نخستین جلد از پژوهشنامه سید مرتضی در اثری با عنوان «مجموعه مقالات فارسی» از سوی بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی منتشر و روانه بازار نشر شد.
به گزارش شبکه اجتهاد، قرن چهارم و پنجم هجری، یکی از درخشانترین دورههای تاریخ تشیع پس از آغاز عصر غیبت است؛ گردآوری و تدوین منابع اصلی حدیث شیعه و نیز تدوین و تألیف نخستین آثار برجسته و مهم شیعه در عرصههای تفسیر، کلام، فقه و اصول فقه، محصول این عصر است و بیشترین سهم را درزمینهٔ دو حوزه مهم قم و بغداد بر عهده داشتهاند.
در ۲۰۰ ساله نخست پس از دوره حضور امامان شیعه یعنی ۲۶۰ قمری تا ۴۶۰ قمری پنج عالم برجسته شیعی، پایهگذاران علوم اسلامی بر اساس مکتب اهلبیت عصمت و طهارت (ع) به شمار میروند. آنان دانشهای اسلامی رایج زمان یعنی تفسیر، حدیث، رجال، کلام، فقه و اصول فقه را بر اساس معارف و آموزههای امامان شیعه مدون کردند.
محمد بن یعقوب کلینی، محمد بن علی بابویه قمی، معروف به مفید، علی بن حسین موسوی معروف به سید مرتضی علم الهدی و محمد بن حسن طوسی معروف به شیخ الطائفه ازجمله این عالمان برجسته هستند که با دو گرایش نقلی و نقلی – عقلی به این علوم پرداختهاند.
ابوالقاسم علی بن حسین بن موسی، ملقب به علم الهدی و مشهور به سید مرتضی و شریف مرتضی چهارمین نفر از این حلقه است؛ وی از خاندانی با موقعیتی اجتماعی و علمی ممتاز برخاسته، شخصیتی ارزشمند و والا دارد از یکسو عالمی ممتاز و نا آور در حوزههای تفسیر، کلام، فقه و اصول فقه است.
سال ۱۳۹۳، هزارمین سال وفات سید مرتضی علم الهدی بود؛ آستان حضرت عبدالعظیم حسنی و موسسه علمی -فرهنگی دارالحدیث ایده برگزاری کنگره بینالمللی بزرگداشت سید مرتضی را اعلام کرد و دبیرخانه علمی کنگره، کارهایی را تعریف کرد که تصحیح و تحقیق آثار سید مرتضی و انتشار آنها در یک مجموعه با عنوان مؤلفات الشریف المرتضی، انجام پژوهشهایی در تحلیل شخصیت، اندیشه و آثار و فعالیتهای سید مرتضی، چاپ آثار توسط آستان قدس رضوی و… ازجمله آنهاست.
«مجموعه مقالات فارسی» دربردارنده مقالاتی است که به این کنگره ارائه شده است. این مقالات با موضوعات، زیستنامه سید مرتضی، استادان و شاگردان سید مرتضی، سلوک اخلاقی و معنوی سید مرتضی، آثار و نوشتههای سید مرتضی، جامعه شیعی در دوران وی، اندیشههای قرانی و حدیثی سید مرتضی و… است.
بنابرگزارش روابط عمومی و بینالملل بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی، این اثر توسط جمعی از نویسندگان، در ۳۷۵ صفحه و در قطع وزیری با شمارگان ۴۰۰ نسخه منتشر و در اختیار علاقهمندان قرارگرفته است.