«تمدّن رضوی» اسلام حداقلی را رد می‌کند/ اشتراک تمدّن غرب با سلفی‌ها

موسی نجفی گفت: اشتراک تمدن غرب با سلفی‌‌ها آن است که هر دو مخالف اسلام حداکثری هستند، این نگاهی است که شامل انجمن حجتیه هم‌‌ می‌شود اما بررسی مولفه‌‌های تمدن ساز در مکتب سیاسی امام رضا علیه السلام چنین نگاهی را رد‌‌ می‌کند و بر تمدن سازی و اسلام حداکثری تاکید دارد.

به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی نقد و بررسی کتاب «تمدن رضوی، مولفه‌‌های تمدن ساز در مکتب سیاسی امام رضا علیه السلام» با حضور سعید جلیلی، موسی نجفی (نویسنده کتاب)،‌‌ هادی همایون و جمعی از صاحب نظران و پژوهشگران تاریخ و تمدن در دفتر دکتر جلیلی برگزار شد.

موسی نجفی رئیس پژوهشکده فرهنگ، انقلاب و تمدن اسلامی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی و نویسنده کتاب تمدن رضوی گفت: دو سال پیش در دانشگاه علوم اسلامی رضوی بحثی درباره مکتب سیاسی امام رضا(ع) برگزار شد که اینجانب بخش تمدن آن را قبول کردم که این کتاب محصول آن سخنرانی‌ها است.

وی با اشاره به موضوع ولایتعهدی امام رضا علیه السلام افزود: این موضوع فقط یک مساله سیاسی نبود بلکه برای فهم بهتر آن باید از منظر «فلسفه سیاسی» به موضوع نگاه کرد.

نجفی گفت: روش و سیره امام رضا علیه السلام و تلاش ایشان برای فرهنگ سازی در آن دوره معیاری ارزنده برای امروز ماست.

این استاد علوم سیاسی در پایان اظهار داشت: اشتراک تمدن غرب با سلفی‌‌ها آن است که هر دو مخالف اسلام حداکثری هستند، این نگاهی است که شامل انجمن حجتیه هم‌‌ می‌شود اما بررسی مولفه‌‌های تمدن ساز در مکتب سیاسی امام رضا علیه السلام چنین نگاهی را رد‌‌ می‌کند و بر تمدن سازی و اسلام حداکثری تاکید دارد.

اشتباهات زیادی درباره مفهوم شناسی «تمدن» رخ داده است

در بخش دیگری از این جلسه،‌‌هادی همایون عضو هیات علمی دانشگاه امام صادق(ع) اظهار داشت: رویکرد تمدنی این کتاب بزرگترین نقطه قوت آن است، اینکه محتوای کتاب در سال ۲۰۰ هجری قمری باقی نمی ماند و تا بحث مهدویت امتداد پیدا‌‌ می‌کند قابل توجه است. همچنین نقد تمدن غرب نیز از دیگر نقاط قوت این اثر محسوب‌‌ می‌شود اما ای کاش پراکندگی نوشتاری کتاب انسجام پیدا کند و در چاپ‌‌های بعدی با یک قلم واحد منتشر شود.

همایون افزود: نکته دیگر این است که دعوای «فرهنگ» و «تمدن» در تاریخ و اندیشه اسلامی اصالت ندارد، این دوگانه ریشه در تمدن غرب دارد و ادبیات تولید شده حول این دوگانه نیز ریشه در همین موضوع دارد.

این استاد تمدن شناسی اظهار داشت: متاسفانه تاکنون اشتباهات زیادی درباره مفهوم شناسی «تمدن» رخ داده و برخی آن را معادل حضاره، قریه یا مدینه دانسته اند اما به نظر‌‌ می‌رسد دقیق ترین مفهوم برای این تعبیر واژه «مُلک» است که در اصل یک مفهوم قرآنی است.

همایون در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به چند نوع نگاه به تاریخ تمدن اسلامی، گفت: حقیقت این است که نقطه آغاز تمدن دینی را باید از زمان حضرت نوح علیه السلام دانست و فقط اوج آن زمان پیامبر اسلام(ص) بوده است، هرچند تمام انبیاء هر یک در نقش خود در پیشبرد این تمدن موثر بوده اند.

دوره خلفای اموی و عباسی نقطه اوج تمدن اسلامی نیست

وی افزود: به همین علت بنده معتقدم دوره خلفای اموی و عباسی نقطه اوج تمدن اسلامی نیست و اگر هم در آن دوران نقاط قوت و برجسته ای به چشم‌‌ می‌خورد، ناشی از حضور و تاثیرگذاری ائمه معصومین علیه السلام است. مثلا نهضت علمی امام باقر علیه السلام وصادق علیه السلام به قدری موثر بود که حتی خلفای عباسی نیز تحت تاثیر آن بودند و بر همین مبناست که تربیت شاگرد و ترویج علم در زمان امام رضا علیه السلام نیز به اوج‌‌ می‌رسد.

بنابر گزارش مهر، همایون در پایان تاکید کرد: تاریخ نشان‌‌ می‌دهد که تمدن غرب چیزی مستقل از خود ندارد و آنجایی هم که آنها از تمدن اسلامی سبقت گرفتند، زمانی بود که از بقایای تمدن اسلامی در جنگهای صلیبی استفاده کرده و موفق به رشد و پیشرفت شدند.