شبکه اجتهاد اجتهاد و اصول فقه, حکومت و قانون, اقتصاد و بازار, عبادات و مناسک, فرهنگ و ارتباطات, خانواده و سلامت
امام جمعه پردیسان قم، «اتحاد عمارت و ولایت» را مکمل بحث ولایت فقیه دانست و در توضیح این مطلب اظهارکرد: هر کجا امام است باید عمارت در خدمت آن باشد. یعنی دستگاه‌های مختلف اجرایی از دادگستری تا استانداری و… براساس مبانی اجتهادی باید زیر نظر امام جمعه باشد تا بسیاری از مشکلات فرهنگی و اقتصادی حل گردد.
به گزارش خبرنگار اجتهاد، همایش تخصصی «مقاومت در افق فقاهت» صبح امروز با حضور فضلا و طلاب حوزه علمیه مشهد در مجتمع فرهنگی تربیتی امام رضا (علیه‌السلام) آغاز به کارد. اولین سخنران این همایش دو روزه، حجتالاسلام والمسلمین سید صمصام الدین قوامی امام جمعه پردیسان قم و مدیر بنیاد مدیریت اسلامی، با موضوع «مدیریت فقهی امام خمینی (ره) در ایجاد جبهه مقاومت اسلامی در جهان» بود.
او در ابتدا مدیریت فقهی را، اداره امور جامعه و نظام اسلامی بر اساس احکام شرع مقدس دانست و اظهار کرد: در این مدیریت حرف اول را احکام آسمانی می‌زند و باید کشور بر اساس نرم افزار وحیانی و معصومانه اداره شود.
استاد خارج فقه حکومتی حوزه علمیه قم، با بیان این‌که فقه مدیریت، نرم افزار مدیریت فقهی است عنوان کرد: این فقه دانش استنباط احکام مدیریتی اسلام با روش اجتهاد جواهری است که مقرراتی را برای اداره جامعه تولید می‌کند تا فرد به سعادت و کمال برسد.
امام راحل ولایت را به معنای اداره امور می‌داند
حجتالاسلام قوامی، مرحوم امام خمینی را، فقیهی جامع‌الشرایط شرعی، برای اداره جامعه اسلامی ایران و جهان با مدیریت فقهی معرفی کرد و گفت: امام راحل ولایت را به معنای اداره امور می‌دانند و تاکید می‌کنند این ولایت نه آقایی، بلکه خدمت است.
او ادامه داد: برخی فقها مدعی‌اند ولایت در امور حسبیه است، منتهی حضرت امام پردازش دهنده نظریه ولایت فقیه، «ولایت فقیه» را از مظلومیت نجات و از محدودیت رها کرد و حتی تصریح کرد نخبگان هم ولی فقیه می‌خواهند.
استاد حوزه علمیه قم، امام خمینی را گمشده حوزه‌های علمیه دانست و اذعان کرد: ۱۴ سال طول کشید حضرت امام در نجف بحث ولایت را صیقل دهند و با شجاعت، قدرت، معنویت، درایت، امید، توکل و اجتهاد، نظام ولایت فقیه را بنیان نهادند.
مدل فقهی و آسمانی امام هیچ وقت شکست نمی‌خورد
حجتالاسلام قوامی به طلاب جوان توصیه کرد: امام در آن زمان با توان فقهی خود، حرف جدید و تازه‌ای زد، شما هم حرف جدید بزنید و از امام درس مقاومت بگیرید چون وارث نظام و انقلاب امام هستید. این را هم بگویم مدل فقهی و آسمانی امام هیچ وقت شکست نمی‌خورد.
او در ادامه به تشریح مقاومت، مقاومت اسلامی، عوامل ایجاد مقاومت اسلامی، مبانی فقهی مقاومت اسلامی و اصول مقاومت اسلامی پرداخت و اظهار داشت: قیام در مقابل قیام است؛ استکبار شیطانی قیام کرده و باید در مقابل این قیام مقاومت نمود.
