ارتحال فقیه عالیقدر و عالم مجاهد، آیتالله سیدمحمود هاشمی شاهرودی «قدس سره الشریف» را که عمر با برکت خود را در طریق خدمت به اهل بیت عصمت و طهارت (علیهم السلام) و تعلیم معارف حقّه ایشان صرف نمود، به پیشگاه حضرت بقیّه الله الاعظم ارواحنا لتراب مقدمه الفداء، حوزه‌های مقدسه علمیه، آقازادگان محترم و بازماندگان تسلیت عرض نموده و برای ایشان علو درجات و برای بازماندگان صبر و اجر جزیل مسئلت داریم.
پیام تسلیت آیتالله سیفی مازندرانی
آیتالله علی اکبر سیفی مازندرانی همچنین پیامی صادر نمود که بدین شرح است:
بسمه تعالی
ارتحال ملکوتی سید جلیل، فقیه اهلبیت علیهم السلام، مسئول مناصب بلند پایه نظام مقدس جمهوری اسلامی حضرت آیتالله سیدمحمود هاشمی شاهرودی (قدس سره الشریف) را به محضر مقدس امام عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف و مقام معظم رهبری دام ظله العالی و نیز بر فرزندان و خانواده مکرم ایشان تسلیت عرض نموده و سلامت وجود شریف رهبری معظم و طول عمر و توفیق روز افزون معظم له را در نصرت دین خدا و اعلای کلمه‌ی حق از درگاه ذات اقدس احدیت مسئلت مینمایم.
علی اکبر سیفی مازندرانی
۱۶ ربیع الثانی ۱۴۴۰
به‌قله‌های بلند فقاهت و فضیلت دست یازید و مشعل فروزان حوزه‌های علمیه گشت
آیتالله علیرضا اعرافی مدیر حوزه‌های علمیه به مناسبت ارتحال آیتالله سیدمحمود هاشمی شاهرودی پیامی صادر کرد که متن آن به این شرح است:
انا لله و انا الیه راجعون
ارتحال جانسوز آیتالله حاج سیدمحمود هاشمی شاهرودی (قدس سره)، حوزه‌های علمیه، ملت شریف ایران و جامعه اسلامی را به سوگ نشاند.
آن فقید سعید از نوادر حوزه‌های علمیه بود که از خاندانی بزرگ و با فضیلت و شهیدپرور برخاست و در محضر اساتید بزرگ حوزه کهن نجف و آیتالله شهید سید محمدباقر صدر (ره) به قله‌های بلند فقاهت و فضیلت دست یازید و مشعل فروزان حوزه‌های علمیه گشت و شاگردان فراوان تربیت کرد و آثار ماندگار و مهم علمی از خود بجا گذاشت.
آن مرحوم در عرصه اجتماع و سیاست از عالمان برجسته، مجاهد و انقلابی بود که از جوانی تا پایان عمر شریف در مسیر اسلام عزیز، انقلاب اسلامی و ولایت فقیه، مجاهدت و جانفشانی و در مدیریت‌های کلان و راهبردی در قوه قضائیه، مجمع تشخیص مصلحت نظام و شورای نگهبان نقشی برجسته ایفا کرد.
فقدان این استوانه بزرگ انقلاب و حوزه قم را به محضر مبارک حضرت ولی‌الله‌الاعظم «ارواحنافداه»، رهبر عظیم الشأن انقلاب اسلامی(مدظله)، مراجع عظام تقلید «دامت برکاتهم»، حوزه‌های علمیه بویژه قم و نجف، ملت شریف ایران، امت اسلامی بویژه ملت بزرگ عراق، همه مقلدان و علاقه‌مندان آن مرجع فقید و بویژه بیت شریف و آقازادگان محترم تسلیت و تعزیت عرض میکنم و علو درجات آن چهره تابناک و حشر با اولیاء الهی و اجداد طاهرین و برادران شهیدش را از خداوند منان خواهانم و برای تجلیل از ایشان، روز چهارشنبه ۵/۱۰/۹۷ ضمن عزای عمومی در حوزه‌های علمیه دروس نیز تعطیل خواهد بود.
عاش سعیداً و مات سعیداً
علیرضا اعرافی
مدیر حوزه‌های علمیه
آیتالله هاشمی شاهرودی منشأ تحولات بسیاری در دستگاه قضایی بود
آیتالله صادق آملی لاریجانی رئیس قوه قضائیه ارتحال آیتالله هاشمی شاهرودی، رئیس فقید مجمع تشخیص مصلحت نظام را تسلیت گفت. متن پیام تسلیت به شرح زیر صادر شده است:
بسم الله الرحمن الرحیم
انالله و اناالیه راجعون
قال رسول الله (صلی الله علیه و آله): إذا مات العالم ثلم فی الإسلام ثَلمه لایسدّها شیء إلى یوم القیامه
خبر ارتحال عالم مجاهد و فقیه وارسته حضرت آیتالله هاشمی شاهرودی موجب تأسف و تألم فراوان گردید.
ضایعه مولمه درگذشت این فقیه عرصه جهاد و اجتهاد را که در دوران ریاست قوه قضاییه منشأ تحولات بسیاری در دستگاه قضایی بودند و در سنگر شورای نگهبان، مجمع تشخیص مصلحت نظام و مجلس خبرگان رهبری در مسیر وحدت، انسجام و سلامت نظام مقدس جمهوری اسلامی گام بر می‌داشتند و در حوزه‌های علمیه منشأ خدمات علمی بسیاری بودند را به محضر حضرت ولی عصر(عج)، مقام معظم رهبری(مدظله العالی)، حوزه‌های علمیه و بیت معظم ایشان تسلیت می‌گویم و علو درجات و رحمت واسعه الهی برای آن فقید سعید و صبر جمیل و اجر جزیل برای بازماندگان را از درگاه حضرت حق مسئلت دارم.
با تحقیقات گسترده علمی و تألیف آثار گرانسنگ فقهی و اصولی منشاء خدمات ارزشمندی برای حوزه‌های علمیه بود
آیتالله احمد جنتی، رئیس مجلس خبرگان رهبری طی اطلاعیه‌ای ضایعه درگشذت آیتالله هاشمی شاهرودی را تسلیت گفت:
بسم الله الرحمن الرحیم
انا لله و انا الیه راجعون
اذا مات المؤمن الفقیه ثلم فی الإسلام ثلمه لا یسدّها شئ
ضایعه ارتحال عالم ربانی و جلیل القدر حضرت آیتالله هاشمی شاهرودی «رضوان الله تعالی علیه» از علمای اعلام و اساتید مبرز حوزه علمیه قم و نجف و نایب رئیس مجلس خبرگان رهبری، موجب تأثر و تألم گردید.
این عالم و فقیه مجاهد در طول حیات پر برکت خویش در حمایت از انقلاب اسلامی، امام راحل «قدس سره» و مقام معظم رهبری «مدظله العالی» در مناصب مختلف نظام از جمله مجلس خبرگان رهبری، ده سال ریاست قوه قضائیه، عضویت در شورای نگهبان، مجمع تشخیص مصلحت نظام و نیز در نشر معارف اسلامی، اعتلای حوزه‌های علمیه، تربیت شاگردان فاضل و گسترش فقه آل محمد: با انجام تحقیقات گسترده علمی و تألیف آثار گرانسنگ فقهی و اصولی، همواره تلاش و جدیت داشتند و منشاء خدمات ارزشمندی برای نظام جمهوری اسلامی و حوزه‌های علمیه بودند.
