«مرجعیت نجف»، خالق و مدیر «عراقِ جدید»/ فرید مدرسی

شبکه اجتهاد: فرید مدرسی از فعالان عرصه رسانه‌ که چندیست حوزه مطالعاتی خود را به سمت نجف و تحولات سیاسی بغداد سوق داده است، در یاداشتی در روزنامه شرق با عنوان «زایمان عراق جدید» به طرح پرسش «مرجعیت نجف چگونه سیاستمداران را به خط کرد؟» پرداخته است.

عراق در آستانه زایمانِ بزرگ است و تا چند روز آتی “عراقِ جدید” متولد می‌شود. نخست‌وزیر آتی باید پدر عراقِ جدید باشد؛ نه ناپدری. عراقی که سیاستمداران خالق آن نیستند و قدرت‌های دیگر آن را نمی‌آفرینند؛ همگی مهره‌هایی بزرگ و کوچک در صفحه شطرنج سیاست اند؛ شطرنجی که طراح آن مرجعیت نجف است.

انتخابات پارلمان برگزار شد، فراکسیون‌ها و ائتلاف‌ها به نسبتی متفاوت رای آوردند، برخی اعتراض کردند و بازشماری انجام شد و هر کدام به جلساتی پی در پی مشغول شدند تا “نخست‌وزیر” برگزینند اما همگی فراموش کردند که “عراقِ جدید” می‌خواهد متولد شود و رفتار و زبان و استراتژی و تاکتیک آن همچون گذشته نیست. تنها “مرجعیت اعلای نجف” این را می‌دانست و تئوری‌های این عراق را در خطبه‌های نماز جمعه کربلا بازگو می کرد اما همچنان سیاستمداران مشغول برگزاری جلسات دو نفره و چند نفره بودند. ناگهان اعتراضات و ناآرامی‌های عراق شروع شد و همه ائتلاف‌ها به کُما رفتند. آنها متوجه نبودند که این ناآرامی‌ها درد زایمان “عراق جدید” است.

خالق و مدیر “عراقِ جدید” مرجعیت نجف است که هم نیاز جامعه عراق را رصد کرده و هم تئوری و نظریه سیاسی آن را طراحی نموده و هم قدرتی فراتر از جریان‌های سیاسی دارد. نظام جمهوری عراق بر پایه نظام مرجعیتی شکل گرفته که ایرانیان درک و آشنایی با این نظام ندارند. مگر می‌شود فرمانده حشد الشعبی، رئیس‌جمهور، نخست‌وزیر و مقامات ارشد و گروه‌های سیاسی را منصوب و تعیین نکند اما آنها را در بستری طراحی شده قرار دهد و ممنوعیات و مباحات سیاسی آنان را تعیین کند و همه برابرش دست به سینه بایستند و لام تا کام سخنی نگویند و در چارچوبِ او گام بر دارند؟! بله نه‌تنها امکان‌پذیر است، بلکه رخ داده.

ضعف این نظام مرجعیت تنها یک مورد است که قائم به فرد است و اگر فردا آیت‌الله سیستانی نباشد، مشخص نیست رابطه مرجعیت نجف و نظام سیاسی عراق چگونه خواهد شد؟ البته آیت‌الله امیدوار است که “عراقِ جدید” متولد می‌شود، رشد می‌کند و روی پاهایش می‌ایستد و دیگر آنچنان نیاز به مرجعیت نخواهد داشت. همچنین در این دوره زعامت‌اش، سبک و سیاقی در نجف طراحی کرده که آیندگانِ جانشینِ او در همان ریل به حرکت ادامه خواهند داد.

این درد زایمان شاید سخت و دردآور باشد اما بعد از پانزده سال فرزندِ مرجعیت متولد می‌شود؛ بر آمده از کرامت انسانی، حق آزادی، حقوق شهروندی، رفاه و مدنیّت و البته مبارزه با فسادِ دولتی.