امام جمعه پردیسان قم، مقاومت اسلامی را قیام حق در مقابل قیام باطل دانست و با اشاره به تعبیر امام خمینی (ره) «قیام مستضعفین در مقابل قیام مستکبرین»، بیان داشت: امام در پاریس فرمودند من می‌خواهم حزبی درست کنم به نام مستضعفین حزبی که برای همه جهان باشد. امام می‌گفتند ما اگر قدرت داشتیم تمام مستضعفان جهان را از ظلم جائران نجات می‌دادیم.
عوامل ایجاد مقاومت اسلامی
استاد درس فقه الاداره، «عوامل ایجاد مقاومت اسلامی» را تشریح کرد: قیام امام خمینی در خرداد ۴۲ مطابق مبانی فقهی ایشان بود. ایشان بر فقیه واجب می‌دانست حکومت تشکیل دهد، مخصوصاً اگر مانع برطرف شود و شرایط موجود باشد. امام دیدند مانع مفقود است و شاه را مانع نمی‌دانست، و چون از ضعفش آگاه بود، قیام کرد.
او طرح راهبردی «اسرائیل باید از صفحه روزگار محو شود چون شرعاً غاصب است» را از دیگر بذرهای فقهی امام راحل دانست و گفت: امام از منظر فقهی به این مسئله نگاه می‌کرد. ایشان در سال ۴۲ دقیقاً نیم قرن پیش نگفتند شاه برود فرمودند اسرائیل محو شود؛ امام چشم انداز خود را نشان داد و قیام خود را مختصر ندانست. اخیراً هم رهبر معظم انقلاب حضرت آیت‌الله خامنه‌ای تاکید کردند کرانه باختری باید تجهیز شود. به اعتقاد من اگر این جمله نبود انقلاب سوخت و انرژی نداشت.
حجتالاسلام قوامی طرح چشم انداز «این قرن، قرن غلبه مستضعفین بر مستکبرین است» سومین عامل ایجاد مقاومت دانست و اظهارکرد: بر اساس قرائن و شواهد منظور امام قرن قمری بود و انقلاب ایران دقیقاً مصادف با ۱۴۰۰ قمری آغاز شد و شواهد پیروزی مستضعفین بر مستکبرین با بیداری اسلامی نمایان از این است، البته باید به تمهیدات آن اندیشید و توجه نمود.
استاد حوزه علمیه ادامه داد: چهارمین عامل، قاعده «اسلام گرایی به جای ملی گرایی» است؛ اگر اکنون درخت مقاومت به بار نشسته است به همین علت است. امام می‌فرمودند ملیت گرایی کفر است و صدام را کافر می‌دانستند.
او پنجمین عامل را طرح راهبرد «شیطان بزرگ آمریکا است» و ششمین عامل را طرح «جهاد فقهی به جای مبارزه سیاسی» خواند و افزود: جهاد از فروع دین است. وقتی جهاد داریم چرا مبارزه سیاسی کنیم. جهاد یک امر فرامرزی است.
مبانی فقهی مقاومت اسلامی
استاد درس فقه الاداره «مبانی فقهی مقاومت اسلامی» را این‌گونه تشریح کرد: ۱- حاکمیت زمین از آن خداست (ان الارض لله). ۲– انسان کامل (معصوم) خلیفه خدا در حاکمیت زمین است (انِّی جَاعِلٌ فِی الأَرْضِ خَلِیفَهً). ۳– انسان صالح (عفیفه عادل) خلیفه انسان کامل در حاکمیت زمین. ۴– دیگر حاکمان غاصب هستند (وَلَن یَجْعَلَ اللّهُ لِلْکَافِرِینَ عَلَى الْمُؤْمِنِینَ سَبِیلاً).هر که حکومت کند غیر از خدا و معصوم و از جنس معصوم غصب است. قاعده نفی سبیل. ۵– جهاد بر علیه غاصبان واجب است به ویژه غاصبان بلاد اسلامی (یا أَیُّهَا النَّبِیُّ جاهِدِ الْکُفَّارَ وَ الْمُنافِقینَ وَ اغْلُظْ عَلَیْهِمْ). این یک مبنای فقهی است. ۶– این جهاد تا رفع فتنه از عالم واجب است (وَ قاتِلُوهُمْ حَتَّى لا تَکُونَ فِتْنَهٌ وَ یَکُونَ الدِّینُ لِلَّهِ).
