شبکه اجتهاد اجتهاد و اصول فقه, حکومت و قانون, اقتصاد و بازار, عبادات و مناسک, فرهنگ و ارتباطات, خانواده و سلامت
این پژوهش پس از بیان قائلین به جواز سبّ و قائلین به عدم جواز سبّ نشان می‌دهد که ناسزاگویی در همه مراحل زندگی، به‌ویژه در دعوت دینی و تبلیغی مذهبی محکوم است و از ادب قرآنی و سیره معصومان(ع) دور بوده و مورد منع و نهی قرار می‌گیرد.
به گزارش شبکه اجتهاد، مریم جعفرزاده سریزدی، تدوینگر پایان‌نامه سطح سه حوزه علمیه خراسان با موضوع «بررسی فقهی حقوقی سَب» با بیان اینکه باید از تعصّب دینی که به دین و مسلمانان ضرر می‌رسد، پرهیز کرد. گفت: اصول تربیت اسلامی و اساس اخلاق دینی می‌بایست مورد توجه قرار گیرد و ناهنجاری‌های خُلقی، رفتاری و گفتاری جای خود را به برخورد سلیم، منطقی و انسانی تحویل دهد.
وی افزود: با این سیره و روش، کفّار دعوت دین را می‌پذیرند و اسلام و مسلمانان را ضدّ خود تلقی نکرده و حتی به دور از بغض و دشمنی، به چشم محبت و مودّت می‌نگرند.
تدوینگر این پایان‌نامه با اشاره به موضوع انتخاب شده برای این تحقیق اظهار کرد: با توجه به اینکه توهین و ناسزاگویی به عقاید پیروان یک مذهب علاوه بر انحطاط فرهنگی جوامع، سبب بروز بحران‌ها و اختلافات دامن‌گیری می‌شود که تداوم آن، زندگی اجتماعی و سیاسی ملت‌ها را به خطر می‌اندازد به بررسی فقهی این مسأله پرداختم.
وی با بیان اینکه با بررسی موازین فقهی و عناوین اوّلیه احکام، سبّ کفار نیز جایز می‌باشد، ابراز کرد: این پژوهش پس از بیان قائلین به جواز سبّ و قائلین به عدم جواز سبّ نشان می‌دهد که ناسزاگویی در همه مراحل زندگی، به‌ویژه در دعوت دینی و تبلیغی مذهبی محکوم است و از ادب قرآنی و سیره معصومان(ع) دور بوده و مورد منع و نهی قرار می‌گیرد.
تدوینگر پایان‌نامه «بررسی فقهی حقوقی سَب» در ادامه اضافه کرد: از نکات قابل توجّه در این موضوع، «مسئله سبّ و لعن» است که موضوعاً و حکماً با یکدیگر فرق دارند.
جعفرزاده با بیان اینکه ملاک و ضابطه‌ای که حکم جواز سبّ کفار را بیان می‌کند، عدم احترام آنان می‌باشد، ادامه داد: اطلاق بعضی از آیات قرآن که دلالت بر رجس و نجس بودن غیر مسلمان دارد، همچنین دستور به قتل کفّار و تغلیظ نسبت به آنان، از دلایلی است که جواز سبّ کفار را بیان می‌کنند اما برخی از ادلّه مانند آیه مجادله، تکریم انسان و … دلالت بر عدم جواز سبّ مسلمان نسبت به کافر می‌کند.
وی در بیان نتیجه این پایان‌نامه اظهار کرد: هیچ‌گاه دشنام دادن به گمراهان موجب هدایت آنان نمی‌شود بلکه برعکس آنان را به لجاجت و مقابله به‌مثل وادار می‌کند به همین علت اهل‌بیت(ع) به شیعیان یادآور می‌شوند که از دشنام و ناسزاگوی حتّی نسبت به بت‌های مشرکان پرهیز کنند.
برپایه این گزارش، این پایان‌نامه در دو بخش مفهوم شناسی و بررسی سب در فقه و حقوق با راهنمایی‌های حجت‌الاسلام محمدباقر گرایلی و مشاوره‌های حجت‌الاسلام مرتضی نوروزی تدوین شده است.
سبّ به ائمه معصومان(ع)، مؤمن و مخالفان دین از مباحث بررسی شده و نیز کتاب‌های جواهرالکلام، بحارالانوار، مسائل الشیعه، الدرالمنضود و… از منابع استفاده شده در این پایان‌نامه است.
مقاله تبلیغی این پایان‌نامه با عنوان «بررسی فقهی سبّ مسلمان نسبت به مخالف دین» در مجله مطالعات فقه اسلامی و مبانی حقوق «المصطفی» مورد تایید چاپ قرار گرفته است.
همچنین، حجت‌الاسلام عبدالرضا اصغری، استاد داور این جلسه ویژگی پایان‌نامه را جامعیت منابع آن عنوان کرد و گفت: جلسات داوری به عنوان کارگاه آموزشی لحاظ می‌شود که دیگر طلاب می‌توانند با حضور و شرکت در جلسات پایان‌نامه از آن بهره‌مند شوند.
لازم به ذکر است، پایان‌نامه سطح سه حوزه علمیه خراسان با عنوان «بررسی فقهی حقوقی سب»، در مدرسه علمیه نرجس(سلام‌الله علیها) مشهد با کسب نمره عالی دفاع شد.
