باید ببینیم اساس این تحول عظیمی که در ایران رخ داد، چه بود و برای چه بود؟ هدف چه بود؟ هم مرحوم امام هدف را بیان کردند و هم حضرت آقا که الحمد لله خیلی روشن و واضح بیان میکنند که منظور از انقلابی بودن چیست و به دنبال چه چیزی هستیم. اگر در حوزههای علمیه این تفکر و نگرش …
Read More »Tag Archives: فقه حکومتی
نیازمند دو توضیحالمسائل هستیم؛ یکی برای مردم و دیگری برای دولتمردان
اکنون و سالها پس از نگارش کتاب «فقه و مصلحت» به این باور رسیده است که بسیاری از نصوص مبین مقاصد در فقه الدوله و فقه الحکومه در جایگاه نصوص مبین شریعت قرار میگیرند؛ به عنوان مثال حیاء و عفاف در نسبت به مکلفین فردی به مثابه مقاصد الشریعه است؛ چرا که برای او، حجاب و عفاف احکام مشخصی دارد، …
Read More »با گذشت چهل سال، هنوز اسناد پشتیبان قانون اساسی تدوین نشده است/ اصل ولایت فقیه نیز به صورت کامل تبیین فقهی نشده است/ تولیدات علمی حوزهها، تأثیری در نهادهای نظام نداشته است
اشکالی که بر این چهل سال میتوانیم وارد کنیم این است که تولیدات علمی حوزه در عرصههای فقه نظام که در سالهای اخیر شروعشده است اولاً دیر شروعشده و ثانیاً فراگیر نیست و ثالثاً به تدوین نظام کلی منتهی نشده است و در مقام فعلیت، خروجی اندکی دارد. اختصاصی شبکه اجتهاد: تولیدات علمی حوزه های علمیه و نقش آنها در …
Read More »دانش فقه در کمتر از یک سده در ایران دو انقلاب را رقم زد/ تبیین رابطه فقه با دانش اجتماعی
پارسانیا گفت: دانش فقه در ایران آنقدر در عرصه اجتماع فعال است که به گونهای بینظیر عمل کرده است و در کمتر از یک سده دو انقلاب، یعنی انقلاب مشروطه و انقلاب اسلامی را رقم زده است. به گزارش شبکه اجتهاد، پنجمین نشست هماندیشی علم دینی با حضور استاد حجتالاسلام والمسلمین حمید پارسانیا و با موضوع «روششناسی علم دینی و …
Read More »لازمهی تحقق دولت اسلامی ترمیم و تکامل فقه و ایجاد فقه حکومتی است
عضو خبرگان رهبری با اشاره به اینکه هماکنون در آستانهی تشکیل دولت اسلامی هستیم، ادامه داد: لازمهی تحقق دولت اسلامی ترمیم و تکامل فقه و ایجاد فقه حکومتی است که در کنار تولید علوم انسانی اسلامی و داشتن الگویی اسلامی و ایرانی برای توسعه و پیشرفت، میتواند زمینهی تحقق سبک زندگی اسلامی و دولت اسلامی و پس از آن جامعه و …
Read More »نفی تکامل روشمند ادله فقه نظام، منجر به سکولاریسم میشود/ اضافه کردن قواعد استنباط توسط شیخ انصاری را بلااشکال میدانند اما قواعد فقه حکومتی را نفی میکنند!
فرمایشی که برخی فضلا دارند که بین اجتهاد رایج با فقه موجود فرق گذاشتهاند، در یک مرحله حرف درستی است. در گام نخست باید با استفاده از روش فقه گذشته به استنباطات جدیدی نائل شویم؛ کما اینکه درگذشته هم نسبت به پاسخگویی به مسائل مستحدثه، این مسئله اتفاق افتاده است؛ اما در یک پله بالاتر اگر نسبت به تکامل و …
Read More »کتاب السیر، ادبیاتی غائب در فقه شیعی/ حسن انصاری
شبکه اجتهاد: در فقه اهل سنت از همان سده دوم قمری در کوفه و مدینه و به ویژه شام ادبیاتی فقهی در عرصه مسائل مربوط به حکومت و وظائف سیاسی و فقهی حاکم شکل گرفت که خیلی زود ادبیات آن تحت عنوان کتاب السیر شناخته شد. از محمد نفس زکیه روایاتی تحت عنوان کتاب السیر در منابع زیدی باقی مانده. …
Read More »اداره جامعه نیاز به توسعه فقه حکومتی دارد
حجتالاسلام ایزدهی با تأکید بر اینکه اداره انواع نظامات به عهده فقه حکومتی است، گفت: اگر نظام اسلامی تشکیل شد، باید با رویکرد حکومتی اداره شود و این رویکرد نیاز به فقه حکومتی دارد. به گزارش شبکه اجتهاد، کرسی ترویجی «غایات و کارویژههای فقه سیاسیگزارش| اداره جامعه نیاز به توسعه فقه حکومتی دارد بر اساس دیدگاههای آیتالله خامنه ای»، به …
Read More »علمای دوره صفویه و قاجار بیشتر از حالا در زمینه فقه حکومتی کار میکردند
واقعیت این است که حوزه چیزی را که از آن انتظار میرفت، انجام نداد. حتی اگر مقداری منصفانه نگاه کنیم، باید بگوییم همان علمایی که در زمان صفویه و قاجار حکومت در دستشان نبود، بیشتر از حالا در زمینهی فقه حکومتی کار میکردند. شبکه اجتهاد: رهبر معظم انقلاب در دیدار با علما و روحانیون خراسان شمالی بر دغدغهای همیشگی در …
Read More »فقه فردی، منتج به سکولاریسم میشود!