حجتالاسلام قوامی همچنین «اصول مقاومت اسلامی» را؛ ۱– قیام خدا برای خدا واجب است (أَن تَقُومُوا لِلّهِ مَثنی وَ فُردی)، ۲– توانمندی بر علیه کفار واجب است (وَأَعِدُّواْ لَهُم مَّا اسْتَطَعْتُم مِّن قُوَّهٍ)، ۳– سازش با کفار حرام است (وَلاَ تَرْکَنُواْ إِلَى الَّذِینَ ظَلَمُواْ فَتَمَسَّکُمُ النَّارُ)، ۴ – رحمت با مسلمین شدت با کافرین (أَشِدّاءُ عَلَى الکُفّارِ رُحَماءُ بَینَهُم ۖ)، ۵– حتمیت پیروزی به شرط ایمان و عدم سستی و افسردگی (وَلا تَهِنوا وَلا تَحزَنوا وَأَنتُمُ الأَعلَونَ إِن کُنتُم مُؤمِنینَ)؛ ذکر نمود.
مدیرکل آموزش حوزه‌های علمیه خارج از کشور نیز، ۱– تقویت بنیه مستضعفین، ۲– صدور انقلاب، ۳– بسیج دائمی مسلمین بر علیه استکبار، ۴– تشکیل اتحاد جماهیر اسلامی، ۵– اتحاد امامت و امارت در مدیریت اسلامی، ۶– حاکم کردن ولایت فقیه در سرزمین‌های اسلامی؛ را «روش مقاومت اسلامی» برشمرد.
هر جا امام است باید عمارت در خدمت آن باشد
امام جمعه پردیسان قم، «اتحاد عمارت و ولایت» را مکمل بحث ولایت فقیه دانست و در توضیح این مطلب اظهارکرد: هر کجا امام است باید عمارت در خدمت آن باشد. یعنی دستگاه‌های مختلف اجرایی از دادگستری تا استانداری و… باید زیر نظر امام جمعه و یا امام جماعت شهر، بخش و روستا باشد، تا بتواند مسائل جاری پیش روی را برطرف کند. استاندار باید قوه مجریه امام جمعه باشد. البته این مهم در پایتخت روی داده است ولی باید در استان‌ها هم شکل بگیرد. در حال حاضر در پردیسان قم این اجازه را گرفتیم و در حال پیاده سازی آن هستیم. در حال حاضر ما در پردیسان نمی‌گذاریم پرونده‌ای به دادگستری برود؛ در مساجد نمونه‌ای از قوا را ساخته‌ایم و مسائل را حل و فصل می‌کنیم.
استاد خارج فقه حکومتی، «اتحاد عمارت و ولایت» را کاملاً اجتهادی خواند و گفت: دلیلی بر تفکیک این دو نداریم. اگر این نوع مدیریت اسلامی تولید و پیاده نشود، جوهری بر کاغذی بیش نیست و به درد نخواهد خورد. تنها مدل بر اساس مدل فقهی و مکمل ولایت فقیه امام؛ با هم بودن امامت و عمارت است.
درمان مشکلات فرهنگی و اقتصادی با «اتحاد عمارت و ولایت»
حجتالاسلام قوامی با اشاره به مشکلات فرهنگی جامعه چون حجاب و تک خوانی زنان گفت: علت این مشکلات فرهنگی همین جدا بودن عمارت از ولایت است. اگر این طرح پیاده نشود در اقتصاد و فرهنگ آسیب پذیر خواهیم بود؛ باید عزم ملی در این طرح باشد و من هم تا توان خود بدنبال اجرایی کردن این برنامه خواهم بود.
استاد حوزه علمیه قم با انتقاد از کم توجهی به اقتصادی مقاومتی گفت: مقاومت فقط در غزه نیست، اگر درون را محکم نکنیم، فرهنگ و اقتصادمان با چالش‌های متعددی روبرو خواهند شد. کسانی متولی هستند که اعتقادی به آن ندارند.
استاد حوزه علمیه قم در پایان تاکید کرد: اگر در درون، ولایت فقیه را کامل نکنیم عمارت را مجهز به امامت نکنیم- هر جا امام تنها باشد- به مشکل خواهیم خورد.