مجلس خبرگان رهبری ارتحال ملکوتی این فقیه سترگ را به محضر مقدس حضرت ولی عصر «ارواحنا له الفداء»، رهبر معظم انقلاب حضرت آیتالله خامنهای «مدظله العالی»، مراجع عظام تقلید، علمای اعلام و حوزه‌های علمیه قم و نجف، اعضای محترم مجلس خبرگان رهبری، ملت شریف ایران، مقلدین و بیت شریف به ویژه آقازادگان معزز ایشان تسلیت می‌گوید و از درگاه خداوند منان علو درجات آن فقید سعید را مسئلت دارد.
احمد جنتی – رئیس مجلس خبرگان رهبری
«دانشگاه عدالت» را تأسیس نمود تا گامی مهم و ماندگار در نشر فرهنگ اسلامی و علوم قضایی باشد
حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر حسن روحانی رئیس جمهور کشورمان در پیامی با تسلیت ارتحال عالم مجاهد حضرت آیتالله سیدمحمود هاشمی شاهرودی رئیس فقید مجمع تشخیص مصلحت نظام، از درگاه خداوند متعال برای آن عالم پرهیزگار علو درجات و همجواری با اجداد مطهرشان و برای عموم بازماندگان صبر و اجر مسألت کرد.
متن پیام تسلیت حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر حسن روحانی به این شرح است:
انالله و انا الیه راجعون
إذا ماتَ المومن الفقیه ثَلُمَ فی ألإسلام ثُلمهً لا یَسُدّها شَیء
ارتحال عالم مجاهد حضرت آیتالله سیدمحمود هاشمی شاهرودی، رئیس فقید مجمع تشخیص مصلحت نظام، موجب اندوه و تألم عمیق گردید.
این استاد برجسته حوزه و فقاهت که افتخار درس‌‌آموزی در محضر اساتید بزرگی همچون شهید صدر را داشت، تمام عمر پر برکت خود را با مشی اعتدالی و ترویج خردورزی و همگرایی، وقف گسترش معارف عالی دینی و سیره اهل بیت علیهم السلام و تربیت شاگردانی مبرز نمود؛ و نیز طی چهار دهه گذشته در خطیرترین و تأثیرگذارترین مسوولیت‌ها نظیر عضویت در شورای نگهبان، ریاست قوه قضائیه، عضویت در مجلس خبرگان رهبری و سرانجام ریاست مجمع تشخیص مصلحت نظام، منشاء تحولات و خدمات ارزنده بود.
آن مرحوم، همچنین ضمن خلق آثار متعدد علمی و فقهی فاخر، برای ارتقای فرهنگ و تمدن اسلامی – ایرانی، تقویت ارتباط بین حوزه و دانشگاه و توسعه علوم انسانی، «دانشگاه عدالت» را تأسیس نمود تا گامی مهم و ماندگار در نشر فرهنگ اسلامی و علوم قضایی باشد.
اینجانب این ضایعه بزرگ را به محضر رهبر معظم انقلاب، مراجع عظام تقلید، علما و فضلای مکرم، حوزه‌های علمیه، اعضای محترم مجمع تشخیص مصلحت نظام، ملت قدرشناس ایران، شاگردان آن مرحوم و بویژه بیت محترم ایشان تسلیت می‌گویم و از درگاه خداوند متعال برای آن عالم پرهیزگار علو درجات و همجواری با اجداد مطهرشان و برای عموم بازماندگان صبر و اجر مسألت دارم.
دولتمردان دانش و نظریه‌های آیتالله شاهرودی را بکار گیرند
حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر عبدالحسین خسروپناه رئیس موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران به مناسبت ارتحال آیتالله هاشمی شاهرودی پیامی صادر نمود که به این شرح است:
بسم الله الرحمن الرحیم
انا لله و انا الیه راجعون
ارتحال عالم ربانی مجاهد فی سبیل الله حضرت آیتالله سید محمود شاهرودی را تسلیت عرض میکنم.
معظم له عالمی ربانی و مدیری توانمند و نظریه پردازی کم نظیر بود که عمرش را در راه علم و دانش و تقوا گذراند و در مسیر انقلاب ذره‌‌ای امام و رهبری را تنها نگذاشت.
آیتالله شاهرودی از خاندان علم و فقاهت بود و خود در فقه و اصول علاوه بر بهره مندی از استادانش امام خمینی و شهید صدر و آیتالله العظمی خویی، دارای نوآوری و ابتکارات متعددی بود.
استاد شاهرودی از فقه جواهری علاوه بر فتوا و حکم شرعی، برای کشف مکتبهای اجتماعی اسلام و نیز تدوین ساختار بانک اسلامی استفاده کرد.
امیدوارم دولتمردان از دانش و نظریه‌های این مجاهد الهی بهره مند شوند و بکار گیرند.
خدای متعال با اجداد طاهرینش محشور نماید و رضوان و جنت نعیم را نصیبشان سازد.
این ضایعه جبران ناپذیر را به پیشگاه مولانا ولی عصر عج الله تعالی فرجه و رهبر معظم انقلاب و علما و مردم انقلابی تسلیت عرض میکنم و علو درجات برای معظم له خواستارم
عبدالحسین خسروپناه
رئیس موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران
چهارم دی ماه ۱۳۹۷
آیتالله هاشمی شاهرودی امید آینده زعامت شیعه بود
آیتالله علی‌اکبر رشاد، رئیس شورای حوزه‌های علمیه استان تهران و رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در پی ارتحال، آیتالله هاشمی شاهرودی، فقیه و اصولی نواندیش، پیام تسلیتی صادر کرد. متن پیام تسلیت آیتالله رشاد به شرح زیر است:
بسم الله الرّحمن الرّحیم.
إنّا لِلّه و إنّا إلیه راجعون
رحلت فقیه و اصولی نواندیش، میراث‌دار متفکر مؤسس علامه شهید محمدباقر صدر(قدّه)، حضرت آیتالله سیدمحمود هاشمی شاهرودی(طاب ثراه) را به ساحت قدسی حضرت بقیت الله (ارواحنا فداه)، زعیم حکیم امت، آیتالله خامنهای و دیگر مراجع عظام (دام ظلّهم)، حوزه‌های علمیه و ملت شریف ایران و بیت معزّز آن راحل رستگار، سوکمندانه تسلیت عرض میکنم.
آیتالله هاشمی شاهرودی(ره) که امید آینده زعامت شیعه قلمداد می‌شد، روحانی‌ای بود متخلّق، فقیهی بود متضلّع، اصولی‌ای بود متفکر، دانشمندی بود متواضع، سیاستمداری بود معتدل و مدیری بود مقتدر.
او طی عمر پربرکت خویش منشأ خدمات انقلابی، سیاسی و علمی بسیاری بود. مجاهدت مؤثر در جریان پیروزی انقلاب عظیم اسلامی، حضور هدایتگرانه در جبهه‌های دفاع مقدس، عضویت در شورای نگهبان، عهده‌داری ریاست قوه قضائیه و مجمع تشخیص مصلحت نظام، تدریس در حوزه‌های علمیه نجف، قم و تهران و تربیت شاگردانی فاضل و بارز، تألیف آثار فاخر فقهی و اصولی، تأسیس و هدایت مرکز دایره المعارف فقه اهل بیت(س) و دانشگاه عدالت، نمونه‌ای از خدمات ارزشمند آن بزرگوار است.
به جهت نقش مؤثر ایشان در فرایند تأسیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و قریب به دو دهه تدریس خارج فقه و اصول در حوزه تهران، مسؤولان پژوهشگاه و ارکان حوزه عریق تهران، خود را بطور مضاعف، وامدار او می‌دانند.
