«تقلید» از مرجع شیعه، تقلید از اهل‌بیت است

استاد حوزه علمیه قم تقلید را امری عقلایی دانست و گفت: فتوا دادن حاصل یک عمر مجاهدت علمی و درس خواندن و کسب تخصص دینی است؛ از این رو تقلید به معنی تبعیت از امام معصوم(ع) است.

به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله مهدی ‌هادوی تهرانی، استاد حوزه علمیه، در درس تفسیر سوره اسراء که در مدرسه آیت‌الله گلپایگانی قم برگزار شد، در تفسیر آیه «یَوْمَ نَدْعُوا کُلَّ أُناسٍ بِإِمامِهِمْ…» اظهار داشت: برخی از مفسران با توجه به ادامه آیه امام را به معنی نامه اعمال دانسته‌اند.

وی با بیان این که علامه طباطبایی امام را به معنی مقتدا دانسته‌اند، افزود: در روایات این معنا وارد شده است که انسان هرکسی را به عنوان امام و الگوی زندگی خود قرار دهد روز قیامت در همان دسته محشور می‌شود.

‌هادوی تهرانی خاطرنشان کرد: مقصود از امام منحصر در رهبر و مقتدای خاص عقیدتی نیست بلکه به صورت عام هر کسی که انسانی را الگوی زندگی خود قرار داد و از او در منش زندگی تبعیت کرد با او محشور خواهد شد.

وی اظهار داشت: در بحث تقلید هم تقلید این نیست که رساله مرجعی را در خانه داشته باشیم بلکه تقلید وقتی تحقق پیدا می‌کند که انسان عملش را بر اساس فتوای او قرار دهد؛ مثلا اگر در برخی نقاط دنیا ماه رؤیت شده است اگر مرجعی بگوید ملاک وحدت افق نیست برای همه مقلدانش در هر جای دنیا عید خواهد بود ولی یک مرجع می‌گوید ملاک وحدت افق است برای ما که ندیده ایم عید نیست.

استاد حوزه علمیه افزود: کسی که به اسم بگوید مقتدای من اهل بیت(ع) هستند ولی در عمل پیرو غیر اهل بیت(ع) باشد با اهل بیت(ع) محشور نمی‌شود زیرا امام انسان همان کسی است که انسان عملا از او تبعیت می‌کند.

وی اظهار داشت: این که در قرآن برای پیروی از اهل بیت(ع) کلمه «مودت» را آورده است به این خاطر است که انسان کسی را که دوست دارد الگوی رفتاری خود قرار می‌دهد و ما وقتی پیرو اهل بیت(ع) هستیم که منشمان در زندگی تابع آنها باشد.

‌هادوی تهرانی خاطرنشان کرد: در روز قیامت حساب‌ها انفرادی است ولی وقتی کسی را الگو قرار دادیم و بر اساس رفتار او رفتار کردیم عمل ما در زمره آن گروه قرار می‌گیرد و وقتی بخواهند محاسبه کنند در آن گروه هستیم که یا گروه افراد خوش بخت هستیم که نامه اعمال به دست راست داده می‌شود و یا گروه بدبخت که نامه اعمالشان به دست چپشان داده می‌شود.

تقلید شیوه‌ای عقلایی است

وی با بیان این که عمل بر اساس فتوای یک مرجع در حقیقت الگو گرفتن از اهل بیت(ع) است، گفت: شیوه تقلید یک شیوه عقلایی است که انسان غیر متخصص به فرد متخصص مراجعه می‌کند و وقتی از مرجع شیعه تقلید می‌کنید در حقیقت از اهل بیت(ع) تقلید می‌کنید.

شاخصه‌های اعلم

استاد حوزه علمیه با بیان این که انسان باید از مرجع اعلم تقلید کند، گفت: اعلم کسی است که فتوای او در مقایسه با فتوای دیگر مراجع از امتیازاتی برخوردار باشد و اعلم بودن یا به استعداد شخصی است که برخی از علما نابغه بودند، یا به میزان مطالعات و تحقیقات است.

وی با بیان این که تبعیت از مراجع، تبعیت از امام زمان(عج) است، ابراز داشت: این که برخی می‌گویند تقلید لازم نیست و انسان باید به هر چه از دین می‌فهمد عمل کند نادرست است؛ نباید هر کسی به خود اجازه دهد که فتوا بدهد و نظر اهل بیت(ع) را بیان کند؛ به قول امام که فرمودند رییس جمهور آمریکا هم فتوا می‌دهد و مانده بر عروه حاشیه بنویسد امروز هم هر کسی بدون تحصیلات دینی فتوا می‌دهد.

هر کسی نباید به خود اجازه فتوا دادن بدهد

هادوی تهرانی با بیان این که هر کس بدون تحصیلات درست و حسابی دینی حق ندارد فتوا بدهد، افزود: این که فردی سیاسی بگوید فلان قرائت به خاطر مسائل سیاسی و امنیتی ممنوع است ایرادی ندارد ولی این که جواب فقهی می‌دهد و می‌گوید چون قرائت سبب غفلت از آیه می‌شود حرام است اصلا قابل قبول نیست زیرا اصلا شأن یک آدم غیر فقیه نیست که در امور فقهی نظر بدهد.

وی با بیان این که جوانان حتما از اول تکلیفشان باید تقلید کنند و اعلم را پیدا کنند، اظهار داشت: تقلید یعنی اقتدا به اهل بیت(ع) و کسانی که از مراجع تقلید می‌کنند در زمره پیروان اهل بیت(ع) هستند و روز قیامت در گروه آنان خواهند بود؛ اگر هم کسی نتوانست اعلم را پیدا کند تمام مراجع مساوی هستند و می‌توان از هر کدام خواست تقلید کند./ رسا