استاد گنجی با بیان اینکه اگر کسی اهل انصاف و عدالت و فهم باشد، خدمت و زحمت آیتالله خویی در مباحث علمی فقهی و اصولی را تصدیق میکند، گفت: قطعاً بعضی از مدرسین خارج فی زماننا هذا مجتهد نیستند و با مطالعه کتب فقهی آقای خویی و فهم بعضی از مطالب ایشان، تدریس میکنند.
به گزارش خبرنگار اجتهاد، استاد مهدی گنجی در ابتدای درس خارج فقه خود با اشاره به جایگاه علمی و شخصیتی آیتالله سید ابوالقاسم خویی، گفت: در بحث لباس مشکوک رسالههایی توسط محققین مدققین از جمله میرزای نائینی و آقا ضیاء عراقی و میرزاعلی ایروانی رحمهم الله تألیف شده است اما معذلک وقتی در این بحث به مطالب مرحوم آقای خویی (چه در تقریرات بحث ایشان و چه در رساله نوشته شده به قلم خود ایشان) نظر میشود، به این نکات که کار علمی ایشان بسیار مفیدتر و راهاندازتر و روانتر است اذعان میکنیم.
این استاد خارج فقه حوزه علمیه قم با بیان اینکه آیتالله خویی به فقه جعفری خدمت بزرگی کرده است، اظهار داشت: ما نه تنها در این بحث بلکه بارها و در موارد متعدد وقتی زحمت دیگران را در مباحث فقهی و اصولی مشاهده میکنیم با اینکه مطالب را تحلیل کردهاند اما مندمج و همراه با غموض و بدون رعایت ترتیب منطقی است؛ اما آقای خویی با آن استعداد سرشار و تلاش مضاعف و ذوق زیبا و قریحه سالمی که داشته است مطالب غامضه را واضح و روشن بیان فرموده به نحوی که قابل استفاده همگان باشد.
شاگرد خاص مرحوم آیتالله تبریزی با اشاره به اینکه آیتالله خویی تدریس خارج را تسهیل کرده است، خاطرنشان کرد: در گذشته تدریس خارج کاری سخت بود و کسی که تدریس خارج مینمود باید قطعاً مجتهد میبود؛ اما از بعد ایشان تدریس خارج آسان شده است با اینکه قطعاً بعضی از مدرسین خارج فی زماننا هذا مجتهد نیستند و با مطالعه کتب فقهی آقای خویی و فهم بعضی از مطالب ایشان، تدریس میکنند. اگرچه همهی این دروس خارج از عمق و دقت کافی برخوردار نیست اما برای عدهای از مستمعین که قابلیت درک مطالب عمیق را ندارند خوب است و کفایت میکند و احتیاجی نیست که در تمام دروس مطالب دقیق و عمیق علمی مطرح شود.
استاد گنجی در ادامه خدمت آیتالله خویی به فقه شیعه را غیرقابل انکار دانست و گفت: ایشان تمام فقه را بهطور استدلالی بحث کرده است. یکی از نزدیکان مرحوم توحیدی (مقرر درس آقای خویی و صاحب کتاب مصباح الفقاهه) برای ما نقل کرد که روزی بعد از درس آقای توحیدی به لسان اعتراض به مرحوم آقای خویی رضوان عرض کرد هرچه فرمودهاید از مطالب و کلمات حاجآقا رضا همدانی بوده و شما مطلب جدیدی ارائه نفرمودید! آقای خویی خطاب به ایشان فرمود: آیا حاجآقا رضا به همین شکل و ترتیبی که ما گفتیم فرموده است؟ آقای توحیدی عرض کرد: خیر. آقای خویی فرمود: پس فرق کرده است.
این استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم، سپس بیان داشت: نظم مباحث و قرار دادن مدخل و مخرج بحث در جای خودش و رعایت ترتیب منطقی مطالب از ویژگیهای آیتالله خویی بوده است. بهعنوان نمونه در همین بحث لباس مشکوک با اینکه اکثر مطالبی که آقای عنوان فرموده در رساله لباس مشکوک مرحوم ایروانی وجود دارد و اساساً آقای خویی در لباس مشکوک بر نسق رساله ایروانی حرکت کرده است اما باملاحظه مطالب آقای خویی مطالب روشن میشود و اصلاً در موارد بسیاری ایشان مطالب مستمسک آقای حکیم را بازکرده و توضیح داده است.
وی با ابراز اینکه آیتالله خویی حق عظیمی بر اهل علم دارد، افزود: بیجهت نیست که معمول کرسیهای تدریس فقه و اصول که به حمل شایع درس فقه و اصول باشد از سفره ایشان ارتزاق کردهاند. در این مطلب تردیدی نیست و مدرسین خارج فعلی نیز مع الواسطه وامدار ایشان هستند. انکار این واقعیت از بیانصافی است و الا اگر کسی اهل انصاف و عدالت و فهم باشد، خدمت و زحمت ایشان در مباحث علمی فقهی و اصولی را تصدیق میکند.
استاد گنجی در خاتمه سخنان خود ابراز کرد: همه ما باید در مظان اجابت دعا از او یاد کنیم. از کمترین چیزهایی که میتوان بهوسیله آن اداء حق ایشان نمود این است که اگر برای نماز شب توفیق پیدا کردیم یکی از مؤمنی که برایش دعا میکنیم سید الخویی باشد و یا در هنگام زیارت اعتاب مقدسه از ایشان نام ببریم.