این کمترین برای آن فقید سعید رحمت و علوّ درجات و برای فرزندان، شاگردان و خیل علاقه‌مندان او از بارگاه باری صبر و سلامت مسألت دارم و ضمن اعلام تعطیلی دروس کلیه مدارس علمیه تهران در روز چهارشنبه پنجم دیماه، از قاطبه علمای اعلام، مدرسان و طلاب عزیز، مردم شریف و قدرشناس پایتخت دعوت میکنم در مراسم نماز و تشییع پیکر پاک این عالم فرزانه و انقلابی که ساعت هشت صبح در مصلای امام خمینی (قده) برگزار می‌گردد، حضور به هم رسانند.
علی اکبر رشاد
۴/ ۱۰/ ۱۳۹۷
به معنی واقعی کلمه جامع بین علم و عمل بود
حجت‌الاسلام والمسلمین سید ابراهیم رئیسی ولیت آستان قدس رضوی در پی درگذشت آیتالله هاشمی شاهرودی پیامی صادر کرد که بدین شرح است:
بسم الله الرحمن الرحیم
قال رسول الله (ص): اذا مات العالم الفقیه ثلم فی الاسلام ثلمه لایسدها شیء
خبر ارتحال فقیه مجاهد و فرزانه، شاگرد مکتب حضرت امام خمینی(ره) و یار صدّیق رهبر معظم انقلاب اسلامی، حضرت استاد آیتالله هاشمی شاهرودی (طاب ثراه) را در کمال تأسف و تأثر دریافت کردم.
با فقدان آن فقیه کم‌نظیر، حوزه‌های علمیه یکی از استوانه‌های علمی و تحقیقی خود را از دست داد و نظام اسلامی از نعمت اندیشمندی بصیر و اخلاق مداری انقلابی محروم شد.
آیتالله سیدمحمود هاشمی شاهرودی با تمسک به سیره اجداد طاهرینش و در ادامه راه اساتید مجاهدش حضرت امام خمینی(ره) و شهید بزرگوار حضرت آیتالله سیدمحمدباقر صدر (ره)، به معنی واقعی کلمه جامع بین علم و عمل بود.
مبارزه با عوامل استکبار جهانی در منطقه همچون رژیم صدّامی، تلاش برای استحکام مبانی نظری نظام اسلامی، مجاهدت و خدمات در دستگاه قضایی و جدّ و جهد علمی و فقهی آن بزرگوار در خاطر نظام اسلامی، مردم و حوزه‌های علمیه ماندگار خواهد بود.
اینجانب مصیبت وارده را به رهبر معظم انقلاب اسلامی، مراجع عظام تقلید، خانواده، بازماندگان و ارادتمندان آن مرحوم و به حوزه‌های علمیه و مردم قدرشناس ایران اسلامی تسلیت عرض میکنم و از خداوند متعال علوّ درجات را برای آن مرحوم مسألت مینمایم.
عاش سعیداً و مات سعیداً.
سیّد ابراهیم رئیسی
سوم دیماه ۱۳۹۷
فقدان این عالم برجسته و مبارز خستگی‌ناپذیر بسیار سخت و جانکاه است
حجت‌الاسلام والمسلمین سید محمد سعیدی تولیت آستان مقدس حضرت فاطمه معصومه سلام‌الله علیها در پی ارتحال آیت الله هاشمی شاهرودی پیام تسلیتی صادر نمود: متن پیام به این شرح است:
بسم‌الله الرحمن الرحیم
اذا مات العالم الفقیه ثلم فی الاسلام ثلمه لایسدها شیء
خبر ارتحال آیتالله آقای حاج سید محمود هاشمی شاهرودی اعلی‌الله مقامه الشریف، رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام، عضو فقهای شورای نگهبان و مجلس خبرگان رهبری، پس از مدت‌ها تحمل رنج و بیماری، قلب آحاد ملت شریف ایران و دوستداران نظام را غرق در اندوه و ماتم کرد.
تربیت یافتن در محضر علما و مراجع عظام از جمله پدر بزرگوارشان که از علما و مفاخر برجسته و تأثیرگذار حوزه علمیه نجف بودند و قرار گرفتن در مسیر جهادی اخوان شهیدشان در دفاع از اسلام و ارزش‌های دینی، این عالم ربانی را آنچنان در خدمت به اسلام و انقلاب اسلامی خستگی‌ناپذیر کرده بود که در کنار ریاست بر قوه قضائیه، عضویت در مجمع تشخیص مصلحت نظام و ریاست بر این نهاد مهم و حضور در هیئت‌رئیسه خبرگان رهبری، در کرسی تدریس نیز سالها در جوار مضجع نورانی کریمه اهلبیت سلام‌الله علیها، کام جویندگان معارف ناب اسلام و اهلبیت علیهم‌السلام را سیراب می‌نمودند.
فقدان این عالم برجسته و مبارز خستگی‌ناپذیر که در تاریخ سیاسی و اجتماعی ایران کم‌نظیر بود، بسیار سخت و جانکاه است. بنده این مصیبت بزرگ را محضر امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف، مقام معظم رهبری مدظله‌العالی، مراجع عظام ، اساتید و فضلای حوزه و شاگردان، همکاران معظم له در دستگاه‌های گوناگون و فرزندان محترم و بیت شریف تسلیت و تعزیت می‌گویم و در جوار حضرت فاطمه معصومه سلام‌الله علیها برای ایشان از خداوند متعال علّو درجات را مسألت مینمایم.
تولیت آستان مقدس حضرت فاطمه معصومه سلام‌الله علیها
و نماینده ولی‌فقیه در استان قم
سید محمد سعیدی
۱۷ربیع الثانی ۱۴۴۰
مَردِ میدان علم و خدمت به نظام اسلامی بود
آیتالله سید محمدعلی موسوی جزایری، نماینده ولی‌فقیه در خوزستان، در پیامی، ارتحال آیتالله سیدمحمود هاشمی شاهرودی را تسلیت گفت.
امام جمعه اهواز، در این پیام آورده است: فقدان دوست عزیزمان آیتالله هاشمی شاهرودی، مصیبت دردناک و عظمایی است که موجب تأثر این جانب، جامعه حوزوی و نخبگانی کشور و همه علاقه‌مندان به ایشان شد.
ایشان ضمن علاقه شدید به رهبر معظم انقلاب، انسان خدمت گذاری بود که هم در میدان علم و تعلیم و هم در میدان خدمت و حمایت از نظام اسلامی، پشتکار فراوان داشت.
آیتالله هاشمی شاهرودی، اوامر مقام معظم رهبری را بر خود متاع و واجب الاطاعه می‌دانست، ما از بابت فوت ایشان بسیار متأثریم و ضمن تسلیت به ساحت مقدس امام زمان(عج)، رهبر معظم انقلاب و خانواده معظمشان، از خدا می‌خواهیم این مصیبت را برای جهان اسلام جبران بفرمایند.
ارتحال اسفناک این فقیه انقلابی ضایعهای بزرگ برای جهان اسلام به ویژه ایران اسلامی است
آیتالله سید علی‌اصغر دستغیب با تسلیت ارتحال آیتالله سیدمحمود هاشمی شاهرودی، در پیامی آورد: ارتحال اسفناک فقیه عالیقدر و مجاهد انقلابی آیتالله آقای حاج سید محمود شاهرودی(قدّس سرّه) ضایعهای بزرگ برای جهان اسلام به ویژه ایران اسلامی است.
معظّم له یکی از یاران با وفا و فداکار امام و رهبری و از استوانه‌های علمی و فکری و از مسئولین قوی و امین در نظام مقدّس جمهوری اسلامی بودند.
این مصیبت مولمه، جامعه اسلامی را داغدار و عزادار نمود.
