استاد حسینی فقیه که کتب «رسائل، کفایه و حلقات» را چندین دوره تدریس کرده معتقد است: حلقه دوم و سوم جای رسائل و کفایه را نمیتواند بگیرد بلکه برای تکمیل دراسات اصولی بسیار نافع و مفید هستند؛ خصوصاً اینکه درسهای خارج کنونی بیشتر بر مبنای کفایه الاصول برگزار میشود و این جهت علاوه بر محسنات متعدد دیگر، مزید بر علت هست که باید کفایه را بهخوبی خواند.
به گزارش خبرنگار اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین سید محسن حسینیفقیه با اشاره به جایگاه متون آموزشی مکاسب، رسائل و کفایه در سخنانی اظهار کرد: این کتب سهگانه آثاری هستند بهغایت ژرف و در راستای تربیت متخصصین و مجتهدین فن که بسیار تأثیرگذار است. کُتُبی که مرحلهبهمرحله تمرین و مشق اجتهاد را به دانشپژوه میآموزد، ذهن را اصولی میکند و ساختار اصولی را در قالب فقه آلالبیت (علیهمالسلام) پیاده میکند که بسیار در این جهت مؤثرند.
استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه خراسان با بیان اینکه رسائل و مکاسب شیخ انصاری و کفایه الاصول آخوند خراسانی با نکات، دقتهای عمیق و ریز نگاریهایی طلاب را در وادی استنباط و تفقه در دین رشد میدهد، گفت: اگر ما بتوانیم با حفظ همه خصوصیات کتابهایی بهتر از این سه کتاب تألیف کنیم که هیهات ان یاتی الزمان بمثلها ابدا. کجاست آن کتابی که نوشته شده باشد و از این سه کتاب اقوی باشد.
وی ضمن تبیین جایگاه رفیع شیخ انصاری و میراث هزارسالهای که با خود یدک میکشد، ابراز کرد: در عظمت این کتابها همین بس که مرحوم سید محمدحسن شیرازی (صاحب فتوای تنباکو و از شاگردان مبرز شیخ انصاری که تحقیقات بسیار ارزشمندی دارد)، وقتی به ایشان گفته میشود چرا تألیفی نمیکنید! میفرماید: «لا ینبغی لاحد تألیف فی الفقه و الاصول بعد المکاسب و الرسائل». البته منظورشان پرواضح است که نمیخواستند بفرمایند دیگر هیچ تألیفی صورت نگیرد بلکه در مقام بیان اوج عظمت این کتب بوده است.
حسینی فقیه که «رسائل و مکاسب» را پنج دور، «کفایه» را هفت دور و «حلقات» شهید صدر را چند دور تدریس کرده است، بیان داشت: من این کتابهای ارزشمند را کاملاً میشناسم و معتقدم حلقه دوم و حلقه سوم جای رسائل و کفایه را نمیتواند بگیرد بلکه برای تکمیل دراسات اصولی بسیار نافع و مفید هستند؛ خصوصاً اینکه درسهای خارج کنونی بیشتر بر مبنای کفایه الاصول برگزار میشود و این جهت علاوه بر محسنات متعدد دیگر، مزید بر علت هست که باید کفایه را بهخوبی خواند.
این استاد حوزه علمیه مشهد با رد این کلام که «با خواندن ابوابی از کفایه یا رسائل و مکاسب، سبک اجتهادی شیخ انصاری و آخوند خراسانی به دست خواهد آمد»، گفت: اولاً آشنایی با سبک اجتهاد با خواندن یک باب و دو باب حاصل نمیشود، ثانیاً ابواب مختلفی که آقایان مطرح کردند، مرحوم شیخ و مرحوم آخوند، خود دائماً در حال پروراندن ذهن در مسیر استنباط هستند.
حسینی فقیه در پایان خاطرنشان کرد: آیتالله اشرفی شاهرودی به نقل از آیتالله حاج شیخ هاشم قزوینی بیان داشتند که استاد بزرگوارشان فرمودند: «شانزده دور کتاب رسائل را تدریس کردهام و هر دور نکات تازهای برای من آشکار شد.»