مدرس فقه سیاسی میگوید: ما در فقه متناسب با موضوع و مساله روز صحبت میکنیم. مساله امروز ما اداره جامعه است. یا ما باید بگوییم میتوانیم جامعه را اداره کنیم، یا بگوییم دین ما جامعیت ندارد و این یعنی سکولاریسم!. شبکه اجتهاد: ماه گذشته در رسانهها و در مجامع حوزوی و دانشگاهی گفتوگو درباره «فقه نظامات» پررنگ بود. البته این …
Read More »مقاومت دستگاهای دولتی در برابر مدیریت فقهی
دکتر محمود پرگو، پژوهش گر و استاد دانشگاه سیدنی استرالیا، گفت: یکی از اولین شعارهایی که امام خمینی (ره) داشتند، اسلامی کردن قوانین به عنوان کلید حل بسیاری از مشکلات بود؛ این اتفاق در بعضی از امور رقم خورد و از همان ابتدا نسبت به اسلامی سازی و مدیریت فقهی، در داخل دستگاههای دولتی مقاومتهایی ایجاد شد. به گزارش شبکه …
Read More »غایات و کارویژههای «فقه سیاسی»/ فقه حکومتی؛ متکفل اداره انواع نظامات
حجتالاسلام ایزدهی با اشاره به استدلالهای مختلف در زمینه وجوب تشکیل حکومت اسلامی، گفت: یک استدلال این است که ما یک غایتی داریم و این غایت به گونه حداکثری است که جز به واسطه تحقق حکومت قابل جریان نیست؛ بنابراین فقه باید وارد مسائل حکومت شود و تشکیل نظام اسلامی دهد. حال اگر نظام اسلامی تشکیل شد، باید با رویکرد …
Read More »دعوای امام و شاه بر سر فقه نظامات بود نه فقه فردی/ از ادبیات شهید صدر استفاده میکنم اما در نگاه کلان، با امام (ره) هم نظرم/ نیازهای نظام برای برخی هنوز روشن نشده است
اقامه صلاه یک تکلیف اجتماعی است. جامعه مقیم صلاه با جامعهای که نمازخوان دارد فرق میکند. بحث در این است که جامعه باید صالح باشد و این جامعه صالح با حاکمیت صالح ایجاد میشود و حاکمیت صالح با نظم صالح ایجاد میشود. اگر جامعهای داشته باشم که در احکام فردی به تمام احکام الهی عمل میکند؛ ولی در رفتار جمعی …
Read More »هفتمین نشست هماندیشی «فقه حکومتی» برگزار میشود
هفتمین نشست هماندیشی فقه حکومتی به همت «دبیرخانه هماندیشی فقه حکومتی» و با همکاری «پژوهشگاه فقه نظام» با حضور آیتالله اراکی دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی و عضو مجلس خبرگان رهبری، پنجشنبه ۲۲ آذرماه ۱۳۹۷ در سالن کنفرانس مرکز همایشهای غدیر واقع در شهر مقدس قم برگزار میگردد. به گزارش شبکه اجتهاد، این نشست در ادامه سلسله نشستهای هماندیشی …
Read More »«احکام فقهی رفتارهای حکومتی» کتاب شد
کتاب «احکام فقهی رفتارهای حکومتی، در قلمرو موضوعات اخلاقی» نوشته احمد جهانبزرگی از سوی انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی چاپ و روانه بازار نشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، در کتاب «احکام فقهی رفتارهای حکومتی» که به مثابه نقشهراه رفتارهای حکومتی تلقی شده و در پاسخ به این پرسش که (احکام فقهی برخوردهای حکومتی در مؤثرترین موضوعات اخلاقی کدامند)، …
Read More »گذار معرفتشناسانه از فقه سکولار در عصر مدرنیته به فقه حکومتی/ محمدرضا پیری
«نظامهای مدرن مبتنی بر معرفتشناسی خاصی است؛ فقیه باید از این ساختارهای انحصارگر تجربه، گذار نماید و خودش ساختار جدیدی بر اساس منطق معرفتی اسلام ارائه دهد و سپس بر اساس منطق معرفتی جدید، فتوا صادر نماید؛ در صورت اتکای فقیه به موضوعشناسی یا موضوعسازی پوزیتیویسمی، فقه گرفتار نوعی سکولاریشدن خواهد شد» شبکه اجتهاد: حجتالاسلام محمدرضا پیری، معاون پژوهش مؤسسه …