بی‌تردید سبک زندگی و سیره جامع این عالم برجسته و شخصیت عظیم‌الشأن همواره به عنوان الگوی تمام عیار برای طلاب و فضلایی که همّت عالی دارند مورد توجه خواهد بود.
اینجانب فقدان این عالم ربّانی را به محضر مولایمان امام عصر(عج) و نائب به حقّ آن حضرت مقام معظّم رهبری(مدّ ظلّه)، مراجع عظام، علمای اعلام و حوزه‌های علمیه به ویژه دو حوزه مقدّسه نجف و قم تسلیت عرض مینمایم.
از خداوند متعال برای آن فقید سعید علوّ درجات و حشر با اجداد طاهرینش و برای عموم بازماندگان صبر جمیل و اجر جزیل مسئلت دارم.
فقیهی فطن، اصولیی قوی، سیاستمداری جامع و نامطلق گرا و شیفته خدمت به دانش
حجت‌الاسلام والمسلمین ابوالقاسم علیدوست در اطلاعیه‌ای، ارتحال آیتالله سیدمحمود هاشمی شاهرودی را تسلیت گفت:
بسم الله الرحمن الرحیم
قال امیرالمومنین علی علیه السلام:
إذا ماتَ العالِمُ ثَلُمَ فِی الإِسلامِ ثُلمَهٌ لا یسُدُّها شَیءٌ
رحلت ظرفیت بزرگ جهان اسلام و تشیع آیتالله سیدمحمود هاشمی شاهرودی قدس سره از مصادیق بارز ثلمه لا یسدها شیء است.
جای او برای خدمت به اسلام، نظام و کشور بسیار خالی است.
آیتالله شاهرودی قدس سره فقیهی فطن، اصولیی قوی، سیاستمداری جامع و نامطلق گرا و شیفته خدمت به دانش، حوزه‌های علمیه، نظام اسلامی و مردم بود.
نشست با او یادآور نشست با بزرگان به ویژه شهید معظم آیتالله سید محمد باقر صدر قدس سره بود.
به حق باید گفت: او برای امام عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف سربازی نمونه، برای حوزه‌های علمیه معلمی مشفق و برای کشور و مردم خدمتگزاری صادق بود.
در گذشت زود هنگام این شخصیت قابل و با کفایت را به حجت مطلق عصر خاتم الاوصیاء عجل الله تعالی فرجه الشریف، رهبری معظم، مراجع عظام تقلید، حوزه‌های علمیه و خانواده محترم و مکرّم ایشان تسلیت عرض میکنم، حشره الله تعالی مع اجداده الطاهرین.
ابوالقاسم علیدوست
عمر و سرمایه علمی و آبروی حوزوی‌اش را وقف انقلاب و نظام اسلامی نمود
حجت‌الاسلام و المسلمین سیدابوالحسن نواب، رئیس دانشگاه ادیان و مذاهب، در پی درگذشت حضرت آیتالله سیدمحمود هاشمی شاهرودی پیام تسلیت زیر را صادر کرد:
إنا لله وإنا إلیه راجعون
خبر ارتحال اسف‌انگیز و اندوهبار حضرت آیتالله هاشمی شاهرودی (رضوان‌الله‌تعالی علیه) همگان را در غمی سنگین و بهتی جانکاه فرو برد.
ایشان که پرورده مکتب فقهی اصولی شهید صدر بود، از آغاز با تبعیت از فرمان استادش که به ذوب شدن در امام خمینی فرامی‌خواند، عمر و سرمایه علمی و آبروی حوزوی‌اش را وقف انقلاب و نظام اسلامی نمود و با اهتمام علمی و نظری و التزام عملی به ولایت فقیه و جمهوری اسلامی، چند دهه از عمر شریف را در خدمت به نظام اسلامی در قوه قضائیه، شورای نگهبان و مجمع تشخیص مصلحت نظام صرف نمود.
خانواده دانشگاه ادیان و مذاهب که از آغاز راه خود همیشه از حمایت و تشویق‌های آن فقیه دوراندیش بهره‌مند بوده است ضمن همدردی با بیت مکرم آن فقیه فقید و علاقه‌مندان و مقلدان آن فقیه نستوه، مراتب تسلیت خویش را به رهبر معظم انقلاب، مراجع عظام تقلید و همه شیفتگان اسلام و ایران تقدیم می‌نماید.
سید ابوالحسن نواب رئیس دانشگاه ادیان و مذاهب سوم دی ماه ۱۳۹۷
تلاش‌های هاشمی شاهرودی در کنار آیتالله صدر از نقاط برجسته کارنامه وی است
حجت‌الاسلام والمسلمین سیدحسن خمینی در پی درگذشت فقیه عالی مقام آیتالله هاشمی شاهرودی پیامی صادر نمود که به شرح زیر است:
«درگذشت عالم و فقیه ارزشمند حضرت آیتالله سیدمحمود هاشمی شاهرودی طاب‌ثراه موجب تأثر دوستداران ایشان است. بی‌شک تلاش‌های ایشان در کنار شهید عالیقدر آیتالله سیدمحمدباقر صدر که با تقدیم سه برادر شهید همراه بود، و همچنین مسئولیت‌های متعدد در نظام اسلامی، از زمره نقاط برجسته کارنامه آن مرحوم است.
اینجانب ضمن تسلیت این ضایعه به خانواده محترمشان، از خدای سبحان برای ایشان غفران واسع را مسئلت دارم.»
آیتالله هاشمی شاهرودی منشاء خدمات بسیاری بود
حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر غلامرضا مصباحی مقدم پیام تسلیتی صادر نمود که به شرح زیر است:
«ارتحال جانسوز فقیه بزرگوار و عالم مجاهد حضرت آیتالله سیدمحمود هاشمی شاهرودی رئیس محترم مجمع تشخیص مصلحت نظام و یار دلسوز و وفادار انقلاب اسلامی ایران و حضرت امام راحل و مقام معظم رهبری موجب تأثر وتألم شد.
حضور ایشان به‌عنوان فقیه برجسته‌ای که تربیت‌شده حوزه مقدس نجف و از شاگردان شهید آیتالله سیدمحمد باقر صدر بودند در سنگرهای مختلفی چون ریاست قوه قضائیه، شورای نگهبان، مجلس خبرگان رهبری و مجمع تشخیص مصلحت نظام منشاء خدمات مفید بسیاری بوده است.
این ضایعه عظیم را به محضر حضرت ولیعصر (عج)، مقام معظم رهبری (مدظله العالی)، حوزه‌های علمیه و بیت معظم ایشان تسلیت می‌گویم و علو درجات و رحمت واسعه الهی برای آن فقید سعید و صبر جمیل و اجر جزیل برای بازماندگان را از درگاه حضرت حق خواستارم.»
از پروردگان مکتب برجسته فقهی و اصولی شهید صدر بود
آیتالله مهدی هادوی تهرانی در پی ارتحال حضرت آیتالله هاشمی شاهرودی اطلاعیه‌ای صادر کرد که بدین شرح است:
بسم الله الرحمن الرحیم
إِنَّمَا یخْشَی اللّه مِنْ عِبَادِهِ الْعُلَمَاءُ (فاطر ۲۸)
ارتحال استاد عزیز فقیه بزرگ حضرت آیتالله هاشمی شاهرودی (رحمه الله علیه) موجب اندوه و غم فراوان گردید. آن بزرگوار که سالها در مسند استادی حوزه به افاضه دانش و تربیت شاگردان مشغول بود و در صحنه‌های گوناگون اجرایی و قضایی حضور فعال داشت، از پروردگان مکتب برجسته فقهی و اصولی شهید صدر بود که تقریرات ایشان از درس آن شهید بزرگ یکی از منابع اصلی در شناخت آراء آن شهید سعید محسوب می‌شود و همین مکتب روزآمد توان حضوری عالمانه در مسائل اجتماعی را به این شخصیت بزرگوار داده بود.
