مرثیه‌خوانی بانوان پرسش: در مجالس زنانۀ عزاداری، زنان مداحی و سخنرانی می‌کنند و صدای آن‌ها با بلندگو به گوش مردان رهگذر می‌رسد. آیا این عمل جایز است؟ اگر ترس مفسده باشد، باید از آن اجتناب شود (آیت‌الله خامنه‌ای ). اگر شنیدن صدای ایشان شنونده را در معرض ریبه و التذاذ (گناه) قرار ندهد، حرام نیست (آیت‌الله فاضل لنکرانی ). درصورتی‌که نامحرم صدای آن‌ها را نشنود، مانعی ندارد (آیت‌الله صافی گلپایگانی ). غلو در مرثیه‌خوانی پرسش: نظر جناب‌عالی دربارۀ غلو و رعایت‌نکردن شأن اهل‌بیت(ع) چیست؟ باید از بهترین مدایح که مشتمل بر مضامین صحیح و اقتباس از آیات و احادیث و نکات شعری ادیبانه و دور از غلو است، استفاده شود (آیت‌الله صافی گلپایگانی ). این کارها خلاف احتیاط است؛ بلکه اگر به‌طوری باشد که اهانت به آن ذوات مقدسه(ع) باشد، به عنوان ثانوی، حرام قطعی است (آیت‌الله بهجت ). به‌کاربردن الفاظ نامناسب در مرثیه پرسش: سرودن و خواندن شعرهایی که در آن از الفاظی نامناسب استفاده شده و الفاظ مذکور را به ساحت مقدس ائمۀ اطهار(ع) و خودشان نسبت می‌دهند، چه حکمی دارد؟ عزاداری ائمۀ اطهار(ع)، مخصوصاً خامس آل‌عبا(ع)، از افضل قُرُبات است و سرودن و خواندن اشعاری که حکایت از مظلومیت و زحمات و فداکاری آن حضرات نماید، کار بسیار خوبی است؛ ولی باید از هر کاری که باعث هتک حرمت آن بزرگواران می‌شود و موجب وهن مذهب در نظر دیگران می‌شود، پرهیز گردد (آیت‌الله مکارم شیرازی ). درآوردن صدای حیوانات پرسش: برخی مداحان گاهی در مقام خضوع و خشوع، خود را تشبیه به حیوانات مانند سگ می‌کنند، یا حتی گاهی صدای آن‌ها را در می‌آورند. این کارها ازلحاظ شرع چه حکمی دارد؟ این کارها خلاف احتیاط است؛ بلکه اگر به‌طوری باشد که اهانت به آن ذوات مقدسه(ع) باشد، به عنوان ثانوی، حرام قطعی است (آیت‌الله بهجت ). مقتل‌های معتبر عزاداری پرسش: مقاتل معتبره اعم از فارسی و عربی کدام‌اند؟ شرح وقایع کربلا در مقاتل معتبر مثل منتهی الآمال، تألیف مرحوم حاج‌شیخ‌عباس قمی(رضوان‌الله‌علیه) و نفس المهموم تألیف مرحوم حاج‌شیخ‌عباس قمی، ترجمۀ مرحوم شعرانی(رضوان‌الله‌علیهما) و غیر آن آمده. به آن کتاب‌ها مراجعه شود (آیت‌الله تبریزی ). کتاب لهوف و نفس المهموم و ترجمۀ آن، از کتاب‌های معتبرۀ مقاتل می‌باشند (آیت‌الله فاضل لنکرانی ) . پرسش: مطالب و روایت‌های کتاب طریق البکاء تا چه حدّ معتبر و صحیح است؟ کتاب طریق البکاء مشتمل بر ضعاف است. جهت ذکر مصائب اهل‌بیت عصمت(ع) خوب است از کتب مرحوم محدث قمی مثل منتهی الآمال و نفس المهموم که به فارسی هم ترجمه شده و مثل قمقام ذخّار و ابصار العین که آن‌هم ترجمه شده، استفاده شود (آیت‌الله صافی گلپایگانی ). روضۀ ازدواج حضرت قاسم (ع) پرسش: آیا تعزیه و روضه‌هایی که به‌نام ازدواج حضرت قاسم(ع) در کربلا خوانده می‌شود، صحیح است؟ این مطلب نقل شده، ولی سند معتبری ندارد (آیت‌الله تبریزی ). اگر در بعضی از کتب تاریخی و روایتی نقل شده، اشکال ندارد (آیت‌الله بهجت ). آنچه درمورد عروسی حضرت قاسم(ع) مطرح می‌شود، صحیح نیست و اثری از این قضیه در کتب معتبره وجود ندارد. علاوه‌براینکه حضرت قاسم(ع) به سن ازدواج نرسیده بود. بلی، در کتاب منتخب مرحوم طریحی چیزهایی که مناسب ازدواج آن حضرت است، نقل شده است؛ ولی ظاهراً این مطالب نادرست را بعد از آن مرحوم، افراد مغرض یا نادان به آن کتاب اضافه کرده‌اند. مرحوم طریحی عالم‌تر از آن است که مطالبی را در کتاب خود بنویسد که مناسبتی با واقعۀ عاشورا ندارد. به‌هرحال آنچه در کتاب طریحی آمده است، به این شکل که در مراسم تعزیه‌داری، به‌صورت خرافی پیاده می‌کنند، نیست (آیت‌الله فاضل لنکرانی ). خواندن روضه‌های دروغ پرسش: خواندن روضه‌های دروغ و نامعتبر که موجب تمسخر و هتک می‌شود، چه صورت دارد؟ اگر دروغ یا موجب هتک و تمسخر باشد، جایز نیست (خامنه ای). نقل مطالبی که دروغ‌بودن آن‌ها پیش علمای خبره معلوم است، جایز نیست(آیت‌الله تبریزی ). اگر موجب هتک یا دروغ باشد، جایز نیست (آیت‌الله سیستانی). خواندن روضه‌های دروغ جایز نیست (آیت‌الله فاضل لنکرانی ، آیت‌الله صافی،آیت‌الله بهجت،آیت‌الله مکارم/ سیدمحسن محمودی، مسائل جدید از دیدگاه علما و مراجع تقلید، ج۳، ص۳۱و۳۲). خواندن روایت کذب برای دیگران پرسش: اگر به فردی روایتی برای خواندن داده شود و می‌داند که روایت صحیح نیست، آیا خواندن آن برای دیگران، بدون اشاره به کذب آن، گناه است؟ اگر با دلیل معتبر اطمینان به کذب حدیث دارد، خواندنش جایز نیست (آیت‌الله تبریزی ). اشعار با مضامین مشتبه پرسش: خواندن اشعاری با مضامین مشتبه که در آن، خود را زینب‌اللهی یا حسین‌اللهی می‌دانند، چه صورتی دارد؟ آیا شرکت در چنین مجالسی جایز است؟ اگر منشأ انتزاع حرام است، جایز نیست.(آیت‌الله بهجت ).
شبکه اجتهاد اجتهاد و اصول فقه, حکومت و قانون, اقتصاد و بازار, عبادات و مناسک, فرهنگ و ارتباطات, خانواده و سلامت