Read More »مسئلۀ بیمه بالاتر از دایره فقه فردی است/ کراهت و مستحب در فقه فردی، در فقه حکومتی حرام و واجب میشود/ تمام مصارف عقلایی از مئونه بهحساب میآید
اختصاصی شبکه اجتهاد: آیتالله شیخ محمّد سند از جمله مدرسین عالی رتبه فقه و اصول در حوزۀ نجف است. تقریراتی که از ایشان تحت عنوان فقه المصارف و النقود در رابطه با مباحث مالی از جمله ضمان الفعل و عقد التأمین به طبع رسیده ما را بر آن داشت که گفتگویی در زمینۀ بیمه با ایشان انجام دهیم. معوّض دانستن …
Read More »فقه حکومتی فقه در لحظه است/ برای رسیدن به قوانین دینی مشروعیت کافی نیست کارآمدی هم لازم است
حجتالاسلام زیبایی نژاد، دلایل نگاه اشتباه برخی به فقه حاکمیتی و فقه راهبری و عدم توانایی در تشریح آن را این گونه تبیین کرد: گاهی اشکال از ناحیه موضوع شناسی است. گاهی اشکال از ناحیه فهم غلط شرایط حکم است و گاهی اشکال از ناحیه متد استنباط است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین محمدرضا زیبایی نژاد، رییس مرکز تحقیقات …
Read More »طلیعهای بر «مرجعیت» و «نظام افتای» طراز انقلاب اسلامی/ عباسعلی مشکانی
شبکه اجتهاد: متن زیر یادداشتی از حجتالاسلام عباسعلی مشکانی سبزواری، دکتری فقه سیاسی و مدرس دانشگاه باقرالعلوم(ع) در مورد ایجاد تحول در ارتباطات دوجانبه مراجع تقلید و نظام اسلامی میباشد که مفتاح آن را منتشر کرده است و در ادامه میخوانید: «پیشنهاد مىکنم… دادستان کل کشور و دو نفر از قضات عالىرتبه که سوابق حوزوى داشته باشند تشریف بیاورند تا …
Read More »رویکرد فقه حکومتی، حل چالشها و مسائل انسانِ درون حکومت است/ منظور از سیاست خارجی اسلام، صرفاً دیپلماسی نیست
اگر فقیه در فقه فردی همه چیز را از منظر یک فرد میبیند در فقه حکومتی فقه در تراز اداره جامعه و حکومت دیده میشود. رویکرد حکومتی به دنبال حل مسائل انسانِ درون حکومت اسلامی و حل مسائل و چالشهای حکومت اسلامی است. به عبارتی دیگر این رویکرد دیدنِ فقه در بستر حکومت است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین …
Read More »مشکل جامعه اسلامی نگاه فردگرایانه و جزئی فقیه به پرسشهای حاکمیتی است/ مقابله نظام تعلیم و تربیت مدرن با عقلانیت سنتی و دینی
رییس مرکز تحقیقات زن و خانواده، یکی از مشکلات جامعه امروز را پاسخ فقیه سنتی به پرسشهای حاکمیتی با نگاه فردی و فردگرایانه برشمرد و برای اثبات ادعای خود مثال کنترل جمعیت را مورد کنکاش قرار داد و بیان داشت: در نگاه فردی ازدواج کردن و بچه دار شدن امر مستحبی است ولی در مقیاس کلان مفسده حادی بر آن …
Read More »رابطهی ساختار حکومتی شیعه با ساختار حکومتی اهل سنت مورد کنکاش قرار گیرد
کارگاه تخصصی با موضوع «فقه حکومت در میان اهل سنت» با حضور حجتالاسلام محمدرضا پیری و پژوهشگران مؤسسه فتوح اندیشه شعبه زاهدان برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد به نقل از روابط عمومی مؤسسه فتوح اندیشه روزهای شنبه، یکشنبه و دوشنبه، سوم، چهارم و پنجم شهریورماه ۱۳۹۷، کارگاه تخصصی با موضوع «فقه حکومت در میان اهل سنت»، با حضور حجتالاسلام …
Read More »فقه حکومتی میتواند روششناسی اجتهاد را پوشش دهد
حجتالاسلام نعیمیان استعدادیابی و علاقه سنجی طلاب را امری مهم دانست و بر ضرورت توجه طلاب به رویکردهای مختلف فقه از جمله فقه حکومتی تأکید کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام ذبیح الله نعیمیان در گفتوگویی با اشاره به آغاز سال تحصیلی حوزههای علمیه به بیان مهمترین ارکان نشاط و رونق علمی در حوزه پرداخت و عنوان کرد: هر کاری …