رجاء واثق دارم که رنج‌های دوران اسارت در زندان‌های رژیم طاغوتی صدام و شکنجه‌های سخت آن روزگار و آلام و دردهای سالهای اخیر بیماری آن استاد عزیز اکنون در سایه رحمت خاص الهی و در مجاورت با خاندان عصمت و طهارت علیهم السلام التیام یافته باشد.
این جانب ضمن عرض تسلیت به مناسبت این ضایعه‌ی دردناک به حضور مقدس امام زمان عجل الله فرجه الشریف و مراجع بزرگوار تقلید دامت برکاتهم و به ویژه رهبر معظم انقلاب (دام ظله العالی) که سالیان دراز با ایشان از نزدیک مراودت و دوستی داشتند و تمام حوزه‌های علمیه و خانواده محترم آن عزیز فقید به ویژه آقازادگان ایشان، برای تمام بازماندگان صبر جمیل و اجر جزیل و برای آن استاد گرامی حشر با محمد و آل محمد علیهم السلام از درگاه الهی خواستارم.
قم آشیانه آل محمد علیهم السلام
مهدی‌هادوی تهرانی
۴ آذرماه ۱۳۹۷
تجلیل شورای عالی حوزه خراسان از مجاهدتهای آیتالله شاهرودی
شورای عالی و مدیریت حوزه علمیه خراسان، در پی درگذشت آیتالله هاشمی شاهرودی، پیام تسلیتی صادر کرد.
متن پیام به این شرح است:
بسم‌الله الرحمن الرحیم
انا لله وانا الیه راجعون
ارتحال جانسوز عالم فرهیخته، سیاستمدار وارسته و مجاهد خستگی‌ناپذیر حضرت آیتالله حاج سیدمحمود هاشمی شاهرودی موجب تألم و تأثر حوزه علمیه خراسان گردید.
ایشان در طول زندگی با برکت خود با مجاهدت و تلاش علمی در حوزه‌های علمیه و دانشگاه‌ها و در کنار تربیت شاگردان عالم و فاضل، در مسئولیت‌های مختلف سیاسی و فرهنگی نیز منشاء خدمات شایانی به اسلام و نظام اسلامی بود.
آن فقیه وارسته، عضو مجمع جهانی اهلبیت (ع)، عضو مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی، رییس و مؤسس مؤسسه دائره‌المعارف فقه اسلامی بر مذهب اهلبیت (علیهم‌السلام)، عضو و نائب رئیس مجلس خبرگان رهبری، عضو و رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، عضو فقهای شورای نگهبان، رئیس قوه قضائیه، رئیس هیئت عالی حل اختلاف و تنظیم روابط قوای سه‌گانه بود و در کنار مقام معظم رهبری حفظه الله به شایستگی به انجام وظیفه و رسالت خویش اهتمام ورزیدند.
ارتحال این شخصیت عظیم القدر را به حضرت بقآیت‌الله الاعظم امام زمان(عج)، رهبر معظم انقلاب اسلامی و حوزه‌های علمیه و بیت شریف ایشان تسلیت عرض نموده و از درگاه ایزد منان برای آن عالم جلیل‌القدر علو درجات و برای بازماندگانش صبر و اجر مسئلت می‌نمائیم.
شورای عالی و مدیریت حوزه علمیه خراسان
پیام تسلیت دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم
دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم در پی درگذشت آیتالله هاشمی شاهرودی، پیام تسلیتی صادر کرد. پیام تسلیت صادر شده بدین شرح است:
«إِذَا مَاتَ الْعَالِمُ ثُلِمَ فِی الْإِسْلَامِ ثُلْمَهٌ لَا یَسُدُّهَا شَیْ»
ضایعه ارتحال عالم ربانی و مجتهد جلیل القدر آیتالله هاشمی شاهرودی موجب تاسف و تاثر گردید.
آن عالم برجسته، خلف صالح مرحوم آیتالله سید على حسینى شاهرودى، از شاگردان برجسته مرحوم آیتالله خویی (ره) بود که بحث‌های اصول و فقه استاد خود را به رشته تحریر درآورد.
آن فقید فرزانه از جمله یادگاران آیتالله شهید سید محمد باقر صدر(اعلی الله مقامه الشریف)، امام خمینى(ره) و آیتالله خویی (ره) بود که در طول مدت زندگی پربار خود شاگردان خوبی را تربیت کرده و منشاء خیرات و برکاتی بودند.
آیتالله هاشمى شاهرودى در سال‌هاى تحصیل و تدریس، علاوه بر فعالیت‌های گسترده و ارزشمند علمی و فرهنگی، فعالیت‌هاى سیاسى بسیارى را در مبارزه با رژیم صدام و استکبار جهانی پدید آورد که در این راه زندان و شکنجه‌هاى فراوان بدنى و روحى را هم به جان خرید.
دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم این ضایعه مولمه را به حضرت بقیه الله الاعظم (عجل الله تعالی فرجه الشریف)، مقام معظم رهبری «مدظله العالی»، مراجع عظام تقلید، حوزه‌های علمیه، طلاب و مبلغان، بیت شریف، شاگردان ایشان و عموم ملت شریف ایران تسلیت عرض می‌نماید و برای آن مرجع بزرگوار علو درجات الهی و برای بازماندگان صبر و اجر از درگاه خداوند متعال مسئلت دارد.
آیتالله هاشمی شاهرودی آراسته به صلاحیت‌ها و برخوردار از مراتب عالی علم و عمل بود
جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با صدور پیامی درگذشت آیتالله هاشمی شاهرودی را تسلیت گفت.
در این پیام آمده است: ارتحال فقیه مجاهد، حضرت آیتالله حاج سیدمحمود هاشمی شاهرودی(قدس سره) عضو محترم جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، موجب تأثر و تألم شدید گردید.
این عالم برجسته، فقیهی مبرز، آراسته به صلاحیت‌ها و برخوردار از مراتب عالی علم و عمل بود و سالها از محضر اساتید بزرگی از جمله: حضرات آیات عظام: امام خمینی (ره)، سید ابوالقاسم خویی (ره) و سید محمد باقر صدر(ره) کسب فیض نمودند. ایشان دارای آثار و تألیفات گرانسنگی در زمینه‌های گوناگون فقهی و علمی بوده و شاگردانی را نیز در این زمینه تربیت نمودند.
در جریان مبارزات انقلابی علیه رژیم بعث عراق حضور فعال داشته که منجر به دستگیری و شکنجه ایشان گردید و در این راه نیز سه تن از برادران گرامیشان به شهادت رسیدند.
سالها در کسوت ریاست قوه قضائیه، عضویت در شورای محترم نگهبان، مجلس خبرگان رهبری و ریاست مجمع تشخیص مصلحت نظام مجاهدتها و خدمات ارزنده و ماندگاری به نظام اسلامی ارائه نمودند که تاریخ نام ایشان را در زمره خادمان و مجاهدان راه انقلاب اسلامی ثبت و ضبط خواهد کرد. این فقیه عالیقدر از وفاداران به ولایت فقیه و از حامیان جدّی آن بود و به ولی فقیه حضرت آیتالله العظمی خامنهای ارادت ویژه و از جان برآمده‌ای داشتند.
جامعه مدرسین حوزه علمیه قم رحلت این عالم پرهیزگار را به محضر حضرت بقیه‌الله الاعظم (عجل‌الله تعالی فرجه الشریف)، مقام معظم رهبری، مراجع عظام تقلید، حوزه‌های علمیه و همچنین به بیت مکرم به خصوص آقازاده‌گان محترم، شاگردان و ارادتمندان ایشان تسلیت عرض نموده و برای آن عالم وارسته علو درجات، غفران و رحمت الهی را از خداوند متعال خواستار است.
آیتالله هاشمی شاهرودی، فقیهی روشن‌بین و نواندیش و ستاره درخشان حوزه علمیه قم بود
حجت‌الاسلام والمسلمین محمدجواد حاج علی‌اکبری، در پیامی با تسلیت ارتحال مرحوم آیتالله حاج سیدمحمود‌هاشمی شاهرودی، آورده است: آن فقیه روشن‌بین و نواندیش، در تربیت شاگردان بسیار و تألیفات پرشماری در علوم اسلامی، چون ستاره‌ای درخشان در حوزه علمیه مقدس قم پرتو افکند و آن گاه که وظیفه انقلابی را بر عهده خود احساس کرد، در سنگرهای حساس و مناصب خطیری چون شورای نگهبان، مجلس خبرگان، ریاست قوه قضاییه و سرانجام مجمع تشخیص مصلحت نظام، همت والای خود را مصروف داشت و منشاء خدمات و برکات و تأثیرگذار و سرشار به مردم و نظام اسلامی گردید.
متن کامل پیام بدین شرح است.
بسم‌الله الرحمن الرحیم
انا لله و انا الیه راجعون
ارتحال اندوهبار عالم مجاهد، فقیه و اصولی فرزانه عالی‌مقام، آیتالله آقای حاج سیدمحمود هاشمی شاهرودی، رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام، موجب تأثر و تأسف عمیق گردید.
آن بزرگوار، برخاسته از بیت اصیل علم و فقاهت و برآمده از حوزه بزرگ علمی و فقهی نجف اشرف و بالیده در مکتب فکری نابغه بزرگ حوزه‌های علمیه، آیتالله شهید سید محمدباقر صدر (ره) و از برترین شاگردان برجسته این فقید شهید بود. از رهگذر همین همراهی با شهید صدر بود که به مبارزه با رژیم ستمکار بعث پرداخت و در این راه متحمل زندان و رنج و شکنجه شد و در همین مسیر، رنج و داغ شهادت مظلومانه سه برادر عزیزش را به جان خرید و آنگاه به واسطه همراهی با نهضت امام خمینی (ره) بود که به ایران اسلامی برگشت و به فرمان امام راحل (ره) و تدبیر رهبر معظم انقلاب اسلامی «مدظله العالی» ، در مبارزات مردم مسلمان و مجاهدین عزیز عراقی، نقش محوری و جاودانه‌ای را ایفا کرد.
آن فقیه روشن‌بین و نواندیش، در تربیت شاگردان بسیار و تألیفات پرشماری در علوم اسلامی، چون ستاره‌ای درخشان در حوزه علمیه مقدس قم پرتو افکند و آنگاه که وظیفه انقلابی را بر عهده خود احساس کرد، در سنگرهای حساس و مناصب خطیری چون: شورای نگهبان، مجلس خبرگان، ریاست قوه قضاییه و سرانجام مجمع تشخیص مصلحت نظام، همت والای خود را مصروف داشت و منشاء خدمات و برکات و تأثیرگذار و سرشار به مردم و نظام اسلامی گردید.
اینک روح پاک آن سلاله اهلبیت عصمت و طهارت (ع) و فقیه انقلابی و بصیر، پس از عمری جهاد علمی، فرهنگی، سیاسی و اجرایی، با تحمل درد و رنج بیماری که سالهای اخیر بر جان خرید، به جوار رحمت الهی و محضر اجداد مطهرش، پرواز کرده و ان‌شاءالله پاداش تلاش‌ها و مجاهدت‌هایش، روح و ریحان و رضوان الهی خواهد بود.
اینجانب به نمایندگی از شورای محترم سیاستگذاری و ائمه معزز جمعه سراسر کشور، ضایعه جانگداز و اندوهبار رحلت آن یار خدمت گذار امام و رهبری را به محضر رهبر معظم انقلاب اسلامی (مدظله العالی)، ملت بزرگوار ایران، حوزه‌های علمیه ایران و عراق خصوصاً حوزه پر فیض و برکت قم، خاندان گرانقدر، همسر مکرمه و فرزندان بزرگوار آن فقیه فقید تسلیت و تعزیت گفته، تعالی روح بلند آن عالم وارسته و صبر و شکیبایی وابستگان این بیت رفیع را تمنا دارم.
والسلام علیکم و رحمه‌الله و برکاته
محمدجواد حاج علی‌اکبری
رئیس شورای سیاستگذاری ائمه جمعه
پیام تسلیت هیئت رئیسه مجلس خبرگان رهبری
در پی ارتحال آیتالله هاشمی شاهرودی نایب رئیس اول مجلس خبرگان رهبری، هیئت رئیسه این مجلس در پیامی این ضایعه مؤلمه را تسلیت گفت.
در این پیام آمده است: ضایعه ارتحال عالم ربانی و جلیل‌القدر آیتالله هاشمی شاهرودی «رضوان‌الله تعالی علیه» از علمای اعلام و اساتید مبرز حوزه علمیه قم و نجف و نایب رئیس مجلس خبرگان رهبری، موجب تأثر و تألم گردید.
این عالم و فقیه مجاهد در طول حیات پر برکت خویش در حمایت از انقلاب اسلامی، امام راحل «قدس سره» و مقام معظم رهبری «مدظله العالی» در مناصب مختلف نظام از جمله مجلس خبرگان رهبری، ده سال ریاست قوه قضائیه، عضویت در شورای نگهبان، مجمع تشخیص مصلحت نظام و نیز در نشر معارف اسلامی، اعتلای حوزه‌های علمیه، تربیت شاگردان فاضل و گسترش فقه آل محمد: با انجام تحقیقات گسترده علمی و تألیف آثار گرانسنگ فقهی و اصولی، همواره تلاش و جدیت داشتند و منشاء خدمات ارزشمندی برای نظام جمهوری اسلامی و حوزه‌های علمیه بودند.
هیئت رئیسه مجلس خبرگان رهبری ارتحال ملکوتی این فقیه سترگ را به محضر مقدس حضرت ولی عصر «ارواحنا له الفداء»، رهبر معظم انقلاب آیتالله خامنهای، مراجع عظام تقلید، علمای اعلام و حوزه‌های علمیه قم و نجف، اعضای محترم مجلس خبرگان رهبری، ملت شریف ایران، مقلدین و بیت شریف به ویژه آقازادگان معزز ایشان تسلیت می‌گوید و از درگاه خداوند منان علو درجات آن فقید سعید را مسئلت دارد.
پیام تسلیت پژوهشگاه تخصصی شهید صدر به مناسبت درگذشت آیتالله هاشمی شاهرودی
بسم‌الله الرحمن الرحیم
انا لله و انا الیه راجعون
ارتحال عالم مجاهد و مرجع گرانقدر جهان تشیع آیتالله سیدمحمود هاشمی شاهرودی که به‌حق ثلمه‌ای جبران‌ناپذیر بر پیکره حوزه‌های علمیه شیعه است، موجب تأسف و تألم گردید.