Read More »ثبتنام دوره مجازی «فقه حکومتی» با اعطای گواهینامه معتبر آغاز شد
«حوزه علمیه و فقه حکومتی»، «تبیین نظریه فقه نظام»، «تبیین نظریه فقه سرپرستی»، «تبیین رابطه فقه و قانون» و «تبیین نظریه امام خمینی (ره) در فقه حکومتی» سرفصلهای آموزشی دوره مجازی «فقه حکومتی» است. به گزارش شبکه اجتهاد، ثبتنام دوره آموزشی مجازی تابستانه مدرسه آفاق با رویکرد فقه حکومتی همراه با اعطای گواهینامه معتبر از سوی مؤسسه آفاق حکمت و …
Read More »«فقه سرپرستی» در نگاه استاد میرباقری
شبکه اجتهاد: ششمین نشست «هماندیشی فقه حکومتی» به همت دبیرخانه هماندیشی فقه حکومتی و با همکاری جامعه المصطفی العالمیه، با ارائه نظریه حجتالاسلام والمسلمین سید محمدمهدی میرباقری عضو مجلس خبرگان رهبری و رئیس فرهنگستان علوم اسلامی قم در مدرسه علمیه حجتیه، برگزار شد. در این نشست استاد میرباقری در ابتدا جلسه به مدت ۹۰ دقیقه مختصات نظریه خود را در …
Read More »شهید بهشتی؛ فقیهی که اهتمام ویژهای در کارآمد سازی فقه حکومتی داشت/ تشکیل مجمع تشخص مصلحت از باب فقه حکومتی است
مدیر پیشین بخش پیشگیری از جرم مرکز تحقیقات قوه قضائیه با اشاره به ابعاد شخصیتی آیتالله شهید بهشتی و نقش بیبدیل آن در تدوین قانون اساسی و راه اندازی دستگاه قضا، گفت: ایشان به صورت جدی فقه حکومتی را هم در مسائل نظری و هم در رویهای که در دستگاه قضائی داشت مورد توجه قرار میداد. شبکه اجتهاد: شهید بهشتی …
Read More »«آتش به اختیار» در چارچوب فقه حکومتی است/ انتقاد از برخوردهای اشتباه در امر به معروف و نهی از منکر
ما نظام اسلامی داریم. بنا نیست که هرج و مرج و خلاف قانون شود و هر کسی طبق سلیقهاش عمل کند. در چارچوب فقه حکومتی شما یک وظیفۀ شرعی دارید و همه مسئولند، «کُلُّکُم راعٍ وَ کُلُّکُم مسؤول» این یعنی آتش به اختیار. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین مهاجرنیا در جلسه مجمع هماهنگی پیروان امام و رهبری استان قم …
Read More »ابتکارات شهید بهشتی در عرصه فقه حکومتی
از جمله ابتکارات شهید بهشتی در عرصه فقه حکومتی، تلفیق ماهرانه دین و توسعه در قالب سه عنصر اجتهاد، استفاده از علوم و فنون و تکنولوژی و تجارب پیشرفته بشری و نفی سلطه استکبار باید تلقی کرد و از جمله محورهای دیگر شبه حکومتی شهید بهشتی بود که خیلی حائز اهمیت است، این که ایشان امامت را در عینیت جامعه، …
Read More »همه ابواب فقه را باید در سایه بحث حکومت مورد ملاحظه قرار داد
عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه گفت: نباید بحث حکومت در کنار سایر ابواب فقه دیده شود بلکه باید همه ابواب فقه را در سایه حکومت مورد ملاحظه قرار داد و از این دیدگاه بررسی کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین حسین جوان آراسته در زمینه چیستی «فقه حکومتی» اظهار داشت: چنین رویکردی به فقه، در تلاش است …
Read More »فقه و چالشهای سیاسی نظام اسلامی
اختصاصی شبکه اجتهاد: متن پیشرو نمایه مقالات «فقه و چالشهای سیاسی نظام اسلامی» است که به معرفی ۲۰ مقاله چالشی میپردازد. ۱- عنوان مقاله: مبانی فقهی نظام جمهوری اسلامی؛ امنیت سیاسی نظام اسلامی از منظر فقه شیعه نویسنده: محمد اسماعیل نباتیان (استادیار دانشکده معارف و اندیشه اسلامی، گروه تاریخ و تمدن و انقلاب اسلامی دانشگاه تهران) منبع: فصلنامه علمی-پژوهشی مطالعات …
Read More »