آن فقیه والامقام از برجسته‌ترین شاگردان علامه شهید آیتالله سید محمدباقر صدر بود که در عنفوان جوانی به دریافت گواهی اجتهاد از استاد خود نائل آمد و نبوغ و مهارت اصولی و فقهی او مورد تأیید و اعجاب آن شهید والامقام بود. وی در عرصه سیاست و در میدان فعالیت‌های اجتماعی نیز از یاران نزدیک و باوفای علامه صدر محسوب می‌شد و در دوران انقلاب اسلامی نماینده ایشان در ایران و واسطه امین شهید صدر و امام خمینی(ره) بود. او تا پایان حیات پربرکتش به توصیه استاد خویش وفادار ماند و عمرش را در راه خدمت به انقلاب اسلامی و آرمان‌های والای آن صرف نمود.
پژوهشگاه تخصصی شهید صدر این ضایعه اندوهبار را به محضر مقام معظم رهبری و حوزه‌های علمیه و نیز خانواده محترم و شاگردان و ارادتمندان آن فقیه برجسته تسلیت گفته و رحمت و مغفرت الهی و علو درجات را برای آن عالم ربانی از خداوند متعال مسألت می‌کند.
حجت‌الاسلام سید مقتدی صدر طی پیامی درگذشت آیتالله شاهرودی را تسلیت گفت. وی در بیانیهای که دفتر رسانه‌ای وی منتشر کرده، اعلام کرد: با نهات اندوه خبر درگذشت آیتالله شاهرودی را دریافت کردیم. درگذشت ایشان را به ساحت بقیه الله الاعظم(عج) و حوزه‌های علمیه و عموم مومنان تسلیت عرض می‌کنیم.
شکی نیست که در غیاب این عالم گرانقدر ما یکی از بارزترین پرچمداران مدرسه و مکتب شهید محمد باقر صدر که مناره علم و جهاد بود را از دست دادیم. حوزه عملیه استاد و فقیه برجسته را از دست داد و فقدانش خلاء بزرگی است. برای ایشان از خداوند رحمت طلب می‌کنیم و از خداوند می‌خواهیم که ایشان را در بهشت جای دهد و برای خانواده ایشان صبر طلب می‌کنیم.
علمای بحرین با صدرو پیامی درگذشت این عالم ربانی را تسلیت گفتند و تاکید کردند مردم بحرین به خاطر حمایت‌های ایشان از ملت بحرین مدیون ایشان هستند. در این پیام آمده است:
علمای بحرین این مصیبت بزرگ را به امام عصر (عج)، مراجع عظام از جمله آیتالله خامنهای «دام ظله الوارف» و تمامی مومنان و مریدان و شاگردان وی از جمله آیتالله عیسی قاسم رهبر شیعیان بحرین تسلیت می‌گویند.
ایشان پس از عمری آکنده از علم و جهاد و یاری حق و مستضعفان رحلت کرد و همواره طلایه دار دفاع از دین و مبارزه با طاغوتها و مستکبران و در زمره رهبران صف اول بیداری اسلامی بود که نور آن به دست امام خمینی(ره) و شهید صدر روشن شد. ملت بحرین مدیون این عالم ربانی و مواضع معروفش در حمایت از ملت ما و موضوع عادلانه آن از قدیم تا آخر عمر شریفش است. فقدان وی مصیب بزرگ و صدمه‌‌ای به اسلام است.
آیتالله شیخ عبدالامیر قبلان، رییس مجلس اعلای شیعیان لبنان در پیامی ارتحال آیتالله سیدمحمود هاشمی شاهرودی را تسلیت گفت و خاطرنشان ساخت: این عالم بزرگ عمر خود را صرف خدمت به دین اسلام کرده بود و در عرصه‌های مختلف سیاسی، قضایی و تبلیغی حضور فعال داشت. ارتحال این عالم که مرجعی بزرگ، دانشمندی فاضل و فقیهی ممتاز بود، خسارتی برای حوزه‌های علمیه، مراکز علمی و دینی محسوب می‌شود.
حجت‌الاسلام سید عمار حکیم رییس ائتلاف اصلاح و سازندگی عراق طی پیامی ارتحال آیتالله سیدمحمود هاشمی شاهرودی را خسارتی بزرگ برای جامعه اسلامی دانست و بیان داشت: آیتالله هاشمی شاهرودی در تمام دوره‌های زندگی‌اش برای گسترش و علو دین اسلامی از هیچ تلاشی دریغ نکرد.
حزب الدعوه عراق ضمن تسلیت رحلت آیتالله هاشمی شاهرودی، درگذشت ایشان را موجب خلاء بزرگی در عرصه علم و جهاد دانست که به آسانی جبران نخواهد شد.
عصائب اهل الحق به ریاست حجت‌الاسلام شیخ قیس الخزعلی طی پیامی با یاد کردن از آیتالله شاهرودی به عنوان قامت بلند علمی و دینی و همچنین انسان و عالمی بزرگ که خدمات بسیاری به دین، حرکت اسلامی و جهان اسلام ارائه کرده، از خدمات چشمگیر وی به اسلام ناب محمدی و مبارزه با استکبار جهانی تمجید کرد.
جنبش النجباء به ریاست حجت‌الاسلام شیخ اکرم الکعبی طی پیامی بیان داشت: با دلهای مومن به قضا و قدر پروردگار، به حضرت ولی عصر حجت بن الحسن (عج) و مراجع عظام و رهبر عظیم الشان امام خامنهای (دامت برکاته) در گذشت آیتالله سیدمحمود هاشمی شاهرودی را تسلیت عرض می‌کنیم، و برای ایشان علو درجات و سکنی در بهشت برین را آرزو داریم. در این پیام آمده است: این عالم فقید با همتی عالی و روحی آکنده از نور الهی هیچ گاه از تدریس به شاگردان و مریدان خود خسته نمی‌شد و از جوانی در کنار حرکتهای اسلامی بود، وی شاگرد شهید سعید سید محمد باقر صدر (قدس) بود و با نور او در مسیر هدایت گام برداشت و از زلال علم او نوشید.
شیخ همام حمودی رییس مجلس اعلای اسلامی عراق نیز با تسلیت رحلت آیتالله هاشمی شاهرودی، اظهار داشت که جهان اسلام با رحلت ایشان ذخیره علمی بدیع و کم نظیری را از دست داد. حمودی طی بیانیهای این ضایعه دردناک را به حضرت آیتالله خامنهای رهبر معظم انقلاب اسلامی و مراجع عظام تقلید تسلیت گفته است.
جمعیت شیعیان کشور سنگال در بیانیهای مراتب غم و اندوه خود را نسبت به ارتحال فقیه برجسته حضرت آیتالله هاشمی شاهرودی اعلام کرد. در این بیانیه آمده است: ایشان در طول عمر با برکت خود خدمات بسیار مهمی در راستای پیشبرد اهداف عالی نظام جمهوری اسلامی و خدمت به مسلمانان و به ویژه شیعیان انجام دادند که از آن جمله می‌توان به مسأله رسیدگی و حمایت از مراکز و مساجد شیعی در قاره آفریقا اشاره کرد.
شیعیان منطقه «کرگل» هند ضمن برگزاری مراسم ختم و به راه انداختن دستههای عزاداری، ارتحال این عالم و فقیه شیعه را تسلیت گفتند.
مدرسه علمیه شهید سید محمد باقر صدر در نجف اشرف با صدور بیانیهای خاطرنشان کرد: درگذشت جناب آیتالله سیدمحمود هاشمی شاهرودی(قدس سره) را به مولایمان امام مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف و علمای اعلام به ویژه حضرت آیتالله سید کاظم حسینی حائری دام ظله و تمام امت اسلام تسلیت می‌گوییم.
مرکز شیعیان الزهرا (سلام الله علیها) فرانسه در پیامی تصریح کرد: ارتحال تربیت شده مکتب نجف و قم حضرت آیتالله هاشمی شاهرودی، موجب ناراحتی و اندوه شیعیان جهان به ویژه شیعیان فرانسه شد.
جماعت علمای عراق نیز ارتحال آیتالله شاهرودی را طی بیانیهای تسلیت گفت و وی را سمبل جاویدان انقلاب و جهاد توصیف کرد. در این بیانیه آمده است: با قلبهایی مومن به قضا و قدر الهی و ضرورت تسلیم بودن به تقدیر خدای عزوجل، خبر درگذشت آیتالله سیدمحمود هاشمی شاهرودی را دریافت کردیم و به شدت اندوهگین و غمگین شدیم. ما در جماعت علمای عراق، درگذشت این مرحوم را به جهان اسلام تسلیت می‌گوییم.
حجت‌الاسلام والمسلمین سیدعلی فضل‌الله امام جمعه بیروت نیز اظهار داشت: در نهایت تأسف خبر درگذشت آیتالله سیدمحمود هاشمی شاهرودی را که زندگی خود را در خدمت به اسلام و مسلمین سپری کرد، دریافت کردیم. آیتالله شاهرودی جایگاه محکم و نقش بزرگی در جمهوری اسلامی، حرکت اسلامی، اندیشه و فقه اسلامی داشت و از منادیان وحدت اسلامی بود. ما از خداوند متعال می‌خواهیم که او را مورد رحمت خود قرار داده و به بستگان وی صبر و پاداش دهد.
حجت‌الاسلام والمسلمین سید صدرالدین قبانچی امام جمعه نجف اشرف با صدور پیامی خطاب به آیتالله خامنهای تصریح کرد: با اندوه فراوان فقدان یکی از بزرگان و علمای اسلام و یاور انقلاب اسلامی ایران و یکی از ارکان انقلاب ملت عراق در برابر طغیان و یکی از برجسته‌ترین شاگردان امام شهید صدر (قدس سره) را به شما و دو ملت بزرگوار ایران و عراق تسلیت می‌گوییم.
بنیاد اهلبیت آفریقای جنوبی در پیام خاطرنشان کرد: آیتالله هاشمی شاهرودی ابزاری سودمند برای تضمین شناخته شدن تفکر معاصر شهید صدر در زمینه‌های مختلف الهیات، فلسفه، اقتصاد، فقه، اخلاق و سیاست بود و آنها را به جهان معرفی کرد. او سپس به آرمان‌های اسلام خدمت کرده و در جمهوری اسلامی نقش‌های مختلفی را ایفا نموده و دیدگاه آکادمیک خود را در به کارگیری اصول اسلام در جامعه معاصر به ارمغان آورد. در حقیقت، در دو دهه گذشته زندگی‌اش، یک متحد متعهد و وفادار رهبری انقلاب اسلامی بود.
حجت‌الاسلام والمسلمین سید ساجد علی نقوی رئیس شورای علمای شیعه پاکستان با صدور پیامی رحلت عالم ربانی جلیل‌القدر آیتالله سیدمحمود هاشمی شاهرودی مایه تأسف و تأثر بسیار دانست و خاطرنشان کرد: ایشان عالمی نیک‌اندیش و همواره پشتیبان نظام جمهوری اسلامی ایران بودند که در میدان‌های متعدد سیاسی، علمی، فرهنگی و دینی خدمات شایسته‌ای به نظام اسلامی و جهان تشیع عرضه داشتند و یقیناً با رحلت ایشان در حوزه علمیه یک خلأیی بزرگی ایجاد شده است.
حجت‌الاسلام والمسلمین سید احمد رضوی رئیس جامعه روحانیت بلتستان پاکستان با صدور پیامی تصریح کرد: ایشان عمر بابرکت خود را در تحقیق و تدریس و ترویج معارف ناب اسلامی سپری نمودند و نمونه یک انسان متعالی، نیک‌اندیش، مبتکر و مفید برای جامعه انقلابی و اسلامی در ابعاد گوناگون بودند. بی‌شک فقدان چنین ستارگانی ضایعهای جبران ناپذیر برای امت اسلامی است که امید می‌رود شاگردان و دوستداران این عبد صالح بخصوص فضلاء و طلاب حوزه‌های علمیه راه این عالم بزرگ را تداوم بخشند
حجت‌الاسلام والمسلمین ناصر عباس جعفری دبیرکل مجلس وحدت مسلمین پاکستان با صدور پیامی درگذشت آیتالله هاشمی شاهرودی رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام را تسلیت گفت.
متن پیام به شرح زیر است:
انا لله و انا الیه راجعون
رحلت عالم ربانی جلیل القدر آیتالله سیدمحمود هاشمی شاهرودی مایه تأسف و تأثر بسیار است.
رحلت آیتالله محمود‌هاشمی شاهرودی ضایعهای بزرگ برای انقلاب اسلامی و جهان تشیع است. ایشان از زمان نهضت امام خمینی ره تا اکنون در صف اول دفاع از انقلاب اسلامی بود و مسئولیت دولتی و مذهبی خود را به خوبی انجام دادد و خدمات شایسته‌ی ایشان فراموش نشدنی است.
این جانب فقدان این فقیه برجسته را محضر حضرت بقیه الله الاعظم (عج)، مقام معظم رهبری (مدظله العالی)، مراجع عظام و حوزه‌های علمیه و به خانواده ایشان تسلیت و تعزیت عرض نموده و برای آن مرحوم علو درجات و رحمت واسعه الهی و برای بازماندگان صبر و اجر مسئلت دارم.
حجت‌الاسلام والمسلمین عارف حسین واحدی دبیر کل شورای علمای شیعه پاکستان با صدور پیامی درگذشت آیتالله هاشمی شاهرودی رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام را تسلیت گفت.
در این پیام آمده است: رحلت این عالم بزرگ خلأ بزرگی در عرصه علم و جهاد است و خدماتی که ایشان در زندگی خود برای جمهوری اسلامی ایران و جهان تشیع داشتند قابل تحسین است و امیدواریم که فعالیت‌های ارزنده ایشان بعد از رحلت هم ادامه داشته باشد.
آیتالله شاهرودی همواره پشتیبان نظام بود و در دوره ریاست قوه قضائیه هم خدماتی فراموش نشدنی انجام داد. در پایان به حضرت آیتالله خامنهای رهبر معظم انقلاب اسلامی، مراجع عظام تقلید و خانواده ایشان تسلیت گفت.
مولوی گرگیج ارتحال آیتالله هاشمی شاهرودی را تسلیت گفت
مولوی محمدحسین گرگیج، امام جمعه اهل سنت آزادشهر با انتشار پیامی ارتحال آیتالله سیدمحمود‌هاشمی شاهرودی، رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام را تسلیت گفت:
متن پیام این روحانی اهل سنت بدین شرح است:
بسم‌الله الرحمن الرحیم
إنّالله وإنّا الیه راجعون
خبر درگذشت آیتالله سیدمحمود‌هاشمی شاهرودی رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام که مدت‌ها از بیماری رنج می‌بردند موجب تأسف و تأثر گردید.
اینجانب درگذشت این شخصیت انقلابی را به محضر مقام معظم رهبری، اعضای محترم مجمع تشخیص مصلحت نظام و خبرگان رهبری، مسئولین کشوری و بستگان ایشان تسلیت می‌گویم، از درگاه الله ذوالجلال برای ایشان مغفرت و علوّ درجات و برای بازماندگان صبر جمیل و اجر جزیل را مسئلت دارم.
مولانا محمدحسین گرگیج – امام جمعه اهل سنت آزادشهر و مدیر دارالعلوم فاروقیه گالیکش استان گلستان
